13 Ağustos 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

13 AĞUSTOS — 1935 m alelleiim: Doğu vilayetlerimizi moda haline getirmeli!. Ingilizin Hindi, Rusun ziyade Van gölü kıyılarını sevebiliriz. Bir meclisteydik. Fransızca konuşulu- Yordu. Gayet zengin bir İngiliz, tanış. tığı bir ahbabıma sordu: — İngilizce biliyor musunuz? — Maalesef... — Ya... Vah vah... Öğrenin... Bu İnyilizin, burada büyük şirketlerle! ilgili (alâkalı) olduğunu biliyordum. A- “aba arkadaşıma bunlardan birinin mü- dürlüğünü mü teklif edecekti? Fakat garip ecnebi ne dese beğenirsi-! Lu — Öğrenin... Öğrenin de Hindistana » Kidin.. Ne güzel memleket olacağını gö- i teceksiniz.. Derhal, aklıma şu fıkra geldi ve an- attım: “Fransız krallarından biri, zamanmın köşede kalmış, işsiz dolaşan siyasa adam. larından biriyle karşılaşınca kendisine sormuş: “— İspanyolca biliyor musunuz? “— Hayır. Maalesef... “— Ya... Vah vah... “Adamcağız bu teessürden şöyle mana Sıkarmış: (Beni İspanya sefiri yapacak!) ve, ge Seyi gündüze katmış, ispanyolcayı birkaç #enede söktükten sonra, kraldan mülâ. kat istemiş. Resmi elbiselerini giyerek © huzura çıkmış. “— İspanyolcayı öğrendim, efendim... Ne ferman buyuruluyor? , “— Ha... Alâ. Don Kişot romanmı Tapar okuyunuz! Pek nefis- İni “—.. ? “İşte, sizin de Hindistana gitmek için ingilizce öğrenmek teklifiniz buna ben- © Ziyorlu., Fakat, İngiliz, Hindistan öyle seri Kafkası sevmesinden yor, öyle yağlandıra ballandıra anlatıyor. du ki, bu uzak — belki hastalıklı, arı zalı, felâketli, tehlikeli — fakat güzel memlekete karşı aşkı derhal belli oluyor- du. Daldım. Aklıma, Rusyada bulundulum zama- na ait intibalar geldi. Bir yaz tatilini ge- rirmek üzere Kafkasyaya yahut Türkis- tana giden Rus genci, bugünlerde uzak: taki yarı vahşi memleketin kendine has | tabii güzelliklerini içtimai garabetlerini büyük bir zevkle anlatır... Onu dinli yenler, bu uzak ülkelerde gezmek arzu- sunu duyarlar... »* 4 Bu iki telâkkiyi, dün gazetelerde o- kuduğum bir haberle zihnimde yanyana getirdim: Yüksek tahsil görmüş memleket mü- nevverleri, uzak şark vilâyetlerimize git- meğe mecbur tutulacakmış... Bu, şimdi- lik bir mükellefiyet olarak ortaya sürü- lüyor, Temenni olunur ki, oraların zevk leri, hususiyetleri anlaşılsın ve biz de, meselâ Van gölü sahilini, gidilmesi ar- zu edilen ve bir yaz tatili geçirmek üze- re can atılan bir yer telâkki edilebilelim. İngilizlerin Hinde, Rusun Kıfkasa bak: tığı gibi oraya bakabilelim... Hayır, da- ha pek yakın, çünkü buraları ana toprak- tr... İsmet İnönü ile Tevfik Rüştü Arasm gezisinden ve demiryolu siyasasmdan sonra, bu, adetâ bir münevverlik modası haline gelmelidir. Gelebilir de... Gelmesi lâzımdır... Yur- dun batısı ve doğusu, zeytin yağla su gibi birbirinden ayrı durur mu?... (va-N0) Kültür haberleri Ilk okul programları İlk okulların önümüzdeki ders yili müfredat programlarını tesbit etmek İçin bir komisyon toplandığını haber Yermiştik. Komisyon bugünlerde ça - Iişmalarma son verecek ve hazırla - Mân program kültür bakanlığı vasıta- *iyle ilbaylıklara gönderilecektir. Ispekterlerin toplantısı İlk tedrisat ispekterleri dün küldür direktörlüğünde bir toplantı yaparak bu yıl ilk okullara alınacak yeni ta - lebe miktarını tesbit etmişlerdi. Bundan başka tahsil çağında olan Şocukların okutturulması için sıkı - tedbirler alınmıştır. Leylimeccani talebe Liselere alınacak leyli meccani tale- be için 23. 25 eylülde bir müsabaka İmtihanı açılacaktır. Bedava leyli im- tihanlarma girmek için şimdiden mü | “caatlar olmaktadır. Gazi enstitösü Bu sene Gazi Terbiye Enstitüsüne Darasız ve yatılı 60 talebe alınacaktır. nakleden öğretmenler Bir okuldan diğer okula nakillerini tiyen öğretmenlerin dilekleri kül - tür kadrosu komisyonu tarafından tet edilmektedir Bu işlerin 15 ağusto | “ kadar önlü almacaktır. imtihan günleri Lise ve orta okullarm o mezuniyet Ve ikmal imtihan günlerini ve buluna "ak mümeyyizleri kararlaştırmak ü - #*re kültür direktörlüğünde lise ve or okul direktörleri bir toplantı ya - bacaklardır. Zehirli gazlerden Sorunma dersleri Ankarada öğretmenler zehirli gaz - Tdan korunma yolunu öğretecek bir yi netlmıştır. 15 gün sürecek olan kursa 34 ilden 43 öğretmen iştirak *imiştir. Kurs bittikten sonra bu öğ - Olur ya... © Sirkecide Kemal isminde biri sarhoş olarak gelip geçene tecavüz ettiğinden yakalanmıştır. Kamyon çarptı Şişlide Krupenin harmanında çalı - şan Cideli Ömere bir kamyon çarp - mış, başmdan yaralamıştır, Ağaçtan düştü Meşrutiyet mahallesinde oturan Yasin oğlu 12 yaşında Ali, Kâğıthane de bir ağaçtan düşmüş, yaralanmış - tır. Kazma vurmuş Feriköyünde sular idaresinde ça - lışan Ali elindeki kazmayı kazara Ru şen İsminde birinin kalçasına vura - rak yaralamıştır. Sandalya ile Yemişte vapur iskelesinde kahveci Hüseyinin başına sandalye ile vuran kahveci Ali yakalanmıştır. Buda başkası Şehremininde Beyazıtağa mahalle- sinde meydan sokağında oturan Ra - nanım başını (iskemle ile yaralıyan Murat yakalanmıştır. —— Ali Çetin Kaya ve telefon Ankara, 12 — Bayındırlık Ba kanı Ali Çetinkayanın İstanbulda bir müddet daha kalacağı anla - şılmaktadır. Burada yapılmakta olan İstan- bul telefonunun satın alınması müzakerelerine de İstanbulda de- vam edilecektir. Bu müzakere için Ankaraya gelmiş olan sosyete mü messilleri bu son vaziyet üzerine bu akşam İstanbula gittiler. retmenler bulundukları yerlerde ze - hirli gazlardan korunmağa dair kon - feranslar verecekler ve halkı tenvir © deceklerdir. Yaş meyva ihracatımız Yılda beş altı milyon lira getirecek Yaş ürünlerimizin (mahsullerimi - zin) Romanya yoluyla orta Avrupa illerine çıkarılması yolunda İstanbul da yapılan görüşmelerde her Iki ta - rafın yaptığı teklifler iki taraf hükü- metlerince müsuit şekilde karşılan - mış bulunmaktadır.Bu duruma (vaiye te) göre yaş meyve ve sebze ihraca - trmız pek yakında Romanya yolu üze- rinden gönderilecektir. Maamafih bir yandan da Baymdırlık Bakanlığının yaptığı teşebbüslerle şark demiryolla ri da yaş ürünler (o (mahsuller) için âdi hatlarda tarifesini (yarı yarıya indirerek bu fiyatla (yaş meyve ve sebzelerimizi ekpâpreslerle taşımağı kabul ettiğinden şimendifer hattı Ro manya yoluna nazaran daha süratli bir şekil almıştır. Çünkü diğer Avru - pa hatlarında €sasen © yaş meyve ve sebzeler için tenzilâtlı o tarife tatbik edilmektedir. Yaş meyve ve sebze ihracatından ilk yıllar için fazla bir şey beklenmet - mek tedir. Fakat ürünlerimiz bir de- fa Avrupada tanındıktan sonra — ki bunun İçin beş senelik bir zaman lâ - amgelmektedir — bu yüzden memle - kete 2 - 3 milyon lira girebileceği an - laşılmıştır. tanbulda Yerlerin altında bulunan taribsel hazineler Edirnekapıda ve Sultanahmette yapılan kazılar ; önemli sonuçlar vermektedirler. ;.. .. Kemankeş Mustafapaşa cami - inde bulunan Aziz resmi temizlen miştir. İkinci kat bodrumlarda yapılan kazılar neticesinde yeni freskler bulunmuştur. Şimdiye kadar bu- lunan freskler müzeye kaldırıl - mıştır. Sultanahmetteki kazılara ge - lince; dün Bizans saraylarına ait hamam ve merasim salonu olduğu zannedilen bazı harabeler meyda- na çıkmıştır. Bundan başka tah - minen on metre murabbar büyük- lüğünde bir mozayik bulunmuş - tur. Profesör Bakster kazıların u - umudun üstünde sonuçlar verdiği- ni söylemektedir. Yakında İtalyan ve Türk eski izerler mütehassıslarından mü - rekkep bir heyetin Orta Anadolu- da bazı kazılar yapacağı haber alınmıştır. Kazı yerlerini tetkik etmek ü - zere İtalyan eski izerler mütekas- sısı Yakobi bugünlerde Ankara - ya gidecektir. . Belediye Buz dolapları yüzünden zararda! Bunlardan vergi alınmasını İstiyor Buz dolaplarının bu sene pek fazla satıldığı yapılan İncelemeden anlaşıl. dığı gibi buz satışının da azalması bu nu meydana çıkarmıştır. Geçen sene bazı muhallebici ve dondurmacılarda buz dolapları varken (bu sene bütün muhallebici, dondurmacı, sucular ve bunlardan başka lokanta ve birahane ler, hattâ birçok aileler ( bile dolap almıştır. Geçen seneye göre İstanbulda 100 - 125 ton buz harcanırken bu sene bu miktar 50 - 55 tona düşmüştür. Bu yüzden buz fabrikasında altı makine- den dördü işlemektedir. Uray (belediye) buz varidatı olarak 995 bütçesine de 110000 lira koymuştu. Bu durum karşısında tahmin edilen bu varidatın ancak yarısı alınabilecek tir. Uray (belediye) geçen sene buz dolaplarından bir resim alınmasını is- temiş, şehir meclisince bü hususta bir karar verilmemişti. Meclisin oteşrin toplantısında urayın (belediye) geli- ri noktasından bu mesele yeniden gö- rüşülecektir. zim Yatla gelen Ingiliz seyyahları Bir.yatla dün 43 İngiliz talebesi gelmiştir. İngilterede dağcılık kulü - bünün azası olan bu gençler Çanakka- Teye, Bursaya ve Trova, Enes hara - belerine gideceklerdir. Bu akşam dağ cılık kulübünde kendilerine bir ziya - fet verilecektir. — Ekmek ucuzlamadı Uray (belediye) narh komisyonu dün toplanmış, oekmek ve francelâ fiyatını olduğu gibi bırakmıştır. Fi - rıncılar bermutat son bir iki gün zar- fında buğday fiyatlarının yükseldi - ğini söyliyerek narhm arttırılmasını istemişlerse de bu istek kabul edil - memiştir, i Çi Nufus sayımı işi Nüfus sayımı merkez bürosu dün de toplantılarına devam et miştir. Bu toplantıda 20 memur ve 20 daktilo alınmasına karar verilmiş- tir, Sayım işinde kullanılacak me- murlara sayımdan evvel ilbaylık- larda kurslar * açılacak ve &meli surette sayım tecrübeleri yaptırı - lacaktır. Merkez bürosu, uray (beledi - ye) sınırı içindeki ilçelerle meşgul olmak üzere kurulmuş ise de di - ğer civar bölge (mıntaka) ların da numarataj vesair işleriyle uğ - raşacaktır. Her tarafta numara takma işi Japonların teklifi , Kömürlerimiz için mühim mahreç açıyor Japonya tarafından dışişleri bakan- lığı vasıtasiyle (yapılan çok önemli bir teklif ekonomi bakanlığınca ince- lenmektedir. Bu teklif Akdenizde Sü - veyş yoluyla muhtelif Avrupa ve şi - mali Afrika limanlarına seferler ya - pan Japon vapurlarının Türk kömür- leri kullanması hakkındadır. Buna mukabil bazı şartlar koşul - makta ve en başında bu kömürlerin tutarları için bir nisbet mukabilinde Japon emtiasıma Türk piyasalarında yeryerilmesi teklif edilmektedir. Bu şekil tahakkuk (ettiği takdirde kömürlerimiz için mühim bir mah- reç bulunmuş olacaktır. Tabii Japon- ya ile de teklif edilen esaslar üzerin- de yeni bir klering anlaşması yapıl « ması için görüşülecektir. ” Akdenizde seferler yapan ve Sü - veyş, Septe yolunu takip eden Japon gemileri şimdiki halde İngiliz ve Po- Jonya kömürlerin! kullanmaktadır - lar. i Japonların teklifine henüz bir ce « yap verilviş değildir. e Bulgaristan Türkle- rinin dilekleri Bâlgaristan Türklerinden mü - rekkep sekiz kişilik bir heyet Baş- bakanlığa, ve Dış, Kültür, Tüze Bakanlıklarına başvurarak bazı dileklerde bulundukları haber ve- rilmektedir. Bu dilekler şunlar - dır: t 1 — Müftülerin ve başmüftü nün Bulgaristandaki Türk ahali tarafından seçilmesi, 2 — Vakıf sosyetelerini kıf direktörlerinin ve ok : menlerinin evvelce olduğu gibi yerli Türk ahalisi tarafından se « çilmeleri. 3 — Sebepsiz ve haksız kapa - tılan Türk okullarının yeniden a - çılması, 4 — Zaptedilmiş olan Türk o- kullarma ait tarlaların iadesi. S — Okul tedrisatmm serbest bırakılması, 6 — Türk okullarına hükümet ve nahiye direktörleri tarafmdan yardım edilmesi, Me e snçi —o— Temizlik kongresine gidecek belediyecilerimiz Frankfurtta 18 ağustosta toplana » cak olan temizlik kongresine İstan - bul urayı (belediyesi) namına gide - cek olan fen heyeti direktörü Hüsnü ile tetkik şubesi şefi Nusret yarın şeh rimizden hareket edeceklerdir. Bun - ların gezileri bir buçuk ay kadar sü - recektir. bu-ayın on beşine kadar bitmiş o- lacaktır. ŞEHRİN DERDLERİ Bir Fındıklılının düşüncesi Fındıklıda oturan komisyoncu Hasan Tahsin di - |( yor ki: —Cihangir, Taksim birkaç yiz metre üstümüzde ol duğu halde buradan oraya çıkacak yol yoktur, Ooto - mobille meselâ Taksime gitmek isterseniz ya Tophane, Galatasaray yoluyle, yahut ta Dolmabahçe Gazhane yoluyle gitmek mecbüriyetindesiniz. Bu suretle en a - şağı dört misli daha uzun bir yol takip etmek lâzim - geliyor. Fındıklıdan Taksime © otomobillerin de gidip gelebileceği muntazam ve geniş bir yol açmak çok ld- zundır, Bu yol hem Fındıklıda, hemde Kabataşta oturan » ların fevkalâde işine yariyacaktır. Esasen buralarda lursa yolun iki istimlâk edilmesi lâzimgelen kiymetli olmadığından çok para sarfetmeğe de lüzum yoktur. Bu geniş yol ayni zamanda mevkiin şerefini de r*hırracak, diğer arsa, ve binalar da kiymetlenecektir Sonra buraları Boğazı adaları ayna gibi gören yer. lerdir. Böyle muntazam ve İyi bir yol yapılacak o - arsalar, evler de fazla tarafı az zamanda bir çok güzel bina « larla sülenecektir. Şüphe yok ki bu şehir için bir ka- zanç olacaktır,