8 Ekim 1948 Tarihli Sebilürreşad Dergisi Sayfa 13

CH İ Sayıt 17. Halbukı bu tarzı haı'eket çok acı netıce- ler vermiştir. Çunku Fıhstııun, Arap halkın- u: - -menfaât. beklememekti. , şemezve mahdu dan'hicrete mecbur olanlar, saga 'sola dağıl-: mışlar ve kendi hu.kumetlen etrafındâ topla- narak müsbet hizimetlerde bülunacaklarına : | getu'ecek olursak mesuhyetm buyulkugu der- hal belirir. Filistinde tam vaktınde bir Arap hükü- metinin kurulmaması ve tanınmaması onu doğrudan doğruya temsil edecek bir varlığın . vücut bulmasına mâni olmuş, bu da dâvayı âdeta sahipsiz bırakmıştır. Gerçi dıger Arap devlefleri dâvayı müdafaa ediyorlar, fakat unlar her ne yapsalar bütün yapçüdarı do- layısiyledir ve doğrudan' doğruya . değildir. Bir Arap Filistin hükümneti ise bütün mesuli: yeti üzerine âalır ve bütün Arap âlemi için bir - birleşme ve yardımlaşma merkezi olabıhrdı En muhımmı, Fıhstınde bır Arap hükü- metinin kurulmaması yüzünden bu memleke- tin istikbal ve mukadderat hakkında bu' suru - “dedikodular, münakaşalâr ve ayrılıklar “— bulmasıdır. Görünüşe göre- hedef, Fılıstını tarmak ve bu kurtarış- yüzünden- hiçbir SÜ: tin mücahedesini gevşetmesine sebep olmuş- tur. Filistinde bir Arap hükümeti kurulmuş ve bu hükümet Filistinin mukadderatını elm- e tutmuş olsaydı menfaat hırsları kabarmaz ve Tekabetler. başgostermez, mucahede gev- bir mahiyet almazdı. Filistinde- bır Arap hükümeti. kuru].muş olsaydı Süudi Arabistan, yapılan askeri mü- . dahaleye asgari ölçüde iştirak etmez, belki dâvayı benimser ve o zaman müharebe ham- £ başka bir mahiyet alırdı. Bütün Arap âlemi iyi biliyordu ki Filis- “tinin Ürdün tarafından ilhakı ihtimali bir ta- raftan Süudi Arabıstanı, diğer taraftan Sü- “riyeyi hoşnut edemezdi. Bu iki devlet, Ürdü- nün büyümesine âmil olmak istemezler ve bunu menfaatlerine uygun sayamazlardı. Gerçi bir -Arap yurdunu kurtarmak yo— lunda açılan cihat sırasında söylenen hamasi sözler, bu gibi menfaatlerin hiç de düşünül- mediğini ifade ediyordu. Fakat, bütün parlak Halbukı menfaat * SEBILÜRREŞAD ge ç gea | gösterişlere rağmen bu menfaatler kendini açıklamakta 1d1 ve: kendini acıklamamasma imkân yoktu. Halbuki Fılıstınde bir Arap hükümeti ku: rulmuş ve Filistinin istiklâline saygı gös- terılecegı ilân edilmiş olsaydı açılan cihat ha- aten Allah yolunda vukubulur ve Arap mılletlerı bu savabı kazanmak ve bu ideali gerçekleştirmek için canla başla savaşırlardı. Fakat Arap milletleri bu düfumda oldukları halde Arap şefleri bu durumda değildiler. Çünkü bunlar birbirlerinden korkuyor ve bir- bırlerme emniyet edemiyorlardı. Meselâ Süudi Arabistan, Ürdün, Hüküm- darı Melik Abdullahın Filistini Ürdüne Kata- rak büyümesini asla hoş görmüyordu. Kıral Abdullahın doğu Akdeniz sahilinde bir dev- let sahibi olması Haşimilerin saltanatını Ak- denizden Basra “körfezine rader zadesi idi ve ikisi arasında ayrılık gay- o rılık yoktu. İkisi de Haşimi idi ve Filistini -ele geçirmeleri onların dur değiştirir, milletlerarası hayatta onlara bma- başka bir değer verilmesini temin ederdi.” Bunun neticesi olarak Süudi Arabistan "Filistin savaşına ancak remzi surette iştirak — etmiş ve.bu da harbin ciddi bır ehemmıyet kazanmasma mâni olmuştur, Diğer taraftân Fıhstını kurtarmak har— 5 binde en büyük rolü oynamaları icap eden Suriye ile Lübnan, askerlik bakımından çok hazırlıksızdılar. Bu yüzden Kıral Abdullah, Fıhstıne bıtışık devletler içinde en önemli as- keri almış ve onun bu rolü alması, an- , 1att1gımız gibi, müdahalenin â azamı zaafa uğ- ramasına sebep olmuştur. . Buna karşı Fılıstınde bir Arap hukumetı kurulmuş ve bu hükümetin hürriyet ve istik- Jâli tanmmış olsaydı durum büsbütün değişir, belki bu durum Melik Abdülâziz bin Es-Situ- da emnıyet Ve İtimat verir, o- da harbe en ge- | niş ölçüde iştirak eder ve Filiştini kurtarmak İşi son derece kolaylaşırdı Fılıstınde hür ve-müstakil bir Arap hü- kümeti kurmak bu derece faydalı ve Arap Bırhgını korumağa ve kuvvetlendirmeğe bu | derece yararlı oldüğu Halde Arap şeflerinin bunu idrak etmemeleri, hayretle. karşılana- cak en büyük hatalardan hiridir. Bu hata, beş yüz bin mazlum AÂrabın pe- kadar uzatırdı. . Çünkü Irak hükümdarı, Melik Abdullahın bi- umunu büsbütün