28 Ekim 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

! ON POST Sayfa TELGRAF HABERLERİ 500 bin kişiyi barındıran bir Çin şehri cayır cayır yanıyor Yangın dört kilometre boyunda ve üç kilometre uzunluğunda devam etmektedir Londra 27 (Hususi) — Birkaç günden- beri Şanghayın şimalinde cereyan eden #iddetli muharebelerin âkıbeti artık belli Oolmuştur. Japon membalarına göre, muhasamatır başlangıcından bugüne kadar Şanghay Sephesinde Çinlilerin zayiatı 60 bini ölü ©lmak üzere, takriben 250 bin kişldir. a Çin kıtaatının hemen hemen kâffesi 75-27 gecesinde Chapel'i tahliye etmiş- ferdir, Çinliler, Japonların ileri hareke- Üni tehir etmek İçin ric'atleri esnasında "'Mwş şimdi bilkuvve Japonların elindedir. Chapei yakınını takada bulunmakta olan İngiliz kuvvet- leri bu sabah mühim takviye kıtaatı al. Chı;)ei yangını dört kilometre boyund_ı ve üç kilometre derinliğinde devam edi- yor. Yarım milyon halkı barındıran ve €n mühim endüstri müesseselerini ihtiva eden mahalleler kâmilen yanmıştır. Bir kaç yüz Çin piyadesi harabeye dönen so- kaklarda tutunuyor. Romanya Başvekilı Ankaraya gitti (Baştarafı Tinci sayfada) tefakatinde başvekâlet kalemi — mahsus fı Üüdürile Bükre; çimiz Hamdullah Sup- hi olduğu halde, dün saat 1430 da Ro-| Manya vapürile limanımıza gelmiş ve Parlak bir surette karşılanmışlır. Karadeniz boğazından itibaren Tınaz- tepe ve Zafer torpidolarımızın - refakat ettiği Romanya vapuru Türk ve Romen bayraklarile süslenmiş olan Galata rıh- tımına yanaştığı sırada, limanımızda bu- lunan bütün gemiler düdüklerini öttür- mek suretile dost başvekili selâmlamış- lordır, Yüksek misafirimizi hâmil bulunan Yapur rıhtıma yanaştıktan sonra — Vali HMrıMğlm Üstündağ, Hariciye — Veköleti 'k;î"nl kalem müdürü, İstanbul Merke? mutamı, Romanya elçisi Telemak — ğe somanya konsolosu gemiye çıkarak dost başvekili selâmlamış ve beyanı höşamedi #tmişlerdir. Bu esnada mızika Türk ve Romen milli Tşlarını çalmış, misafirimiz de İhtiram eylemşitir. B. Tataresco ve ;V;îîı:“erlı' doğru İ maiyeti, hare ota- stanbula geçerek Vali etilti Ü e makamında ziyaret Vai pi Sotra- Perapalasa dönmüşlerdir. Fî"iı';vk ü bir müddet sonra Perapatasa Yüyç Pu ziyareti lade etmiştir. iksek misafirimiz saat 16 sularında, cul“hu"bîmhğıindc olduğu halde Taksim ka'u' Yet âbidesine merasimle çelenk any l V& tekrar Perapalasa döncrek İstanbı etmiş S Matbuat mümessillerini kabul ©* Ve demiştir ki: - Türk milletinin ve hükümelinin []: Olmakla çok bahtiyarım. Memle- © hâyli meşgul - bulunmaklığıma Tağmen dost Milli bayrami bir zaman ay ve müttefik Türkiye Na iştirak edebilmek için emin ve sarsılmaz bir dost- ?:::î—;ıuaüosı memlekette geçireceğim günler, benim için hakiki bayram gün- Jeri olacaktır. Memleketinizde gördüğüm hüsnü ka- bulden dolayı fevkalâde ışüle_hnıı'sım. Ankaraya gider gitmez Türkiyenin ya- ratıcısı Büyük Önder Atatürke derin ta- zimlerimi arzedeceğim. İyiyi ve faydalıyı dalma birleştirmek itiyadında olduğumdan, bu Ziyaretimden istifade ederek kıymetli Türk ricalile de iki memleketi alükadar eden bazı mese- leleri görüşeceğim. Şunu söyliyebilirim ki, çalışmalarımız iyi gayeler uğurunda olacaktır.» Muhterm misafirimiz etrafında toplan- mış olan gazetecilerin faaliyetini göre- rek, takdirkâr bir lsanla demiştir ki; «— Çok iyi çalıştığınızı görüyorum. Si- zi tebrik ederim. Çalışmak ve disiplin, işte en büyük kuvvet.» Dost başvekil bir müddet Perapalas'a istirahat ettikten sonra, saat 18,30 da ma- iyeti ve Bükreş elçimtele birlikte Topha- pe rıhtımından Sakarya motörile Hay» darpaşaya geçerek, kendilerine tahsis e- dilen hususf trenle Ankaraya harekoet et- mişlerdir. Yüksek misafirimiz Haydarpaşa istas- yonunda da askeri merasimle karşılanmış ve mulad zevat tarafından uğurlanmıştır. Fasta tevkifler Başladı Rabat 27 (A-A.) — Fas milli hareketi liderlerinden bir çoğunun M ıe.vkğf edilmiş oldukları haber vgnlmehedır. Hükümet memurları, dün akşamdan ilibaren Fasta ihtiyat tedbirleri almağa ırabildi ee BL TUma Haai Yadayı v | llmrl her darelada yökin ha Yorum — ir memnuniyet te hissedi- | yim sürmektedir. —Rönen — milletinin Türkiyeye karsi| port Lysütey 28 — Bugün öğle üzeri ŞOŞ e el n O Kün yüzlerce Faslı nümayışte ez"lstanda :ulunmıyl teşebbüs etmiştir. Polis nümayiş alayını intizam oltına an çık ve fakat bıçaklarla taarruzü uğra- %Xm ınî —h İ aa. İmuğtır. Alt yatalı vardır. Bluri tevkif o- 'a susi) — Şimali Hindis- ktedir. Bir Junmuştur. Karışıklık büyümekter ;:; c:îniler istihkâm baline ıeb_lrılmlşur. Akdenizde İngiliz ve Fıansız gemi erine Yeni tecavüzler Londra 27 (Hususi) — Fransız gemi- h i lmekte arici örü Teri, pazar günü Port-Vendre gel "eıye naıırhngoruştüler :ıî:n Zir Fransız vapurunu batıran meç- İYana 28 (Hususi) — Hariciye nazırı R de aradıktan sonra, hul t reyi beyhude ara! Amidt, Polonya hariciye nazırı Bc[k:'ıp:.n,::îı.ük'ım Valensiya ve Salaman- z Bu mülâkatta .um:dnel!; ka hükümetlerine şiddetli bir - protesto hnd. Veziristan mıntakasında yeniden 'Yan hareketleri baş göstermiştir. Der- ıemvak'ı yerine yetişen İngiliz kuyvet- u © yerliler çarpışmış, 19 yerli ile 3 İn> İZ askeri ölmüş ve bir İngiliz zabiti “Talanınıştır, Ayvusturya - Polonya adar eden bir çok Mi '*©Vzuubahs edilmiştir. Münhal Mebusluklar | göndermiştir. Diğer taraftam Gijon açıklarında bulu- nan Stenrey İngiliz vapura da, bir Fran- âal 27 (Hususi) — Zonguldak, Be- ko gemisi tarafından taarruza uğradığını z . susi) — Zone , Be- | uğr Yazıd ve Kütahya meb'uslukları için se| ve tevkif edildiğini telsizle bildirmiştit. SĞ SÜRÜMİRŞ Bir İngiliz torpidosu geminin imdadı- ikinciteşrin pazar günü yapıla- d, a gitmiştir. Vi 1 eee SA — B — Chapci'de yangın çıkarmışlardır. Chapci ) J Çin kuvvetleri şehrin zaptı için yapılan muharebede harikulâde bir kahraman- da kâin imtiyazlı mın- | Jıkla harbetmişlerdir. Şimalde Şanghay 27 (A.A.) — Çin menablinden bildirildiğine göre, Çin kıt'aları Şansi eyaleti hududlarında Niangisevang sırt- larına varmışlar ve Pekin - Hankeu mın- takasında demiryolu hattını geçmişlerdir. Central News Çin ajansı, Japon kıtaa- tının Niang-Tzekouan'ın şarkında ric'abe başlamış olduklarını haber vermektedir. AARARATTT Be pe ea LARAAAAMA HESAASASARA AA ekili dün Terfi edecek idare âmirlerinin listesi Ankara, 28 (Hususi) — Dahiliye Vekâleti bu sene terfi edecek Vali, vali muavini, mek tupçu kaymakam, mülkiye müfettişi ve nü- Jus direktörlerinin —lstesini — hazıtlamıştır. Cumhuriyetin on dördüncü — yildönümünde terfi edecek olan idare âmirlerimla şunlar - dır : YValıder: İkinci sınıf valderden Malatya Valisi Etem birinci sınıfa, üçüncü sınıf va - Hlerden Balıkesir valisi ikinci sınıfa, dör - düncü sınıf valilerden Sivas valisi Nazmi ve Çorum valisi Süreyya üçüncü sınifu, Vali muavinleri: Bursa Vali muavini E- dib, Balıkesir muavini Ekrem, muüâ - vini Cavid, Diyarıbekir muavini Rıza, Er - zurum muavini Hilmi, 70 liradan B0 liraya. ; Mülkiye müfettişleri: İkinci sımıf müfot- tişlerden Şükrü birinciye, Üçüncü sınıf mü - Tettişlerden Osman Nuri, Nihad, Râuf ikin- ci sınıfa, Kaymakamlar: Hâdım kaymakamı Hü - zım, Dursunbey kaymakamı Kemal, Akseki kaymakamı Fahreddin, Ünye kaymakamı Avni, Susığırlık kaymakamı Hakkı, Demir- köy kaymakamı Nihad, Üsküdar kaymaka- mı Ltf Öyeve kaymamı — Nedim, İnogöl kaymakamı Baha, Ergani Osmaniye kay - makamı Hamdi 58 liraya. Iğdır kaymakamı Nüri, Kutak kaymaka- mı Muzaffer, Tuzluca kaymakamı Fahrei - din, Akçaâbad kaymakamı Fuad, Muradiye kaymakamı Eşref, Tatnos kaymakamı Mu- gafter, Bodrum kaymakamı Fehmi, Tatvan kaymakamı Salâhaddin, Şirnak kaymaka - mı Basri, Kemah kaymakamı Azmi, İspir kaymakamı Cevdet, Birecik kaymakamı Ba- ki, Tüşköprü kaymakamı Ferruh, Havsa kaymakamı Şevket 46 Ilraya. Mektupçular: Ankara Cemal, Muğla Hay- reddin, Kaslamonu Tevfik 58 lirüya, — Bolu Nuri, Konya Tevfik 45 llraya. Seyhan Agâh, Rize Şefik, Gümüşhane Necati, Trubzon Fa- ix, Giresin Aziz. Erzincan — Rauf 40 Uraya, Ağrı Hakkı, Zonguldak Hilmi, Tokat Sadet- tin, Sivas Talât, Hakkâri Şerer, İzmir Av- ni, Çorum Tevfik 35 liraya. Nüfus direktörleri: Tokat nüfus direktâ. rü Mustafa 40 liraya, Muğla Nihad, Kırk - lereli Mayri 30 llraya. Girestan — Sadetlin. Mardin Hakkı, Niğde Şakir, — Kırşehir Şa - bhap 22 liraya. İstanbul vali muavini Hüdai 80 Uraya ve Bakanlık şube direktörlerinden Şükrü 70 li- Taya terfi edilmişlerdir. Birer yı uzaklık kadem zammı alan idare Amirleri şunlardır: Kars yalisi Akif, Ağri valisi Bürhan, g- dirne valisi Niyazi, Slird valisi Kemal, Bin- göl valisi Salı, Hakkâri mektupçusu Şeref, İçel mektupçusu Hasan, Bulâtık kâymaka- mi Şahap, Erelş kaymakamı Nadir. Vartu kaymakamı Vedad. Tunceli Suçlularının Muhakemesi Elâziz, 27 (Hususi) — Seyid Rıza lle diğer suçlularun muhakemelerine bugüzn de devam edilmiştiz. Geç vakte kadar de- vam eden muhakemede birçok şahidler dinlenmiş, vesikalar okunmuştur.Şahidler Seyid Rızayı itham etmektedirler, Silı- can toplantısına Seyid Rızanın — riyaset ettiği anlaşılmıştır. Bugün bir suçlurun daha mahkemesi tevhid edilmiştir. Şa- hidler ifadelerine karşı inkârda devam ediyorlar. İkinciteşrinin bitinci gününe bırakılan gelecek celsede mühim vesika- lar okunmacağı anlaşılmaktadır. Yeni Kabinenin Başaracağı Hamleler (Baştarafı 1 inci sayfada) ettikleri nutukların en uzunu olacaktır Bu nutkun rejimin tarihte açılan yeni dev rin başaracağı hamleleri işaret kadar, Celâl Bayar kabinesinin takib edeceği çalışma programının ana - çizgilerinden millet vekillerini ve dolayısile umumi efkârı tenvir edici bir mahiyeti buluna- caktır. Büyük Önderin nutkunda yurd işleri- nin her bölümü hakkında başlı başına birer direktif olmak küdret ve kıymetin.- de bulunacak mütalealarını beyan ede- İceği ve bilhassa finans ile ticaret, ziraat ve endüstriyi ifade eden milli ekonomi ve imar hareketi bahisleri Üüzerinde e- hemmiyetle duracağı; mevzuatta ve teş- kilâtta tevessül edilecek reform hareket- lerine işarot eyliyeceği tahmin olunmak- tadır. Başvekilin Son Posta muhabirine sözleri Ankara, 27 (Hususi) — Sayın Celâl Bayarı bugün Başvekâlette ziyaret ede- rek Son Postanin tebriklerini ve muvaf- fakiyet temennilerini arzettim. Bu fır- sattan istifade ederek kendilerinden olku- yucularımıza — tebşir edilecek bir beya- natları olup olmadığını sordum. Bana kendisine has sade tavrt ve çok samimi tebessümile: e— Cum lerde Meclisi isimiz önümüzdeki gün- senelik nutuk!a- rıni rdir. Bu nutuktan ev- vel beyanatta bulunmağı hürmetsizlik addederim. Bir müddet gonra ve fırsat oldukça yapılan ve yapılacak işler hak- kında gazetecilerle görüşmeği —lüzumlu ve faydali görürüm. Vatandaşları gaze- teler vasıtasile de tenvir etmeği vazife sayarım.» Diyerek hükümetin gizli Küçbir - işi olamıyacağına, milletin her işi bilmesi- nin ve onları takib edecek vaziyette bu- lunmasının hükümetle arasında devamlı bir görüş beraberliğinin tahakkukuna yarıyacağına işaret etti. Başvekili ziyaretler Ankara, 27 (Hususi) — Mareşal Fevzi Çakmak yanında Örgeneral Asım Gün- düz olduğu halde Cölâl Bayarı maka- mında ziyaret etmiştir. Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, Milli Mü- dafaa Vekili Kâzım Özalp, Sıhhat Vekiti Hulüsi Alataş, Receb Peker, milli mües- seseler direktörleri ve dalreler rüesasile pek çok kimseler bugün Celâl Bayarı Başvekâlet makamında ziyaret etmiş- lerdir. İngiliz sefiri Başvekâlette Ankara, 27 (Hususi) — Başvekil Celâl Bayar bugün öğleden sonra makamında İngiliz büyük elçisini kabul etmiştir. Mü. lâkat yarım saat devam etmiştir. Yugoslavya Başvekili tekrar Ankaraya geliyor (Baştarajı 1 inci sayfada) Yugoslav başvekili, esasen geçen sene memleketimizden ayrıldığı sırada, tek- rar fırsatını bulup Ankarayı ziyaret et- mek arzusunda olduğunu söylemişti. | Siyatet> ALEMİNDE sisteminin iflâsına doğru! Yazan: Selim Ragıp Emeç mini kuvvetlendirmek için Londra kö- il n bir defa daha faaliyete getirii- mesi, bu sistemin tatbikatta her zaman akamate mahküm kalacağını bir dela da- ha isbat etmiş oldu. Esasen bu işin hor süretle çıkmaz olduğunu taraflar bildi leri içindir ki, son defa, zahiri bir anca ma temin edilebildi. Almanya ile İta mütemadiyen itiraz ettikleri gönüllü fin geri çekilmesi meselesine, prensip iti- barile vıza gösterdiler. Fakat büyük müy- kül burada kendini gösterdi. Gönüllülerin geri çekilmesi, bu işe bir mukaddeme teş- kil eylemek üzere, temzi mahiyette bir hâreketle iptidar edecekti. Her iki varal. ian muayyen mikdar gönüllü geri alına- caktı. Fakat Sovyet Rusya ile Pransa, Franko nezdindeki gönüllülerin fazla ol- duğunu Valans hüküme'i mezdinden çekilecek — (1000) — gönül'üye mukabil, Franko nezdinden (5000) gö- aüllünün geri alınmasını istediler. Bu taleb, bu gönüllülerin mikdarlarının tes- bit edilmesi işi yol açtı. İtalya, İspan- yadaki gönüllü mıkdarının (40) bin al- a nsp:ıry.ı işlerine ademi müdahale siste- mi sürerek duğunu bildirdi ve ayni zamanda, Fran- sız, İn, ve Rus gönüllü sayısının da derhal meydana vurulmasını İstedi. Fran- ga ile Rusya, İtalyanın verdiği (40) bin rakamını az gördüler. Bu defa, İtalya, onların bu tereddüdlerini bir haysiyet melesi yaptı, derken Almanyanın Londra sefiri Fon Ribbentrop Romaya gitti. Bu zatın kızı Londrada bir otomobil kazası geçirmişti. Doktorlar cenub memleket- lerinde tedavi edilmesini tavsiye etmiş- lerdi. Herkes. Fon Ribbentrop'un bü mak- saıdla İtalyava gittiğini sanıyordu. Onun, M. Mussolini ile mülâkatta bulunması, bütün dikkatleri o tarala çekti. Derken, bu zat, tayyare ile Londraya döndü ve n, Almanyanın müstemleke ih- tiyacından bahis olan notasını verdi. Bu vaziyot, bu şeklile, tamamen kart- gek bir mahiyet almış oluyordu. Nitekim, bir an için çehrelerde beliren tebessüm, birdenbire zail oldu ve herkes, ademi müdahale sisteminin artık bir netice ver. miyeceği mırıltılarını tekrar etmeye baş- Tadı. Hakikâat şudur ki İspanya mesele- de, karşılıklı mevki almış — bult devletlerin, bir nokta üzerinde iti rine iImkân yoktur. Birinin evot de- diğine, diğerinin, mantıkan ve limenfaa- ten hayır demesi bir zarurettir. Bundan dolayıdır ki, şimdiye kadar yapılan bü- tün teşebbüsler zaman kazanmıya matuf birer payyatiften ibaretti: Ve asıl mak- sad, İspanya umının harice - sirâyet #tmemesini temin eylemekti Bu tedbirler, çok çetin münakaşa ve mücadelelere vesile vermekle — beraber, simdiye kadar, bu maksadı mehmaemkon temin ettiler Fakat bundan böyle bir ışe yarıyabileceklerini zannetmek, pek betli bir şev olmaz, Çünkü ip kâfi dere cede gerilmiş ve kopma tehlikeleri, her- gün bir parça daha artmak suretile ken- dini göstermekte bulunmuştur. lim Ragıp Emeç ——— İstanbulun yeni çehresini çizmek için plânlar hazırlanıyor. Bu arada Ye- nicamii azameti ile meydana çıkarmak için lekeli ve yırtık bir paravan Bgibi önüne çekilen binaların yıktırılacağı söyleniyor 'Teşehbüsün pek yerinde olduğunu bu sütunda yazmıştım. Yalnız yeni ha- berlere göre Eminönü meydanında bir de havyz yapılacaktır. : Ben bu hâbere pek inanmadım. Çünkü denizin yanı başına havuz yapma. nin manası yoktur.. Havuz su görmek ihtiyacının doğurduğu bir zi Beyazıd meydanı gibi denizi görmiyen bir sahada havuz hem zi ihtiyaçtır. Fakat ribtim kenarına havuz yapmak, nasıl anlatayım, gidip pastırmacı dükkânı açmak gibi bir şey. a Avrupa şehirlerinde böyle ziynetler ihtiyaca göre yapılır. Meselâ Bükreş gibi denizden uzak yerlerde su ihtiyacını temin için hemen her meydanda fiskiyeler, kaskadlı havuzlar yapılmaştır. (Versay) ın meşhur havuzu da bu ihtiyaçtan doğmuştur. Deniz kıyısı yerlerde daha ziyade yeşil saha'ar yapılır. Bahçe mütehassıs- larının Tapis Vert dedikleri yeşil parterler meydana getirilir ve halkın çavır, çimen İhtiyacı böylelikle temin ediiir. Bizim Eminönü meydanı #çin eğer mutlak bir ziynet lüzımsa havuz değil, çimen yapmak daha döğrü ölür. İvi şey yapmak için hüsnüniyet ve servet kâfi ge'seydi bugün İstanbulda biret taş ve harç yığınından başka bir şey olmuyan binalar, tahta enkaz haline ge- len sevimsiz, stilsiz kâşaneler görül mezdi. İnkılâbın en iyi bir tarafı da zevklerimizi biraz olsun işletmiş olmasdır. Zevk ve tabiatle beraber,biraz da görgü sahibi olanlar için Eminönünde, deniz kenarında havuz görmek tahammül edilimez bir ıztırab olur, Bürhan Cahid yastür, t. hem Kayseriyo