September 2, 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Felalaayu ae edlümniaadi ee eiüekür n ha allükmmüen ai AA0 A ÇUA CN —C GU .. Hergün ğı'mem!ı' Be —10 iyasetinin İ—İZtaları M. ZEKERİYA İki gündür İsmet Paşanın Şimendifer siyaseti - etrafında Müthiş propagandalar yapılı- yor. “Madalyanın yalnız bir tarafına bakarsak İsmet Paşa- Ya da, şimendifer siyasetini fasdik edenlere de hak — ver- memek mümkün değildir. Fakat * madalyânın bir de arka tarafı vardır. Madalya- Bın bu tarafına baktığımız Zaman şimendifer siyasetinin hatalarını da görebiliriz. Bu batalar şu şekilde hulâsa edi- lebilir : Yeni hatlar Olmaktan ziyade ergeç mali Müzaherete müftakir kalacak || tesisat mahiyetindedir. Bu nok- tayı Başvekil paşa da nutük- larında kabul etmişlerdir. Bu İtibarla bu hatların temin ede- teği iktısadi faydalar uzun Mmüddet mahdut kalmak zaru- retindedir. * Yeni hatlar tesisat masrafı haricinde, işletme — masrafları Mütemadiyen artacak ve bu Masrafları kapatmak için mü- temadiyen devlet hazinesinden fedakârlık yapmak lâzımgele- tektir. * Şimendifer inşaatı progra- Mi (3-4) sene gibi kısa bir Zamana sıkıştırılmıştır. Bu in- Şaatın istilzam ettiği masraf (200) milyon Türk lirasıdır. Bunu devletin alelâde varida- tle temin mümkün değildir. Bu netice, devletin muallâk borçlar şeklinde taahhüdatta bulunmasına sebep olmuştur. Şimendifer inşaatında kabul edilen kısa vadeli istikraz sis- temi ve şimendifer malzemesi- nin kâmilen hariçten getirtil- Mesi döviz ihtiyacını arttırmış ve devletin mali hayatı için hakiki bir tehlike teşkil edecek İr vaziyet vücuda getirmiştir. Müllerin mütalcasına göre devletin yakın bir zamanda ödemek mecburiyetinde bulun- duğu taahhütler gelecek sene- in bütçesi ve mali vaziyeti Üzerinde daha vahim tesirler Yapacaktır. Tediyatın — tecili Sistemi bu — mahzurlarından başka sağlam bir mali siyaset hoktasından da tehlikelidir. »4 Bu izahatın bize verdiği Betice şudur: Hata şimendifer yapmakta eğil, demiryollarını yapmak için takip edilen usuldedir. Memleketin mali kudretiri hazarı dikkate almaksızın gi- fişilen bu teşebbüs bizi müt- hiş bir mali buhrana sürükle- Hiştir, Herkes — kendisine bir ev Yaptırmak ister, Ev yaptırmak F te fena birşey değildir. akat bir insan tahammülünün kinde borca girerek ev yap- 'sa; buna sadece hesapsız- hk denir. Tahsin B. Izah | Ediyor Son yapılan bazı ı.ı"i"e Ardahan meb'usu Tah- E Bey dün bir muharririmize b iştir ki: “Türk kadınmın m ruhuna, — hassasiyetine ctkâr olan hiçbir. insan E'ü"" yüksek — seciyelerini söz söylemez? İ h!î“:rıleyh NdiyüHanlak bana atfedilen be- D at doğru değildir.. iktısadi || ' Son Posta'nın Resimli Makalesi: 1 — İzdivaç birçok kereler derttir. Dik- kate muhtaç ve mes'uliyetli olan bir iştir | olursa dert azalır, Feci Şey Bir Şoför Bağıra Bağıra_Y andı Trabzon, 28 ( Hususi) — Gecikmiştir — Trabzon şoför- lerinden Ekrem efendi otomo- bilinin benzin deposuna benzin boşaltırken nasılsa bir. kıvılcım düşerek benzin ateş almış ve biçare çocuk bir an içinde alevler arasında kalınıştır. Va- ziyeti gören kardeşi Yakup imdada yetişmek istemiş ise de ©o da yanmıya başlamış ve güçlükle kurtarılmıştır. Ekrem efendi, bir alev çem- beri içinde feryat ede ede ve herkesin gözü önünde ölmüş- tür. Arkadaşları hazin bir cenaze alayı tertip etmişlerdir. Agâh Lehistanda Diyet Meclisi Feshediliyor Varşova, 31 (A.A. ) — Leh reisicümhuru, Mareşal Pilsutski ile — kısa bir — mülâkattan sonra Diyet ve Ayan meclisi- nin feshine karar vermiştir. Yeni intihabat Teşrinisanide yapılacaktır. M.Mihalakopulos Türk - Yunan İtilâfından Bahsetti Patraa, 31 (AÂLA) — Hari- ciye nazırı M. Mihalakopulos bir nutuk irat ederek Türk Yunan itilâfını müdafaa etmiş ve bu itilâfın iki taraf müna- Şsebatını takviye ettiğini söy- lemiştir. Hariciye nazırı Yunan-Bul- gar ticaret muahedesinin feshi esbabını da ayrıca anlatmıştır. Romen Kıraliçesi Manastıra Mı Girecek? || Bükreş 31 (Hususi) — Kıra- |, liçe Elena bir türlü kocası kıral Karol ile barışmak iste- mediğinden yeni bazi şayialar çıkmıştır. Bu arada kıraliçenin bir manastıra girmek arzusun- da olduğu da söylenmektedir. Sırbistan'da Yeni Bir Fırka Belgrat, 30 (Hususi) — Bu- rada “Nasiyonalist,, ismi altın- da yeni ve milliyetperver bir farka teşkül edilmiştir Bir Kavgacı Tutuldu Karaağaç'ta tuğla harman- larında çalışan Mehmet'le An- dön kavga etmişler, Andon tutulmuştur. 2 — Bu müezsesenin” azası derde ortak 3 — Tuhaf değil mi? Dertler, taksim ortak edilince azalır, fakat meşeye başkaları çıkarsa çoğalır. Tüyleri Ürperten Bir Vak'a Bir Kadının Bir Yılanla Mücadelesi Nihayet Galebe Kadında Kalmıştır Bafra, (Hususi)— Geçenler- de Bafranın Oroçkovası kö- yünde şöyle bir vak'a olmuş- | tur: Bir kadın beşikteki çocu- ğunu emzirip uyuttuktan son- ra bahçedeki işlerini görmek üzere dışarı çıkmıştır. Biraz meşgul olduktan sonra odaya girdiği zaman dehşetler içinde kalmış. Tavan arasından bilek kalınlığında bir yılanın mini mini çocuğunun beşiğine doğru zehir kusan dilini çıka- rarak uzuandığımı görmüş; ve | hiç şaşırmamış; Türk analığına lâzım emsalsiz bir soğuk kan- hlıkla — bu direğine sarılmış olan - âiyru- ğunu yakalıyarak bütün' kuv- vetile asılmıya başlamışsa da canavarın — tavan yerinden oynatımıya muvaffak olamamış. Hayvan can havlile soğuk vücudunu kadının çıplak bi- leklerine sarmıştır. Bağrışma- lar üzerine etraftan yetişen köylüler bu tüyler ürper ici manzara karşısında heyocan- dan adeta sara nöbetleri ge- Ççirmişler. — Fakat itidalinden bir zerresini kaybetmiyen ve kemali cesaretle mücadele e- den aslan kadın birdenbire : . — Bıiçak l. Biçakl.. Diye feryat etmiş. Keskin - saldır- Mmâyı eline geçirince âni ve kuv- yetli bir darbe ile bu soğuk mahlüku ikiye bölmüş ve bir Üğ&ükme hareketile — vücudunu | Vere vurarak döşemeye çar- Hpan başı bir vuruşta ezmiştir. Türk analığının fedakârlık hissine ne güzel bir misal. Yekta Hasip ünün. Tarihi | Baş tarafı 2 inci sayfada | BwCRaCN X4 Mekteplerin İkmal İm- tihanlari — Bugünden ıtibaren başlıyacaktır. * Erkek Muallim Mek- tebi —Bugünden itibaren talebe kabulüne başlamıştır, Taliplerin miktarı — geçen — senekinden fazladır. . X4 Rüsumat Umum Müdü- rü — Bugün Ankaradan İstan- bula gelmiştir. |. * İbrakim Tali B. — Tet- tşlerine devam — etmektedir. Şimdi Bitlis'tedir. 4 Mısır Prens Ve Pren- | sesleri — Sekiz kişi olarak | dün Venedikten şehrimize gel- | mişlerdir. î * Türk - Yunan — Tica- | ret muahedesi müzakeresine t iştirak edecek | heyeti dün şehrimize gelmiştir. | Perşembe günü — Ankaraya gidecektir. Yeni belediye : talimatname- | kürmemelidir. si çıktı. Bugün, Son Postada | şehirde, yürürken yere bak- okuyabilirsiniz. — Eğlencelidir. Nasıl tatbik olunacağını anla- madığımız pek çok maddeleri talimatnamenin bir maddesine göre, yere tükürenlerden ve mak mide bulandırır. Adım başında, iğrenç ifrazatın kal- dırımları kirlettiği görülür. Bu var, Ği p | Meselâ bu pek hayalperest | iğrenç hareketi — yapanların Üyüzde onundan birer lira alın- |sa köprü varidatından — fazla sümkürenlerden bir lira ceza | yaridat elde edilir. Biz bu almacaktır. Mükemmel, Medeni bir şebir halkı, o- dasına nasıl tükürmezse, cad- deye ve sokağa da öyle tü- inanmakta tereddüt ediyoruz. Aziz kari, sen de hükmünü wer, buna: İSTER İNAN, İSTER İNANMA! BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Adliye V. Konyaya Geldi, İzmire Gidiyor Konya, 31 (Hususi) — Ad- liye vekili beraberinde baş müddeiumumi Nihat, müfettiş Raşit beyler olduğu halde bu- raya gelmiş, Bozkır ve Bey- şehir Adliyelerini teftiş için hareket etmiştir. Akşehir, Af- yon, Uşak yolile İzmire gide- cektir. Mülhakatın ieftişi bitin- ciye kadar Konya valisi de beraber bulunacaktır. Sabri Kocasını Yaraladı Kadıköyünde Muvakkitane caddesinde berber kalfası Veli Efendiyi karısı Ayşe hanım sopa ile başından ağır surette yaralamış, Veli Ef. hastaneye kaldırılmış, karısı Ayşe H. tutulmuştur. 47 Saatte Bahrimuhit Rahat Rahat Geçildi Dünkü nüshamızda — meş- hur Alman tayyarecisi Fon ( Gronau ) m tayyresile Bahri- | mubhiti geçtiğini yazdık. Muma- ileyh bu seyahatini Dornierwal sisteminde üç motörlü deniz tayyaresile yapmıştır. Şarktan garbe doğru Bahri- muhbiti geçen ilk cesim tayyare budur. Gronau bu seyahatini (47 ) saatte yapmış ve Nev- York limanında on bini müte- caviz —Amerikalı tarafından hararetle alkışlanmıştır. Teyyareyi limana muvasa- latta iki —Amerikan — polis tayyaresi karşılamıştır. Dornier tayyaresi - limandaki hürriyet abidesinin — yanına — inmiştir. Bu ande limandaki bütün va- purlar düdüklerini — öttürmüş- lerdir. Efgan Meb'usu Polise Niçin Çağırıldı? Sabık Kâbil meb'uslarından Mukittin B. namında genç bir Efganlı vardır ki bir müddet- tenberi şehrimizde bulunuyor. Bu zat milliyetperverdir. Bu sabah Babıali caddesinde bir kaç polis memuru, kendisinden bir nokta sorulmak üzere, Mu- hittin beyi —polise davet et- mişlerdir. Muhittin B. siyasi| hasımları tarafından kendisine kast ya- pılacağı vehmine düştüğünden gitmek istememiş, feryat et- miye başlamıştır. Faka arada bir sui tefehhüm olduğu gö- rülmüş, davete icabet ettiril- miştir. AAĞİRE t EmAğğük < DindEy G Sözün Kısası Şimendiferle ÖOtomobil Arasındaki Fark Eğer Anadoluya şimendilfer yerine şose yapılsaymış, ticari nakliyat, — otomobillerle hem daha ucuz, hem daha çabuk; hem daha kolay olurmuş. Bu meselenin senelerce süre- bilecek münakaşasını mütehas- sıslara bırakıyorum, Benim sözüm başka, Şimen- diferi ben tıpkisi tıpkısına Cümhuriyet Halk — fırkasına benzetiyorum; — otomobili de, henüz memleketimizde faaliyeti görülemiyen “ liberal ,, fırka- lara. Şimendifer — denilen — nakil vasıtasının önüne zebellâ gibi '| kapkara, koskocaman bir veya iki lokomotif takılır, arkasında da bir sürü vagon. Bu zayallı vagonlar, yalnız başlarıma hiç bir işe yaramazlar: Tren yü- rürken bunlar durmak isteseler, duramazlar; —tren — dururken bunlar yürümek isteseler yürü- yemezler, Başlarındaki loko- motif bu zavallıları nereye götürürrse — giderler ve bir yol üstünde yürümiye mah- kümdurlar, Bu yol da iki nokta arasın- daki en kısa hat değildir; o büyük katarın geçmesine mü- sait yol, ancak, en kısası de- ğil, en genişidir. Bunun için, rahat, basit, kısa yollar du- rürken dağlar, taşlar, kayalık- lar, tüneller, altı uçurumla dolu köprüler, bin belâlı ber- zahlar aşarlar. İşte Halk fırkası da bu şi- mendiferin aynidir: Başta lo- komotif İsmet Pş., arkada va- gonlar, yani fırka mensupları. Herhangi bir tabil içtihat far- kile bu katarın yolu üzerinde ona karşı durursanız fren ya- pama, olanca dehşetile üstü- nüze yürür, kaçamazsanız, der- hal sizi yere yıkar ve kıtır kıtır keser, ezer, çiğner. Zira gidilecek başka — hiçbir yolu yoktur ve ray Üstünde gitmiyo mahkümdur. Bir de o hafif, zarif, çevik, zeki, hassas, kıvrak otomobil- leri düşününüz, adeta hurriyetin timsalidirler. Kimseye — tâbi değildirler, en doğru, en te- miz, ten kısa yoldan gitmele- rine mani yoktur. Masrafları az ve süratleri fazladır. Çabu- cak hareket eder ve çabucak dururlar. Gittikleri yol fena ise değiştirebilirler ve rayların esaretine düşmezler. Yollarının üstüne başka bir otomobil Ççıkarsa onun geçmesine müsa- ade ederler, çünkü — otomobil! olmak bakkı yalnız onlara verilmemiştir. İşte hür firkalar da bu otomobiller gibidirler. Biz he- nüz şimedifer devrindeyiz, oto- mobilin kıymetini - anlamadık. Piyasada bir taksi otomobili var ama, şoförü şimendifer- cilikten yetiştiği için ona bin- miye de pek cesaret edemiyo- ruz. Nevyorka Doğru Paris; 31 (ALA) — Tayya- yeci - “Coste, (bugün) yarın Nevyorka doğru havalanacak- tır. Nevyorkun Nüfusu Nevyork — Son yapılan nü- fus tahriri neticesinde Nevyork ahalisi (6,981,917) kişi olarak tesbit edilmiştir. Maarif Vekâleti Mamif vekâletine Nafi Atuf | Beyin tayini kuvvetlenmektedir. l