12 Eylül 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
TÇ ÇTT HANER — Aksşam T'nthı ız m'LUL — 1935 Baştarafı I incide) ;._ ediyor. O kadar ki kulaktan ku - ığa dolaşan şayialara bakılacak o . drsa harbin patlaması 24 eylülde o - acaktır. | Beşler koamitesinin bugünkü toplan / tısının geçirdiği can çekişmeyi şöyle - ce hülâsa etmek kabildir: Komiteye başkanlık eden Arjan . 'tin delezesi Madariaga komitenin top TJanmasından önce birkaç defa İtalyan delegesini ziyaret ederek bir uzlaşma / formülü bulmaya çalışmış, fakat mu- vaffak olamamıştır. — Zaten bu ziyaretlerden — bir netice alınmadığı içindir ki Beşler komite - | sinin çalışmalarından ümit — kesilmiş /— bulunuyordu. — Filhakika komite — delegelerinden hazı!arı bu vaziyette, gayret sarfet . ı'menin lüzumsuzluğunu — İleriye sür - müşler ve neticenin boş olduğunu açı- ğa vurmuşlardır. b Fransız delegesi Lâval, Musolini i. 'le görüştüğünü ve kendisinden bir cevap beklemek mecburiyetinde ol - /—duklarını söyliyerek komite kararının 48 saat sonraya bırakılmasını istemiş ve bu teklif kabul edilmiştir. — Bundan da anlaşılıyor ki — dananın |kuyruğu 48 saat sonra, yani yarın ko- - Mösyö Musolini hâlâ Habeşistan ü. zerindeki arzularından kısmen olsun İeragat etmediğini bildiren — bir ce - yap verecek olursa komite bu mesele hakkında bir karar vermekten âciz ol- | Oduğunu öne süren — raporunu cuma günü toplanacak olan sosyete asamb. Jesine verecektir. Lâvalin Mösyö Musoliniden bu ce - vabı aldıktan sonra gene cuma günü Uluslar Kurumunda Fransız noktali nazarını anlatan önemli diyevini söy - İtalyanm, Habeşistanı süel (askeri) : altına almak hususndaki proje. Binden vazgeçmemesi arsrulusal taah- Te Tİayet>edilmesini istiyen bü - tün devletleri de kırmıştır. Bunun te. siriledir ki İsveç, Norveç, Danimarka | ile Holânda ve Cenübi Amerika mem- leketleri olan Arjantin, Bolivya, Kü- ba, Guatemela, Haiti, Hondusas, Nikaragua, Panâma Paraguvay, Pe .| / ru, Sansalvador, Uraguvay, Venezuc- |A delegeleri önemli bir — karar ver - mişlerdir. Büyük —devletler Uluslar Kurumuna karşı taahhütlerini yerine E tirmezlerse şimal devletleriyle ce. mubi Amerika hükümetleri hep birden F?lushr Kurumundan çekileceklerdir. giliz Dış bakanının söyledikleri Diğer taraftan Uluslar Sosye- tesi asamblesi bu sabah B. Bene- sin başkanlığında toplanmıştır. — Söz alan İngiliz Dış Bakanı Sir Samuel Hoare, büyük bir ilgi ile enen söylevini vermiştir. Sa - el Hoare, Uluslar Sosyetesi ta- E&ih bir söyley vermek veya mü "zakereye başlamak için hiçbir ev- 'ffı"enin - safhanın - bu an kadar zor ;';iohna;dığmı söyledikten sonra üye memleketlerden her birine gerek bizzat gerek menfaat ve emniyet- Eıerinin müdafaası bakrmından ve “gerek camiaya ve genel barışa kar r olan düşergeleri (vecibeleri) ba tımından terettün eden ağır sora- Pwr (mesuliyeti) kaydederek de - miştir ki: — Uluslar Sosyetesinin yüken- Terinin (taahhütlerinin) yükü da- ağır bir hale gelmiştir. Fakat gerçek olan birşey vardır ki, o da eğer hu yük taşmmacaksa müştere- ken taşınması ve eğer barış için tehlikeye atılmak lâzımsa gene bu na da müştereken atılmak icap e- deceğidir. i'Muşte'*ek emniyet, ne kadar kuvvetli olursa olsun yalnız birkac levletin gayretiyle temin edile - Te 'r Hoare, Uluslar Sosyetesinin 'duğunu şöyle tasrih etmiştir: — Uluslar Sosyetesi, ne dev - Cenevrellk 'evkinde birşey ve ne de kendi- Musoliri sevkiyatı sini teşkil eden devletlerden ayrı ve müstakil bir mahiyettir. “Barışın teşkilâtlanmasını ve harbın uzaklaşmasını ifade eden müşterek emniyetin anlamı şedur: Bu emniyet yalnız 16 ncı madde - ye değil fakat bütün pakt ve an - laşmalardan doğan tekmil taah - hütlere kesin surette riayet edil - mesini tazammun eder.,, Sir Samuel Hoare, bazı devlet- lerin silâhlanmasına işaret ederek, | savaş ruhunun birçok yerlerde baş kaldırdığımnı müşahede ve tes- pit etmiş ve sösyetenin esasen bü- tün dünyayı içinde - topladığını söyliyerek demiştir ki: “— Masamızın etrafında çok boş sandalya vardır. Bunun daha fazla olmasını arzu ediyoruz. Ba- rışın tehlikeye girmesi herkesi teh dit etmelidir.,, İngiliz bakanı, — İngilterenin pakt taahhütlerinin ifasında hiç bir devlet önünde gücü yettiği ka- dar irkilmiyeceğini teyit — etmiş, her türlü silâha müracaata, paktın mevsimsiz veya faydasız her türlü değişmesine, ulusal ihtiraslar do- ğuran her türlü hükümet propa- gandasma karşı durmuşutr. Paktta her türlü değişiklik tale- bi, vakıalar ve bu vakıaların ser- best münakaşası ile ispat edilme - lidir. Bizzat pakt lâzım olduğu takdirde ve müsait vakitte yapıl- malıdır. Keza bu değişiklikler , kabul edilmeli, zorla yaptırılma-|! malı, bir taraflı icraatla değil, an- laşma ile, harp veya harp tehdidi ile değil, barışçıl vasıtalarla başa- rılmalıdır. Uluslar Sosyetesi üye- si dikkatlerini şu noktada temer - küz ettirmelidir: Eğer, arsrulusal münasebetlerde bir kanun hakim ise, bu kanun teyit edilmelidir. Bundan sonra, ekonomik kay - nakların tevzii meselesine temas eden bakan, bu meselenin siyasal veya toprak meselesi olmaktan ziyade ekonomik bir mesele oldu- ğgunu söylemiş ve hamı maddelerin serbest tevzii hakkında arsıulusal bir tahkikat teklif etmiştir. Sir Hoare demiştir ki: — “İngiliz hükümeti, kendi hesa- bına, bu tahkikata iştirake hazır - dır. Bununla beraber bu tahkikat himaye ve manda altındaki arazi de dahil olduğu halde müstemle- kelere münhasır olmalıdır.., Sir Hoare sözlerini, lııgııgeı-e ; nin Uluslar Sosyetesine olan sar- sılmaz sadakatini yeniden teyit ederek bitirmiştir. Diyev Fransada İyi tesir yadtı Bütün Fransız gazeteleri Sir Samu- el Hoarein söylevini cok beğenmekte , dirler. Bu münasebetle senelerdenbri j ilk dfa olarak Fransa ile İngiltere bir görüş birliği vücude geldiğini kayde - derek, Lâvalin de cuma günü Cenev - rede Sir Samuwel Hoarelin diyevine ben ziyen bir diyev vereceğini yazmakta . drrl İngiliz kabinesinin tevkalâda toplanışı Londra 11 (Özel) — İtalyanın Ha - ış kalmaı bizzat idare ederken.. beşistan üzerindeki isteklerinden kıs . | men olsun — vazgeçmemesi ve harbin patlamasına karşı — konulamıyacağı hakkında Cenevreden gelen haberler üzerine bu sabah — Londraya dönen başbakan kabineyi üsnomal (fevka - lâde) bir toplantıya — çağırmıştır. İki| saat kadar süren ve çok — ehemmiyet verilen bu toplantıda Sü, Deniz, Hava ve Müstemleke bakanlariyle diğer ba. kanlar bulunmuşlardır. Kabine top'antı halinde iken erkâ- nrharbiye başkanile deniz ve kara or - duları müşteşarları, dişisleri bakan . lığı daim? müşteşarı da çağrılmışlar- dır. ! İngiliz asker! hazırlıkları Maltadan gelen habetlere göre Ne- uralia vapuru yüklü olduğu 1200 as . kerle 140 gsubay, top ve cephaneyi Maltaya çıkarmıştır. Yirmi altı harj gemisi de İskenderi ye limanına varmıştır. AÂkdeniz filo - suna mensup “Devoönshire,, kruvazö - riyle on üç torpito muhribi eylülün 11 nden 16 sımna kadar kalmak üzere Limasol limanında toplanmaktadır . lar. İngiliz gemllerini hava hücumundan korumak İiçin Londra, l1 — Daily Telgraph gaze - tesine göre İngiltere deniz küvvetle - rini modern bir hale koymak için Gal de Pemlooke limanında yeraltı ma . zot mahzenleriyle — müstahkem bir mevki yapacaktır. Bir harp vukuunda — İngiliz filosu düşman gemilerini burada bekliye - cektir. Bu suretle gemiler hava hücum larına karşt da korunmuş olacaklar- dır. Ingiliz vapurları Italyan bayrağını selâmlamıyor Bir Fransız gazetecisinin gön- : derdiği bir habere göre İngiliz vapurları doğu Afrikaya asker taşryan İtalyan gemilerine se - lâm vermemektedir. Habeş murahhasının söyledikleri Uluslar sosyetesi asamblesinin (U. mumi toplantısının) öğleden sonraki | içtimamnda Habeş delegesi Tekletta - variate şimdiki — anlaşmazlıkta Ha - beşistanın durumunu — anlatmış, ba - rışı bulandırabilecek hiçbir şey söy - lemiyeceğini temin etmiş ve Habeşis - tanın ekonomik ve finansal seviyesini yükseltecek her teklifi memleketinin nazarı İtibare alacağını söylemiştir. Habeş delegesi — Habeşistana — bir tahkik komisyonunun gönderilmesini istemiş, esirciliğe temas edecek bu ci. nayetin ortadan kaldırılması için İm- paratorun büyük ıslahat — yapmakta olduğunu bildirmiş ve “eğer harp pat- lıyacak olursa renkli ırklar Avrupa medeniyetine olan inanlarını kaybe . deceklerdir.,, demeiştir. Habeş delegesi İtalyan ithamlarını tahkik için bir komisyongönderilme - sinde ısrar etmiş, (Habeş toprakları - nm kana bulanmaması — İçin) bütün insanların kalbine müracaat etmiş ve Habeşistanın Uluslar sosyetesine gü . vendiğini söyliyerek sözlerini bitir - miştir. İtalyan gazetelerinin düşünceleri Roma 11 (A.LA.) — M. Samuel Ho - arem Cenevredeki söylevi Romada çok —- ©OÖ0 CCC 7“W7e Yunanıstanda Cumhur reisi istifa ediyor Âtina, 11 — Yunanistan Cumu: Bakanı Zaimis'in genelöy için hü- kümetle muhalif partiler arasında yapılacak konuşmalardan sonrs Yunan ulusuna hitaben tir beyan- name neşredeceği, ve bunu müte akip mevkiinden çekileceği tah min edilmektedir. ' Çaldarisin neşrettiği beyanna me muhalif partileri çox mütees- sir etmiştir. Çaldaris bu beyanna mesinde ezcümle şu sözleri söyle- mektedir: “Rejim için güdülecek yol çok evvelden çizilmiştir. Yunan ulu- suna verdiğim söze — sadık kaldığıma, ve bu — süret - le yurdun yüksek menfaatle - rine hizmet ettiğime kani olarak meseleyi ulusal asambleye arzet- tim, Memleketimizin en tabii ve Yunan ulusuna reyini vermesini tavsiye ettiğim rejim krallık de- mokrasi rejimidir. Herkesi sükü- na davet ederim. Siyasal dostla- rımla bütün Yunan ulusunun ve yurdun silâhlı kuvvetlerinin yurt sever hislerinden mülhem olarak benimle birlikte sükün, huzur ve nizamın hararetli müdafileri ola- cağına kaniim.,, Yaralanan genera! hükümete darbeyi mani olmuş Atina, 11 — İki gün evvel par- Jâmento koridorlarında yaralaâanan General Panayotakis, kendisiyle Başbakan Çaldarisi nezaret altına almak için bir hareket Fazırlandı- ğını haber aldığını, bunun için A- tina garnizonunda bir takım de- gişiklikler yapmağa metbur kal. dığını söylemiştir. Bir grevde kanlı çarpışmalar oldu Atina, 11 — Dün Patrasta bü- tün işçilerin iştirakiyle büyük bir grev yapılmış, bunun üzerine grev cilerle asker ve jandarma kuvvet- leri çarpışmışlardır. Neticede iki askerle bir sivil ölmüştür. Saylav Panayotakos'un : eli kesildi Atina, 12 — Saylavlar kurulundan geçen günkü hâdise sırasında yarala. nan saylav Panayotakosun bir eli a- meliyatla kesilmiştir. Bu zat, general Pansyotakosun kardeşidir. fena bir tesir yapmıştır. Gazeteler bu söylevin küçük bir hulâsasını hiç tef- sirsiz vermekle iktifa etmektedirler. Yalnız Ciornale d'İtalia gazetesi bu söylev için yaptığı başlıkta diyor ki: “Samuel Hoare uzun ve müphem söy . levinde İngilterenin itilâfgiriz hattı hareketini bir daha teyit ediyor.,, Tribuna da diyor ki: “İngilterenin. Cenevrede çevirdiği entrikalar ve teh- dit teşebbüsleri karşısında İtalya ted. birlerinde her zamandan ziyade azim. kârdll' “ H> gee Yazydla ei git ÇA K * Iıalyııya göre cehnüövrelik Iş kalmamış Roma 11 (A.A.) — Reuter Ajansının siyasal çevenlerden öğrendiğine göre, Aloizi, ne Samuel Hoarein bugün söy- lediği, ne de Lâvalin cuma günü söyli yeceği nutka cevap vermiyecektir.Çün kü İtalya, Habeş meselesinin Cenev - re safhasının artık kapandığı müta . leasındadır. Harp 24 eylülde imiş İskenderiye, 11 — (Cumhuriyet) — Habeş rükümeti tarafından — bugün neşredilen resmi bir tebliğ İtalyan - ların eylülün 24 ünde süiel harekâta başlıyacaklarına dair alman haber . lerin Habeşistanda — derin bir tesir husüle getirmediğini — bildirerek ayni tarhite Habeşlerin de hücuma başlıya caklarına dair çıkan haberleri tekzip etmektedir. İtalyanların yeni sevkiyatı Napoli 11 (ALA.) — “Leonard dö Vinci,, vapuru 110 subay, 158 yarsubay ve 1200 siyah gömlekli ile Masuaya hareket etmiştir. İtalya cezalandırılacak Cenevre, 12 — Beşler komitesi şimdiye kadar iki tarafı uzlaştır : mağa muvaffak olamadığı cihetle vaziyeti anlatan bir rapor hazırla maktadır. Bu rapor uluslar kuru mu konseyinde görüşülerek bir ka rar verilecektir. Italya veya Habeşistan, konse İtalyan askerlerinin Habeş hududun da bir teftiş yürüyüşü- yin kararına uymıyarak Larbe baş.: İryacak olursa, bu harektlerinden dolayı, uluslar kurumu nizamna « mesinde bildirilen şekilde ve ma - Tir, ekaonomik sahalarda cezai ted- birlerle karşılaşacaktır. Şirketi Hayriye vapurunda " Eczalar Tumamı ? “Busabah Üsküdardan 7,50 de köp - rüye hareket eden Şirketihayriye va. puru biletçilerinden Hidayet birden - bire, kalbinden rahatsızlanmış ve bay gınlıklar geçirmiştir. Hidayetin nefes almakta çok müşkülât çektiği görül . mesi üzerine vapurdabulunan Gülha- ne hastanesi bevliye muavini yüzbaşı Kemal hastaya yardıma koşmuş ve va purun ilâç dolabında hazır bulduğu ilâçla şırınga yaparak kalbini kuv . vetlendirmiş ve Hidayeti —muhakkak bir ölümden kurtarmıştır. —Yüzbaşt Kemal : — Namık İsmail vakasından sonra kafamda, getirilen kutuda aradığımı bulamıyacağımı sanıyordum, Her şeyi muntazaııı buldum, demiştir. Yabancı memleketle— regönderilecektalebe Bu yıl yabancı memleketlere tahsil için yirmi üç talebe gönde - rilecektir. Müracaat müddeti bu pazartesi günü biteceğinden mü - | racaatlar bugünlerde çoğalmıştır. Talebelerin on altısını Kültür Bakanlığı, üçünü, Tüze (adliye) Bakanlığı, ikisini Tarrm (ziraat) Bakanlığı, ikisini de harita genel direktörlüğü yollamaktadır. Bu gençler, çoğu Almanyada olmak üzere, Sovyet Rusya, A - vusturya, İsveç ve Macaristanda tahsil göreceklerdir. DA
