28 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

“Sandalım ge- liyor” vardal!,, Şu Osman Cemal olur adam değil! Geçen gün Kurun'da benim ağrımdan: “Ben münekkid değilim,, diye bir yazı. sı vatdı, banâ ipsiz sapsız şeyler söyle- tiyordu. Belki benim yazılarım hakika- ten onun gördüğü gibi, başı sonunu tut- maz şeylerdir. Orasını kestiremem; fa- kat muhakkak olan bir şey var: Ösman Cemal benim ağzımdan — konuşmağa kalktığı zaman dahi şairlikten kurtula. mıyor. “Ben münekkid değilim,, yazı. sında mânadan, fikirden çok fazla, on- lardan çok yüksek bir şey vardı: Şilrin başlıca ungurlarından biri olan fam- tajsie... Keşke bende ondan bir Zerrt olsaydı! Ben bile bile saçma yazmağa | kalktığım zaman, bilmiyerek yazdıkla- | rımda başıma geldiği gibi, ortoya ka- ba saba bir şey çıkarıyorum. Osman Cemal ise belki kendisi hiç farkında ol. | madan, güzel, şirin bir şey yaratıveri- yor. Hangi yazısında öyle değil ki? San- dalım geliyor, varda (1) adlı bir kitap çıkarmış, kendisi “uzun hikâye, — Tor man yavrusu,, diyor. Ne c, ne de bul.. Sandalım geliyor varda'yı roman diye, hikâye diye okuyanlar şaşırırlar: Mu> harririn ne anlattığı, neden bahsettiği pek belli değil, Aklına ne geldi ise © kitabın içine koyuvermiş. Yalnız nt geldi ise değil, kim geldi ise: Fikret Adil, bir kazık, Haliç, Yahya Kemal, Yahudi pazarlığı, Ahmed Haşim, Rize. li taklidi, şehlâ göz, Arab bacı, Yüsuf | Ziya, Orhan Seyfi... Bütün bunlar hep | karma karışık... Bir adamın aklına hep- sinin bir arada gelmesi bile pek akla sığmıyan bu insanları, şeyleri bir araya toplamış, bir koktel yapar gibi çalka- layavermiş, insanm önüne koyuyor. Kİ- tabı bana verirken: “Hele bir oku, için- de belki sen de bulunursun !,, Kedi.. U. zun hikâye, roman yavrusu... Ne niyeti- ne okursanız o0. Bence gir diye okur- sanız daha iyi edersini Ozsman Cemal vukuuna pek de ihti- mâl vekilemiyecek bir sandal safasını ten geçmiş olduğuna - inanmryorsumuz. Fakat bir an bile kitab bir «ahihlik sesi çıkarmaktan bâli kalmıyor. “Muhakkak muharrir, hakiki bir hatımayı, olmıya- cak bir hikâye ile örterek bize anlat- mak istemi diyorsunuz. Hele içinde ulacık bir kıskançlık sahnesi var, bit- tabi alayla geçiyor, “kıskançlık,. keli. mesi bir kere bile söylenilmiyor, fakat duyuyorsunuz, anlıyorsunuz, Hissin doğruluğu hemen gözünüze çarpıyor . Kayıkta üç kızla bir erkek. Erkek san- daltı; daha doğrusu kendisinin kim olduğunu o üç kıza söylemek istemiyen Osman Cemal Kaygılı, o akşam şaka- dan sandalcı oluvermiş. Fakat o da kız- ların kim olduğunu bilmiyecek... O ak. şam Haliç'te, bir sandalda, Hr w_ııddl tragediası geçiyor. O dört kişi l?ıdbir: lerinin kim olduklarını bilselerdi belki ikisi için hayce büsbütün bıgkı_hir şey olacaktı. Tesadüf, kısmet istemiyor, fa- kat o iki kişinin ruhunda birer Hz, ua tamıyacakları bir hatıra kalryor. İkisi de: “Kimbilir? belki de asıl ı;ıdvş:; şey o akşam yanımdan geçti de göremedim, gördüm de :ınlvyanş-&m Artık bir daha onu bulmağa imkân oktur!, diyecekler. y Osman Cemal Kaygılı bütün bunları üzerlerinde durmadan söylüyor: hattâ hiç söylemiyor, hissettiriyocr, l_“*'“ gülümsiyerek okuyoruz, fakat bitirince tâ içimizden sarsılıyoruz. ; Sandalım geliyor varda'dan sonra bir de “Tekin olmryan kedi,, aâlı bir hikâ. ye var, Birincisiniden çok daha yazılmış, cemposer edilmiş, daha Cİ_ İenceli... Pakat onda - biriacisinin şilri yok.. Nurullah ATAÇ (1) Çığır kitapevi, 25 kuruş. Matbu kâğıtlardan kese yapılmıyacak Gerek matbia ve gerek el ile yazılı ki. tap ve defter kâğıdı gibi kullanılmış her türlü matbuaların kese torba kâğıdı ha- linde istimalinin ve bunlara eşya sarıl- masının memnu olduğuna dair kanun lâyihası meclite verilmiştir. Bu mersnuniyet hilâfına hareket e- denlertden beş Jiradan 25 Yirtaya kadar holif para cezası alınacaktır. Lisan işlerin- Esnaf cemiYelIerinin belediyeden dilekleri Yeni belediye zabıtası talimat- namesine istenilen ilâveler yapıl ehelmizdeki esnaf cemiyetlerinden im bir kasenı yeni belediye zabıtası talimat Şehir Meclisinde müza- kere mevzuu olduğu ve bir taraftan Va meclis gacümenleri talimatnamenin he. nür müzekere edilmemiş hükümleri ü- zerinde meşgul bulunurken belediyeye mühim bazı dileklerde bulunmuşlardır. Her cemiyet — tarafından muhtelif mevzular üzerinde ve birer Histe halin. de yapılan bu dileklerin yeni talimatna- menin muhtelif fasıllarında yer alması şehrin sıhhiti, emniyeti ve beledi ihti. yaçları bakımından istennektedir. Şi müh de sürat Muameleleri çabuklaştır- mıya ve tarifeleri veuzlatmıya çalışılıyor Limaâ İşletme idaresinde yeni - teşkilât ile berabör işlerde esaslı ıslahata — girişil- mek Üzeredir. İdarenin yeni müdürü Hâmlt Saracoğlu bu maksatla tetkiklere — başlamışlır. Ya- pılacak ıslahatta iki hedel gözönünde tu- | tulacaktır. 1 — Muamelede sürat 2 — Tarifeterde tenzilit. Mütehassıslardan mürekkep bir — heyel imdi bu iki iş üzerinde tetkiklerle meş- ür. Liman işlelme — idaresi; şimdiki çalışma şekli ile bir — muameleyi on beş edir. Esi dir. Fakat, alükadarlâr bunu — K mektedirler; Servislerde ve kırtâsi muame- lelerde yapılacak değişikliklerle —- işlerin en fazla bçş dakika içinde bitirilmesi is. tenmektedir. Limanda sn ve kömür alan vapurlarta, yökleme ve boşalima işleri bu: lunan tüccarlar için bu sürate kati İhtiyac görülmektedir. Avrupadaki Timan işlelme müesseselerinde yapılan tetkiklerle işte bu süratin temini kabl olacağını göstermiş tir. Diğer taraftan Jiman işletme idaresi tarifeleri imkân ve fırsat nisbetince dadir- mek içint de talimat almış lııllıımvı_lkhflır. Liman tarifelerinin memleketleki hayat pahalılığı veya vevzlüğü üzerinde bilvası. ta çok tesirleri vandır. y Hükümet Timan işletme idaresi ile vari- dat tentinini değil, bu idareye mevdu âm- me hirmellerinin inlizam ve süratle görül. mesini gaye ittihaz — ettiğinden idare bi- Iâuçosunda açık vermemek kaydile tarife- lerde mübim #uretfe tenzilât — İcrası mu- karrerdir. Simdiden hangi maddeler üze- rinde tenzilât yapılahilçceği tesbit edil. mektedir. Gerek işte sürat, gerekse lari. felerde tenzilât bakkında yapılacak harır. hklar evvelâ idarenin şeller encümeninde görüşülecek ve Denizbank merkezince de tasdik edildikten sonra Denix — tarifeleri komisyonuna terdi olumacaktır. * GENEL kurmay başkanı mareşal Fevzi Çakmak, 33 nisan ulusal ekonomik ve ço- cuk haftası. — münasebetile almış alduğu telgraf ve yazılara |neklnrlırinin.lblllıııı Anadolu ajansını tavsit etmişlerdir. * SİLİVRİDE yeni açılacak dispanserin temeli dün vali ve küllür direktörü lara- fından merasimle atılmışdır. Vali ve kül. tür direktörü Silivrideki yatı okulunu da gezmişlerdir. : * ÖĞRETMENLERİN meslek bilgilerini çoğaltmak için açılan kurslar bilmiş, kurs ların tatbikatında öğretmenlerin çok mu- vaffak oldukları görültmüşlür. * KÖY okullarında dersler 15 mayısta | kesilecek. imtihanlara 1 haziranda başla. hti n.?:'.!'RSF.K öğretmen okulu talebesi hu yar Avrupa: bir seyahat — yapacaklır, Program yakında hazırlanacaktır. e GÜMRÜK - haşmüdürlüğü, gümrüktle hlı:: =Lkumı şsahipsiz malları yoksml. lara dağıtılması İÇİM, Kırılaya 'ı:;ıı: ;:. miştir. Diğer hir kısım eşya dıdur h tâketine uğrıyanlara gönderileci “m * KAHİRE polis müdür muıvinlh Rar. paşa birkaç gün kimak üzere — şehrimi dştir. .""-Ag'RARA Türkofis şehrimize gelmiş, iplik itbalâtında çıkan başkanıı Celâl dün acak Belediye bu dilekleri yerinde, gör - düğünden gönderilen dilekçeler mecli. se sevkedilmiş ve encümenler bunları darele almıştır. . Bu Ellekler ürerinde görüşülmek ü- ze esnaf cemiyetleri reişi ve umumi kâ, | tipler yarın belediyeye gidecekler alâ- kadar encümenlere bu istekleri üzerin- de izahat vereceklerdir. Yeni belediye zabıtası talimstname- sine bu dileklerden çıkarılacak hüküm- lerin vaz'iyle esnafın şahisiyet ve ha. reketleri bir nizama raptedilmiş — ola- çaktır. Bu suretle bir taraftan esnafın beyhude yere beledi cezalara çarptırıl- masına meydan kalmıyacağı gibi, ge- ne bir çok esnafın iş ve vazife hudütla- riyle mes'uliyetleri etrafıyla taayyün etmiş olacaktır. Esnaf cemiyetleri bu. nu, esnafın menfaatlerine, bugünkü va- ziyete nazaran, daba uygun görmekte - dirler. Şirketi Hayriyenin yeni vapurları Şirketi Hayriyenin Hasköydeki fab- rikasında yapmağa başladığı üçüncü araba vapuru önümüzdeki mayıs içiri- de denize indirilecektir. Yeni eraba vapuru diğerlerinden da. ha küçük, fakat daha sür'atlidir. Bu vapur Yalova ile İstanbul arasında ha- zirandan itibarEn böşlıyacak caln se- ferlerde kullanılacaktır. tr artmağa başladığı için m bir araba vapuru daha yapmak kararın- dadır. Yakında tergâha konulacak olan bu vapur da Boğaziçi ile şehrin diğer sa- hilleri arasında eşya nakliyatı yapacak. tır. Yeni vapurun su kesimi bir metre olacağından en seğ sahillere bile yana- şabilecektir. T yyaSBAİEN hayyagarİİAtayae Na geg a yaıyyzVİF felâkelzedele- rine yardım Kızılay Eminönü şubesinden: Kırşehir ve havalitindeki zelzele do. layısiyle felâkete uğrayan yurddaşlara yardım listesi Kızılay Cemiyeti Eminö- nü kazasında açılmıştır. Yardıma koşacak yurddaşların teber- rülerini makbuz mukabilinde tevidi et- melerini rica eyleriz. VKUHT yi ttT gaa ıT TU aaT bazı meselelerin balli için tetkil miştir. * YERLİ mallar sergisi hazırlıkları için bür komisyon teşkil edilmiştir. Komisyon | yakında fanliyele başlayacak ve sergi İş- | derini tanzim edecektir, | * ZELZELE feliketine uğrıyanlara yar- | dım edilmesi için bugün vilâyette bir top- | Tantı yapılacaktır. * MERKEZ bankâsı umümt heyeti bu- Egüön senelik toplantısını yapacak, bundan sonraki fevkalâde toplantıda, niramname- de teklif edilen barı değişiklikler görüşü- lecektir. * DEVLET Demiryollarında bu sene a. ile karneleri Dımayıstan İtibaren verilecek ve 2 ay yerine 4 ay müleber olacaktır. * TRAKYA demiryolü hattında — tenzi- Tâlh tarife 5 mayık sabahından — itibaren tatbika başlanacaktır. Eşya — nakliyatında tenzilât yüzde elliden fazladır. * 19 MAYIS idman bayramı — şenlikle- rine iştirak edecek klüp ve mekteplilerin hangi aahalara taksiım — edileceği bugün Kültür direktörlüğünde yapılacak - toplan. tıda tesbit olunacaklır, Her zümre birbirleri- | t ; Maden arama enstitüsü Yeni elemanlarla takviye ediliyor Kuruluşundanberi ancak üç yıllık bir zaman geçtiği halde memmeleketimizin bâkir serveti olan ve haklarında hemen hemen hiç bir malümat sahibi bulunma. dığımız madenciliğimiz için çok kıymet H mesaisi görülen ve şimdiye kadar meydana çıkarmış olduğu bir çok ma, denler Etibank taralından işletilmekte olan Maden Tetkik ve Arama Enstitü. sü, öğrendiğimize göre iş hacmini yeni mali yılbaşından itibaren daha (fazla genişletecektir. Başbakan Celâl Bayar, bundan iki hafta evvel Ankarada enstitü merkezi- ni ziyaret ettiği zaman bu hususta mü- him kararlar verilmiştir. Bu kararlar « dan önümüzdeki sene maden arama ve tetkik fasliyetinin —arttırılmış olacağı anlaşılmaktadır . Eastitü, yeni elemanlarla da takviye edilecektir. Bu arada ilk olarak, enstitü kadrosuna yeni topoğraflar almmacaktır. Bunlar için Ankarada enstitü merke- zinde bir imtihan yapılacaktır. İmti- handa kazanan topoğraflar üç ay müd- detle enstitünün göstereceği sahalarda muavin olarak çalışacaklar ve bundan sonra gösterecekleri liyakata göre, enâ- titünün yüksek vazifelerine tayin edi- leteklerdir. Muamele vergi- sinde tadilât nin aleyhinde deği- şiklik istiyor Muamele vergisi kanununda — hilhassa SADAYİ eden baxı tadilâtin ya- öri Ö ve bi ü ir Musdutta Maliye Vekâletince tetkiklere başlanması üzerine şehrimizde sanayi erbabı arasın- da mühim bir bareket başlamıştır. Bu ta nda temas ve teşebbüslerde bu- re bügünlerde şehrimizden An- Tunmak karaya birkaç heyel gidecektir. Bunların başında marangozlar cemiyetl. nin heyeti gelmektedir. — Marangorlar mu- amele vergisi kanunundaki İstisna kayıt- Jarımın ve dokuz işçiden aşağı — kudrelle çalışanların vergiden istisnası — şeklinin devam ettirilmesini, — çırakların bu işçi miktarına dahil edilmemesini — istiyecek- lerdir. Çünkü esasen küçük sanatlardan 6- lan marangazlağun sarf işi ağır soblüğün- dan ve kalın lar üzerinde - çalışıldı. Bından beş beygire kadar bir kuvveçle ihti- yaçları vardır. Gidecek heyetlerden ikisi de dericilere ait olacaktır. Ru heyetlerden biri küçük, diğeri de büyük deri temsi) edecektir. Küçükler bugünkü haddin muhafazası- nt büyükler ise küçüklerin de vergiye tabi tutulmasını istemektedirler. Konserve sanaylindeki büyük fabrika- lar da Ankaraya bir heyet — göndermeğe hazırlanmışlardır. Bunlar verginin küçük- Jere teşmilini İstemektedirler, Diğer taraftan milli — sanayi birliği de müuhtelit bir heyet göndermede harırlan- maktadır. zanayiini — A A AAA A * MUSİKİ sanatkârları cemiyetinin ida- rve heyeti seçimi bugün, Beyoğlunda ceml- yet merkezinde yapılacaktır. 8 İLKOKUL talebesi — için bu sene yaz tatili esnasında şehrimizde 16 — kamp açı. lacaktır. * İSTANBUL - Londra yolunun Silivri- den geçen kısmındaki İnşaatın - bitirilme- sine karar verilmiş ve bu iş için — vilöyet bütçesine tahsisat konulmuştur. * DENİZYOLLARI idaresi, idarenin ge- çen senekl çalışmalarında fevkalâde mesa- isi görülen ve saati mesai haricinde çalı- şan memurlara birer miktar İkramiye ver- miştir. * EMEKLİ — hariciye memurlarından vekâlet arapça mütercimi Abdüsselâm kısa bir hastalığı müteakip dün Ankarada ve- fat etmiştir. Cenazesi bugün kaldırılacak. tır. * CUMA gönü saat (17,30) da Eminönü bhalkevinde Üniversite Tıp fakültesi doçent lerinden Dr. Şinasi tarafından ıstırap kar- şısında cerrah mevzulu bir konferans ve- rilecektir. * Havayollarında yeni tarileye göre An- kara - İzmir arası için 92, Ankara « Adana 30, İstanbul - Adana 35 (Ankara — özerin- den), Ankara — İzmir — 32, İzmir — Ax dana Bi lira alınacaklır. J Istatistik Köylü-sehirli nisbeti 935 nüsve sayımına ald büy'iz cildin hemen her sayfasında nisbetler vardır. Fakat en enteresan nisbetlerden biri, köylü - şehirli nisbetidir. Köylerdeki nüfus son senelerdenberi durluk halindedir. Kök nüfusunun is- tikrar bulmaşı ve artması; istihsâl a: yatının köylüyü yerinde tutatak kadar verimli olduğunu anlatan bir vesikadır. Şu nisbetlere bakmız: Afyon Kara hisar vilâyeti içinde yaşayan 100 vatan- daştan 16.7 si şehirli, 83.3 & köylüdür Ağrıda şehirli nisbeti 11.7 ye inmekte, köykü nisbeti 88.3 çe çıkmaktadır. Memleketimizde iş hayatının ve nüfca terakümünün ne kadar esasit tesirler altında olduğunu gösteren bir misol daha şudur: İstanbul vilâyetinde 100 watandaştan 85.8 zi şehirlerde, 1422 si köylerde yaşamaktadır. İzmirde bu nös bet, gene yüz nüfusa göre 48.1 şehirde, 51.9 köylerde şeklini alryor .. Bütün bu nüfus nisbetlerinin içinde bulunduğu bu değişiklik, memleketin muhtelif kısımlarındaki uğraşma mev- zuları ve geçim vasıtılarının tesirlerine tabidir. Meselâ Sinob vilâyetinde 100 vatan- daştan 92.4 dü köylerde 7.2 si şehir - lerde yaşamaktadır. Türkiyede şehirlisi en bol olan vilâyetimiz İstanbul, en z olan vilâyetimiz Ordudur. Orduda yüz kişiden 92.8 zi köylerde yaşar. Bötün nüfusumuza göre olan nisbet Şudur? Türkiyede yüz vatandaştan 23.5 şehirlerde, 76.5 köylerde yaşamaktadır. Bu nisbet, memleketin bütün büyük davâlarının istikâmeti hakkında — bize en güzel yolu gösteriyor. “Köye doğru” dövirini bir klişe sanmamak İirımdır. Bir memleketin vatandaşlarından dört te Üçünden fazlasınım yaşadığı yer, şüp- hesiz ki kısaca, o memleket demektir. (Ulus) Mecliste dünkü müzakereler Munzam lahsisat lâ- yihaları kabut edildi Ankara, 27 (A.A.) — B, M. Meclisi buğün Refet Canıtezin — başkanlığında toplanmıştır. Müzxakereye başlanırken, Bolu meb- usluğuna seçilmiş olan Osman Göktür. kün öldüğüne dair başvekâlet tezkeresi okunmuş ve bir dakika süküt edilmek suretiyle hatrrası tariz edilmiştir. Bu- nu mütecakip ruznameye geçilerek Ezi- nenin Çarıksız köyünden Ömer oğlu A- li Osman Koç'un ölüm cezasına çarpıl- masına ve 1931 mali yılr muvazenel u. mumiye kanununun 21 inci maddesi hakkında istenen tefsire ait mazbotalar tasvip edilmiştir. Devlet demiryolları ve limanları iş- letme umum müdürlüğünün 1937 yılr bütçesinin — muhtetif tertiplerine 1.360.000 lira, postı ve telgraf ve tele- fon umum müdürlüğünün 937 yılı büt- çesinin 48 inci faslına Ha 15.000 Hranın munzam tahsisat olarak konulması hak- kmdaki kanunlar da kabul edilmişler', dir. Devlet meteoroloji işleri urum mü- dürlüğü hizmetlerinde kullanılmak ü- zere satın almacak telsiz muhabere ve dinleme alât ve cihazları için 300 bin Hi-” rolık taahhüde girişilmesi husuna salâ- hiyet veren kanun lâyihası ile Sıhhat ve İçtimat muavenet Vekâleti teşkilâtr ve memurin kanununa ek kanun lâyi . hası da B. M, Meclisinin dünkü toplan da birinci müzokereleri yapılan kanun- lar arasında bulunmakta idi. B. M. Meclisi ctuma günü toplanacak- tır. —a Haşlanarak ölen çocuk Üsküdar solak Sinan mahallesinde oturan Seher, 11 aylık çocuğunu, bak- ması için hemşehrisi Maviye bırakmış ve bu kadın da nisanın 23 üncü günü, ateşte kaynayan çaydanlığı devirerek çocuğun haşlanmasıma sebep — olmuşz ve yavru Haydarpaşadaki Nümune hastahanesine kaldırılmıştı. Yaralı çocuk bütün tedavilere rağ- men hastahanede öldüğünden Mavi hakkında dikkatsizlikle ölüme sebep vermek suçundan takibata başlan- miştir. ait eee z