27 Ocak 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

—— — rERA a 8 Sığfı 'SON POSTA Samsun (Hususi) — Samsunda bele- diye işleri birkaç sene evveline nisbetle mukayese edilemiyecek kadar inkişaf elmiştir. 935 yılında iş başına geçen şimdiki be- lediye reisi Naşid Fırat işe başladığı za- man belediyeyi on parasız ve dünya ka- dar da borç içinde bulmuştu. Bu borçla- jan en mühimmi yüzde 12 faizle Emlâk Bankasına yapılan 300 bin lirahk boerç- tu. Bu borcun faizi de verilemiyor, her yal resülmale zammediliyor, hem borç, hem de senelik faiz mikdarı yükseli- yordu. Naşid Fırat işe başlar başlamaz bele- diyenim borçları - nı, varidatını, müs- tacelen — karşılan- ması icab eden şe- hir işlerimni —tes - bit etmiş, 20 mad. delik bir program yapmış, bu progra mın da ancak MW milyon lira sarfi - le tatbik edilebi - leceği — neticesine varmıştır İlk iş olarak borçlar bir dü - Bamsun belediye reiti zene — konulmuş, Naşid Fırat Emlâk Bankasına edlan 300 bin liralık borç senede yüzde altı faize ve 30 bin liralık taksitlere bağlana- ı | | d Samsunda Atatürk heykeli rak ödenmeğe başlamıştır. Elektrik işinden dolayı belediyenin | Doyçe Oryant banka borçlandığı 150 bin lira da 21 bin liralık taksitlere bağlan- mıştır. Rompel su şirketinin alacağı para da 15 bin İiralık taksitierle ödenmiştir, bu sene bu borç bitecektir. Bu suretle belediyenin mali vaziyeti düzelmiş ve kredi itibarı hem sağlamnılaşmış, hem de yükselmiştir. İmar faaliyeti Şehrin haritası yaptırılmış, plân parası da ayrılarak bankaya tevdi edilmiştir. rı düşmiyecek şekilde imar faaliyetine başlanılmış, bir âyar istasyonu yaptırıl- mış, bir canavar düdüğile yangın ihbar işi kolaylaştırılmıştır. Belediyenin en mühim varidat mem- bal olan iskele harab olduğundan 17 bin lira sarfile yeniden yaptırılmış, 6 bin li- getirtilerek iskelede tahmil ve tahliye işleri eskisine nisbetle çok kolaylaştırıl- maştar, Mezbaha, elektrik ve itfaiye Mezbaha inşası için 50 bin lira ayrıl- mış, projesi hazırlanmış, Sıhhat ve Na- fıia Vekâletlerine gönderilmiştir, proje vekâletlerden tasdik edilip gelince ilk- baharda inşaata başlanacaktır. Elektrik santralı mazutla müteharrik- tir. 600 beygir kuvvetindeki Dizel motö- rü günden güne artan elektrik istihlâki- ni karşılıyamamaktadır. Bunun için te- (Devamı 14 üncü sayfada) K acemmzanı Samsunda kültür ve spor Yeni ve mükemmel bir Halkevi. binası inşa edilecek, Fenerdeki spor sahasi yeni baştan tanzim olunacak Samsun kiz İisesi talebesi bir geçid resminde Samsun (Hususi) — Samsunda kültür işleri ve kültür müesseseleri ileri vazi- yettedir. Vilâyet dahilinde bir lise ile bir ticaret lisesi, iki öortamekteb, 147 ilkmek- teb, birkaç biçki ve dikiş yurdu, iki bü- yük, 18 küçük kütübhane, bir de müze vardır. Lise ve orta mekteblerde 52 muallim çalışmakta, 1861 talebe okumaktadiır. İlk- mekteblerden 26 sı şehir ve kasabalarda 121 tanesi de köylerdedir ve bu ilkmek- teblerde 262 muallim çalışmakta, 15,032 talebe okumaktadır. Kütübhaneler Mevcud kütübhanelerden Gazi kütüb- hanesi bütün Türkiyede örnek kütübha- | nelerden biridir. 930 yılında 720 kitaola tesis edilen bu kütübhanede bugün on bi- Di mütecaviz kitab vardır. Bütün gazete ve mecmuaların yeni ve eski koleksi- yonlarını bu kütübhanede bulmak müm- kündür. Kütübhaneye her ay 8-10 bin o- kuyucu gelmektedir. Kütübhane müdü- rü Şefik Alışık burayı bir ilim yuvası ha- ine koymuştur. Samsunda Halkevinin ve mekteblerit | kütübhanelerinden başka fabrikaların da kendi amelelerine mahsüs küçük bi- rer kütübhaneleri vardır. Havzada Mustafa Conk isminde bir zat ta kendi evinde bir kütübhane tesis etmiştir. Bu kütübhanede dünyada - eşi olmıyan birçok-nadide ve yazma kitablar vardır. Kütübhane halka açik bulundu- rulmakta ve birçok âlimler başka yerde bulmalarına imkân olmuyan kitabları ge- lip burada tedkik etmektedirler. Şimdiye kadar Samsunda basılan kitab, gazete, mecmüua veşaire gibi eserlerle Gazi kü- 'übhanesinde bir-de Samsun köğşesi tesis edilmiştir. Halkevi Samsunda birçok yerdeki mevcudları- na nisbetle çok beğenilecek bir Halkevi vardır. Fakat bina ihtiyaca kâfi” gelme- diği için yenisi yaptırılacaktır. Belediye ve idarei hususiyeden maada —Samsun Halk Partisi de binanın inşasına maddi yardımda bulunacak, bu bina tamamlan- dıktan sonra Parti teşkilâtı da bu binada bülunacaktır. Binanın plânı için müsa- baka açılmiştir. — Birinciliği - kazanacak |lâyet dahilinde ye- Samsun - Bafra yolu 117,770 e liraya yaptırılıyor ' Samsun (Hususi) — Vali Fuad Toksal vilâyette imar işlerine büyük bir ehem- miyet — vermekte- dir. İktısadi ba- kımdan büyük bir ehemmiyeti — olan Bafra yolu 160,409 liraya ihale edil- miştir. Terme va Miliç köprüleri i- çin de 50 bin lira harcanmıştır. Vi« ni yaptırılan mek- * tebler için vilâyet * z büdcesinden Vali Fuad Toksal L17,770 lira verilmiştir. Samsuna 3 kilo- metre mesafede yeni ve büyük bir fi- danlık vücude getirilmiştir. Bafrada 254 metre uzunluğunda Mmu- azzam bir beton köprü yaptırılmıştır, bu köprü için nafıa büdcesindenr 225 bin lira barcanmıştır. Önümüzdeki yıl vilâyetin 100 yataklı hastanesine yeni pavyonlar ilâve edile- cektir. Samsundaki imar işleri için beş senelik bir program hazıtlanmış ve tat- bikatına geçilmiştir.. proje sahibine bin, ikinciye 500 lira ve- rilecek, baharda da inşaata başlanacak- tır. Spor ve gençlik kareketleri Vilâyet spor bölgesinde 9 spor klübü vardır. Bunlardan dördü Samsunda, iki- şer tanesi Bafra ve Çarşambada, bir ta- nesi de Vezirköprüdedir. Bölgede spor faaliyeti cidden takdire değer vaziyet- tedir. Geçen yıl Samsun İdmanyurdu Ka- radeniz şampiyonu olmuş, Ankarada ya- pılan maçta da Türkiye grupları birin- ciliğini kazanmıştır. Vilâye! ve Belediy: büdcelerinden yapılan 11,500 liralık bir yardımla Fener mevkiindeki spor sahası tagzim edilmiştir. Burası Karadenizin en iyi spor sahasıdır. Burası önümüzdeki yıl raya da elektrikle müteharrik bir vinç| ) Samsunun en güzel şeh biri olması pek yakındır Belediye çok iyi çalışıyor Bir yandan borçlar ödenirken bir yandan da modern bir şehrin bü ıhtıyaçları yerme getırılıyor Diğer taraftan da müstakbel plâna aykı-| -|hası 9576 kilometre murabbamlır, umum! Bi Samımdıinhm Samsunda tü muntazaman artıy ol tun ıstı Bu yıl istihsal yekönu 8& milyon kiloyu buldu H rağbetle alıcı buluyor ve kilosu 150 kuruşa ** Ütomatik eleklerde tütün Samsun, (Hususi) — Samsun şehrinin nüfusu 33,839 dur. Vilâyetin umumi sa- nüfusu da 338,014 dür. Bafra, Çarşamba, Terme, Kavak, Hav- za, Lâdik, Vezirköprü Samsunun kaza- larıdır. Samsun Karadeniz sahillerinin en mü- him ticaret iskelesi ve en önde gelen 15- tihsal merkezlerinden biridir. En mühim istihsal maddelerinden biri de tütündür. Vilâyet dahilinde her yıl işlenen arazi 362,749 hektardır. 383,684 hektar arazi de mer'a olarak kullanılmaktadır. Her yıl istihsal edilen mahsul 250 bin tonu te- cavüz etmektedir. İhracat her yıl 15 mil- yon lira kıymetini bulmaktadır. Tütün Samsun ve Bafra tütünlerinin cihan- şümul şöhreti herkesin malümudur. Sam- sun ve Bafra tütünleri dünyanın her ye- rinde koku ve içim mefaseti için mutla- ka tütün harmanlarına karıştırılmakta- dır. Bunun için de daima rağbettedir ve daima alıcı bulmaktadır. Tütün istihsa- lâtında daimi bir artma vardır, 931 yılm- da istihsal yekünu beş buçuk milyon ki- lo iken şimdiryekün sekiz milyon kiloya yükselmiştir. Tutunun kilosu 115-150 ku- ruşa satılmaktadır. Yumurta Samsunda yumurta ihracatı da ehem- miyetle gözönünde bulundurulabilir. Be- her sandıkta 725 yumurta olmak üzere Samsunun bir yıllık yumurta ihracatı yapraklarının ıte'rn,îzterımf—’â'i zamanlarda yumurta ihraCâ müş, buna mukabil dahili mıştır, Fakat dahili istihlâf min etmemektedir. Samsun W ticari faaliyet bakımından # gelen şehirlerimizden olduğ! da hemen hemen bütün baf leri vardır. Liman faaliyeti 4—'“’*“!d yandır, Samsun limanından bin tona yakın deniz nakh)'a tadır. Samsuna bir yılda 8€ milerin tonâj yekünu 1,096 Fabrikalar Samsunda tütün, elekh'i!" Nf vağ, müskirat, buz, kiremîd' .- reste fabrikaları vardır. Ya,_ fabrikası günde 6 bin kilo t gara imal etmektedir. Hf—““uz başlamamış olân mangant?ı | g şun, bakır, antimuvan ms : başka her yıl 25 bin ton €€V' 5 Havza linyit madeni Sıufîlswı J_ rının ve sınat müesseselerini! j karşılamaktadır. Göl - istihsalâti Samsunun Bafra gölünd? ' bin kilo sazan ve kefal bah%ih fa ve ihraç edilmektedir. I—'â KT aP Linenit, Akçasaz göllerinin 18 mühim bir yeküna varmaktâ mak, Yeşilirmak — ağızların”” Mersin balıklarından istihsâ yarlar çok güzel hazırlanma yah havyarlar piyasaya RU5 E v / | 100 bin sandığı bulmaktadır. Yalnız son S RARRA S MÜD öümüi Sarsakllr k e 3 satılmaktadır.