22 Nisan 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8

22 Nisan 1939 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 8
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURIYET 22 Nisan 1939 Ekrem König işi Protokol memuru Ruhi dün istivcab edildi IBastarafı 1 tnct tahttede) küçüktenberi tanıdığım Ekreme Hariciye koridorunda tesadüf ettim. Hal hatır soruştuk; iki gün sonra tekrar Hariciyeye gelmiş; beni odacı Mehmedle çağırttı, dışarı çıktım. Biraz görüşmek istediğini söyledi. Vekâlet bınası önünde duran otomobile gittik, orada avukat Abdullah Hamada vardı. Akşam saat 11 de Karpiç lokantasında buluşmak üzere ayrıl dık. Akşam Karpiç'te Ekrem bana, fena vaziyette bulunduğundan ve bir ricası olduğundan bahsetti. Tayyare siparişleri için, fabrikanın Hariciyeye ihban hak kında kuntratta bir madde varmış; fabrikadan Hariciyeye telgraf çekilecekmiş.. Vekâletin de bu telgrafı bazı makamlara göndermesi muhtemelmiş. Ekrem: «Eğer Başvekil îsmet înönü bu işe el koyarsa ted vurur.» dedi. Ve benden bu telgraf üzerinde muamele yapılmaksızın kendisine verilmesini istedi. Meselenin hükumet cephesinden hiç bir ehemmiyeti bulunmadığını fakat şahsan 160 bin lira zarara gireceğini, sefil ve perişan kalacağını ilâve ederek çok yalvardı. Benden yardım istiyordu. Kendisine, Hariciyeye gelen telgrafların Ev rak müdürlüğüne geldiğini söyledim. Ekrem, protokola çekildiği takdirde kendisine verip vermiyeceğkni sordu, hâdise budur. Telgraf kayda geçmeden, fakat mukabilinde hiçbir menfaat düşünmeden, Ekreme verdim. Sahtekârlığmdan haberim yoktur. Ekremin fena maksad ve fiillerine bilerek iştirak etmiş değilim.» dedi. Reis: Ekremi evvelden tanır mıydın? Yirmi senedenberi tanırım. Ailevî münasebetiniz var mıdır? Vardır. Kendisile çok samimî gödüşürüz. Fena bir vaziyete düştüm, beni kurtar! demek suretile neyi istıhdaf ediyordu? 160 bin lira kefalet vermiş, işi olmazsa aç ve sefil kalacakmış. Başka bir§ey söylemedi mi? Hayır. Bu siparişleri nasıl vermiş? Bana birşey söylemedi. « Bu kadar samimisiniz açılmadı mı? Kendisini görmiyeli çok zaman olmuştu; on sene kadar görmemiştim. Hiç görmedin mi? Belki İstanbula gidip geldiğim zaman sokakta rasgelmiş , birbirimizin elıni sıkmışızdır. Bu arada Müddeiumumî Baha Ankan Ruhinin Müddeiumumilikte ver diği ifadeyi okuttu, Ruhi bu ifadede Ekremle Hariciye Vekâletindeki temasını, sonra beraber Korpiç lokantasına gittiklerini, Ekremin orada, bir Amerikan firmasile tayyare işine giriştiğini, fakat ortağının mukaveleye hiç de iyi olmıyan bir madde ilâve ettiğini, siparişlerin bu madde yüzünden Türkiye Hariciyesine telgrafla bildirileceğini söylediğini kaydediyordu. Gene bu ifadeye göre, Ruhi ancak kendi namına gelecek telgrafları Ekrem Könige verebileceğini söylemiş, ertesi günü Hariciye Evrak Miidürü Ahmedle bu luştuklarını, Ahmedin de ayni cevabı verdiğini kaydetmiş, on bir gün sonra Ekremin kendı evine geldiğini, pek ziyade valvardıgını ilâve etmiştı. Ruhi, o zaman Ekrem Köniğin beraberinde bulunan avukat Hamada'nın hâdiseyi bütün teferrüatile bildiğine emin olduğunu da söylemişti. Ruhi avukatın yazıhanesine gittiği zaman, Hamada kendisine «çok insan adammışsın, Ekremi büyük bir felâketten kurtardın!» demiştir. Hâk'm sordu: Avukatla başka zaman görüşmedin mi? Burada, Hariciyede, sonra bir defa da İstanbulda yazıhanesinde görüştüm. Kendisine Ekremin ben'm namıma bir emanet bırakıp b'rakmadığını sormuştum. Bırakmadı, dedi. Adresini verdi. Ruhi bu adresın ne olduğu hakkındaki «uaîe: «Pariste Ekrem» den ibaret olduğu cevabinı vermi ve 30/6/938 tarihinde Müddeiumumilikte verdiği bu ifadesınde. bahsedilen emanetin Ekremin kendıs;ne Paristen gönderdiği gömlek olduğunu söylemistir. Bu ifpdenin okunmasmı müteakib, Ruhi ded' ki: Ifadenm bir noksanı var, tamamlamak istiyorum. Emanet dediğim şey gömlek değildi; telgraftı. italyan Yugoslav müzakereleri Yugoslav Hariciye Nazırı, Kont Ciano ile görüşmelere başlıyor [Bastarajı 1 inct sahifedei dostluğun tesisine çalışılacağı da söylen mektedir. Polonyada tahrikât Garb mıntakasındaki bazı şehirlerde Alman meskenlerinin taşa tutulduğu haber veriliyar Berlin 21 (a.a.) D. N. B., Kattovvice'ten istihbar ediyor: Garbî Polonya birliğinin Almanya aleyhinde yapmakta olduğu tahrikât, halihazırdaki Alman aleyhtarı propaganda dolayısile şiddetini arttırmıştır. Bu tah rikâtın neticeleri şu suretle tezahür et mektedir: Koemingshütte'te Alman meskenlerinin taşa tutulması, Kostuchla mektebine devam etmekte olan Alman çocuklannı nakleden Petrowj|tz Alman mektebleri cemiyetinin arabası Binarckshutte'te hasara uğratılmış, Herbert Pialorek admdaki 16 yaşında bir Alman çocuğu almanca konuştuğundan dolayı taarruza uğramış ve yaralanmıştır. Bir çok yerlerde Alman gazeteleri, bu gazeteleri hâmil olanlarm ellerinden alınmış ve yahud gazete satan dükkânlardan ahnarak yırtılıp atılmıstır. İlk duruşmayı müteakib Ankara Asliye Ceza mahkemesi davayı Ağırcezaya havale etti Danzig nazileri, reislerî olan Fores ter'in tertib ettiği ve onun anî surette hastalanması üzerine, kendisine vekâlet eden Greizer'in mâni olduğu ayaklanma haYugoslavyadan neler istenecek? reketinden vazgeçtikten sonra, Polonya Londra, 21 (Hususî) İyi haber ahükumeti üzerinde, şantaj yolile tazyi Roma 21 (a.a.) Istefani ajansı lan mehafile göre, Kont Çiano, YugoslavReis sordu: katta bulunmak teşebbüsüne geçmişler tebliğ ediyor: yanm Roma Berlin mihverine iltihakm: Hangi telgraf? Macar devlet adamlannm Romadir. Bana, kendisine verdiğim telgra ve Yugoslavya ile Macaristan arasında yı ziyareti üzerine aşağıdaki resmî Fakat bu tarzı hareket ne Danzig'te mihver siyasetine uygun bir teşriki mesa fı iade edeceğini vadetmişti. tebliğ neşrolunmuştur: sükun ve huzuru, ne de dünya sulhunu anlaşmasının akdini Yugoslavya Hariciye Reis: cKont Teleky ve Kont Csaky, Rotemin edebilir. Almanya, açık ve düriist Nazırından taleb edecektir. mayı ziyaretleri esnasında Duçe ve Müddeiumumilikteki ifadenizde bir müzakereye girişmeyi kabul edecek Macaristanla anlaşma Kont C'ano ile müteaddid konuşmaniçin gömlek dediniz? olursa, Polonyalılar, şimdiye kadar Millarda bulunmuşlardır. Budapeşte, 21 (a.a.) Pester Lloyd O zaman ürktüm, korktum ve telletler cemiyetinin nüfuzu altmda bulunan Bu konuşmalar iki memleket aragazetesinin bildirdiğine göre Macaristangraf olduğunu söylemekten çekindim. serbest şehrin Danzig Senatosu hakimisında mevcud sıkı dostluk münase Müddeiumumî Baha Ankan söz ala la Yugoslavya arasında yakında bir dostyeit altma konulmasına hiç şüphesiz itibetlerinin bariz vasfı olan bir samiluk ve ademi tecavüz muahedesi imza edirak dedi ki: raz etmiyeceklerdir. Almanlann tasavmiyet ve itimad havası içinde cere Ifade benim odamda, bizzat be ecektir. vur ettikleri otomobil yolu da, Polonyayan etmişti. nim tarafımdan alınmıştır. Odada yalnız Kont Ciano'nun beyanatt En mühim meselelerden ve bilhasnin emri altmda bulunmak şartile, tahakbir zabıt kâtibi vardı, neden korkmuş? sa merkezî Avrupa ve Tuna havzaBelgrad, 21 (Hususî) îtalya Hakuku imkânsız bir tasavvur değildir. ÇünRuhi: sı meseleleri, en son hâdiseler ve uriciye Nazırı Kont Çiano, Yugoslav gakü bu takdirde, Polonya arazisi ve büyük" Lehistanm yeni tahtelbahiri Korkacak bir vaziyet mevcud de zetecilerini kabul ederek aşağıdaki beyamumî vaziyet de mütalea edilerek bir Polonya limanı olan Gdynia, emniVarşova 21 (a.a.) Polonya hesa yet altma alınmış olacaktır. tetkik olunmuş ve gerek siyaset, geğildi. Fakat Müddeiumuminin huzuruna natta bulunmustur: rek ekonomi sahalarmda daha bü bına Holandada inşa edilmiş olan Vauilk çıktığım için çekindim. « Arnavudluk hâdiseleri münasebeBuna benzer daha birçok dikenli meyük bir istikrann nef'ine olarak iki tour tahtelbahiri, Gdynia'ya vâsıl olmuş Avukat Hamada bütün işi biliyor ile Yugoslavyanın takıb ettiği hattı hareselelerin halli imkân dahilindedir. Yalhükumetin elde ett'ği neticeler memdu. Ekreme direktif veren odur; diyor ket takdire şayandır. Son hâdiseler, Yutur. nız, Almanlann, Polonya tarafından nuniyetle müsahade edilmiştir. Milli müdafaa istikrazı sunuz, demek temasta idiniz. Pomeranya'da, Silezya'da, yahud başgoslav efkârı umumiyesinin heyecanını tesİki taraf devlet adamları memle Bu ifadem bir temastan ibaretti. kin etmiştir. Arnavudlukta İtalyanm mevVarşova 21 (a.a.) Ukraynamn ka taraflarda herhangi toprak terkine ketlerinin hareketini. Roma Berlin Sonra Ekremle temasa esasen imkân cudıyeti Yugoslavya aleyhıne bir hareket parlamento temsil heyeti reisi meb'usan muvafakat edileceği ümidini beslemelerî mihverinin bariz vasfı olan adalet ve yoktu. Hariciye Vekâletine geldikten dört ve âyan meclislerine, 18 nisanda Lwow beyhudedir. Polonyalılar: «Vistül munsulh hedefler ne doğnı götürmek eşkil etmez. Bu hareketin hududları mubeş gün sonra gitti. Kendisile ancak dört da akdettiği bir ıçtima esnasında Ukray sabını ve Danzig şehrini elinde tutan, Pohususundaki mutabakatlannı tevid ayyendir ve evvelce tespit edilmiştir. Yubeş gün görüşebildim. eylemişlerdir. Bu maksadla, dost na parlamento temsil heyetinin bir karar lonyaya, onu idare edenden daha fazla goslavya Hariciye Nazırile yarın iki memmemleketlerle olan teşriki mesai sisureti kabul ederek hava müdafaa istik sahib o!acaktiD> diyen bir Alman împaMüddeiumumî Baha Arıkan tezini !eketi alâkadar eden bütün meseleleri göyasetini bilhassa ınkişaf ettirmeğe razına iştirak etmeğe ittifakla karar ver ratorunun bu güyük sözünü unutmam»müdafaa için hâdisenin cereyanı hakkın üşecektir. İki memleket, birbirile anlaşkarar vermişlerdir.> miş olduğunu bildirmiştir. da izahat vereceğini kaydederek dedi ki: maya ve teşriki mesaiye hazır olduğuna gölardır. Bu itibarla, Almanya, arazi taleb' Ekrem Königin 3 temmuz 1937 e, Yugoslavyayı İtalyaya bağlayan rabıUkraynalı meb'uslar ve âyan istikraza ederse aldanmış olacak ve bütün bir miltarihli bir mektubla Kanadadaki bir tay alar bir kat takviye edilecektir.» yon bir kabine tatbik edecektir. Yeni te takriben 8000 zloti ile iştirak etmişlerdir. letin, karşısında ayaklandığını görecektir. yare fabrikasma müracaatle ve Miüî şekkül edecek kabine hakkında daha şim Danziğ'de vaziyet: M. Gafenko'nun Lehistandan başlıYugoslavya anlaçıyor Müdafaa Vekilinin imzasını ve Millî diden tahminler yürütülmektedir. yan seyahati, Lehlileri derin surette tehRoma, 21 (a.a.) îyi malumat alParisSoir gazetesinin Danzig'e sureti yic etmiştir. M. Gafenko ve kendisinî Müdafaa Vekâletinin antetli kâğıdım takRomanya Hariciye Nazırı akta olan mehafile nazaran italyanm mahsusada gönderdiği muhabiri, oradaki Krakovi gannda karşıhyan M. Beck, lid suretile Türkive hükumeti namma Brükselde Budapeşte ile Belgrad arasında bir mukaumumî vaziyet hakkında şu malumatı Berlin seyahatine birlikte devam etmişkatalokta muharrer Grinman modeli 40 enet vücude getirilmesile meşrut olan İBrüksel, 21 (a.a.) Gafenko. bu saveriyor: tayyare sipariş etmiştir. 3 temmuz tarihli ler ve iki saat süren görüşmeleri esnasınalya, Yugoslavya, Arnavudluk ve Maca bah buraya gelmiştir. Mumaileyh Meçhul bir mektubla Kanadadaki fabrikaya PaGöbbels'in Danzig'e geleceği, hatta da, Avrupa vaziyeti etrafında uzun uzaistan arasında sıkı bir mesai birliği siya ısker âbidesine bir çelenk koymuş ve sıra risteki bir zatı vekili umumî tayin ettiğiFührer'e, fahrî hemşerilik unvanı verile dıya konuşabilmişlerdir. eti tesis maksadile sarfetmekte olduğu gay :1e Kral, Başvekil ve Hariciye Nazın Pini ve bu zatın kendisile temas edeceğini, ceği hakkındaki haberler, Danzig'in LehDanzig'te efkân umumiye sakindir* etler hemen hemen muvaffakiyetle netice erlot tarafından kabul edilmiştir. Gafenko, bedelinin ondan ahnacağmı bildirmiştir. i halkı tarafından lâkaydî ile karşılanı M. Ruzvelt'in mesajını gayet tabiî karenmiştir. Yarın Ciano ile Markoviç'in Ve Romanya sefareti tarafından şerefine veriAyni tarihte Hariciye Vekâletinin antetyor. şıhyan Danzigliler, Amerikanm alâkadar edıkte yapacaklan toplantı, Yugoslavya en bir ziyafette hazır bulunmustur. li bir kâğıdım ve Hariciye müsteşan AFakat Danzig'liler, şehrin büyük Al olduğu hür devletler meyanmda Danzın muvaffakiyetini istihsal etmeği istihdaf Gafenko, Belçika Kralt nezdinde gâhın imzasmı taklidle Kanada Başvekimanyaya ilhakı günü bu hâdiseyi tes'ıd zig'in de zikredilmemesini gerçi biraz na:ylemektedir. Yugoslavyanın muvafakat Brüksel 21 (Hususî) Berlinden etmek üzere, evlerinde, şimdiden fener hoş karşılamışlardır. Nitekim, ertesi gün ine bir mektub yazmıştır. Bu mektubda, tmesi muhtemeldir. Çünkü öğrenildiğine buraya gelen Romanya Hariciye Nazırı er, bandrollar ve gamalı haçlar hazırla Amerikanın, yangına körükle gittiği, böyle «Millî Müdafaa Vekili hükumetimiz naöre Macaristan, İtalyanm talebi üzerine, mına şu siparişte bulunmustur, demenijafenko istasyonda Türk, Yunan, Yu mışlardır. Bunları, Memel'in işgali günü işlere kanşacağına kendi işile gücile meş{ugoslavyadan araziye müteallik bir guna zi rica ederim» demiştir. Fabrika bu si;oslav ve Romanya elçileri tarafından rtaya çıkarmalanna ramak kalmıştı. Fa gul olsa daha iyi edeceği» yolunda sözler mütalebede bulunmamağı kabul etmiştir. parişi alır almaz herhangi bir oyuna gelkat Polonya toplannın hududda, patla işitilmeğe başladı. Propaganda, tesirini karşılanmıştır. Macar Nazırları döndüler memiş olmak için Hariciveye bir telgraf mağa hazır bir vaziyette beklemesi bu işe yapmış, fikirleri değiştirmişti. Fakat, bîKral Leopold, misafir Nazırı kabul raz sonra, Almanyanın, Danzig'i Alman Roma, 21 (a.a.) Teleki ve Csaki, çekmeğe mecbur oluyor. lşte Ekrem Kömâni oldu. etmiştir. Romanya Hariciye Nazırı, bir nigin Ankaradaki faaliyeti bu sırada baş. ün akşam Budapeşteye hareket etmişler Şehrin bugünkü vaziyeti şöyledir. Na iktısad sistemine sokmakla iktifa etmesi Alman gazetesınde kendisine atfen neş,amıştır. Evvelâ Hariciye müsteşan A e istasyonda Mussolini ve Kont Çiano iler, 20,000 milis efradı ve zabitten ihtimali bulunduğu rivayetleri dolaşmaedilen beyanatı tekzib ile, Almanyada gâha baş vuruyor, reddediliyor. Kâtibi arafmdan uğurlanmışlardır. 800 kişilik bir kuvveti ellerinde tutuyor ğa başlayınca, çehrelerin tekrar asıldığı hiçbîr gazeteciye beyanatta bulunmadığıumumî muavini Nebile gidiyor, reddear. Fakat halkın ekseriyeti bu ufak gar görüldü. Macar matbuatının neşriyatt nı söylemiştir. Almanya iktisad sistemine girmelc, diliyor. Hariciye dahiliye müdürlerinden nizonu takviye edebilecek bir askerî taBudapeşte, 21 (a.a.) «Esti Ujsag» Gafenko'nun beyanatı Danzig'e mark girmesi demektir. Bunun Esada gidiyor, reddediliyor. Bunlardan azetesinin diplomatik muhabiri Romadan im ve terbıye görmüş bulunuyor. Ayni hiç birsey koparamıyacağını anhyan Ek önderdiği bir haberde Macaristanın artık Berlin, 21 (a.a.) Romanya Harici zamanda, bunlar, küüiyetli miktarda si manası ise, döviz ihracı yasağıdır. Danrem, Ruhi ile birkaç mülâkat yapıyor. Roma Berlin mihverinin daimî yapıcı bir Nazın Gafenko, şimal ekspresile Brük âha da maliktirler. Polonya zabıtası, ti zig ticaret âlemi bu haberden hiç memRuhi, «Telgrafı protokola çektirin» di zvu olduğunu müşahede etmekte ve ya >ele hareket etmiştir. National Zeitung, aretin serbestisi noktasmdan, bu silâhla nun değil. Danzig'liler, vatanperverliğî yor. mda Kont Çiano ile Markoviç arasında Romanya Hariciye Nazırile yaptığı bir ın serbest şehre sokulmasına mümanaat ve işi, işte böyle ayni derece ehemmiyete görüyorlar. Baha Arıkan bu sırada telgrafın met apılacak görüşmelerin ehemmiyetini te mülâkatı neşretmektedir. Gafenko, her iki etmemiştir. nini okudu. ariiz ettirdikten sonra İtalya ile Macaris memleket için de faydalı neticeler verecek Metin kısa idi: an arasındaki tesanüdün Ruzvelt'in mesa Dİan Berlindeki açık konuşmalardan dola«Millî müdafaanin şu tarihli siparişini karşısında bu iki devletin ittihaz ettiği yı memnuniyetini beyan etmiştir. \Basmakaleden devam] yeni bir hız alma, yeni bir kuvvet kaynateyid ve tasdik eder misiniz?» mealinde arzı hareketteki müşabehetle de ispat edilBu gazete, Gafenko'nun garantisi hak Neşredilen tebltğ Kütle ve tehlike idi. Baha Ankan izahatma şoyle devam :tti: Ruhinin tavsiyesi üzerine, Ekrem :abrikaya Paristeki mümessili diye takdim ettiği Leokates'e telgrafla müracaat :diyor, ve bu yolla fabrikaya, Hariciyeye çekilecek telgraflann protokol vasıtaile gönderilmesi mutad olduğu söyleniyor. Baha Arıkan, Ekrem Königin bu sırada Ankarada mevhum bir adres verdiğini, nihayet Parise gittiğini, tayyarelerin alınıp yerlerine teslim edildiğini beyan :ttikten sonra bu işin Müddeiumumiliğe ntikali suretini de anlattı. Amerika hükumetinin her altı ayda bir silâh fabrikalarını kontrol ettiğini, Ispanya dahilî harbi dolayısile iki tarafa da silâh göndermediğini, bir kontrol sırasında Türkiyeye Grinman tipi 40 tayyare verildiği görülerek sefaretimize sorulduğunu ve hükumetimizin hâdiseye bu suretle muttali olduğunu anlatan Baha Ankan, Asliye Ceza mahkeme«inin Ruhinin davasına bakıp bakmıyacağı cihetini de tetkik etti. Ve Ruhinin vaziyeti sadece vazıfeyi suiistimal olmadığını, Ekrem Königin faaliyetine iştirak ettiğini ve suçunun 65 inci maddenin son fıkrası çerçevesine dahil olduğunu, Ekrem Köniğin cürmü ise 342 nci maddeye temas eden ağır ceza ıhvalinden olmakla bu mahkemenin dosya yı Ağırcezaya tevdie karar vermesini taleb etti. Reis suçluya bir diyeceği olup olmadığını sordu. Ruhi, bu suça bilerek müzaheret etmediğini, telgrafın metnine hâlâ vâkıf olmadığını, işte sahtekârlık olduğundan haberi bulunmadığını ve Ekremin ken disini iğfal ettiğini söyledi. Mahkeme Müddeiumuminin talebini kabul ederek dosyanın Ağırcezaya tevdiine karar verdi. miş olduğunu kaydeylemektedir. Linda, Romanyanın Almanyaya karşı o uhranların ecdadı sayılan bu hâdiselerian vaziyetinde bu garantinin hiçbir tesir den herbiri Avrupaya tehlikeli günler Hırvatlarla anlaşma yapılıyor Belgrad 21 (Hususî) Hırvatlar lide ^apmıyacağmı anlatmış olduğunu yazıyor geçirtmişti. İşte o günler zarfında muhelif memleketlerde gördüğüm ruhî halet Dr. Maçekle Başvekil arasında devam e diyor ki: den müazkereler önümüzdeki hafta kat'î « Bilâkis Romanya garanti her ne ta aşka başkaydı. Hatta ayni memlekette ir anlaşma ile neticelenecektir. Devam e aftan gelirse gelsin memnuniyetle karşı'a muhtelif halk tabakaları arasında bile !en müzakereler hakkında Dr. Maçek ev 'acaktır. Ancak bu garantiden iki taraflı İle tutulacak kadar kuvvetli his ve duyelce anlaştığı muhalif partilere malumat •ir ittifak çıkmamalıdır. Romanya Alman gu farklan vardı. Fakat şunu göğsümü gere gere söyliyeermiştir. Dr. Maçekin arkadaşlarından a aleyhine bir çember siyasetine sürüklen>ilirim ki, hiçbir yerde bizde olduğu kav'ildeir bu maksadla Zagrebden Belgra miyecektir.» dar sağlam ve mütecanis bir emniyet hada gelmiştir. Hırvatlarla meskun olan Sda ve Primorska (Ban) lıkları Hırvatistan Amerikadaki Çeklerin kararı ası teneffüs edemedim. Gazetecilik dodahilinde kalacaktır. Dr. Maçek'in istediği Şikago 21 (a.a.) Yeni millî Çe ayuile hergün her meslekten halkla sıkı diğer Banlıkların da verileceği söylenmek koSlovak meclisi mesaisini bitirmiş ve :emas halinde bulunuyoruz. Bütün arkaedir. Hırvatlarla olan anlaşma kanunu e gayretlerinin hedefi «serbest bir Avrupa daşlar, bu memlekette yaşayan öz Türk asiyi değiştirmeden ımzalanacak, anlaş içinde serbest bir ÇekoSlovakya» oldu alkının herhangi bir tehlike karşısında korkmadığı, kendine emin olarak hâdisemayı, Hırvtların da iştirak edeceği koalis unu ilân etmiştir. eri soğukkanlılıkla takib edebildiği hakikati üzerinde müttefikız. Siyasî tehlikeler karşısında memlekein korku ve heyecan derecesini ölçen en assas barometre, bankalara mevdu hesablardır. Son gerginlik esnasında bizim ankalar halka sekiz milyon Türk lirası klediler. Bankalarımızdaki umumî mevduat yekununun beş yüz milyonu aştığını düşünürsek, bir hafta zarfında tehlike ve elâş yüzünden çekilen miktann yüzde kiye bile varmadığını görürüz. Şunu da unutmıyalrm: Tevdiatın hemen hepsi îsanbulda yapılmıştır. îstanbul ise, içinde n fazla Yahudi ve levanten bulunan Türk şehridir. O halde yüzde ikiye bile armıyan bu mevduat yalnız bu nevi vaandaşlann o da bir kısmına ödenmiş luyor demektir ki devedekulak sayılır. * * * ğıdır. Uzun müddet tehlikesiz yaşarsak, sıkılırız; eğer yoksa onu icad ederiz. Tarihimizin parlak sahifeleri, bizzat kendimizin tehlikeleştiğimiz devirler kaydeder. Onun içindir ki bütün Avrupanın, hatta bütün dünyanın içinde yaşadığı tehlikeli devir, Türkiyeyi telâşa düşürecek, korkutacak değildir. Genc Türkiye, Miüî Şefi Istnet Inönünün kudretli idaresi altında Atatürkümüzün yaratrığı harikulâde inkılâbları işliyecek, onlardan aldığı ilhamla daima İyinin, Güzelin, Doğrunun peşinden koşacaktır. Dünyanın en feci tehlikesi, bize gözümüzü kırptıramaz. Harbden sonra NADİR NADt Bir Amerikan kapisanesinde yangın Nevyork 21 (a.a.) Şiddetli bir yangın, Massachusetti devletinde kâin Worcester kontluğunun hapishanesini tahrib etmiştir. Hapishanede 250 mevkuf bulunmakta idi. Yangm, hakikî bir panik husule getirmiştir. Mevkuflardan üçü, kömür haline gelmiş, 15 i ağır surette yaralanmıştır. îtalyada buğday mahsulü Roma 21 (a.a.) Millî Ziraat Bankasınin bir raporuna göre bütün îtalyada bu sene buğday rekoltesi bereketli olacaktır. Ahnacak neticeler hakkında pek nikbinane tahminler yürütülmektedir. Bartında A Z İ M K İ T A B E V İ Türkler, tarihte birçok tehlikelerle karılaştılar. Biz, üfleyince yıkılan «iskambil millet» olmadığımızı en kuvvetsiz, en zaıf addedildiğimiz zamanlarda bile büün cihana karşı ispat etmiş bulunuyoruz. İspanya Artık hükumet başına geçe n Frankonun askerleri kanlı çarpışma Tehlike, bizim yaradılışta kütleler için lara sahne olan bir kısım yerlerde düşmanın kurduğu tel örgüleri söküyorlar. bir korku ve telâş membaı değil, bilâkis Ahmed Kemal Aliş Cumhuriyet gazetesinin ve bütün mecmua, gazetelerin, kırtasiye, tuhafiye, Türk Hava Kurumu pivangosunun tevzi veridir.

Bu sayıdan diğer sayfalar: