13 Aralık 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Bugün 1 2 sahife 2 nci sahifede: Geçemediler, geçemezlerdi, geçemezler! . Abidin Daver. Siyasi İcmal. 3 üncü sahifede: Bir hatıra. 5 inci sahifede: İngiliz tarihinde kadm lar M. Turhan Tan. Tayyare piyangosu numaraları. 6 nci sahifede: Spor haberleri. 7 nci sahifede: Çocuk sahifesi. jfll ı umhuri Bayra rlerinizı S A N rukahvecioğlu Satış yalnız: Sahibi olduğu Kurukahveci hanı altında. aVrHSsile ağırlayınız. irila halis, nefis ve .^, en ucuzdur. , .rnn İSTANBUL CAĞALOĞLU ı 4ü££ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istantral, No 246 Telefon: Başrmıharrlr ve evl: 22366. Tahrlr heyett: 24298. tdare ve matbaa fcısmı 24299 . 24290 Başvekil Antakya davamızı teşrih etti Tasarruf haftası basladı " Suriyenin bir Türk ilinde hükmetmek istemesini haksız ve zalimane buluyoruz,, îngilteredeki Hükümdar tebeddülü Ve İngiliz siyaseti ürriyet memleketi ve an'ane memleketi: Bu İngilteredir. Buradaki an'ane İngiliz camiasınm içtimaî ve siyasî kuvvetli bağlarınm iliklere işlemiş ve kalblere nakşolunmuş şekilleri demektir. Hiirriyet ise o memlekette havai nesimî kadar hayat şartı olarak teessüs etmiştir. Hürriyeti baş kaAnkara 12 (Hususî) Başvekil îside tutan İngiliz kanunu esasisi bile bir kitabda tedvin edilmiş değildir. O bütün met İnönü Tasarruf ve Yerli Mallar hafİngiliz kalblerinden ibaret büyük ve can tasım açarken söylediği nutukta Antakya lı bir sayfaya yazılmıştır. Bu kuvvetli ve îskenderun meselesini mevzuu bahsetcemiyet, son kanunu esasî buhranını ken mis ve davamızı bütün çıplaklığile ve vüdi an'anelerine sadık bir hal neticesine zuhile anlatan şu şayanı dikkat sözleri götürmekte eşsiz bir muvaffakiyetle te söylemistir: mayüz etmiştir. Varılan hal neticesinde Simdi arkadaşlar, haricî bir meselemuhterem Kral VIII inci Edvardın, mize bugün içinde bulunduğumuz mühim İngiliz hükumetinin, parlamentonun ve millî meseleye temas edeceğim. bütün İngiliz milletinin şerefleri seyMurahhas heyetinizin müzakere yeriyan bir surette muhafaza olunmuş ne gitmek üzere yolda bulunduğu İsken • tur. Bir gönül macerasının tatlı, fa derun ve Antakya meselesi. (Şiddetli al" kat mukavemet olunamaz sevk ve kışlar). icban altında tac ve tahtını terketBu meselenin Fransa ile olan cephesi mek ıstırarında kalmış olan Kral VIII in şudur: Bizim 921 ve 923 muahedelerile ci Edvard bugün eskisi kadar İngi hususî şartlar altında bıraktığımız İskenBaşvekil îsmet İnönü nutuk söylerken liz kalblerinin muhabbet ve hürmeti derun ve Antakya mıntakasınm tekâmül le muhat bulunuyor. Kral da tac ve tah eden hadisat içinde istiklâle kavuşmasını de olarak mevzuu bahsedeceğiz. Sonra Bize karşı yapılan hücumlar tından ayrılırken kuvvetle bağlı bulun istiyoruz. Bu meseleyi Fransa Cumhuriciddî olarak dost olan iki memleketin çeArkadaşlar, duğu milletine karşı en yüksek sevgi ve yeti ile Cemiyeti Akvamda görüşeceğiz. tin bir meseleyi konuşması gibi Fransa ile Bazı Suriye siyaset adamlan bu me saygısının eski hararet ve samimiyetini Evvelâ emniyet tedbirleri konuşacağız. Dostluk siyasetinin ve dost sele vesilesile son zamanlarda sinirlilik belki ziyadesile muhafaza ediyor. îşte Evvelâ bu mıntaka için emniyet ted luk hislerinin zihniyetimize hâkim oldu gösterdiler. İskenderun ve Antakya haIngilterede bu muazzam macera böyle biri alınmasını lüzumlu buluyoruz. Sinirğunu söylemek benim için bir zevktir. valkinin Suriyeden aynlmasına itiraz e hallecfilmiş ve bu neticeye hürriyetin en ler o kadar gergin olmuştur ki, ansızın Birbirinin dostluğuna cidcfi olarak kıymet diyorlar. Asırlık Arab düşmanlannın, taşkın tezahürleri içinde varılmıştır. vuku bulacak hâdiseler arzu edilmiyen averen iki memleketin Cemiyeti Akvam yani bizim, Türklerin, Suriyeden kıymetli Kral VIII inci Edvard Gal Prensliği kisler ve çok sıkıntılı vaziyetler husule gesinesinden bir anlaşma ile çıkmasını sa bir parça almak istediğimizi Arab mille zamanındanberi İngiliz milletinin sevgisi tirebilir. mimiyetle ümid ve temenni ediyoruz. tine ilân ediyorlar. Daha çok tafsilât verni kazanmış olduğu kadar hemen bütün Sükunet içinde konuşabilmek için evBir de meselemizin Suriyelilere ta miyeyim. Bizi inciten nice acı sözleri bizdünyanın sempatisini kendi üzerine çek velâ bu mıntakada bir emniyet vaziyeti mişti. Türklerin bu genc hükümdara husule getırilmesini ehemmiyetli buluyo alluk eden cephesini izah etmck istiyo den esirgemiyorlar. Evvelâ şunu söyliye[Arkası Sa. 8 siitun 1 de] karşı alâkalan ise kendisinin geçen yaz ruz. Cemiyeti Akvamda bunu bir mad rum. memleketimizi ve Atatürkümüzü ziyaretleri üzerine bir kat daha artmış bulunuyordu. Dost memleket hükümdarı dost Kralın kendisi için meşru ve îngiliz milleti içinse zarurî sebeblerden dolayı hükümdarlık mevkiini terketmek mecburiyetinde kalmış olmasmı Türkler gayriihriyarî bir teessürle karşılamışlardır. Maamafih içtinabı imkânsız olan bu hâdisenin bütün şerefleri masun tutan ve İnLondra 12 (Hususî) Çinde büyük giliz camiası yüksek menfaatlerine hiç bir isyan çıkmıştır. Asilerin başında halel vermiyen şekil ve suretlerde geçiGeneral Çen Sua Yen bulunmaktadır. rilmiş olması İngiltereye dost olan memMareşal Şank Kay Şek isyanı bastırleketler arasında Türkiye için de bir temak üzere Ciank Fu Vılâyetine hareket Bükreş 12 (A.A.) Saylavlar etmiştir. Bu mıntakada şiddetli muha selli ve memnuniyet vesilesi teşkil etmişMeclisi ve senato işleri komisyonlannda rebeler cereyan ettıği haber veriliyor. tir. İşin gizlikapaklı hiçbir tarafı yoktur. Asiler, komünistlere karşı hükume Mesele orada ve bütün dünyanın gözü söz alan M. Antonesko, Romanyanın dış tin takib ettiği gayrimüsaid siyesete önünde söze başlarken arzettiğimiz İngi vaziyetini izah etmiştir. karşı ayaklanmışlardır. Dış İşleri Bakanı toplantı devresi başliz hürriyetinin en son ferdden Başvekile Çin Komünistleri Sovyet Rusya ile birlangıcmda komisyoniarın toplanmağa dave Krala varıncıya kadar herkes tarafınleşerek Japonyaya karşı bir blok teşkidan bütün icablan hiç eksiksiz yerine ge vet edılmesini istemiş olduğunu, çünkü, lini istemektedirler. tirilen çok açık bir cereyan içinde halle parlamento rejimi altında Dış İşleri Baİsvan hareketi hakkında henüz fazla kanının dış vaziyetin memleketin daimî dilmiştir. malumat almamamıştır. Büyük mesele bu şartlarla hallolun menfaatleri üzerinde ne gibi bir tesirde lArkası Sa. 8 sütun 5 te] duktan sonra karşılaştığımız netice şu bulunduğunu zaman zaman izah elme~> dur: Bütün bir hürriyet içinde her tarafın si lâzım geldiği kanaatinde olduğunu şerefleri azamî ve çok samimî bir itina ile söylemistir: M. Antonesko Buoro demiştir ki: mahfuz olduğu halde kuvvetli İngiliz ce« Romanyalılar tarafmdan meskun miyeti şimdi kendi an'anelerine sadık ve topraklara iade edilen ve haklı dilekleri belki bu imtihandan dolayı daha kuvvetli olarak ortadadır: Kralile, hükumetile, yerine getirilmiş olan Romanya ancak bir parlamentosile, milletile ve cihanşümul sulh siyaseti güdebilir. Biz herkesle ve her şeyden evvel dostlarımızla iyi geçinRomanyanın dış sıyasetını izah edev İmparatorluğile. M. Antonesko mek arzusundayız. Dostluğumuzu an Hükümdarına bu kadar sevgi ile bağyanlara dostlukla cevab vermeğe hazırız. yük menfaatler kaynağından ilham al lı olan bu büyük milletin hakikî devlet Pek tabiî olarak Harbden sonra elde maktadır.» rejimi nedir? Bunu biliyoruz: Şeklen Büyük Türk milleti, Adana felâketettiğimiz toprak bütünlüğümüzün muha M. Antonesko, Fransayı hürmetle yameşrutî saltanat rejimi. Fakat hürriyetin zedelerine muavenet için açmış olduğufazası için bize yardım edecek olanlarla detmiş ve demiştir ki: o diyardaki çok köklü inkişafını bilenler « Evvelâ Fransadan bahsetmeden muz bu listeye en yüksek hamiyet dereve son hâdisede göriilmüş olduğu üzere beraberiz. Fransa, Polonya, Küçük Anson ferdinden Kralına kadar bütün efra tant ve Balkan Antantile olan sempati ve dıs siyasamız hakkında ne söylenebilir?» cesile iştirak etmekte devam ediyoruz. Esami Kuruş M. Antonesko, Fransanın Harbden dı, milletin hakimiyetine dayandığını bir dostluklarımıza rağmen bu devletlerle oDünku yekun 136164 lan ittifaklarımız yalnız hissî temayüllerin beri siyasal, askerî ve finansal sahalarda daha müşahede etmiş olanlar takdir etHayriye Lisesi talebesi 2600 [Arkası Sa. 8 sütun 5 te\ mekte tereddüd etmezler ki İngiltereye neticesi olmayıp mütekabil ve daimî büNişantaş Kız Ortamekteb taMll IIIII1M1MIIMMII1IMIMIII 1IIIII11111 • 11 1 • I I I • II • I I I • tl 1111111 • M • lebeleri 3100 dünyanın en büyük cumhuriyeti nazarile ıııııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııi'""" """ Beyoğlu 12 nci İlkmekteb Îngiliz devleti çok ehemmiyetli son bakmakta hata yoktur. Cumhurreisi Kral müteveccih olduğu ve ortadaki muhterem talebeleri 2648 ve Imparator unvanlannı taşıyan bir şahsiyetlerin iki millet arasındaki bu kar maceradan dahilî siyasetinde büyük bir Manif aturacı Mardik Şekercumhuriyet. ciyan 1000 şılıklı muhabbet ve hürmeti tesis ve tez zarara uğramaksızın çıktığı gibi haricî Askerî Tıbbiye mektebi 3 Biz Türkler şahsî dostluklanmıza yidde tavassut vazifesini ifa etmiş bu siyasetinde de haklı olarak daha büyük üncü sınıf talebeleri 1200 kalblerimizin bütün kuvvetile bağlı in lundukları da çok malum bir hakikattir. bir prestij kazanmış olmak vaziyetinde Orman Fakültesi İstanbul sanlanz. Majeste Kral Edvardın şahsî Binaenaleyh ilâve edebiliriz ki son hâbulunuyor. İngilterenin dünya sulh siyakısmı 800 Mutuk Şarabevi sahibi Mehdostluğu bütün Türklerin kalblerinde son dise neticesinde Majeste Kral Edvardı setinde sıklet merkezi rolünü oynadığını med Mutuk 2500 maceranın hazin insanî tesirlerile daha takib eden Türk dostluğu bu imtihanda bilenler ve bilhassa onun dostları bu sa Banka Komerçiyale İtalyana ziyade artmış olarak devam edeceğinde kudret ve kabiliyetini bir kere daha ispat lim neticeden elbette pek ziyade memmudürleri ve müstahdemini 8700 Yekun 158712 füphe yoktur. Ayni zamanda bu Türk etmiş bulunan dost ingiliz milletine karşı nundurlar. Hafta, bütün yurdda sevinçle kutlulanıyor ((Suriyenin hattı hareketi, bütün Türk yurdunu huzurdan mahrum etmek ve onu çıldırtmak için işkence içine atmak demektir)) Başvekil Ismet İnönü bu münasebetle söylediği bir nutukta ziraî ve iktısadî plânlarımızı anlattı Sancakta zulüm hâlâ devam ediyor. Taşnak Ermenileri silâhlandırıldılar, Cenevreye giden Hariciye Vekilimiz, Belgradda Yugoslavya Başvkili M. Stoyadinoviçle mühim bir mülâkatta bulundu Tasarruf haftası münasebetile tnekteblerde verilen müsamerelerde yerli malım ve tasarrufu propaganda eden mektebli kızlar îktısad ve Tasarruf Haftası dün BaşMuhterem Başvekilimizin nutkundan vekil İsmet Inönünün Ankara Halke sonra Ankara Halkevi sahnesinde temsil vinde verdiği mühim bir nutukla açılmış verilirken ayni temsil yurdun her tara tır. Başvekilimizin bu nutku yurdun her fmdaki mekteblerde ]ekrar edilmiştir. tarafında olduğu gibi şehrimizde de sonDün sabah îstanbul üzerinde bir taysuz bir alâka ile dinlenmiştir. [Arkası Sa. 3 sütun 4 tt\ Yeni ingiliz Kralı dün merasile tahta çıktı M. Windsor ismini alan eski Kral Isviçreye hareket etti. Ingiltere, yeni Kralın şahsında daimî bir hükümdar bulmakla müteselli oluyot M. Antonesko şubatta Ankaraya geliyor Rumen Hariciye Nazırının beyanatı Çinde büyük bir isyan çıktı General ÇanKayŞek ihtilâlcilerin eline esir düştü «Romanyanın haricî siyaseti kuvvetli ittifaklara ve tecrübe edilmiş dostluklara istinad etmektedir» Yeni İngiliz Kralı Altıncı Corc Kraliçe ile birlikte bir merasim esnasında Londra 12 (Hususî) Yeni Kral S. M. Altıncı Corcun Ingiltere tah • Altıncı Corcun tahta çıkma merasimi bu tına çıkması Hayd Parktan atılan 21 gün saat 3 te Sent Ceymis sarayında pare topla Londra halkına ilân edil yapılmıştır. Koyu lâciverd renkte Amiral mıstır. uniformasını ve Krallara mahsus mantoYeni Kral ilk iş olarak hava, deniz ve yu giymiş bulunan yeni Kral saat 11 dekara kuvvetlerine hitaben bir hitabe neşsaraya gelmiş ve şiddetle alkışlanmıştır. retmiştir. [Arkası Sa. 3 sütun 3 te] IIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIflMIIIIIIIMIIIIIIIIIIllMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItinillllllllllllllHIIIIIIIMIIIIMIIIIIMMIIIIIiniUtlMIMIIIIMIllllliniltl Cumhuriyetin yardım listesi Adanada enkaz altından cesedler çıkarılıyor Felâketzedelere memleketin her tarafından yapılan yardımlar hararetle devam ediyor Adanadaki felâketzede kardeşlerimizin imdadına koşmak vazifemizdir! 1 1111111 dostluğunun kuvvetli İngiliz milletine eksilmiş değil, belki artmıştır. YUNÜS NAD1 J Adanada Seyhan yükselirken Ulu cami minaresinden Karşıyakaya bakış Adana 12 (Hususî muhabirimizden) sinin ve annesinin ölulerini bulmuştur. Bugün enkaz altından ve şehir civarın Ahmedm Remzi adında dört yaşında daki bataklıklardan altı ölü daha çıka ki üçuncü oğlu enkaz altında ocağm rılmıştır. Bunların beşi ayni ailedendir. içinde sağ ve salim olarak bulunmuşAilenin reisi olan Ahmed köyden an tur. Yedi gündur aç ve susuz kalan çocak bugün gelmiş, evinin yıkıldığını cuğa hemen yemek yedirilmiş ve Remzı görmüş ve enkazı bizzat araştırarak iki kendısine gelmiştir. Zavallı Ahmed şim erkek çocuğunun, karısının, hemşire [Arkası Sa. 8 sütun 6 da]
