17 Eylül 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

17 Eylül 1939 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

17 Eylul 1939 CUMHURÎYET HABE & Hâdiseler arasında Yeni bir blok mu? muhtelif tüccar ve esnafın fazla fiatla satış yaptıkları hakkında vaki şikâyetler, bu esnafın ticarî defterleri ve magaza ları kontrol edilmek suretile tetkik edilmiştir. Tetkikat neticesinde bazı esnaf ve tüccarın filhakika sebebsiz surette bir miktar fiatı yükselttikleri görülerek, bunların tecziyesi cihetine gidilmiştir. Em niyet, Belediye ve Ticaret müdiriyeti memurları şehir içinde dolaşarak fiatlan murakabeye devam etmektedir. Iki gün içinde yüzden fazla toptancı ve perakende saüş yapan muhtelif ma ğaza ve ticarethaneler kontrol edilmiştir. Bu kontrol tüccar ve esnafımızın umumiyet itibarile çok şayanı memnuniyet şekilde dürüst hareket ettiklerini göstermiştir. Bugün komisyon toplantısmda bazı yurddaşlann ecza ve alelumum müstahzaratı tıbbiye yüzünden fiat zammı ya pıldığını ve bir kısım ecza ve ilâcların gizlendiği hakkındaki şikâyetleri de görüşülmüş ve bu hususta derhal tetkikata girişilmiştir. Halkın sağlığı üzerinde ih tikâr yapacak olanlar en ağır cezalara Çarptırılacaklardır. ünkü fıkramda, Sovyetler Birliğinin Polonyaya karşı ciddî bir harekete geçmesi, Japonlarla anlaşması, demokrasilere karşı cephe alması ihtimalleri üstünde durmuştum. O satırları yazarken gazeteye geceleyin gelen haberlerden Tayyareci Lindberg, bir nutuk söyliyerek silâhlara hiçbirini bilmiyordum. Sabahleyin Cumhuriyet'i elime alınca, hâdiselekonan ambargonun kaldırılmamasını tavsiye etti rin daha evvel beni meraka düşüren istikamette inkişaf ettiğini gördüm: Nevyork 16 (a.a.) Welles'in ri da garb medeniyetini muhafaza etmekSovyetlerle Japonlar aralarındaki ihyaseti altındaki bir Amerikan heyeti, Pa tir.» tilâfa nihayet veren bir mütareke Şarkta 70 Alman fırkası, bütün kuvnama konferansına gönderilmiştir. Bu Deniz tigortaları yapmışlar, aralarında bir ademi teca vet ve şiddetile Lehüleri ezmeğe çalışırheyete Amerika îttihadı Birliği umumî Nevyork 16 (a.a.) Amerika deniz vüz paktı da hazırlıyorlarmış. Sov ken garbda Fransız ve îngiliz ordularının müdürü Leo Rowe, Uruguay'daki Ame sigortalan kumpanyalan, îtalyan gemiyetler Birligile Almanyanın Lehistam Lehistamn yükünü hafifletecek ehemmirika »efiri Edwin Wilson dahildir. He leri tarafından naklolunan yükleri harb paylasmak için anlaştıkları da haber yette büyük bir taarruz yapmamalan, uyet, Santa Clara gemisine binmiştir. tehlikelerinç karşı sigorta etmeğe muvaPanamerikan konferansı 23 eylulde fakat etmişlerdir. Hatırlardadır ki, bu veriliyormuş. Amerikada bu hâdise mumiyetle hayret ve ıstırabı mucib oiumesaisine başhyacaktır. Welles, hareke kumpanyalar, geçen ay içinde îtalyan ve ler, demokrasilere karşı açık bir hare yor. Fransızlarla Ingilizlerin Almanyaya tinden evvel beyanatta bulunarak konfe Alman gemilerindeki hamuleleri sigorta ket telâkki edilerek heyecanı artırmış. hava kuvvetleriİR bomba yerine beyannaBütün bu haberleri rivayet sigasile me atmakla iktifa etmeleri, Fransız ordu ransın bilhassa ticaretin harb zararlann etmiyorlardı. Bundan başka harb tehlihulâut edişimin sebebi, Sovyetlerle sunun (Siegfried) Zigfrid hattına karşı, dan korunması meselesini tetkik edece kelerine karşi sigorta ücreti cenubî Ameğini söylemiştir. Harb dolayısile ticaret rikaya yük götüren gemiler için yüzde Japonlar arasındaki mütareke dışm asağı yukarı, iki haftadanberi sadece kuv tamamile durmak tehlikesine maruzdur. 0,25 ve Kanada için 0,50 olarak tespit da, öteki hâdiselere inanrnakta acele vetli keşif müfrezelerile harekette bulunMiişterek müdafaa tedbirleri edilmiştir. Diğer gemiler için gerek ce etmemek ihtiyatkârlığıdır. Bütün gö ması, Lehistana bir an evvel yardım ediî rünüşlere ve rivayetlere rağmen Sov mesini isteyenleri sinirlendiriyor. FransızBuenos Aires 16 (a.a.) Arjantin nubî Amerikaya gitsin, gerek Kanadaya yetler Birliğinin Lehistanı Almanya larla îngilizlerin bu gevşek hareketlerinin gitsin tarife yüzde 0,50 dir. fıükumeti tebliğ ediyor: Almanlar haric olmak üzere diğer mu ile beraber paylaşmağa hazırlanması, neden ileri gelfbileceğini kara harekâtınArjantin. Brezilya ve Uruguay filo demokrasilere karşi cephe alması, hâ dan başlayarak tetkik edelim. Tabiidir ki ları bitaraflık kaidelerini ihlâl teşebbüs harib devletler gemileri için prim, yüzde lâ birer faraziye ve tahmin olmaktan bizim buradan yazacağımız şeyler, tahlerine mâni olmak için müştereken hare 1 dolar olarak tespit olunmuştur. öteye geçmez. minlerden ibarettir; hakikatte, işin belki Bitaraf komiayon teklifi kete geçeceklerdir. bizim bilmediğimiz başka içyüzleri de varFakat, hükumetler veya hâdiseler Nevyork 16 (a.a.) Herbert HooLindberg'in mtihim nutka tarafından açık bir tekzibe uğrayın dır. Vaşington 16 (a.a.) Lindberg, ver, bütün bitaraf memleketlerde bir ko*** bütün Amerikada radyo ile neşredilen bir misyon ihdası teklifinde bulunmuştur. Bu cıya kadar bu ihtimaller üstünde düKarada Framızlarla îngilizler, Zigfrid nutukta Amerikan milletinden Avrupa komisyonlar, »ivil ahaliyi müteessir eden şünmenin mevsimsiz olmadığına kaaskerî harekâtı müşahede etmek ve bu niim. Eğer bütün bu tahminler ger hattına bütün ordularile neden hemen şidharbine sürüklenmemesi ve bunun için esliha üzerine konulmakta olan ambargo husus hakkında rapor vermek vazifesile çekleşirse, bir (Sovyet Japon • Al detle taarruz etmiyorlar? Bunun sebebini man Italvan) bloku peyda olacak, anlamak için, Büyük Harbde, 1917 semükellef olacaktır. yu kaldırmamasım istemi?tir. Hoover, bu komisyonun harbi insani demektir. Italyayı bu grup içinde far nesinde, Almanlann o zamanki Zigfrid Mumaileyh, bu nutkunda demiitir ki: « Amerikanm vazifeıi, ihtilâfa mü leştirmeğe medar olacağını tahmin et zedişimin hususî bir sebebi var: Sov hatünın bir yanındaki müstahkem mevziyetlerle Almanlar anlaştıkları zaman, lere yapılan ve şampanya taarruzu denidahale etmemek, belki Amerika kıt'asm mektedir. İtalyanın Tokyo sefiri de Japonlarla en bir Fransız taarruzunu biraz anlata..•..»..munMinıııııııtıııııınıınnıııııııııınıııııııııııııııınıııııııııınn < Sovyetler arasmda bir ademi tecavüz ım. paktı yapılmasına tavassut etti diye 0 zaman, Fransada, ordu başkumanbir haber çıkmıştı. Eğer Sovyetlerle danhğında bir değişiklik olmuş, ihtiyat ve Fazla fiatla mal satanlar Sarsıntılar, memleketin Japonlann anlaşmasında ltalyanlarla teenni ile hareket eden Mareşal (Joffre) Almanlann müfterek bir rolleri var ofr'un yerine, harbin başlangıcında bir bazı yerlerinde hissedildi sa, bu blokun içine Italyayı da kat topçu Miralayı iken Generallige terfi etcezalandırılıyor Evvelki gece saat bir buçuk radde mak şart olur. O zaman dünyanın miş ve Verdun muharebelerinde temaîzmir 16 (a.a.) îhtikârla müca politika ve harb kuvvetleri muvaze yüz etmiş olan General (Nivelle) Nivel dele komisyonu dün belediyede toplan • lerinde şehrimizde kuvvetli bir zelzele nesini yepyeni temeller üstüne oturt tayin edilmişti. Bu genc ve ateşli kumanmıştır. Komisyonun teşekkülünden sonra hissedildiğini yazmıştık. Zelzele hak mak lâzım gelecektir. dan. Almanlann (Soissons) Suason ile kında Kandilli Rasadhanesi dün şu ma Panama konferansı 23 eylulde içtima ediyor IHEM Garb cephesinde neden GÜNÜN MEVZULARI NALINA MIHINA harb edilmiyor ? Kızılordu, Lehistana girerse İngilizlerle Fransızların Zigfrid'e taarruz etmemeleri kuvvetle muhtemeldir Yazan: ARİDİN DAVER Izmirde Son zelzeleler lumatı vermiştir: Bu gece «dün gece» saat 1 i 16 dakika 56 saniye geçe şiddetlice bir zelzele kaydedilmiştir. Şehriırhrden de kuvvetli olarak hissedilen b,u zelzelenin merkez üitü rasadhaneden 137 kHometre mesafede tahmin edilmektedir. yor. Asıl merkezin, satha 20 kilometre yakın bulunduğu görüldüğünden merkez üstü mmtakasında tahribat yapmış ol ması muhtemeldir. Bundan başka bu zelzelenin tekerrürü olmak üzere »aat 2,14 te, 3,43 te ve 4,21 de üç tane daha zelzele kaydedilmiştir. Bunlar, nisbeten hafif geçmiştir. Şimdilik bütün dikkatimiz, boyle bir blokun ne derece mümkün olabileceğini gösterecek hâdiseler üstüne saplı kalaeak. Dünyanın kaderi, şimdiki halde, bu dört devlet arasmdaki münasebetin çeşjdine bağlı görünü. Taymis gazetesine verilen bir haber Aakarada Ankara 16 (a.a.) Bu »abah şehrimizde 1,40, 1,50, 3,50 de olmak üzere üç zelzele hissedilmiştir. Memleketimizin muhtelif yerlerinden aldığımız haberlerde de Istanbulda 1,55, 4,10, Izmirde 1,30 da, Kocaelinde 1,10 da ve Kütahyada da 1,16 da olmak üzere orta derecede şiddetli zelzele hissolunmuştur. Bitaraf devletlerden mürekkeb blok vücude getirilmesi düşünülüyormuş! Reines) Rens arasındaki müstahkem mevziini bir hamlrde ele geçireceğini ve Alman hattını 24, nihayet 48 saatte yaracağını ümid etmişti. O, Verdun'da Almanlann zaptettikleri, iki meşhur istihkâmı geri alırken, seri bir taarruz usulü tatbik ederek muvaffak olmuştu. Şimdi gene bu usule güveniyordu. Taarruz sistePEYAM1 SAFA mi fu idi: Alman hatlanm nispeten kısa, fakat bütün derinliğince, çok şiddetli bir topçu ateşile ezdikten sonra, hiç arkası kesilmiyen hücum dalgalarile Alman mevzilerine karşı gayet şiddetli bir taarruz yapmak, düşmamn müdafaa hatlanm derinligine zaptederek en son hattı da ele geçirdikten sonra, o mıntakadaki bütün ağır topçusunu zapt ve esir etmek. Diğer yerlerde Ankara 16 (a.a.) Aldığımız malumata göre, Şile, Akhisar, Çanakkale, Bilecik, Balıkesir ve Eskişehirde bu sa bah saat 1,10 la 1,20 arasında bazı yerde hafif ve bazı yerde de şiddetli olmak üzere zelzele hissedilmiştir. Kastamonuda Kastamonu 16 (a.a.) Dün Ticaret Odasında Vilâyet Mektubcusunun reisliğinde alâkalı daire müdürleri, Ti caret Odası, Belediye reisleri ve tüccarlardan bazılarınm iştirakile bir toplantı yapılarak ihtikâra mâni olmak için alı nacak tedbirler görüşülmüştür. Bursada Efganistan bitaraflık ilân etti Kâbil 16 (a.a.) Efganistan, bugünkü Avrupa anlaşmazlığı karşısında bitaraflığını ilân etmiş ve bu karar Kâbildeki diplomatik heyetlere resmen bildirilmiştir. Boluda büyük bir yangîn oldu Bursa 16 (Hususî muhabirimizden) Geceyarısından sonra bir buçukta evvelâ çok şiddetli, müteakiben hafif olmak Londradaki Sovyet ticaret üzere üstüste yedi defa zelzele oldu. Habeyeti sar yoktur. İlk zelzele on saniye devam Londra 16 (Hususî) Londradaki etti. Uykuda bulunanlar yataklanndan Sovyet ticaret heyeti Danimarkaya haresıçradılar. Birçok kimseler sokaklara döket etmek emri almıştır. küldü. Taymis gazetesine Peşte muhabirinin bildirdiğine göre, Macaristan Hariciye Nazırı Kont Scoky, Viyana tarikile Romaya hareket etmiştir. Bu seyahatin maksadı, Avrupanın cenubu şarkisinde bitaraflardan mürekkeb bir blok vücude getirilmesini müzakeredir. Almanya, bu memleketlerden malzeme temin etmek için böyle bir blokun teessüs eylemesini arzu etmektedir. Söylendiğine göre, Kont Ciano'y a Balkanlarda huzur ve sükunu muhafaza etmek vazifesi verilmiştir. Çünkü Bal kanlarda karışıklık olması Almanyanın petrol ve hububat tedarikini inkitaa uğratacaktır. Bolu 16 (a.a.) Dün gece 22,30 da tnegölde çarşıda büyük bir tuhafiye mağazasmtnegöl 16 (a.a.) Bu saSah biri yadan çıkan yangm bir saat devam etmiş rım geçe birbirini takiben çok şiddetli üç ve biri eczane olmak üzere beş mağaza zelzele olmuştur. Hasar yoktur. yanmıştır. Zarar miktan tespit edileUşakta memiştir. Eczane ile yanğın çıkan mağazadan maadası sigortasızdır. Uşak 16 (a.a.) Bu sabah saat biri yirmi geçe birisi şiddetli, diğeri hafif iki İzmir Fuarını gezenler hareketi arz olmuştur. Zayiat yoktur. İzmir 16 (a.a.) Fuan ziyaret edenMaliye Vekili Ankarada lerin sayısı dün akşama kadar 499,141 kişiye varmıştır. Ankara 16 (Telefonla) Maliye VeAtina elçimiz itimadnamesini kili Fusd Ağralı, bugün buraya gelmiş ve istapyonda Vekâlet erkânı tarafından verdi karşılanmıştır. Atina, 16 (a.a.) Yeni Türkiye se Ankaradaki pasif korunma firile yeni Macaristan «efiri dün mutad tecrübeleri merasimle hükiimdara itimadnamelerini Ankara 16 (Telefonla) Burada yatakdim etmişlerdir. pılmakta olan pasif korunma tecrübeLou Nova nakavt oldu leri ha7irhklan ilerlemiştir. Ekipler Filâdelfiya 16 (a.a.) 15 ravund ü bütün razırlıklarını bitirmişlerdir. Bu zerine lertib edilen bir maçta Tomy Ga bir iki gün içinde biri gece ve biri günlento, rakibi Lou Nova'yı 14 üncü ra daz olmak üzere iki tecrübe yapılacakvundda nakavt etmiştir. tır. Hamburg hayvanat bahçesinin hayvanları Berlin 16 (Hususî) Hamburgun meşhur hayvanat bahçesinin hayvanları Rusyaya gönderilmiştir. Develide üzüm sergisi Develi (Hu?usî) Kazamız tara fından tertib ediVn üzüm sergisi her sene eylul ayında olduğu gibi bu sene dc büyük bir neş'e içinde yapılmıştır. Bu münasebetle yerli ve yabancı binlerce halk Elliz, Virantep^ ve Bileç bağlanna akm etmişlerdir. Kesilrn üzümlerin kuruması için hazırlanan sergi mahalli olarak tespit edilmiş tarlalar bilhassa bu sene üzümün bolluğundan kısa bir zaman içinde büyük bir üzüm meşheri haline girmiştir. Sergi geç vakte kadar devam etmiş, köylü kızları grup grup alay çekerek millî oyunlar ovnamıtlar, halk muhtelif eğlenceler tertib etmiş, güzel bir gün geçirilmiştir. îngilizler de, bu cephenin bir tarafında, Somme (Som) da taarruza kalkarak düşmamn asıl taarruza uğradığı mıntakaya kuvvet kaydırmasına meydan venniyeceklerdi. Fransızlar, General Micheler'in kumandasında bir «yarma ordulan grupu» teşkil ettiler. Bu grup, 5 inci, 6 ncı ve 10 uncu ordulardan müteşekkildi. Hazırlıklara başlandı. tkincikânundan evvel başlayarak nisana kadar tam dört ay süren bu hazırlıklan. Almanlar 15 şubatta ele geçirdikleri tafsilâtlı bir plândan öğrenmiş, ona göre redbirler almışlar, Zigfrid hattının bir devamı olan müstahkem mevzilerini bir kat daha tabkim etmişlerdi. Fransız Başkumandam General Nivel, diğer kumandanlardan pek azmın iştirak ettikleri bir nikbinliğe kapılmıştı: 24 saat dcğilse, nihayet 48 saat içinde, iki Alman hattını da zaptederek cepheyi gayet ehernmiyetsiz zayiatia yararım; diyordu. Sonra zafer muhakkaktır. Fransız topçu hazırlık ateşi 14 nisanda başladı. Azamî şiddetle 16 nisan sabahına kadar sürdü. O sabah, Fransız kıt'aları, yanaşık nizamda, hücuma kalktılar. İsimierinin zikrini faydasız bulduğum muhtelif hiicura mmtakalarında aldıklan neticeler şunlar oldu: Bir mıntakada, birkaç saat sonra, beton yuvalar içine saklanmış hesnbsız Alman makineli tüfeklerinin makaîlama ateşi altında olduklan yerde mıhlanıp kaldılar. Yalnız bir yerde, müteaddid noktada Alman mevziine girmişler ve Almanlan ağır zayiatia (Chemin des Dames) Şömen de Dam sırtına kadar atmışlardı. Fakat. kendileri de çok ağ:ı zayiata uğradıklanndan adı Fransız harh tarihine geçen bu meşhur ve kanlı mcvkide kalmışlardı. Başka bir noktada, Fransızlar tankların yardımile gene bir miktar ilerilemişler; fakat kuvvetli ağır topçu ateşinin yardımile mukabil taarruza geçen Almaniar tarafından evvelâ durdurulmuş, sonra da ezilmişlerdir. 1 7, 18 nisanda Fransızlar, tekrar Alman hattını yarmağa çalıştılar. Hiçbir netice alamadılar. Fransız ordusu o kadar ağır zayiat verınişti ki memleket, Amerikanm harbe girmiş olmasma rağmen büyük bir inkisara ve ümidsizliğe uğradı. General Nıvel in tayininde mühim rol oynamış olan parlamento, bu defa Generalin aleyhine ayakîandı. Hükumet, Başkumandanı azle mecbur oldu. Büyük nikbinlikle başlayan bu kanlı taarruzun 120 bin kişinin ziyaına mukabil cepheyi yaramaması, Fransıy ordusunun maneviyatını son derece bozmustu. O zaman, Jofr ile beraber ordudan uzaklaştırılmış olan iki Fakat, Sovyet Rusyanın bir kısım Leh kıymetli kumandan, (Foch) Foş ile (Petain) Peten ışbaşına getirildiler. Bunlar, opraklarını işgal etmesi ihtimali, harbin büyük gayret ve himmetlerle vaziyeti dü genişlemesini mucib olabileceği için büyük bir ehemmiyeti haizdir. zelttiler. Sovyet Rusya, Lehistana harb ilân eYarma taarruzu, o da kısmen olmak derse, bu harb hali, Sovyetleri îngiltere üzere, yalnız birinci Alman hattını ele geçirmib, ikinci hat her tarafta sapsağlam ve Fransa ile de muharib vaziyetine sokkalmıştı. Fransızlar 65 fırka ile taarruz maz mı? etmişlerdi. 16 nisandan 25 nisana kadar Böyle bir vaziyetin önüne geçebilmek geçen 10 gün içinde 32.000 maktul. 5000 için, şu birkaç şartın tahakkukuna lüzum esir ve 80,000 yaralı vermişlerdi. Elde e ardır: dilen netice, taarruz başlamadan evvel 50 1 Kızıl ordunun, Lehistana harb fırka tahmin edilen Alman ihtiyatlannın ilân etmeden girmesi, beşte bir derecesine düsmüş olmasından 2 Lehistamn da, Sovyetlere harb ibaretti. lân etmiyerek ve mukavemet göstermi »** erek, yahud küçük bir mukavemetten Bu misalden sonra, bugünkü vaziyete sonra, topraklarını teslim etmesi, gelelim: 3 Fransa ile lngilterenin. Sovyet RusBugün Fransızlarla îngilizler, 1917 anın bu hareketini, bir harb ilânı gibi deki müstahkem hallardan çok kuvvetli. bir Zigfrid tahkimat manzumesi karşısın elâkki etmemeleri. Görülüyor ki, işin vahimleşmemesi için dadırlar. ç taraflı bir hüsnüniyete ihtiyac vardır. Fransızlar, şimdiye kadar, garb cepheJaponya ile de pürüzlü vaziyetlerini sinde, Almanlann taarruz edeceğini ve düzeltmiş olan Sovyet Rusya, eğer, harbe kendilerinin Majino hattında müdafaada kaiacaklarını diişünerek ona göre, harbe müdahale etmek niyetinde değil de, sahazırlanmışlardı. Şimdi birdenbire, keu lece kendisine aid telâkki ettiği Leh topdileri taarruz etmek mecburiyetinde kal aklarını almaklâ iktifa etmek fikrinde ise dılar. Bu taarruz için büyük hazırhklar JU hâdisenin Sovyetlerle demokrasiler ayapmakta olduklarına şüphe yoktur. Bir 'asmda harb çıkarmasına pek intizar edimüstahkem mevzie taarruz için Umumî emez. Harbde yapılan bütün hazırhklar haftalar, hatta aylar sürmüştür. Yukarıdaki misalde hazırlık devıi dört aydır. Fransız ordusu, bu hazırhklar ikmal edilmeden, Uşakta mektebler açıldı , Lehlere bilvasıta yardım edeceğim diUşak, 16 (a.a.) Şehrimiz ilk okulye, alelâcele taarruz ederse, bu hareketin lan dün büyük tezahüratla yeni ders yılı1917 deki meşhur Şampanya taarruzunun âkıbetine uğrayacağı muhakkaktır. Çün na girmişlerdir. Bütün ilkokullar talebelekü bugünkü Zigfrid hattının mükemmeli ri sabahleyin stadda toplanmışlar ve burayetinden başka oradaki Alman ordusu da dan toplu bir halde hareket ederek Atahenüz sapsağlamdır; 1917 deki Alman türk anıdına gitmişlerdir. Burada genc ordusu gibi, manen ve maddeten yorgun Dİr mektebli, söy'ediği bir hitabede Ebedî değildir. Zigfrid hattı önünde 15 günlük Şefin Türk gencliğine verdiği vazifeleri bir hazırhkla yapılacak bir taarruz akim hatırlatmış ve bütün talebeler hep birlikkahrsa, Lehistan kurtanlamadıktan başka, bu vazifeleri başaracaklanna and içAlmanyaya bir zafer kazandmlmış, bu mişler ve anıta müteaddid çelenkler koymemleketin maneviyatı yükseltilmiş olur. muşlardır. Mini mini yavrular bundan Bilmukabele Fransız îngiliz orduları ise, >onra başlarında mekteblere yeni yazılan azîm zayiata uğrarlar ve bu memleket rkadaşları olduğu halde şehrin anayollaerde, maneviyat sarsıhr, bitaraf lar arasın ından geçerek mekteblerine gitmişlerdir. da Almanyaya müteveccih olanların cesareti artar. duğu takdirde, neticesiz kalmıştır. Zig Harb, şarkta değil, garb cephesinde frid hattına yapılacak bir îngiliz Fransız biteceği ve son zafer orada kazanılacağı taarruzu, bugün bu şartların hiçbirini haiçin, Fransız îngiliz başkumandanlığı iz değildir; binaenaleyh akamete mah nm garbda mağlubiyetle neticelenecek a ;umdur. cele bir taarruz yapmaktansa, coğrafî Şu halde Lehistana müessir surette vaziyeti icabı, kendisine esaslı bir yardım •ardım edilemiyecek olduktan sonra, yapılamıyacak olan Lehistamn ezilmesini Zigfrid hattına taarruzun manası yokmecburen kabul edeceğine hükmetmek tur. Buna mukabil, Alman ordusunu yanlış olmaz. Majino hattında beklemenin faydaîan Kahraman Lehistamn imdadma biran çoktur. Filvaki, îngiltere ile Fransanm evvel yetişilmesini istemekten pek tabiî o sevkulceyşî uzun bir harb yapmaktır; arak kendimizi alamamakla beraber u buna mukabil Alman sevkulceyşî kısa nutmamak lâzımdır ki harb ve zafer, his bir harble işi bitirmek emelindedir. Bu ve merhametle değil, hesab ve teknikle itibarla Fransızlar, îngilizler, işi uzatmak kazanılır. için müdafaada kalabilirler; Almanlar ise taarruz etmek mecburiyetindedirler. Bugünkü vaziyeti, her türlü histen uMajino hattının arkasında, Fransızlazak olarak soğukkanlılık ve hesabla tet rın Strazburg, Metz, Belfor, Tul, Epikik edersek şu neticeye varmz: nal, Verdön gibi müstahkem mevkilerinLehistan, Almanya tarafından mağ den mürekkeb ikinci bir müdafaa hattı lub olmak üzeredir. Bu netice, kuvvetler daha vardır. Evvelâ Majino hattında, bu arasmdaki nispet nazarı itibara alınınca, hat yanlırsa, ikinci müdafaa hattında uergeç mukadderdi. Lehistan bu ittifak uu müddet müdafaade kalabilirler. Bu harbindeki vazifesi, mümkün olduğu ka müddet zarfında, Fransa müstemleke ordar dayanarak mağlub olmak; böylece dularını kâmilen anavatana celbedebilir, Almanyayı mümkün olduğu kadar fazla .ngilterede Büyük Harbde olduğu gibi, zayiata uğratmaktı. Lehistan, bu gidişle ne yeni İngiliz ordusunu, dominyon ve müskadar dayanabilir? 1520 gün, hatta bir temleke kuvvetlerini Fransaya toplıyabiay daha dayandığını kabul edelim. Îngiliz lir. Harb, bir yıpratma ve iktısadî ab lerle Fransızlar, bu müddet zarfında luka ile tazyik harbi şeklini alır. Zigfrid hattını yaramazlar. Çünkü hattın Hulâsa edersek şu neticeye varınz: hücum edebilecekleri cephesi dar ve mah .ehistana vaktinde yardım edebilmek dud olduğu gibi, bu müdafaa manzumesi içîn Zigfrid hattını yarmağa imkân yokderinliğine müteaddid müstahkem hatlar tur. Şu halde Fransızlar, îngilizler bu dan mürekkebdir. Umumî Harbde, müs hatta karşı yalnız küçük hareketlerde butahkem mevzilere yapılan taarruzlar, 1) lunmakla iktifa edecekler ve büyük yarîyi hazırlanmadan yapıldığı, 2) Zaman ma taarruzlan yapmıyacaklar, Lehistave mekân bakımlarından düşmandan giz nın işini bitirdikten sonra Almanyanıl li tutulamıyarak baskm şeklinde yapıla garbda taarruza geçmesini bekliyecek madığı, 3) Müdafilerin maneviyatı sag lerdir. Şimdiye kadar, garbda, cereyaı lam olduğu, 4) Müdafilerin açılan gedik îden ahval de bu fikri teyid etmektedir. leri kapatacak taze ihtiyatlan mevcud olABtDİN DAVER emokrasiler cephesinde yeni bir endişe uyandı. Bu endişe, Sovyet Rusyanın, kendi hududuna mücavir olan Leh topraklarını işgal etmesi ihtimalidir. Kızıl ordunun bir kısım ihtiyatlarını seferber etmesi ve Leh hududuna büyük sevkiyat yapması, bu endişenin yersiz olmadığını gösteriyor. Lehistamn bugün taksimi, haddi zatında pek mühim bir mesele değildir. Çünkü, umumileşecek gibi görünen bu harbde neler olacağını, mücadelenin nasıl biteceğini ve yeni hududların nasıl bir şekil alacağını şimdiden tayin etmek kabil değildir. Böyle büyük bir badire, bir takım imparatorlukların yıkılması ve bir takım imparatorlukların kurulması gibi neticeler verecektir. Bu arada, Lehistamn akıbeti de, harbin sonunda, taayyün edecektir.

Bu sayıdan diğer sayfalar: