29 Aralık 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tarihi tefrika: 55 ig” 93 felâketleri ve İgnatief e —32— Bu gecenin ertesi günü cuma idi 6. Abdülâziz, Ortaköy ca- . minde sor selâmlığını yapıyor © du. Süleyman Paşa da Harbiye © talebesinin başında Padişahı se © İümliyordu. Selâmlıktan dönerken Süley- man Paşa, Darı şüra başkâtibi Sait Efendi ile buluştu. Bu zat, asker hizmetinde olmakla bera ber Şeyhislâm Hayrullah Efen © dinin müdavimlerindendi. Sü- © Oleyman Paşa medreselerdeki ta © lebeye riyaziye ve tabiiye ders- leri verilmesini isterdi. Bunun © için medreselerin başı olan Şey- i Sait 0 iremlekk gö ra yalılarında askerle görüştüğü iş için en de- ğerli şey, fetva olduğunu, onu da Şeyhislümm vereceğini bi- lirdi, Onunla görüşmek canına © minmetti, — Pekâlâ! Dedi. Gittiler. Sait Efendi, tanırdı. p Haydi. haber verin Efen- | di Hazretlerine, Demesi yeterdi. Süleyman Başanın adını bile söylemedi. Hayrullah Efendi, odasında bir erkân minderi üzerinde otu- ruyor: — Sait Efendi bir zabit gelmişler. Deyince, hemen: — Buyursunlar! Dedi, Sait Efendi ile Süley- © man Paşa içeriye girdiler. — — Hayrullah Efendi, Sat Efen dinin arkası sıra içeriye giren zabitin yüzüne bakınca elektrik lenmiş gibi ayağa kalktı: yalıda ağaları bendelerile — Buyurunuz, Beyefendi... Vallahi sizsiniz... Pek garip. Pek garip!.. Dedi, Bu acayip kabulden Sü S -— Efendim, mekâtibi askeri- ye Düzen Süleyman Paşa ben- siniz... Buyurun, efendim. bu- yurun. Diye yer gösterdi. Oturdu- Meelise bir hayret çökmüş- tü, yan Efendi, Sizi karşılarken şaşaladı- (9) 14 Mayıs 1292 ve 3 Cemazi- yelevvel 1293 (26 Mayıs 1876) desini, mâna ve medlulüne gayri © Bir defadaha (tekrardan sonra Süleyman Paşa iş başında © bislâmla görüşmek istediğini | di isterseniz birlikte gide. ! © | Ravzai * masa ihtimal ki Şeyhislâm Efendi rüyasını anlatıyor! rullah Efendi sözüne devam | etti: — Ben pek az,rüya görürüm. | Gördüğüm rüya da pek aklımda kalmaz. Zaten rüyaya da o ka- dar ehemmiyet vermem. Fakat bu gece gördüğüm rüya pek garip... Hele rüyada gördüğüm zatın hemen ertesi günü aynen zuhüru ve burayı teşrifi... İşte burası nevadiri ittifekiyeden. Dedi, Şeyhislâmm bu sözleri Süleyman Paşanm da merakını — Anlatayım: “Güya ben, Ravzai mutalharayı ziyaret ar zusile Yenbağ sahiline çıkmı- şım. Medine civarma yaklaşmı şım. Lâkin zihnime, fikrime bir İ hayret gelmiş. Mütehayyir, ser sem bir kenarda oturmuşum. Güya zuhuratı gaybiye bekler- mişim gibi.. Ben bu istiğrak â- leminde iken bir ses duydum: İ “Burada re duruyorsun! Kalk sana Fabrı Embiya efendimizin mutahharalarını ziya- ret ettireyim.” diyerek bir zat yanıma geldi. Yakamdan tuta- rak beni kaldırdı. Merkadi ne- beviye götürdü. Ziyaretten son | “ra önüme düştü. | HARİCİ HABERLER Bombalar | “Atılıyor i İspanyada yeniden tahrikât başladı BARCELONE, 28. A. A, — Mo- bilye mağazalarında — yeniden iki bomba patlamıştır Bu suikastların — tahripkârlik için İ yapılmış olduğu anlaşıyor. Zira,son zamanlarda bulunan muhtelif bom- baların hepsi de mobilye mağaza ve fabrikalarında bulunmuştur. Mobil. ye senatı amelesi ise 8 haftadan be- ri gre, halindedir. Birçok kimseler, tevkit edilmiştir. Bu meyanda muh- telif suika:tlara iştirak etmiş oldu. | ğu zannolunan bir “banozcu vardır, | Diğer tevkifat, daha ziyade müf- Fillerin muhtemel bir hareleetine ma ni olmak maksadile iMihaz edilmiş | ibliyat tedbirleri wahiyetindedir. i, Zabıta, faaliyetle tahkikata devam etmektedir. Gece, bomba depolarını meydana | çıkarmak icin taharriyatta bulan. muştur. | Beynelmilel | Yardım Birliğe 27 devlet | dahildir CENEVRE, 28. AA. — İtalya! Syanından O M. Chiraoto'nun ileri sürmüş olduğu beynelmilel bir yar dun birliği ihdasma o mütealik bir| mukavelename, dün meriyet mev- küne girmiştir Bu birlik milletlercemiyetine da Medinenin i- | hil olan veya olmayan devletlerden | çinde, dışındaki bütün emakini | mürekkep bir federasyon olup feli. İ mukaddeseyi de ziyaret ettirdi. | ketlere uğramış olan ahaliye yardım | | Bu ziyaretten duyduğum zevki | vicdani ve şevki ruhani hâlâ de runumda. Delilim olan zat ise, | l işte bu Paşa Hazretleri idi! Hayrullah Efendi, derin bir şaşkınlık içinde, tekrar Süley man Paşaya döndü, onu uzun u zun süzdü: — Vallahi siz idiniz. Bıyek- | ları... Yüzü... Aynile idiniz! Diye şaşkın şaşkın söylendi Efendi il» Süleyman Pa şayan da hayret gelmişti. Hele | Süleyman Paşa, kendisi Şöyhis iâmdan memleketin kurtuluşu için Abdülâzizin tahttan indiril | mesi fetvasını istemeği düşü- mürken. onun da rüyasmda ken | dsi mübarek bir kılavuz gi- | bi görmüş olmasını, yalnız iyi İbir tesadüf değil, âdeta mane- vi bir teyit gibi görüyordu. Eğer yanında Sait Efendi ol i Süleyman Pa: şa hemen bu fırsaftan istifade ederdi. Fakta böyle acele dav- ranmak ihtiyatsızlık olacaktı. | Zekâsı ve talâkatile meşhur 0- İlan mekâtibi askeriye nâzırı, hemen başka bir tevi! buldu: (Devamı var) Tashih ISTANBUL, 28 A.A. — W Vekili Reşit Galip Beyefe: nutuk “Ruhları artlanlaşarak bütüm memleketi eşilecek mezarlık hali. ne sokmak yolunu tutmuş bir ha-! nedandan, akrep gibi aml zebrini | kuyruğuna, yani an son milletine vermiş bir saltanattan..... Ül. “Mümessil” kelimesi yanlışiık- in «Milleti yazıldığından tashih | yeti 15 könümüsenide Pariste bulu olunur. nacakıtır. maksadile beynelmilel © bir tesanüt vücuda getirilmesi ccasma müstenit. Halihazırda bu birliğe 27 devlet | dahiidi 150 gemi bağlı duruyor HAMBURG, 28. A.A — va ajansındar: Elbe nehri şak 3 günden beri © derecede kesif bir sis altında kalmıştır ki 150 gemi de ör atediğacmecber olmuştur. i Bir bestekâr öldü! | NACHEN 78 AA — Volff a! jansından: Bilhassa dini bestelerile| maruf musiki sanstkirlarından önü | Hubert Pfeiffer, 41 yaşmda olduğu | halde vefat etmiştir Hududu geçen yok PARİS, 28. A: A — Peru elçisi, Havas ajansı muhabirine Peru are tanın Brezilya hududuna geçin ok duğuna dair olan haberlere ehem- miyet atfedilmesi lâzım geldiğini be yan etmistir. Müflis banker iade edilmiyor ATİNA, 27.— Atina istinaf mah. | kemesi, muhtelis Armnerika bankerle- | rirden İnsullun iadesi için Amerika hükümeti tarafından veki olan tale- bi tetkik ederek benkerin memleke- | tine iade edilemiyeceğine karar ver. anüştir. Şark tamir konferansı i BUDAPEŞTE , 28. A. A. — İyi) alümüat alan bir menbadan bildi- | rildiğine göre © Parite toplanacak Şark tamiratı konferansa gidecek olan ve hariciye nazırı M. Puhy'ain riysseti altında bulunan Macar he- İ diktatörlük usullerine müracaat edip İ de mes'ul elen yalnız be-vekildirdi İ wekil yeni Hhdas İman zırhlı İruvazörü Deuti İ ijansındanı Eupen'de Sai Almanyada Mücadele Bisenüzl'n eğin mi avdet edilecek? BERLİN, 28. A A — Havas a- jansı muhabirinden: Başvekili parla” mento arzu eder etmez onunla mü- €ndeleye girişmeğe karar vermiş ol- duğu sö) tedir. İlk celse açılır açılmaz parlâmen. toya kocünistler ve sosyalistler ta- rafından hükümet aleyhinde takrir- ler tevdi oluracaktır. O zaman variym. Hitler fırkası: min hareketi bağlı olacaktır ve itlerciler hükümet | aleyhinde rey verdikleri takdirde hükümet hemen hir fesih kararnamesi tanzim edecek! ve Hindenburg'ta 8 ay içinde üçün- cü defa olarak bu kabil bir kararna- | me imzalamış olacaktır. O zaman hükümetin yeniden inti- habat yapıp yapmayacağı, tamamen elmiyeceği mine çalışacağı muhakak ise de bü dheti temin edeceği maşkuktür. inni hükümet gazeteleri, avdet zamanının. olduğu karaatindedir. Bu rejim ğer nazırlar onun icra o memurları m-sabesindedir. Şurası da kayde şayandır ki, baş- .cümene bizzat iskliğe karşı mücadele vu: dahili istemar encümenleri. Deotsehland kruv BERLİN, 28. A. A. — Yeni Al. | landı önümüzdelri ilkbaharda servise gire cek ve eski Emden kruvazörü kadro harici edilecektir. kruvazörün süvarisi bahriye larından Von Fished olacak kol ve Mümaileyh harp © esnasında U-65 tahtelbahı kumandanı idi, bu tahtelbahir bizzat tayfası tarafından harp nihayetinde Pola limanmda ba tarım > Bolivya Paraguay Harpbütün şidde- tile.devam ediyor OS AİRES, 28. A A.— Paraj kuvvetlerinin 6 hafta süren şiddetli biri mücadele, neticesinde Sonrada, Samaclay, — Mürguin ve İcisaant istihkmlarımı terketmişler dir. Bolivyalılar, Gran Chaco cephesi Bin Pilcomayo — uyntakasında galip gelmişlerdir. Almanya ile Be arasında bir hâdise BERLİN, 28 A.A. — H ından ve Alınan rahiplerinden Gilliz'in Belçikadan çıkarılması Almanyada büyük bir infial tevlit etmiştir. Alınanyada bu tedbir, Belçika tarafından irtikâp edilmiş vahim bir hata add Germani, Ru tedi ittihazı anmdalci ah valve şeraitin Almanya ile Bek. İs Etmekte olduğu görülüyor. Berliner Boersen Zeitimg, Brocweville hükümetinin Al ya aleyhindeki siyaseti ile M. Kanada ile İtilâflar ——— Almanya anlaştı, Rusyada anlaşıyor OTTAVA, 28. A.A. — Kanada ve Almanya, muvakkat ve müteka- bil bir ticaret itilâfnamesi akdetmiş lerdir. Kanada, Almanyaya en ziyade mazharı müsaade millet muamelesi yapacak, Almanya da Kanadanm birçok ihracat maddelerine ve bil- hassa patates, işlenmiş tahta, süt mahsulâtı, istakoz ve sardalya kon servelerine hafif resimler koyacak. tir. Kus petrollarile mübadele! OTTAVA, 28. A. A. — Vinmipeg şirketinin 7 milyon dolar kiymetim- de Kanadı” hayvanatınım - Sovyet | petrollerile mübadele tasavvarunda bulunduğu söylenmektedir. M. Boncour'a İtimat Fransız kabinesine | 524 rey ile itimat edildi PARİS, 28, A.A. — Mebusan ayına ait muvakkat bütçenin müza kereşine girişmiştir. Meclis, M. Ma. sin ile M. Delesalle'in hazine bono ları miktarını mütekebilem 2 ve 4 wilyar olarak tesbit eden tadil tekdif lerini 190 veye karşı 400 ve 235 re ye karşı 349 rey ile rerldelmiştir. Hülçümet, bonolar miktarını 5 mâl yar olarak tesbit etmiş ve bu noktar üzerinde iki defa itimat meselesini ileri sür Nihayet meclis, 53 reye karşı 524 vey ie 5292 milyon — miktarındakı << —— DAK, KAİ Eskişehirde şeker fab- rikası kuruluyor Şeker ihtiyacımız üç fabrika ile temin olunacaktır ANKARA, 28 (Telefonla) — Eskişehirde kurulacak şeker fabri kasının osasları tamamen kararlaş mıştır, Bu maksatla 3 milyon fira sermayeli bir şirket toessü4 etmiş- tir. Bu şirkette İş, Ziraat, Sanaayi ve Maadin bankalarının sermaye. si vardır. Fabrika makineleri si- pariş olunmuştur. 933 senesi son- larma doğru fabrika kurulmuş ve şeker istihsaline başlanmış oluna caktır. Şimdiden Eskişehirde zira- at teşkilâtını yapmak, çiftçilerle mukaveleler akdetmek üzere bir heyet Eskişehire gitmiştir. Tahmi- 'ne göre bu üçüncü şeker fabrikası ile istihsal edilecek şeker mikdarı memleket ihtiyacının en az yüzde seksenini temin etmiş olacaktır. Son zamanlarda memlekette şe- ker istihlâki mikdarı «zaldığı içim belki de bu üç fabrika azami ram- İ dımanla çalıştıkları takdirde bü- İ tün ihtiyser kapayabilecektir. Bütçe encümeni kazanç vergisi lâyihasını yeniden tetkik edecek ANKARA, 28 (Telefonla) üzerine bütçe encümeni kazanç kikat yapmağa karar vermiştir, — Bazı müracaat v> di leler vergisi lâyihasında Devlet memurlarından alısacak kazanç vergisinin tek bir nisbet dahilinde alınması Anka: adaki memurlar için de projeye hususi bazı hükümler konulmanı me- selesi üzerindeki tekikat ta henü ikmal edilmiş değildir. Bu hu- | susta vekâletlerden bazı mütalca istenmiştir. Halya ile mali müzakerat ANKARA, 28 (Telefonla) — Evvelen bilairdiğim veçhile İtalya ile mali müzakere son günlerde müsait safhaya girmiştir. Mutedil şartlarla müzakerenin yakında neticeleneceği ümit edil- mektedir. Mezarlıklar hakkında bir tefsir ANKARA, > (Telefonla) dördü üm ikin miyesi şu şökilde tefsir etmişti — Mezarlıklar nizamın: sını Devlet Şürası heyeti Belediye kanununun neşrinden evvel üzererindeki kabirler nakledilerek tapuya raptedilmiş olan sinin ikinci fıkrasından zarlık arsaları, mezarlıklar nizamnamesinin dördüncü madde- Tefsir fıkrasının bu şekilde tes Künunusani avına ait muvakkat krı bitine Maliye ve Nafia dairesi reisi Ali Rıza, deavi dairesi Saffet, e projesinin heyeti wecmunem sil etmiştir. Bu proje, 5 milyor ine bonosu ihracına ruhsat ver | mektedir. ! Avusturya İstikrazı. İş ği? 100 mil. yon şiling veriyorlar PARİS, 28. A. A. — Mebusan stenkif veye karşı 12 rep i-| sazırmın Fransanın Aş turya istikrazının 100 milyon şilin- giri temin etmesine © müraade eden projeyi kabul etmiştir. Hariciye encümeni M. Boncour i- le NL Cot, encümen mazbata mu. harririni Avusturya istikrazmın de minine müteallik bir proje tanzimi: ne memur etmiştir. Çinlilerin iki notası CENEVRE, 28. A. A. — Çim he; yeti, Milletler cemiyeti kâtibi mü ay iki resmi vesika gire ite birisi, Çin bilkümetinin 19 lar komitesinin karar sureti pro- | ğesi üzerine yapmış olduğu tadil tek | ifidir. Diiferi, Japon heyetinin 28 Brüksel ve Liğge'deki ruhani reislerin fa- alivetini protesto etmektedir. Devteche Allegermeine Zeitung Almanya hülcümatinin bu mesele ile bilhassa meşgul olacağını iş rap etmektedir. teşrinisani 1932 tarihli muhtarası i- le Japon murahhasının bu ayım 6 ve 8 inde fevkalâde meclisteki beyana tı hakında dermeyan et Mülkiye dairesi mal, Nusret beyler muhalif rey isi Mithat, azadan Asım. Süreyya, Edip Ke- vermişlerdir. İzmir güzelinin rakibi IZMIR, 28 (Milliyet) — Şehrimizde lan güzellik mü- sabakasında üçüncü gelen Fikret H. İstanbul'a gitlecek ve orada şılaşacaktır, «bakaya girerek birnici gelen Neriman Hanımla tekrar kar- | Gandhi'nin Açlık grevi PUNA, 28. A. A, — Gandhi, ikin- ci kânunun birinden itibaren tekrar oruca ve açlık grevine başlamak ni- yetindedir. Bununla beraber Gandhinin zade gân mertebesinde bulunan mecusiler arasında ve meşhur Guravayoor ma bedi civarında yapılacak âraya müra caat 3meliyesi neticesinde bu çareye müracast etmek istediği söylenmek. tedir, Bu arı maksat “Dakumulamazlar' ge meselesini balletmekten ibarettir, Gandhi'nin serbest bırakılması me * selesi her zamankinden ziyade kuv- | ıktadır. vetle mavzuu bal Mamafih salâhiyetter mahfiller, bu hususta son dertocde ibtiyatlı bir iisan kullanmaktadır. Tayyareci Lefev- re'in seferi SAİGON, 28. A, A. — Tayyareci ve) gldnklari yatanlar eek ez- Lefevre, saat 18,10 da karaya © im- lemektedir. miştir. müracat ağir | Borçlar ve Amerika VASHİNGTON. 28. A.A —M Stimson, ve beyanatta bu. İuuarak Amerikn hükümetinin mo- zakerata girişmeden — evvel Fransa nın 15 Kânünuevel taksitini etmesi hususunda israr edeceğini il: sas etmiştir. İnsuli iade Edilecek m'? zerine bu kararı istinaf etmelerini | Atinadaki Amerikan mümessille- rinden istiyeceğini söyl; Bi, Cowrtçey, bu hususet sebbüslerine, siyas terk ve ie larla agmyan ye giraşim shington hükümetinden p et- mek mecburiyetinde Tale da olsa, devam edeceğini sözlerine ilâve etmiştir. !I Dalgalı borçlar ANKARA, 28 (Telefonla) — pa meye r kanununun son sit hükümlerin tatbik telimatnarme o vafık bir surette tefsir ettiği için, iş vilâta değil, sarahaten işaret edildiği üzere, sırf ticaret eşyasına raci olmak. lâzım geldiği hakkındaki kanaatimizi bu 'Dunun piyasamıza ne gibi (zararları “dokunabileceğini tetkik etmek isteriz. Esham ve tahvilât ihracını, ve on- ların yerine diğer esaham ve tabvilât ithalinin birçok sebepleri olabilir: 1 Hüâmilleri nazarında itibar ve Geçen haftaki icmalimizde Türk | parasını korumaya müteallik 8 mama: MN — Ecnebi kâğıtları, meselâ Misr Kredi Fonsiyelerini, elden çıkarıp on- ların yerine Ünifiye, Rumeli, ve bil hassa Anadolu Şimendifer kâğıtları gibi milli kıymetler ikâme etmek, Hi — İfade ettiği dövizi mütezelzil olan veya ker gün bir az daha düşen ecnebi. kâğıtlarını (Yunan, Romen, hattâ hali hazırda İngiliz eshamı bi- le) sağlam dövizli veya altm esasma müstenit esham ile mübadele etmek; IV — Az faiz getiren bir kâğıdı ha yüksek faiz getirenle değiştirmek; meselâ yüzde üç İni © getiren Mısır Kredi Fonsiyelerine mukabil yüzde 12 getiren Anadolu — obligasyonları ol- mak; V — Bu mübadele muamelelerin- den Borsacıların, Bankerlerin ve Ban- kaların istifade etmeleri (o (kurtaj ve komisyon suretile). Sensin üşknmin düm etiği Bllleler kıy. dir; şimdi de memleketin k0- nomisi noktai nazarıdan hakeme edelim: — Mübadele © muamelelerinden gaye, daima iyi kâğıtları memlekete ithal etmek olduğundan milli servet tezayüt eder; 1 — Yapılan muamele ve tozayüt eden servet — nisbetinde verginin de matrahı çoğalmış bulunur; 10 — Posta ve telgraf idaresi muha bere ve münakslelerin çokluğu dere- cesinde fazla hasılât elde eder; IV — Takas ve mübadeleler yüzün. 'den memleket haricine hiç döviz çıka- rılmadığı için, umumi tediye muvaze- nemiz haleldar olmaz; V — Fnizleri İsciçre frangı olarak tediye edilen Anadolu Şimendifer kâ- ğıtlarınn — ki beş altı aydan beri bü- yük bir rağbete mazhardırlar — mem kunun çoğalması temin edilmiş olur. İşte umumi surette varidi hatır 0- lan mülâhazat bunlardan ibarettir. Murakabe komisyonunun moktai nazarı bâlâda tadat olunan menafi ve fevaidi altüst edecek mahiyette oldu- Vekâletinin nazarı dikkatine arzede- riz. ' : Cümhuriyet Merkez Bankasının 22-12.932 tarihli bilâçosu bir evvel- ki hafta bilânçosuna nazaran aşağı- daki farkları göstermektedir. iştir. Bu paranm 8.688.000 lirası karşılığı yüzde yüz altın olmak üzere, ve bir Türk lirası 925 kuruş hesabile, bidayette banka tarafından ihraç olu- nup bundan evvelki o bilânçolardan devren gelmektedir. Pasif kısmında (vadesiz tevdiat 786.952 lira tezayüt ederek 11.705. 820 liraya; döviz mevduatı da keza 132.541 lira zamla 1,215,872 İirnya baliğ olmuştur. Aktif kısmmda kasa ve muhabirler nezdindeki mevcut 29.987.708 liradır. - Bunun 9.614.390 lirası banknot, müte- baki 20.373.316 lirası da 14.609 kilo halis altından ibarettir. Altın mevcu- z gm. ei 2 “e yaşi nm du geçen haftadan beri 173 kilo art- maçlar. Altına tahvili kabil dövizler429.300 lira bir farkla 350,942 liraya inmiş- tir. Buna mukabil iskonto edilen sene dat miktarı o 388,612 lira tezayütle 6.252.165 liraya çıkmıştır. ... Esham ve tahvilât İstanbul Menkul kıymetler ve kam- biyo Borsasında haftanın ilk günleri pek sönük geçti. Zaten sene nihaye- Aksiyon 28,50 Lira Obligasyon (yeli 40,60 Obligasyon oo 40 ” Mümessil senet “.,.s » Ünifiye gevsektir. Parafe edilen e ri ilaç el dali reffü beklenirken adeta haddülgaye #ini bulmuş gibi hareketsiz bekliyor. Birçok kimseler “â la hamsse” pozis yonlarmı tasfiye etmişlerdir. Dün ak- sam kapanış fiati 58 1/4 idi. Rumeliler de 5,50 lirada kaldı. İstikrazı dahili muamelesiz 95 ku- raştar. İş Bankaları 10,15 lira; milossis his- seleri 115 lira; Osmanlı Bankası his- seleri de nominal 42 lira ediyor. Tramvay 50,50; Bomonti 23,70; Te lefon 15; İttihat Değirmencilik 24,25; Şark Değirmencilik 1,95; Reji 4,25; Şirketi Hayriye İS; Aslan Çimente 8,60; Terkos 32,25 liradır. Mısır Kredi Fonsiyelerinin fiati ber vechi atidir: 1886 tertibi 193 " m Gayrimübadil bonoları 35 kuruşla geçen haftadan beri bir buçuk puns Türk altını 922 de geçen o haftaki fiatini muhafaza etmektedir. iğ K.H.