April 14, 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Hâmit ihtifali Gençlik dün büyük KAL şaırı Büyük şair Hâmidin ölümünün yıl- dönümü münasebetile dün İstanbulun müuhtelif yerlerinde ihtifaller — yapıl- nüş, Hâmidin hayatı ile eserleri anla. tilmış, hatırası hürmetle ve binlerce kişinin huzurile yadedilmiştir. Bu ihtifallerin en büyüğü üniversi- te gençliği tarafından ünivarsite kon- ferana salontunda yapılmıştır. Birkaç gündenberi bugünü büyük bir saygı ile anmak için hazırlanan üniversite gençliği, ihtifalden — evvel kalabalık bir kafile halinde Zinclrli. kuyudaki Hâmldin mezarma gitmiş- ler, omuzlarında taşıyarak getirdikle. Ti müstesna çiçeklerden yapılmış bü- yülk bir çelengi mezarına brrakmışlar: diır. İHTİFAL BAŞLIYOR Üniversite konferans salonu Hâmi- din ölümünün yıldönümünü anmak | için bir hayli süslenmişti. Salonun önündeki kürsünün arkasındak! —du- varda Hömldia dalma manalı tebes- sümlerile dolu fotoğrafı asılmış bu: Tunuyordu. Gençler, matemlerini anlatmak içih Bu levhanın önüne faöd siyah bir ti koymuşlar, iki tarafına — bayrakları: Knızı asmışlardı. Salan, bütün üniversite profesör ve Goçentleri, memleketimizin tanınmış Muharrirleti, lise edebiyat öğretmen leti, üniversite gençliği ile tamamen Golmuştu. Saat tam 16 da edebiyat fakültesinden bayan Fikret kürsüye gelerek: “e Sayın dinleyiciler ? Hyoruz,, demiştir. Bu sözlerden sonra kürsüye gelen edebiyat fakflltesi talebesinden Meh- met Kapları heyecanlı bir sesle Mak. berden bazı parçalar okumuştur. lbmet Kaplandan sonra gene ayni genç kız sözün edebiyat fakültesinden İbrahim Kutlakta olduğunu bildirdi. İIbrahim Kutlak da Hâmidin en güzel eserlerinden biri olan “Fintenin,, meşhur hitap parçasını okudu. Üçün- €ü olarak üniversite edebiyat doçenti Ali Nihât kürsüye geldi ve wöze göy- le başlıdı: # — Üntversite gençliği, Hâmidin ölümünün yıldönümü dölayısile — ben. den bir kasdihal yapmamı — istediler, Ben bu hasbihali, aczimi itiraf etmek le beraber ne yalan söyliyeyim çok Butsi bir vazife olarak üzerime aldım Hömldi herkes tanır, fakat onu. tam manasile anlayan — hakikaten ağdiır. Denilebilir. Hâmid ne feylezof, ne vu. Hiyatçı, ne de fikir adamıdır. O bun. ların hepsidir. Fakat ben Hâmidi anıl goir olarak tanıyorum.,, Ali Nihat bundan sonra Hâmidi mühtelif gairlerle mukayese — etmiş, Recai zade Ekreme yazdığı mektup- tan bahsetmiş, sözlerini şöyle bitir- | raiştir: “— Hdmid, taşan bir nehirdir. Fa- Kat içinde tek bir katra bulamazammız, Hâmid, bir yarardağdır, fabat içinde | Mvları yoktur. Hümitte yalnız bür | Ş$ey aransa Dulunmaz. Çünkll o her | şeydir. Aziz gençler, Hâmide karşı gözter. diğiniz, kadirşinaslık, onun ruhuna Fferah verecektir.,, Ali Nihadın çok alkışlanan — sözle- rinden sonra tıp fakültesinden Meh- met Orhan kürsüyoa gelmiş, Eşberden muhtelif parçalar okumuztur. Daha sonra İsmall Habip, kürsüye ifale baş- gtlmiş ve sözlerine şöyte başlamış- tır: — Muktorem ün'versiteli genç ar. | TRMONAMUN . IT bi y TMD AŞ gT te bit takım — alişkanlık — müşkilâtile | karşılanacaktır. Meselâ etikelli bir mal karşısında, aksi müşteriler: — Daha ucüza olmar mi? diye ayak di- | riyeceklerdir. ! Hattâ mütekabilen cezalar, sıkı kontrol- lar koyarak buna mahal vermemeli, eli- kelli mallar üzerinde pazarlık olmaması için azimle sebat etmeli, birkaç ay içinde vsul değiştirmek mucizesini göslermelidir. Rejimimizin diğer bir muclzesi de hile- ye karşı şiddetli kanunlar vazederek plya- sayı pirlpâk etmesi, Türk tacirin! ve esna. fını lüyık olduğu evsafa eriştirmesi ola- caktır.,, andı kadaşlar; BHâmld ölmeden tirkâç gün önce onun yatağı başında idim. Bana, şimdi sise kısmen anlatmağa çalışacağım eu son eserini okutuyor- du. Bu esor “Kanuninin viodan asabı,, adını taşımaktadır. Hümid 88 yaşına kadar yani 65 yıl kalem oynatan bir değerli şairimizdir. 65 y düşünün bir kerel Dile kolay geliyor-. O ölüm yatağının başında bile tit rek elleri ile kalemini elinden bırak. madı, Hazırladığı eser hakikaten ede- Bi gevkimizi okşayan bir kitap değil, iyi bir ibrot dersi veren bir eserdir. İsmall Habip, bu eserden, muhtelif parçalar okumuş, Hâmidin her cüm- Tesinin ifade ettiği manayı anlatmış, o zamanki saray hayatının iç yüzünü | Hümidin cümleleri arasında çok iyi bir şekilde okumak mümkün olduğu- nu söylemiştir. Bu eşer, hazıran arasında büyük bir alâka uyandırmış, ve zevkle dinlen miştir. İsmall Habip, şairin son ese- rinden muhtelif parçaların okunma- sını bitirdiktan sonra Hâmidi zaman zaman tenkit edenlerden onun hiçbir pervası olmadığını, hatasmda bile önün büyük bir sanat bulunduğunu söylemiş, sözlerini şöyle bitirmiştir: “— Hamid, Bombaydan Kâbile, Kâbilden Babile, Londradan biülmem nereye gitmiş, dünyayı dolaşmış muh- tolif milletlerin tarihlerinden bahset. miştir. En son olarak Osmanlı tarihie nin eçin girdi. Buradaki gayesi ne idi? Bunu şimdilik anlamağa imkön yoktur. Ö, enerlerini, ne nesir ile ne nazm ile hazırlamıştır. İkisi — orlası bir şekil aradı ve onu buldu.,, İsmalil Habibin çok alkışlanan Böz- lTerinden sonra edebiyat fakültesinden Ayet de Malberden bazı parçalar oku- muştur. Bunu müteakip edebiyat fa- kültesinden — Fikyet Fikir, Madam Lüsyenin hasta olduğu ihtifale gelmediğini, gösterilen büyük alâka- dan son derece memnun olduğunu ha- zıruna bildirmiş, ihtifalin sona erdi- ğini söylemiştir. Bir deniz kazası Evvelki gece saat yarımda Bandır- maya gitmek Üzere Yemişten kalkan Alaçay motörünün, Kumkapı açıkla. rında iken makinesi bozulmuş ve ta- mir için uğraşılırken güvertede bulu- nan Bandırmalı İsmail denize düşmüş ve kurtarılamıyarak boğulmuştur. Motörün kaptanı Mustafa, makinist Hakkı ve tayfa İhsan bunun üzerine ger idönerek keyfiyetten zabıtayı hâ- berdar etmişlerdir. Boğulan İsmail 48 yaşında — olup dört çocuk babasıdır. Polis tahkikat yapmaktadır. Üç bırsızlık vakası Vefadaki Ekmekçi oğlu medresesin- de oturan Nihatla arkadaşı Nuri, dün gece Lebtebici Alinin medresedeki ar- diyesine anahtar uydurmuşlar ve içer. deki yün çorap parçalarını çalıp kaçar- laren görülmüşlerdir. Bunlardan Nuri yakalanmış ve Nihatta kaçmıştır. Po- His kendisini aramaktadır. * Mahmutpaşada, Münevver hanın- da da bir hırsızlık vak'ası olmuştur. Bu handa bulunan terzi İhsarım — odasına, gene ayni handaki terzilerden birinin yanında çıraklık yapan Musa Aanahtâr uydurarak girmiş ve üç metre kumaş çalmıştır. Polis Musayı yakalamış ve kumaşı satıldığı yerden müsadere et- miştir. * Yaşları 11 ile 17 arasında olan Ke, maal, İbrahim ve Ziya isminde Üç kafı. dar Zındankapıdaki 66 numaralı kun- duracı Kârımın dü';kinından bir çilt ye- meni çalarken yakalarımışlardır. Emir Abdullahın sarayı yakıldı Adana, 14 —- Buraya gelen bir haber- de bildirildiğine göre, şarkt Erdün emiri Abdullahım, Ammandaki sarayı kundak çılar tarafından yakılmıştır. Sulkastçıla- rın kimler olduğu meçhüldür. Hükümet şiddetle takibata geçmiştir. HABER — 'Akşam postası Ziraat kongresil Başvekil vilâyetlere tamim gönderdi Ankara: 13 (AA.) — Başvekil Celâl Bayar Ankarada toplanacak olan büyük Ziraat kongresi hakkında bugün bütün valiliklere aşağıdaki tamlmi göndermiş. | tir, 1 — Ziraat vekâletinin 6-4-1938 tarih- | li ve 10.143 numaralı tahriratının ehem- | miyeti üzerine nazarı dikkatinizi celbe- | derim. Memleketin en mühim en esasir geliri olan ziraf istihsal kuvvetlerimizin ne şekilde organize edilmesi lâzimgele- ceğini tayin ve umumi bir program vü- cuda getirmesi için bir büyük ziraat kon- gresi toplanacaklır. ç 2 — Buraya gelecek kimselerin ziraat işlerinde salâhiyet sahibi olmalarına dik. kat edilmelidir. 8 — Mintakantzda en büyük istihsal ne gibi maddelerden İbaret ise onların en iyi bir şekilde örganiye edilmesi ve bunlardan rasyonel bir tarzda istilade edilmesi için neler düşünüldüğünün bir rapor halinde kongreye iştirik edecek ze- yat İle gönderilmesini rica ederim. Şah- | «t fikirleri hüzmete lâyık bulurum. An- cak rapor muhitinizdeki alâkadarla- rın umumi kanaatlerini ihtiva etmeli- dir. Bunun haricinde söylenilmesi ar- Zu edilen umum! ziraat politikamıza &it düşüncelerin de ilâvesi mümkün ve hatta muvafık olur 4 — Bizsat valilerimizin bu işle yakın dan alâkalanmalarını temenniye lâyik bulurum. € Yugoslav “Olga Tapiç, vapuru Tiryes- te limanında manevra yaparken rıhtımda kömür boşaltmakta olan yeni Avusturralya adındaki büyük yelken gemisine şiddetle Çarpmış ve yelkenli derhâl batmıştır. fa rıltıma atlayarak kurlulmaya muvafafk olmuştur. * Meksika cumhur başkanı — Kardenas, bükümetçe el konan petrol kumpanyaları. na ait mol ve mülklere derhal kıymet ko- mulmasını maliye bakanından islemiştir. Bu takdir işine kümpanyaların mümessil. leri de iştirak edeceklerdir. * Hitler, dün, sabık İspanyol diktatörü. nün kızı ve İspanyol milli kadın falanjları şefi, bayan Pilar de Primo dö Riverayı ka- bul etmiştir. * İngilterede bir askeri tayyare Abing- don civarında yere düçerek parçalanmış. tır. İçindekllerden biri ölmüştür. Bu se- menin başındanberi İngiliz hava kuvvetleri 36 tayayre kazası kaydetmiş — ve Gİ kişi ölmüştür. * Yugoslavyada salâhiyettar mahfiller. den öğrenildiğine göre, bazı yabancı ga- zetelerin Yuğoslav hükümeti — tarafından yahudiler hakkında hsuusl bir kanuna pro- dJesi hazırlamakta olduğa hakkında verdik. leri haberler, lamumile yalandır. # Avam kamarasında, — Almanya ile ne “zaman tekrar müzukerelere başlanacağını Boran bir mebusa Başvekil bu babda söyli- yecek sözüm yoktur cevabım vermiştir. * Litvanya diyet meclisini dünkü top» lantısında, dahiliye nazırı Leonas, Litvan. ya hükümetinin mümkün olduğu kadar çı. buk bir xamanda örfl idareyi kaldırmağa hazır bulunduğunu bildirmişlir. * Norveç hariciye nezareli, Frankist İs. panyol radyosu tarafından neşredilen ve Norveç hükümetinin Burgosa bir diploma- si mümessili göndereceğine dair olan ha. beri kall surelle tekrip etmektedir. * Brozilyada bir tren Belle Horizontede bir otobüse çarparak parçalamışlır, On ki. # ölmüş ve 15 kişi ağır surette yaralan- mıştir. * Bir-Yugoslav deniz heyeti Belaraddan Vencdiğe gitmiştir. Heyet İtalyada bir tet. ki seyahati yapacatır. * Paraguay harbiye Lozrano tayin edilmiştir. * Alina radyosu 16 haziranda — Atina saatile saat l de neşriyalına başlıyaca. tır. * İngiliz hava müsleşarı Avam Kama. rasında beyanatla bulunarak, hükümetin Amerika ve Kanadadan ta motörü satın almak meselesini telkik etmekle ol. duğünü söylemiştir. Mangal kömüründen zehirlenenler Dün alışam saat 21 de Yenizs mi Kuş- çular sokağındaki aşçı çavuşun mütfak olarak kullandığı dükkânda yatan çı. raklardan Abdi ve Sadık mangal yaka- rak uyumuşlardır. Bir müddet sonra dükkânm yanın - dan geçmekte olan Berber Şoref ismin- de birisi içeriden inilti geldiğini duy- muş ve Karakola haber vermiştir. Bu. nun üÜzerine polisler gelerek dükkânr açmışlar ve ilri çocuğu baygın bir hakde imdadı tihbi otomobiliyle Cerrahpaşa hastanesine kaldırtmışlardır. haanlığına Albay UN a Bu akşam SARAY""“"" Lüks ve İhtişam ve nefis mevrau İti- İ Oüişe€ Üüyr geg ÜN ea FÜ eeeT TYÜYÜTT TA TTT VT y ÜTT AYA Akan TÜRK Sinemsunda Güzelliğine, sesinin tatlılığına bütün dünyanın hayran olduğu en gürzel film yıldızı BiL ZARAH LEANDER | $ LA HABANERA misli görülmiyen aşk filmi issin, en güzel romanı. Büyük yıldızın en havaları ve rakıslatı, Verlerinizi evvelden — tutunuz arkıları, İspanyol CASUSU ile Petersburg aratında geçen casusluk İHlâvetet FOK JURNAL dünya havadisleri 14 NİSAN — 1938 barile emsalsiz bir film ÇARIN Fransızca sözlü şaheser Harpten birkaç sene evvel Viyana hayatmma ait hakikt bir safhayı müsavvertlir. Yarın akşam SAKARYA Bincşintaddü Altm sesli yıldız. GRACE MOORE 'un CARY GRANTİileberabear en son çevirdiği ve senenin en büyük musiki zaferi olan Yalnız senin için Pransızca sözlü filminde Kiks... Zenginlik.... Aşk müsiki vardır. 3 Yerlerinizi evvelden aldırmız. Telefon: Bu akşam Bayan Safiye 41341 Eski Ambasadör salonunda Telefon: 43775 Frankocular Fransa hudutlarına Barselon, 14 (A.A.) — Resmen bil- dirildiğine göre, Aragön cephesinde Cumhuriyetçiler Balaguer mımntakasın- da Vallsoğona kasabasımın sokakların- da cereyan eden şiddetli bir muharebe- den sonra kastabanım yarrıımnı zaptetme. ğe muvaffak olmuşlardır. Cumhuriyet tayyareleri dün Morella muntakasında şiddetli hücumlar yapmış ve Rio Seğre sâhilindeki asi krtalarını mitralyöz ate- şi altma almıştır. Cumhuriyetçilerin Ebre gimalindeki taarruz hareketlerine devam ederek Fraganın cenubunda Granha, Eskarpe köyünü işgale muvaffak olduldları ve düşmanı Rio de Segreyi geri geçme- ğe meçbur ettikleri resmen bildiril - mektedir. Tebliğde Balağuerde mubarebenin devam ettiği ilâve ediliyor. Tortosa bölgesindeki hava muhare- lerinde, cumhuriyetçiler düşmanın Üüç Fiat tayyaresini düşürmüşlerdir. Frankoculara göre Salamanlra, 13 (A.A.) — Erkânıhar. biyeden dün tebliğ edilmiştir. Milliyetperver krtaat Pirenöde Esera, Ribergorrana ve Pallareksa nehbirleri bölgelerindeki ileri hareketine devam etmektedir Kıtaat Fransız hududuna 20 ilâ —30 kilometre uzaklıktadır. Bu bölgede yir- mi köyle müstakil Andorre arazisinin 20 kilometre batısındaki küçük Sort şehri işgal edilmiştir. Düşmanın mu- kavemeete yeltendiği dağlar Üüzerinde beş mevzi zaptettik. Hükümetçiler Balaguer — bölgerinde bir kaç dela hücuma geçmişlerdir. Bu yaklaştılar hücumlara 20 tank ve büyük piyade kuvvetleri iştirak etmiştir. Bütün hü- cumlar püskürtülmüş ve düşmandan yüzlerce esir alınmıştır . Faslı krtaat düşmocm> Lerida mev- zilerine yaptığı mukabil taatruzları püs. kürtülmüştür . Frankist kıtaat Kastellon cephesinde Morella bölgenindeki ileri hareketlerine devam etmişlerdir. Hükümetçiler Lagrella bölgesirkle mukabil bir taarruzda yüz ölü vermiş- lerdir. Franko Fransız faş'stlerine silâh gönderiyormuş! “Deyli Herald gazetesinin Patis muha- biri bildiriyor: Fransız budut muhafızlarından yüzler- cesi, Fransız faşistlerine silâh gönderil- mesine karşı tedbir almak üzere hududa sevkedilmiştir. Polis “Kokuleteliler,i tevkif edip sil- Yâhlartnı alırken, general Franko Henda- ye havalisine silâh göndermektedir. Bundan bir iki hafta evvel dağ yolların da, küçük çapta bir çok metrük silâh bu- Junmuştu. Buriların Fransaya mı söokül- duğu, yoksa Fransadan mı — İspanyaya sevkedildiği bilinmiyordu. Bugün, polis, astilerle Fransrz faşistleri arasındaki silâh kaçakçılığı hakkmda gizli moalümat almış ve bu işle meşgul o- lanlarım isimlerini tesbit etmiştir.