4 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

im: YUVA NASIL KURULABİLİR ? tenmeler. — Görücü âdetinin psikolojisi . — Aşkın zayıf tarafı , — Evlenmenin ahlâki mahiyeti . — Beşer şahsiyeti pasıl bütünlenir? — Alie sadece cinsel bir kurum mudur?— İ Erkek ve kadınm karşılıklı bağlılığı, — Evlenmiyenler tabii insanlar mıdır? — Kadın hakknda hasis filörler, — Eş fik- ri, — Evin normal olması neye bağlıdır? — Ayrılmaların hakiki sebebi? am ia vs ze sanane sarman on yezn arsam ana azmnna osmanli Yazan: İSMAİL HAKKI BALTACIOĞLU Mesut bir aile yuvası nasıl fcurulabilir? — Ailenin asıl fone- Gon'u asıl yükümü aşk mıdır, değil midir?. Ve cevabın: veriyorum; hayır, Ailenin asıl vazifesi aşk değil, iş bölümüdür. Bu kanaati. min bir çok hazır ve peşin inançlara s:t olduğuna şüphem yoktur. Çünkü bir çok insanlar ve bu sırada genç adamların çoğu aile sağ detinin aşk ile birlikte olabileceğini, biribirini aşk ile sevmiyenlerin hiçbir suretle geçinemiyeceklerini sanırlar, dururlar. Bu işde söz hakkı iddiaların ve mantıkların , olgularındır. O olgular ki hirçok aşklı evlenmelerin çöktüğünü, buna karşı da birçok aşksız evlenmelerin diriliğini kaybetmediğini her zaman göstermektedir . Eski görücü âdetinin psikolojisi, — Görücü ile evlenme âdetin- de bazı sosyal ve psikolojik temellerin bulunduğunu, daha doğru- su bulunabileceğini söylemek isterim. Çünkü bu garip âdetin ince. İenmesi tez'mizin müdafaasına yarayacaktır. Ancak bu araştırmayı herhangi a meyli ile anlamıya kalkan olursa bana ynlnız gül mek düşer, Maksadım bugünkü ahlâklık vicdanımızın, en kara ca. hillerinkilerin bile kabül etmiyeceği ölü bir âletin müdafaası değil, muş ve kullanılmış bir âdetin gerçek içinde kökleri olduğunu göstermektir, Görücü evlenecek adam hesabına iki şeyi eyice eliyor, inceli- yordu: biri erkeğin kadın hakkındaki cinsi ideali. İkincisi ve en ö. memlisi kadının ev işlerine yetgeliğinin derecesi, Böylece erkek hesabına ve onun dışında seçilen eş umumi vasıflarıyla erkeğin ho- © Şuna gittiği gibi, ev sosyetesinde iş bölümüne de yarıyacak durum. da olduğundan geçim olabiliyordu. Eğer'bu şartlar görücülerin şahsi kuruntularından dolayı ihmll edilirse o zaman da felâket o- Yuyordu. Halbuki aşk ile evlenme halindeki durum bu değiMir: Bir ka. dın severiz, ve bu sevğimize mevzu olacak varlığı gelip geçici bir zaman içinde kusursuz ve mükemmel buluruz. O zaman hiçbir ha- Jini ve durumunu tenkit edemez oluruz. Çünkü aşk hâli mutlak bir haldir; aşk fikri Metoir'cisme halidir, Sonra onunla evleniriz, Sonu çi i biliyorsunuz. Onun için bir evlenme bir kontrata ne derece yaklaşırsa o kadar mutlu olmak ihtimâli vardir. Yuva saadetine erişebilmele için niçin evlendiğimizi de bilme- liyiz. — Niçin evleniyoruz? Pölarci bekârlik müdafaası yep © bir yazısında okumuş büyük içtimalyatçı ne erkeğin, ne de kadı. © Mın beşer şahsiyetini yalnız beşma kuramıyacağma, yalnız başma © Karlının da erkeğin de eksik olduğuna ve kadınla erkeğin bir araya ç gelmedikçe tam bir beşer şahsiyeti doğmuzayacağına inanmış. i E, Dürkheim'in bü anlayışı evlenmenin, daha geniş olarak, bir- © Üeşmenin zaruri mahiyetini bize gösteriyor. Biz insanlar içinde ya. şadığımız medeniyetin yahüt insaniyetin, sonra milletin ve devle- tin, sonra sesle yız. Fakat bizim bütün yaşayı- mımız bunlardı. Şu 24 saatin hiç olmazsa 8 sâ- , atinde grkek olarak e dişi olanlar da erkeğe muhtaçtırlar. Ni Hem bu karşılıklı muhta yalnız cinslik ihtiyaçlardan ileri gel. miyor da; ahlikk:k, sanatlik, dillik, metafizik... ihtiyuçlarla da cehheziz. Şüphesiz bizi kadınlardan ayıran fizyolojik ayırmen (temeli cinslik sitemdir. Ancak bu cinslik ayrıbk üzerinde gelişmiş © ve açılmuş çok yüksek ve tersiz zevkler de var. Sözün kısası (24 || enatin, hiç olmazsa 8 seatini kadınla yaşım ya, kadınla yaptığımız © iş bölümünün kurtarıcı havasını teneffils etmiye muhtacız, « Aana, baba bucağında, kardeşler, akrabalar çevresirile iken bu İhtiyaç pek duyulmaz. Arcak, onlar bizi beraktıkları, yalnız » maddeten değil, manen de bıraktıkları, ruhi açlıklarımızı doyurmaz - oldukları vakit ne oluruz? Her yanı boşalmış, sosyetesi yanından © yalmız bırakılmış insan gibi betbabt.. Evet, evlenmemiş insanlar da vardır. Ancak bakalım onlar tamamiyle tabil varlıkları mıdır? Tabif kalanların çevresine dikkat elin, ya bir kızkardeş, ya bir teyze, ya- “hut evlâtlık var. Bunlar kadın eksikliğini en sublimâ olmuş şekil. de belli etmiyen kurtarıcılardır. © Evlesme ne bir keyif, ne de'bir görenektir, sosyal adamın © sosyal zarmretlerinden birirlir, — Bilirsiniz, evlenme bazı kimseler > için bir zevk've k işidir. Cüzel, zengin kültürlü bir kadm ister- ler. Onlarca ein ir tad kaynağı, sonra bir gelir kaynağı. Hal. buki ev X isinci derecede ne aşkın, ne gelirin ne de aydınlanı : o geçinmek icin bir eştir, okadar, yice anlıvalım.. Niçin evleniyoruz, evin evliliğin ne ın bugünkü kurumunu, yarınkini dan ev ne gibi i r? Pazı va: er normsi bir şekilde yapılsbilirse ev de normal olur, Eğer bu vazifeler herhangi sebepten dolayı yapıl- “mıyor, yakut yapılsmıyorsa, ev de yok demektir. Bu vasiyette bir. Teşmek bir Skin değildir. Artık hemen ayrılmak gerektir. Aile. “nin Kuvveti bu sosyetsnin normal şartlarından ileri gelir. Ayrılma- hakiki sebebi gerçek ayrılıklardır. İ. H. BALTACIOĞLU ty | A ilenin nsl vazifesi aşk md? — Aşklı ve aşksız ev. : i HABER — Akşam Postası Feci bir deniz kazası 3 Balıkçı boğu'du Beşi güçlükle kurtuldu Adanada Payasta üç kişinin bo- ğulmasile neticelenen feci bir deniz kazası olmuştur. Hataylı balıkçılar dan mürekkep 8 kişi kafile İskenderun körlezi civarında balığa çıkmışlardır. Fakat birden- bire patlayan bir fartıma motörleri- ni parçalayarak balırmış ve bunlar- dan beşi üç saat dalgalarla boğuş tuktan sonra Yumurtalık nahiyesi nin Gölovası köyü sahillerine çıka" bilmişlerdir. Fakat arkadaşlarından İskenderunlu Süleyman o oğlu Yu suf, Bayraktar oğlu Ahmet ve Cip oğlu İbrahim boğulmuşlardır. Yur suf ile Ahmedin cesedi o bülünmüş tur, ——— Bir Okuyucu Toprak altında kalarak öldü Ankara, 4 — Dün şehrimizde fe ci bir kaza olmuş ve bir emele top rak altında kalarak can vermiştir. Ulus sinemasınm arka (taralı daki Paşakây apartımanmın bah dr bir kuyu açılmakla ve bura” da üç amele çalışmaktadır. Ameleler dün de kuyuda çar lar birdenbire üzerine kaymış ve iki si kendilerini kurtarmışlarsa da bun İlardan Çibukun Çine köyünden A- df yığın altında kalarak ölmüştür. İtfaiye toprakları temizledikten son ra smelenin ancak cesedini çıkara- bilmiştir. Hâdize tahkikatına devam adilmektedir. aliniğeri Swan Hunter'le yapılan müzakereler bitti Ankarada Svan Hunter isimi İngiliz firmasile 11 vapur hakkınde üzeredir. Bu vapurların € projelerinde bir çok o deği olmuş ve bu arada bilha: İskoç sistemi kazan ilâve: Yaşmıştır, Almanyada inşası bitmek üzer: ılan 5300 tonluk Doğu vapurunur. makirle montajlarında bulunmak üzere bugünlerde (o Almanyaya iki makinist. gönderilecektir. Bunla yaşmakinist Ziya ve ikinci makinist Sağridir. Vapuru İimanımıza geti ecek olan kaptan ve tayfalar hazi an sonlarına doğru gideceklerdir. ezkmiyizei Ankarada bir kaza Ankara, 3 (Hususi) — Büzgü: Yenişehir de o lağım şalışan Çubuklu Arif adınla bi: mg toprak altında kalarak ölmü; Şehir Meclisi dün Vali ve Belediye Rei inşaatında | * 4 NİSAN — 1939 Lâtfi Kırdarın reisliği altında toplanmıştır. dan iki görünüşü tesbit ediyor. Tafsilât diğer sütunlarımızdadır. ekinden w Üç gün evvelki gazetemizde, Şe- ker girketi tarafından birçok tüc- carların şikâyetlerine (verilen bir İ cevab çıkmıştı, Şehrimizin hemen bütün şeker *üccarları arasında büyük bir alâ- Xa uyandıran bu cevab karşısında tanınmış tilecarlarımızdan Kerim . zade Şakir bize dikkate değer bir Şekar işinin dedikodulu tarafla - rndan bir kısmına tomas eden bu mektupta şöyle yazılıyor: “1 — Tüccarlar istimal muame. le istemiyorlar, Ancak her günkü İhtiyaçları mikdarı gekeri mukarrer. fiatin ve peşinen fstiyorlar, Ihtiya- cmmız; karşılıyacak mıkdarda Şeker veremiyen şirket kendi (o kusurunu ört bas etmeye çalışıyor. Halbuki şeker tüccarınm şeker şirketinden başka şeker için başvuracağı yer yoktur. Diğer taraftan burün sirket A »a90'ü müşterilerine sırf Alpullu malt sandik küp geker verdiği hal, Sadıkzade Zararı anlaşılmak üzere bir heyet gidiyor Finike civarında karaya Oturan Sadıkzade vapurunun (o sıhahti ve gördüğü zarar etralında (tetkikler İyapmak üzere bugün şehrimizden vâdise yerine bir ehlivukuf heyeti yidecektir. Ticaret mahkemesi tarafından $e fiilen heyet iz tica mek m makine mü mühendi aptan K eptir. Heyete Fir itirak edecektir. —— , Toprak mahsulleri ofisi Dün piyasaya bol miktarda buğ ay çıkardı Toprak mahsulleri ofisi alâkadar 'ardan aldığı emir üzerine dünder tibaren piyasaya bol miktarda buğ lay çıkarmağa başlamış ayni za marxla yumuşak buğdayların fiyatı m 690 dan 5,32 ye indirmiştir. derhal kendini göster fiyatlarında olmas; yapılmamış İlonton amces karıkatircü mektub göndermiş bulunmaktadır. Tüccarlar Şeker Şirketile neden geçinemiyorlar ? ;Sirketin cevabına rağmen tüccar- lar madde zikrederek şikâyette devam ediyorlar de İstanbul tüccarlarına torbalar i- çinde tozlu küb şeker vermek sure. tile İstisnai muamele yapmıştır. 2 — Şeker şirketinin Avrupadan ithal ettiği küb şekerler stok ve bozuk mallardır. Şirket bu malla - rm besuk olduğunu bile bile almakta ve getirmekte de - vam etmektedir. Devlet halka ş6. keri ucuz yedirmek için varidatm » dan fedakârlık etmiş, şekerin rüzu. munu indirmiştir. Halbuki, şeker şirketi küb diye yüzde 25 - 40 de- recesinde torlu şeker ithal etmek suretile hükümetin müstehlik ve İz lü” yg tada şeker şirketinin kusurlarınm ceza. smi kabahatsiz olan balk çekmek « tedir. 3 — Sirkecide vagonlarda teslim aldığımız şekerlerin vesaltimize ka dar hamaliyesi devlet demiryolla . rmm resmi tarifesi mucibince va - gon başına liç lira yani tonutda yir mi kuruş olduğu halde bizlerden üç lira yerine yedi lira alınmıştır, Şirket bu eiheti de türlü tevillerie ört bas etmek istemiş, hamaliye iş leriyle kendilerinin alâkadar olma- İ diğını iddia etmiştir, Halbuki biz. lerden yedi lira hamaliyeyi alan, namlarma bizlere şekerleri tesli - me memur olan adamlarıdır. Bu na garib mantıktır ki şekerleri tes. lim ederken şirket memuru olab zat para alırken şirket memuru ol- maktan çikiveriyor. Bizden bu paraları ulan vazife ve salâhiyet bakımından şirketin a- damıdır. Emir ve talimatı şirket . ten alır. Biz şeker tilocarlarına kar- w bu memurun bütün harekâtı gir. ket nam ve hesabımadır, Diğer memurlarının hareketleri gibi bu teslim memurunun da ba - roketleri ve hareketlerinden müte- vellid mes'uliyetleri şeker şirketine raeldir. Başka türlü olmasına da imkân tasavvur edilemez, Kerimzade Şakir Orman yangını Dün saat 14,30da Sâryerir Uskumruköyü civarındaki orman- da bir yangın çıkmış ve üç saat ça. lışmadan sonra güçlükle söndürül müştür, 22500 metre mürabbaz bir yer tamâmen yanmıştır. Ateş kö; lülerden Hasarın ibtiyata.zlığı ile çıktığı tesbit edilmiştir. Resimlerimiz, meclisin dünkü töplantırm. Şehir Meclisi dün toplandı Milli Şefe tebrik ve tazim h.slerini bildirdi Şehir Meclisi dün saat on beyle vali ve belediye reisi doktor LOU Kır, darış relaliğinde açılmıştır. Vali kıza ör nutuk söyliyerek demiştir ki: “— Bu devremizde başlıca meşgul olacağımız iş 049 bütçesidir. Şubat içtimamda marüzetis bulunduğum e, saslara göre bütçeyi tazim ettik, Bu, gün varidat kısınını takdim ediyo, İ ruz. Masraf kıstmları da yakında ve, rilecektir. Kararlarmızda muvaffakı, yetler drerim.,, Bundan sonra şubat devresinin sen içtima zaptı okükmuş, ruzmameye ge, çilmiş, gelen evrak encümenlere ha, vale edilmiştir. Bu arada parti genel skreterliğ nden gelen Wwekere de 0, kunmuştur. Bunda şöyle deniyordu: “Ulu Önder Atatürk için yapılacak ânıla Istanbul toprağının da katılma, — temennisi le İstanbul umumi veğ, inin verdiği kararı saygi ve takdir, ie karşilarn. Ancak Cumburiyetin ©, nuncu yıldönümü dolâyısile yurdun ber cuttur. Zamanın göre kullanılacaktır. Bu suretle, Şekir Umum! Meclisi, nin dileğinin yerine getirilmiy olaca, ını saygılarımla arzederir.,, Toplantıya fasa verilmiş, bir anat gonra Içtima erlilerek ( Relsicumhura, Meciia Reisine, Başvekile, Dahliye Ve, kiline tarim telgraflar; çekilmesine ka rar verilmiştir. Meclis cuma günü top, tanacaktır. BÜTÇE: Şehir meclisine verilen vinyet ve De, icdiyenin 939 senesi bütçe esbab mu, tibesine göre vilâyet varidat mubam, menatı geçen senekinden p40,108 lira fazlasiyle 5.448.598 Uradır. Bu fazla, hg sebebi bina ve buhran vergileri tahsilât geçen senelerde yüzde yet. iliği geçmediği halde önümüzdeki ma, W yuda tahsiihta azami gayret sarf ve İcap eden tertibat alınarak 939 se, asi içinde yapılacak tabsilit Bisbe, tinin 4.786.009 Hralık tahakkukata na, saran $« 85 e ibig edilebilecektir. Bundan başka ayni sehelerde 30.000 kadar. yol parası mükelleinin teklif harici kaldığı de görülmüştür. Bundan ve bir de yeni tahrir petleelerine göre arazi vergisinde de mahsüz derecede bir fazlatık tahmin edildiğinden vari, dan faz'a olacağı anlaşılmıştır. Belediye yarldatı ise geçen seneden 143447 faslasiyie 6.574.863 lira tah, min oğilmiştir. Vilâyet belediye varidat geçen se, neden 1.12552 fnzlasiyle 12428674 “radır. Relsleumhur İönününe çekilen tel, yraf şudur! Milli Şef İsmet İnönü Relalcamhur Büyük Türk milletinin kıymetli mü, wessfleri Türk tarihinin en kabraman ovizdmı en sevgili büyük şahsiyetini yebilden basımıza getirmekle Türk mit. let'nin Miy'it Şafe karşı berlediği güven evgiyi bütün dühyaya bir kere da, ha Him ederken İstanbulluların gö, nde okunan sevinç blm, erini hemşerilerinin bu asi Guygula, rna tereiiman olarak ister eden İs. tenini Umumi Mecit tebrik ve ta, “mn histesini yükese hüzurunem ib, vita ittitakin karar vermiştir. Bu ka, varı yerine getirmekten o müteve'lit bahtiyarlığımı derin tebrik ve tazim terimle birlikte arsederin. İstanbal Umumi Meclisi Reid Vali ve Belediye elsi © Dr. LAM Kırdar me 1 Vürl kit, Bel bel ve Te