19 Nisan 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Komünist tahrikâtı yap- maktan maznun dört kişi tev- kif edildi ve mahkemeye tev- di edildiler. FIYATI 5 KURUŞTUR Fransa ve Müttefikleri Harbi umumüdenberi Fransa - nın Avrupa kıt'asında teşkil etti - ği hegemonya'nın son sene içinde hayli sarsıldığı anlaşılmaktadır. Fransız hegemonya'sı şu esasla - ra dayanıyordu: 1 — Belçika, Lehistan, Çekos- lovakya, Romanya ve Yugoslav - ya ile ayrı ayrı ittifaklar. 2 — Bu devletler arasnda kü- çük itilâf gibi, Lehistan - Roman- ya itti gibi Fransanın yardı « mile tesis edilen hususi kombine- zonlar. Fransanın emniyet âmillerini teşkil eden bu O kombinezonların her ikisi de son sene zarfında gev- şediği ve çözüldüğü görülmekte - dir. it Orta Avrupada ta- kip siyaset küçük itilâfın te- sanüdünü azıcık bozmuştur. Di - ğer taraftan Rusya ile misakı im- zaladıktan sonra ir manyanın arası da eskisi gibi de - Fakat en tehlikeli vaziyet, neye kadar Fransanın müttefiki sıfatile biribirinin en yakın dostu olan bu iki devlet bugün düşman Yaziyetine geçmişlerdir. Fransanın Avrupadaki hege monyasını sarsan bu vaziyet, bir sene evvel, Dörtler Misakının im- zasile başlıyor. Fransa, İngiltere ve İtalyanm telkinatile Dörtler Mi- sakını imzalamağa muvafakat etti- #i gün büyük harptenberi takip ettiği © siyasetten © ayrılıyordu. Gerçi Fransa Dörtler Misakmı kü- Sük itilâfın rmavafakatile imza et- mişti, Ancak bu muvafakat ker- verilmiş ve Fransa hakkında Serok küçük itilâf, gerek diğer müttefikleri tarafından beslenen i- timat hislerini hayli zayıflatmış- ar, Dörtler Misakının imzasına kü- çük itilâf namına muvafakat eden ve diğer müttefikleri kandıran Çe- koslovak Hariciye nazırı M. Beneş olmuştu. Misakın imzasından en ziyade telâş eden oLehliler, M. Beneş'i bu yüzden asla affetme- mişler, Çekoslovakyanm Lehis - ihanet ettiğini her çekin tan dostluğuna vesile ile ileri sü: memişlerdi. v Ne Bundan sonra Lehistan mü. rmekten Pa SR elin Lehininm- Me Benek sejâkliye uğramış İse, Lehistanın da Almanya ile misak imzalaması Çekoslovakyada ayni sekilde telâkki edildi. Bu defa Çek- İS Lehistamm ihanetinden bali setmeğe başladılar. İki memleket gazeteleri biribiri hakkında ağır yazılar yazdılar. Hududun iki ta - yafında kaynaşmalar oldu. Şimdi Lehistan Çekoslovakyada yüz bin Lehli bulunduğunu hatırlamış - tar. Bunların kurtarılması bir mil- fe olduğu Lehistan gazete- rafından yazılıyor. Lehistan ile Çekoslovakya ara- sındaki münasebetler, iki memle - ket gazetelerinin mütekabilen bi - ribirinin hudutları içine girmele- rinin men'i ile, iki devlet tebeala- rından bazılarının o mütekabilen tevkifi ve Varşovadaki Çekoslo - vak sefarethanesinin önü! ya - pılan nümayişlerle son zamanlar- da en hât bir safhaya ( girmiş bu- lunuyor. Fransız Hariciye nazırı M. Barthou tarafından yakında Var- şova ve Prag'a yapılacağı bildiri - İen seyahatin bir de bu iki müttefik arasındaki (gerginliğin izalesidir. Diğer hedef te her iki- sini tekrar skı bağlarla Parise bağlamaktır. Çünkü gerek Yar ag, son sene > şova, gerek Prag, ! li si da anın G kr bulunuyorlar. Lel iş - yakinda tarafından Dörtler N onra Çe- ri tan s e e Avrupada İ- talya faal bir siyaset oynamağı. başladıktan sonra esasen ei len ayrıldıktan sonradır k i arasındaki münasebetler bir gerginlik bi ir, Lehistanla Çekoslovakyayı bi” arada takan, hz ikisinin de Fran- va ile berab'r ayni yolun yolculs” 1 olmalar ii Rinaenaleylı eğer de Ya ssedilmeğe ba” Sahip ve Başmuharriri : Geceki ziyafette iki nazır arasında samimi nutuklar teati edildi ANKARA, 18 (A.A.) — Yu- t Pe goslavya hariciye nazırı M. Yev- tich hazretleri ve refikaları, mai- yetlerindeki zevat bu sabah şehri- mize gelmişler ve istasyonda ha- riciye vekili Tevfik Rüştü Bey ile refikaları hanımefendi, hariciye ve kâleti kâtibi umumisi Numan Ri- fat Bey, protokol şefi, merkez ku- mandanı, emniyet müdürü beyler tarafindan karşılanmıştır. İstasyonun iç ve dışı Yugos- lavya ve Türk bayraklarile donan- mıştı. Başta müzika olmak üzere bir askeri müfreze muhterem misa- firleri selâmlamış ve müzika Yu - goslev ve Türk milli marşlarını çal mıştır. İki hariciye vekilinin k ması çok samimi olmuş, nun iç ve dışında toplani balık halk kütlesi bu telâki kin bir alâka ile takip etmişti Madam Yevtich Tevfik Rüştü beyle refikaları hanımefendi tara. fından güzel bir büket takdim e- dilmiştir . Misafirler doğruca Ankarapa- lasa inmişlerdir. Ziyaretler ANKARA, 18 (A.A.) — Yu- goslavya hariciye nazırı M. Yev- tich hazretleri öğleden sonra B. M. Meclisi reisi Kâzım ve Başve- İran Şahı Hz. 10 haziranda memleketimize geliyorlar Şah Hazretlerini bir harp gemimiz Trabzondan Samsuna getirecektir ANKARA, 18 (Telefonla) — Iran Şahı Hazretlerinin memleketi « mizi ziyaret tarihi kararlaşmıştır. Kardeş devlet reisi 10 haziranda hu- dudumuza varmış bulunacak, Karaköse yolu otomobil ile Trabzona ge- lecektir. Trabzondan bir harp gemisi muhterem misafiri Samsuna geti- Vi ve Şah Hazretleri Samsundan trenle Sivas üzerinden Ankaraya gelecektir. Bir komünist kafilesi daha! Hâkim tevkif kararı verdi Şefik Hüsnünün erkek ve kız kardeş- * . leri bu şebekenin elebaşısıdır Itanbul Emniyet | birinci şube müdürlüğü şehrimizde bazı komü- nist tevkifatı yapmış ve dün on ki şiyi mevcuden o müddeiumumiliğe tevdi etmiştir. Bu 10 kişiden altısı henüz tahsil çağda olan 18 ile 20 yaş arasında gençlerdir. Diğer dört kişi Dr. Şefik Hüsnünün kız kardeşi Leman Hanımla erkek kar deşi Salâhi, Dr. Hikmet ve karde- şi marangoz Şerafettindir. Doktor Hikmet komünistlikten dört sene - ye mahküm iken müddetini ikmal etmiş ve dört ay evvel çıkmıştır. Kardeşi Şerefettin de gıyaben ge ne komünistlikten dört seneye mah küm olmuş, fakat henüz bu mah- kümiyet kesbi katiyet eylememiş- tir. Neden yakalandılar ? Bu kafilenin bir zamandanbe- ri bilhassa gençlik muhitinde tah- rikâta Salih isminde bir adamın da himirpi ittihaz gg komü- nistlerin içtimama is hazırlandığı zabıtanın iler (Devam 7 inci sahifede) M. Yevtich ve Tevfik Rüştü Bey bir arada kil İsmet Pş. lar hazeratmı ziyaret etmiş ve müşarünileyhim tarafın. (Devamı 7? inci sahilede) Dün genç komünistleri bizzat isticvap eden ve kendilerine nasihat veren Cümhuriyet müddeiumumisi Kenan Bey ğa muvaffak olursa, bir taşla iki kuş vurmuş olacak. Yani — hem i müttefikini kazanacak, hem de bu iki müttefik arasındaki eski sa- mimi münasebetleri iade edecek Ancak bunun kolay bir iş olmadı. ğı aşikârdır. Filhakika bu vazi - | fenin Çekoslovakya tarafı belki o kadar müşkül değildir. Ancak Lehistan son bir sene zarfında müstakil bir “harici ime takip enin büyük faydalarını gör - | Süğünden tekrar eski sıkı bağ- gap ansaya bağlanacağı şüphe- ederek şarktaki ve garptaki iki büyük konaşusile , yani Rusya ve Almanya ile, münasebetlerini tan- zim etmiştir. Lehistanın, milli ih- tiyaçlarına uygun gelen bu siya - setten kolay kolay ayrılması bek- lenemez. Bundan maada Fransa j da eski faal rolü oynamıyor. i son sene zarfında Orta Avı yatif şimdilik başka eİlerdedir. nun içind | Sumcusene No. 2940 PERŞEMBE “19 NISAN 1934 'M. Yevtiç Ankarada par-| İ lak bir surette karşılandı İhbar mektupları ve hadisenin hukuki Tevfik Rüştü Beyin verdiği ziyafet ' vaziyeti adliyece tetkik ediliyor; Dahi- Yunanistanda diktatörlük ilân edileceği ve M. Venizelo- sun taraftarlarile birlikte teb- it olunacağı şayiası var. Siirt Meb'usu MAHMUT Müdür : 24318, Yazı işleri müdürü: ZA31İ Idare ve Matban 5 24310. — Tel: ( liye Vekâleti de tetkikat yaptıracak.. Daimi encümen dün akşam toplandı, komisyon raporunu tetkik etti. Muhiddin Beyin izahatı bekleniyor Bankadan Maliye vekâleti de ajacaklı İki üç seneden beri kasasında an cak kalabilen 5 - 6 bin lira kadar bir para ile bazı ki ler yapan Esnaf Bankası için dün piyasada yeni vaziyet hâdis olmuş, Bir - çok imali ve ticari müesseseler meyanda borsalar Esnaf Bankası- nm kefalet senetlerini ve emniyet larını kabul etmemişlerdir. Halbuki banka bugünkü idare şek- | ile riyasetinde bulunan müdürün dürüst! ile gayet iyi çalışmak - tadır, Seyiat maziye âittir. Buna rağmen hâdis olan vaziyet üzerine dün bankada hemen mele olmamıştır. Banka idaresi bu vaziyetten en büyük hissedar olan belediyeyi derhal haberdar etmi bazı tedbirler alınmak isteni de müsmer olmamıştır. Ticaret mü dürlüğü vaziyeti ile alâ- kadar olmuş, tetkikata başlamı tır. ün i bittiği halde caret müdürü Muhsin Bey Ankara dan şehri avdet etmemiş, Es- naf bankası meselesi etrafında İk- sat vekâleti ile temaslara baş lamıştır. Ticaret müdürlüğü şimdi ye kadar, sal ii rek, bankanın iflâsını istemek için teşebbüsler yapmış ise de beledi - yenin: “Sermayeyi tezyit edece Bizde kömür | Sanayii tı üzerine bu teşebbi ler akim kalmıştır. Öğ- rendiğimize göre Tica ret müdürlüğü, bun - dan dört sene evveli » ne ait bir hesap mese- lesinden de Esnaf Ban kasından alacaklıdır. Esnaf Bankasına ait, dün adliyeye taahhüt- lü bazı ihbar mektup- ları gelmiştir. Müddei umumilik bu mektup. ları ehemmiyetle tetki ke başlamıştır. Adliye Esnaf Bankasmın va « ti hukukiyesi, ke devam etmektedir, Adliyenin Belediye - den, Vilâyetten ve sa- makamlardan ban - ka hakkında istediği malümata cevap gel - memiştir. Belediye da- imi encümeni de di akşam geç vakit topla narak, bankanın vaziyetini tetkik eden komisyonun raporunu göz - den geçirmiş ve raporu beledi i münasebetile belediyeye diz all atfedilen mürakabe mesuli yetlerini ve vaktile belediyece yapılan teeşbbüs- lerin mahiyetini tenvir için mühim izahatta bu - Tanacağı ümit edilen Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey yaset makamma havale etmişti Belediye reis muavini Hâmit Be (Devamı 6 iner sahifede) Avrupaya tetkikâta giden heyet bazı anlaşmalar yaparak döndü Türkiyede yeni kurulacak kö - mür sanayii hakkında tetkikatta — 70 Peer Nanmark konferan veriye Üniversite konferansları e > Artık şehirli de köylü. kadar fazla yaşıyor İktısadi ve içtimai ilimler enstitüsünde nüfus meselesi hakkında bir konferan Üniversite profesörlerinden M. pi | Neumark dün akşam saat 17 bu - heyet dün sabahki ekspresle şehrimi ze dönmüşlerdir. > e Heyet Avrupada Kağıp,Bekir Veh- semi kok, semi İhsan, Esat antrasit ve cam Beyler sanayii üzerinde- ki tetkikatınıikmal Oetmiş ve anlaşmalar yapmıştır. Dün bu hu- susta kendisile görüşen bir mu- harririmize Zonguldak mebusu Ragıp Bey şu izahatı vermiştir: — Yaptığımız seyahat Türkiye- de vücude getirilecek kömür sena- çukta iktisadi ve içtimai ilimler enstitüsünde nüfus meselesi ve nü fus siyasetinin ehemmiyeti mev - zı etrafında şayanı dikkat bir konferans vermiştir. e Profesörün konferancından başlıca kısımları - m neşrediyoruz: — İki türlü nüfas vaziyeti — Nüfus meselesi ve nüfus siya yü etrafında tetkikat yapmak için- di. Heyetimiz bidayelte Fransada bu hususta yapılmış olan tesisatı gezdi. Fransadan sonra İngiltere - ye geçtik. Bilhassa Dolçater ve Şe- fild civarındaki semi kok ve semi antrasit fırmlarını tetkik ettik. İn - (Devamı 7 inci sahifede) Rec ri | i ehi iyetini arttır - 7 vi Beşinci rl Ker mesin iy inç Kore o dinleyin içlebe sala amek için bunu muhtelif şubel zi gl bk Balkan oyunları (1 heye veee ap ge Nif lesi o kadı iştir Zagrepte yapılması id bam bir bomfeaila çin bağıdır 3 üncü sahifede Vah kuzular vah 1. elek Yem © Bim Ca mal imkânı yoktur. Bundan dola- yı bugün size yalnız son senelerde İ deki nüfus siyasetlerinden bahse - deceğim. Ortada meşgul olacak i- ki mesele vardır takarrür etti Mevsuk olarak aldığımız habe- re göze döri seneden beri Atina da yapılmakta olan Balkan oyun - ları bu sene Yugöoslavyanın (Zagğ- ŞN i yep) şehrinde yapılacaktır. 1 ini lere Bu tarihe kadar gere | Atinada 3 Pehrol aman ve takat ılması mekazrer. i ng03- ken i ii İavya federasyomunun ısrarile oâki | | Nüfus meselesi objektif olmak: | A ama ziyade sübjektif hükümlere is- | t eder. Nüfus işleri, son sene - de iktisadi meselelerle sıkı su- | alâkadardır. olan talebi üzerine Yunan federas yonu bu hakkını Yugoslavyaya ver miş ve alâkadarları bundan haber 5 inci sahifede Haftanın spor hareketleri di iştir. Bı i öre ©, . ii Sadun Galip laz mala trihi olan teşrinicccel | | Bugünkü müue meselesini do | ili Glide başından daha evvel yapılacaktır. Çünkü Zağrep şehrinin iklimi ba n tarihte vapılmasına mö hikâye aran Resimli e Mesan $ inei sahilede)
