29 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

29 EYLÜL — 1938 ç ek ordusu Alman hücumuna Çekoslovakya, mahir top mühendislerine ve iyi teçhizatlı silâh fabrikalarına maliktir İyi teşkilâtlı, iyi talim görmüş ve baş. lartnda bulunanlara karşı büyük bir sev- gi taşıyan Çek ordusu, bir harb ol imanların kc bir kuvvettir etmesi beklenemez. Çek ordusunun piyade kuvveti sefer- | berlik ilân edilmeden evvel 25 bin kişi kadardı. Seferberlik sabahı 150 bine çık- | teçhiz edilmiş olan bu ordu ha | harebe kuvvetidir. İ evvel Çek ordusu 5 bin kişilik on altı fırka piya- rka süvari, normal miktarda etinden eşekkildi. Se, ferberlik ilân edildikten sonra piyade kuvveti 36 fırkayı bulmuştur. kler bilhassa teçhizat cihetinden zengindir. İngiliz ordusunun yeni resmi tüfeği olan Bren tüfeği ilk de lovakyada icad olunmuştur. Bi sunun dörtte birinde askerler bu si- | lâhls teçhiz edilmiştir. Bu tüfeğin tesiri Alman askerlerinin etindekile daha fazladır. Çekler ağır ardır. Harbde A pilmiştır, yahut da Prag fabri Yani, 6 toplar da Çekoslovakya malıdır. oslovakyanm hava kuvveti nispe - ten farla değildir. Bugünkü saffı harb tayyareleri 600 kadardır. Alman, İngiliz ve İtalyan tayvareleriyle mukayese €- dilirse bunların pek azı yenidir. Meşhur, fskat pek milessir olmıyan ve ransızların Bloh tipi bir tayyare Çek ordusu hizmetinde bulunuyor. Ruslarm 8. B. TI tip bir tayyare de Ruslar tara, fından Çekoslovakyada inşa kalindedir. 16 oldu sayılabilir. 8. B. 71 Ise daha zi. yade yavaş bir tavyaredir, fakat bomba abilir. lâkin, Çeklerin nezareti al. | tında yapılmış olmasına rağ bir tayyare addedilemez. Çek ordusundaki münakale tay riyle bombardıman tayyarelerinden ma- ada hemen kepei memlekette yapılmış, tır. Son zamanlarda muharebe tayyare - lerine tek satılı B. 534 tipi » ler de ilâve olunmuştur. Dünyada yeni Alman bombardıman yle çarpışabilecek Küvvetteki son İngiliz tayyarele - ridir. Bu son İngiliz harb tayyareleri sa- atte 400 mile yak'n bir sürate sahitdir. ig” relerini yerinde karşılıyabi) , gok evvelden taarruzun haber rilmesi lâzımdır, Çeklerin ordu cihetinden nlükleri askerlerinin iyi talimli olmasıdır. 20 ile 22 yaş srasmda her genç orduya alınır. Birkaç ay evveline kadar askerlik müddeti 18 aydr, şimdi iki seneye çıka- | rilmiş bulunuyor. Çekonlovakyada maarif y 3 bükü - mete bağlıdır. Bu da, herkesin tahsil ve terbiyede müsavi hakka malik olduğunu gösterir. Çek bombardıman tayyarelerinin Orduda da böyledir. Vazifesinde bir st ve sevgi gösteren nefer askeri mektepte okuyup zabit çıkabilir. Bütün zabitler de yalnız tatbikat görmekle kal. mamrş, İki üç sene tabiye tecrübesi yap- | mış kimselerdir, Çekler, makine işlerinde ileri oldukları için, ordul, t da İlk defa olarak onlar irmişlerdir. Fakat erberlik onları başka b makineleş bogünkü ir vaziyette bu luyor. Çek askeri erkânı İspanya barbini dik. kat!e takip etmişlerdir. Almanların İs - panyada yaptıkları tecribevle hafif tan- km muharebede faydali olmadığını gö rerok birkaç ay evvel ordunun teçhizat, n! değiştirmişler, 1 Tarı; na kadar ordu £ tanklarla teçhiz €- | dilmişti. Bugün bu hafif tankların hepsinin ye- konulmuş bulunmuyor. | miş kıtaların yeni baştan teçhi kat bugünkü yilk kısımı le kolaylıkla tahrib edilebilir. Lâkin Almanlar da ayni müşkülât i- çinde bulunuyorlar. Onlar tanklarını İs- panya harb sahalarında tecrübe etmiş - ler ve pek büyük muvsffekıyet kazana- madıklarını görmüşlerdir. On bili, rm r da bugün ar ki harbde k ağır tankla tesiri görülebilir. Almanlarm yeni yaptıkları ağır tank- lar Fransızların veya Çeklerinki kadar gır, değildir, fakat aşağı yukarı İn- gillz büyük ta; n Buna mukabil Çeklerin tanklara ka müdafaa k etleri Aln hayrette bırakacak şekildedir. Çünkü Çeklerin çok mahir top müherdi i teçhizatlı silâh fabrikaları va nlar saye- sinde son derece Cesirli tank müdafaa topları yapmışlardır ki bu toplar en a ipindedir. anlart ğir ve en mükemmel zırhlı tankları bile tahrib edecek mahiyettedi Fakat Almanya herhalde ilk taarruzu- Du karadan yapacak değildir. Harb mü- tekâsif, bir hava tasrruzu ile başlıyacak. tır. Buna karşı ise Çekler pek İyi muka, iyeceklerdir. Gerçi Skoda fab- m en İyi hava müdafaa | ektedir. Fakat şimdiye bu Rİ İşin daha müh Çekoslovakyada henüz hava müdai k - hile alınmışdeğildir. Buna mukabil Al. manyanın hava müdafaa tertibat kemmeldir. İki ordu aras İ İ | çok mü da ilk çarpışmalar hu- | Buralarda da Çekot. pek kus aba 1938 senesine dutlarda olacak lovaky'anın vaziyet değildir. ceya ka- | arında teş dar kilât namma yalnız gümrük ve sivil mu- bafaza teşki mleketin bötün hud ordu n Çekoslovakya sefaretin bir zat: “Bunda bizim kabahatimiz yok, diyordu. Çürkü 1946 senesine gelincey kadar, dün; da hiç harb olmuyadak zan- nedi İ rorduk. Aldandığımızı sonradan an- ladık. | daki Çek müdafaa ter | tibatı kemen hemen sadece beton İstih. kâmlardan ibarettir ve bunların herbi- | ız dörder top vardı. İstihkim- lr #ik sik yapılmıştır ve memnu min- | takaam yözlerce kilometre uzağında tank | Alman hudutle rinde y müdafa topları konulmuştur. Bu isti bücümunu kâmlar bir eski zaman topçu ürtebilir, fakat bu- İ Gramofon harpsıilâhı HABER — Akşam postas? Tramvay Şirketi biran . evvel satın alınmalıdır Mukavemet edebilir mi ? Şirket elindeki malzemeyi bakımsızlık yüzünden, satın alınma muamelesi yavılıncaya kadar, işe yaramaz hu.da Hi nafia vekilimiz Ali Çetinka- ima halkın zararma çalışmış olan yazlı şirketlerde kısmını orta. dan k vlete maloderke da İstanbul elektrik şirketin! do e tâbi tutarak, memlekete cid- hirmetlerinden birini yap- ık elektrik şirketinin ak yaşıyan İstanbul tramvay ve tü. İ şirketlerinin de pek yakm bir za - manda, devlet tarafından satınalmaca - ğı muhakkaktı. Bunu hisseden tramvay , bundan evvelki birçok yazıları - iddia ettiğimiz gibi Yol, tamirleri etrafmdaki taahhü' n riayet etmemeye başlamıştı. Öy- birer peyki araba we büs - ki, işi yakından görenler, şirketin de, muamelesinin İkmalina kadar devle- eline geçecek her şeyi İşe yaramaz er enkaz haline getirmek erielinde olduğundan haklı olarak şüphe etmeye başladılar... Bakımaizlık yüzünden tramvay ara - balarn arttı kat bi oynamaktan vazgeçmek İçin harekete ge- tirmedi. Simdi öğreniyoruz ki, tramvay girke- ti, artık dev e olan elektrik ida, reslne de mühim yekün tutan bir he- sabını İssfiye etmemek için behaneler şirketinin elektrik işleri u- üne cereyan parası ola- rak 244 bin Jira-borcu yardır; Bu para, idare tarafından şirketten kaç defa is- ilmiştir. a şöyle garib şirketinla # etine borcu vardır. Bu pa- İ | | | l elektrik rayt o hesaba günkü t kısa bir mubarebeden sonra hudutlardan geçebilir. Macaristan tarafındaysa Çekonlovakya- nin hiçbir müdafaa tertibatı olmıyan 600 #tre kadar bir bududu vardır, Bu, adaki müdafan mevkilerinin tahkimine daha bundan dört ay evvel başlanmıştır. Fakat henüz bitmiş değildir ve burası; Almanya taralmdaki hudutlardan daba zayıf bir vaziyettedir. Bu istibkimlerm srkasmda siperler vardır. Bunlar da tanklara karşi bir müddet mukavemet edebilirler. Fakat, bütün bu hudud müdafsa tertibatı ağır bir taarruza karşı koyacak mahiy | değildir. — Deyli Herald'dan, Wa 701 010 Plâklar üzerinde miltr: lerin sesleri tesbit ediliyor. are, topçu ve tank hücumları kil a Vr Tramvay şirketinin bakımsılık yüzünden sık yoldan çıkar, kaza yapar, şehirde İstanbul # bu iddiaya lis şüphe yoktu gtyik verdiğine Ama, citmh t hükü - #stinin meaafii umumiyeyi korumak yo “undaki kat'i kararlarını anlama - nin her işt aseti kullanmakta de- dden hayret edilecek bir noktadır. Yine öğreniyoruz ki, bü şirket, ralanan 3T bin lira taz- adriye isminde ette 'ya davada rirketi matküm eden Ki bir kadm na bu parayı da vermemek için boyunu (o kaçamak © yolları o adamak- Yine hasislik kadar tadır. bu şirket, te © ileri gitmiştir ki, ce reyandan tasarruf etmek celeri tr için g y arabalarının içindeki limbala - rın ancak yarisını yakmakta, yarsmı da #öndürmektedir. Son günlerde leri, içinde vey arabaları gece- ranan ancak iki veya tiç Him- ba ile adetâ yarı karanlık bir halde $« Halkın kondüktö ir dar pahalı ederlerdi. İyöz mermilerinin ve obüs- Bu biğfçü plâklar, bir ta lar haline getirecektir !.. bozulan arabalarmdan hazıları, böyle sik de seyrüseferi durdururlar... olduğu cevabı ilmektedir; Şirketin bu hareketini haber fin şirketler komiserliği hk hakkında ikata başlamıştır. Şirket arabalar - daki bütün elektrikleri yakmağa mecbur saktır. Şirketin arabaların bakımma karşi gös- diği Wkaydinin derecesini anlamak İ- çin ise son yağmurlar esnasında 140 rö- morktan 60 tanesinin bozulduğunu, bir- çok arabaların içine de yağmur aktığını emek kâfidir sanırız. Bütün tedbir alınsın, şirket yoldan dünmemeğe azmetmiştir. Onun i- mafia vekâletinin, bilhassa sayın ve- kil Ali Çetinkayanın nazarı dikkatini celbederiz, şirke! satınalın. iyor ki, ne tuttuğu surlardan anla; alınırsa tram ma İşinin bir an evvel başarılması için ne mümkünse yapılmalı, bu şirketin bo- zuk arabaları yüzünden kalkın hayatıyla daha fazla oynamasına ve devir işine ka» r elindeki bütün malzemeyi işe yara» maz hurdalar haline sokmasına müsaade edilmesin. HABERCİ ydı, Fransaya İngiliz seyyahları akın oluyor RAMOFONUN, bugün bizi neşelendiren bu öletin bir gün bir harb silâhı olacağıma İbtimsi verir misiniz ? Bir mütehassız, eğer Avrupada harb patlarsa, gra- mofonun bu barblerde çok büyük bir rol oynıyacağın! iddia ediyor. Bu satir okuyunca, hatırınıza belki “de- mek ki ceph gramofonlar ve plâklar gönderecekler, istirahat zamanlarında erlerinin neşesini ve dolayısiyle mesnevi kuvvetini arttırmak için gramofon çalacaklı gibi bir ihtimal gelir, Fakat mesele hiç de öyle değil- dir. Bu işle uğraşan teknisiyewter gramofon ve plâğın harbin şekli üzerinde çok müessir olacağını idin ediyor- lar, Plâk, karbde lüzumsuz ve fazla mühimmat sarfolun, masınm önline geçecekmiş. arruzün hazırlandığı veya cephenin bazı noktalarmda harb olduğu hissini vererek düşman! yanıltıyorlar. Tatif bu sesler gayet kuvvetli birtakım oparlörlerle neşredi- liyor. Bu meseleyi keşfeden mübendir, bir kıt'anm yürüyüş seslerini plâğa alarak, düşmanı datmak hususunda yeni bir adım stmak niyetinde ol- duğunu gazetecilere söylemiştir. yürümekte olan Köpekler yüzünden azalan seyyahlar İZM işinde köpekler büyük bir ehemmiyet almışlar da haberimiz yok. Geçenlerde bir Fransiz gazetesinde şöyle bir haber mişti: eğer köpeklerden alınan nakliye ücreti bu ka- Bu yazı İn kisler uyandırmı lar: Viz gazetelerinde de yer bulmuş ve . İngiliz gazeteleri tekrar ediyo “Fransız meslekdaşımı sada köpeklerin nakliye & fazladır. Fakat bizi Fransaya sevgili köpeklerimizle gelmekten meneden sebeb yalnız bu değildir. Bizi köpeklerle seyahatten İa- giltere kanunları menediyor. Çünkü köpeklerimizle be- raber İngiltereden çıkabiliyoruz, fakat tekrar İngiltere» ye köpeklerimizle beraber girmek istedik mi altı aylık hir müddetle köpeğimizi karantinaya sokuyorlar, Bundan sonra İngiliz gazetelerinde köpekler hak- kında karantina müddetinin azaltılmasını istiyen ma- kaleler gün geçtikçe çoğalmaktadır. 1 yerindedir. Fran, eti Fakat İnglitere hükümetinin bu sırada köpeklerle meşgul olacak vakti olmasa gezek,