9 Mart 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 12

|Güyan zin SON POSTA Sayfa 11 danlarında 20 yıl yatan iki |masum Türk çocuğu vatana kavuştular E E l a « A, gl < ç “ X w e' w Bt A ü a V d (Baştarafı 1 inci sayfada) Hülâsa ., Yirmi yıldır çektiği hasret, tü ttiyet, bütün hüviyetinde bariz izler, ©rler bırakmış. #lerini anasından ayırmıyor, löıı'm suallerime cevab rken — bile Ceri onda. Bir aralık hislerini içinde '#Etdemedi: &; Anneciğ diye boynuna sarıldı... | Mes'ud edeceğim... Her şeyi unut- &cağım sana... Bundan sonra hiçbir *€ elini sürmiyeceksin!.. N hizmet etmesini öğtendim... Ça- SHt yıkamasını öğrendim. Ortalık sü- Emesini öğrendim. leğii S0 gibi yemek pişiriyorum. Bir Bibi dikiş dikiyorum Yalnız arada fark var: Eskiden, yabancılara köle- #lmek gmurumu kırıyordu. a Undan sonra sana hizmet edeceğim... la: Güyanda bir felâket olan hizmet- ;lk, burada saadet haline - girecek!.. tceksin... Nasıl bakacağım sana... Dasının gözleri de yaş içinde: | — Demek, diyor, çok cefa çektin ora- ' ğ "thın d Hilmi gülümsüyor: v; © kadar değil.. Ben, diğer mah- O "lar kadar ezilmeyişimi. sakatlığıma | N“u)um. Küçükken düsmüş, sağ kolu- İL, , İncitmiş: O kazadan sonra, sağ çamda hafıf bir sakatlık kalmıştı. S: * Olduğum içi hizmetlere ç lîıın:ymi.arm! zabitana, beni ağır Gardiyanlara, lürine hizmet ediyordum. W::"'! sakatlık denilen felâket, bir nimet oldu! hmed Hilmi bana dönüyor: İL> Ben, diyor, gelirken İstanbulu uzak- N tanımıştır. Fakat içine — girdikten 'a tanıyamadım. Rıhlıma inip te, bir fesli insan göremeyince arkadi g orada Ç Yahu... dedim, yanlış bir yere göl- 0 Olmıyalım?.. İ da etrafın: süzerek hayretle Sordu: | e Yahu, İstanbulda Türk kalmadı mı | a* | Ptkat gonra annemden, memlekette ÇEan inkılâblar hakkında malümat, a-,| A, hayretten bayrete sürüklendim. | Neder ne fes kılmış, ne kalpak, ne kü- | İkümazsınız... Vapurda bunu — düşü- 9t, arkadaşla konuşurken: © Kim bilir, diyorduk, şapkaya alışan imize, fesler, kalpaklar ne kamik | Mecek? şilem fesin, kalpağın atıldığmı müj hce, sevincimden şapkamı havaya İŞim! dİ tanbulun neresine bıko;ım.ı u:ogınuş bir çocuk gihi şaşıyorum! Ka 'İçlnde olduğunuz için, yapılan 'de- p. iklerin, yeniliklerin, memleketin İk,, , Hülini bilenleri ne kağar şaşırtabi- | | 'ıl tasavvur edemeztiniz... | | "n sdasında memleket hakkında © hemen hiç Malümat alamıyorduk. Körüyoruz ki, <yeni> değil, <yep- k“:r 'Türkiye kurulmuş! &Ş AMed Hilmi, riczm üzerine Güyan- Basıl ayrıldığını ve memlekete nasıl Bunu şu cümlelerle hülâsa edi- ön ç Bühdan 7 ay evvel, bir gün bizi ya « #ğiran hapishane müdürü: Siz, deği, Reisicumhurum emrile af- Nz... Fakat buradan çıkmadan ev- "qıq'"!fhlekvlınizde Güyanda gördükle- | 'ş Deşretmiyeceğinize söz vereceksi- A ğçltvinç ve hayretle: e ÇAS Münasebet? dedirr. Ben muhar- f**“lın kil. ’ı,,:“ Buharrir değilsiniz amma, Ora- ıq.m: Varmaz, muharrirler tarafından thîlsmrı_ Size birçok sualler sö- "lq.u T Ve siz onların muhasarasından h%;"“k için bazı cevablar vermek ha ğ?eı'mde kolacaksınız!... İşte 0 B & yi üyan aleyhinde bulunmuyacağını- çe T"'"")'or musunuz? :îîl':h“n_c Müdürü, bir memura nu- uir hı:ımyleyıp getirdiği bir dosyadan Vi Biyeç Çıkardı: Bu, bir *Son Postar a ;*ği Sayfasında benim bir resmim z Kidürün açtığı sayfalarda, altları N alemle çizilmiş yazılar gözüme S ra birden ve gayri ihtiyari: Âhne, , diye haykırdım. KD LARBEL Mehmei Hilmi anası Mehmed Hilmi yeni bir yardım bekliyor (Baş tarafı 1 inci sayfada) nin bü mazur kahramanı, bundan yir- mi sene evvel, buzün kumandanı bulun- duğunuz Nafıa ordusunun namuskâr, ça- lışkan, ve fedakâr bir neferiydi. İstanbulun işgal altında inlediği o de- virde, bir gece, üç cesur ve merd Türk de- Hikanhsı üç sarhoş ecnebi neferitin ha- karetine, tecavüzüne maruz kaldılar. E- n o talihsiz çocuklarını bu mütecayizlerden — koruyabilecek — hiçbir kuvvet mevecud değildi. Ve onlar, baz- medemedikleri ağır hakaretlerden köü- Tunmak için dövüşmek — mecburiyetinde kuldılar. Mütecavizlerden üçünün ölümü ve bi- risinin —yaralanmasile neticelenen bu kanlı kavganın yegüne şahidi Mehmed Hilmiydi. Ve Mohmed Hilmi, ölüme miehküm olmaktan kurtarmak 1- çin, gördüklerini inkâr etmeyi bir vazife | saydı. Bu inkâr yüzünden, Mehmed Hil- j nlel üç vatandaşını miyi, ecnebi neferlerini öldüren üç deli- Kkanlı ile cürüm şeriki saydılar. Ve Mehmed Hilmi, bütün tehdidlere, bütün işkencelere rağmen, o şahadetten | için ömrünün tam yirmi se- | nesini Güyan sindanlarında geçirdi! — | Fakat, bu kadirşinas müllet llehıed! Hilminin bu fedakârlığını tnkâr etmedi; Xe onu tam yirmi sene vazifesi başından uzakta bırakan bü mahkümiyeti, meşru, gerzetli bir mazeret, ve mükâfatlandırıl- mıya lâyık bir vazife saydı. * Böyle olduğu içindir ki, Mehmed Hll- nin bu yirmi sene zarfında mahrum iğı maaşlar Üüzerindeki hakkı da mahfur tutuldu. şimdi, Mehmed Hilmi, alâkadar ma- xamdan, mahfur tutulan bu hakkın ken- disina teslimin! istiyecek. Biz, bu hakkın öna teslimi olünacağın- dan hiç şübhe etmiyoruz. Yakat Mehmed Hilminim vereceği is- Uda üzerine himayekâr nâzarlarınızı da- vet emeliledir. ki, bu satırları yazmak ce, sarçtini buluyoruz. Bu istidanın, yüksek bimmettnizle makamlar arasında uzun- ca bir seyahatfen kurtulması sayesinde- dir Ki Mehmed Hilmi, yirmi yıldır. hâas- retini çektiği O rahat nefesi alabilecek! O. yirmi sene, evvelâ adalelin tecelli- gini, sonra kendisini bürriyete kavuşlu- racak kararın verilmesini, daha sonra xendisin! yurda kadar getirebilenek nak- di yardımı, ondan sönTa da yurduna, &- nasına kevuşacağı günü bekledi! Ve ni- hayet dün, iki sevgilisine birden kavuş- tu! gah ki buna rağmen, kara talihinin ona Fakat nasib ettliği intlzar ikencesi Hâlâ sona eng'u:n“ de anasını ve kendisini sefa- Jete düşmekten kurtaracak yardımı bek- lyor. b kü Fakat bu sefer beklemiyecek: Çünl ben dün ona, yüksek huzutunuza çıkan anu tarif ettim! kurtulaş yol Naci Sadullah __________-—--"'_._—__——:-—_— Çünkü ayni sayfada, annemin de res. mini görmüştüm. * Müdür sordu; — Bunları okudunuz. mu? t Bilâtereddüd: y — Hayır... dedim. Çünkü hakikaten 0- kumamıştım. Evvelâ o gazeteyi elime ge- çirmeme imkân yoktu. Sonra yeni çıkan harfleri öğrenememiş, eskileri de hemen tamamgya unutmuştum. Hapishane müdürü bal — Siz, dedi, İstanbula gider gitmez bu gazeteye teşekkür edin. Çünkü bu gaze- te sizi kurtarmak İçin, çok ,çalıştı. Fakat bu teşekkür vazifesini yapare ken, onlara bizden bir fenahık görmedi- ğiniz) söylemeyi de unutmayın!.. ve muharririmizle beraber Mehmed Hilmi sözlerine kısa bir sü- küt fasılası verdikten sonra: — Bilmem, diyor, bunları size anlat- makla orada verdiğim sözü yerine getir- miş olmuyor mMüuyum? Ve biçare annesini çok uzun sık öksü- Tüklerinden birini daha savuşturarak de- vam ediyor: — O gün, o könuşmadan sonra hapis- haneden çıktık. Fakat peramız olmadığı için, Güyandan ayrılamıyorduk. Nihayet geçenlerde, Paris sefareti, yol maszafımızı da gönderdi. İki arkadaş, ilk vasıta ile Parisin yolunu tuttuk. Paris sefaretinde gördüğümüz iyiliği, yardımı size tasvirden âcizim. Sefir Bay Suadın refikası, ikimize de bir anne şefkati gösterdi: Sefarethaneye, üzerlerimizde birer beyaz pantalan, ve birer atlet fanilâslle girmiştik: Yani iki sevseri meczub kıyafetinde idik. Fakat oradan çıkarken bizi görseydiniz başkâ- tib sanırdınız. Çamaşır, esvab, hattâ şap- ka, kaşkol, eldiven, kravat, sahibi olmuş- Hele o kravatları takıncıya kadar ne kadar zahmet çektiğimizi anlatamam. Çünkü yirmi söne İçinde, kravat bağla: masını bile unutmuşuz!.. Zaten Güyanda, unutmadığım yalnız iki şey vardı: Annem ve memleketim!.. İngiltere ile İtalya arasında İlk — resmi temaslara başlandı (Baştarafı 1 inci sayfada) Von Ribbentrop Londrsda dört gün kalacaktır. İngiliz komünistlerinin nümayişi Londra 8 — İngiliz kamünist fırkası, Ribbentrop'un Londrayı ziyaretini pro- testo etmek Üzere bu aksam bir nümayiş tertib etlmeğe karar vermiştir. Nümayişçiler, saat 22.90 da Pikâdelli Sirküs'de toplanmışlardır. Berlin 8 (AA) — Von Ribbentrop'un bir müddet kalmak üzere bu akşam Ro- ymaya hareket edeceği Alman istihbarat bürosu tarafindan bildirilmektedir. İngiltere - İlalya ve Mısır Kahire 8 (A.A.) — Mısır hükümeti, bir tebliğ noşretmiştir. Bu tebliğde büyük Britanyanın İngiltere - Mısır muahede- namesi ahkâmı mucibince İngiliz » İtal- yan müzakerelerinde Mısırın menafiini müteessir edecek hiçbir şeye muvalakat etmiyeceği ve Mısıra müteallik hususat- ta evvelâ Misır hükümeti ile istişarede bulunacağı hakkında Mısıra teminat ver. miş olduğu beyan edilmektedir. Japonya haberdar edildi 'Tokyo 8 (A A.) — İlalyanın Tokyo bü- yük elçisi, haricıye nazırı Hirota ile u- zun bir görüşmede bulunmustur. As tazetesinin bildirdiğine , bu götüşme esnasında Uzakşark işleri ko» nuşulmamış, yalnız İtalyar. büyük elçisi Hirotayı yakında başlıyacak olan İngi- liz « İtalyan müzakerelerinden haberdar etmiştir. Gazetelerin mütaleaları Londra 8 (A.A.) — İngiliz - Alman mü- zakerelerinden bahseden Deyli Herald diyor ki: Haber aldığımıza göre yarın Londraya gelecek olan Alman hariciye nazırı Von Ribbentrop, her zamandan ziyade itilâf. giriz davranacaktır. Müstemlekeler me- |selesini ilr safta mevzuu bahsedecek ve Avrupa meselelerine İngiltere ve Fransanın müdahalesinin Almanya ile anlaşma akdine münl olacağını söylü- yeceki iden böyle bir cevab alacağı Chamhberlain'e söylenmişti. Fakat buna inanmak istemedi. Bugün işlerin zanne« dildiği gibi yürümediğini anlamağa başe lamıştır. Fransızlara göre Paris € (AMA) — Chamberlsin'in dün ak- şamki nutkunu mevzuubahseden gazeteler, İtalyan . İngiliz ve Alman - İngiliz müzake- relerinin başlamş olduğu bü mırada Fran « sıt * İngiliz münasebetlerinde bir değişiklik olmadığını ve iki memleket arasındaki gn « laşmanın sulh garantisini teşkil — eylemekle bulunduğumu yazıyorlar, «Bpok» diyor ki: | — Büyük Britanya hükümeti dünyanın öte İkısamlarına alâkasızlık göstermiyor. Kuvve- te müracaat edilecek yerde sulh — yollarile müzakerelerde bplunulması için İngiltere a- ra sıra sesini! yürseltmek eazmindedir. Bu, Al matzyanın Avusturya ve Çekoslovakyaya yap tığı tebdidlere açık bir telmihtir. İngiltere ne kadar kuvvetli olursa, barış — yolundaki rolünü de o kadar kolaylıkla yapabilir. Bu rol daba bugünden öyledir. Fakat giriştiği müzakereler akim kalırsa, bunun daha mü- eecir olmasına çalışacaktır. «Eko dö Pari» de şöyle yazıyor: Fransa, İngiltere ve onlarla bernber o « lanların hareketleri: İşte hakiki — kollektif emniyet, işte hayali olmuyan Milletler Cemi- yeti. Şurası muhakkak ki bugün — İngiltere |ve Fransa taarruza Kkurban gidebileceklerin İaavasını ele almış bulunuyorlar. Fakat Hite lerci Almahyanin bir «Milttel Europar kur « yüak istedii Avrupada Önüne bir sed çekil- miyecek midir? Chamberinin — bu noktada susuyor. Ancak İngiltere bugün her sahada munezain gayretler sarfediyorsa, bu Alman- yayı Avrupa üzerinde Hegemonyasını — tesiş etmekte ve İtalyayı da Akdeniz ve Afrika « daki statükoyu Ritüst eylemekta serbest bi « rakmak için değildir. Bize kalırsa Lord Ha « Mfaks'ın takib ettiği usul belki de zulhu tee min hususurda en iyi yol değildir. Fakat İne gilterenin her şeyden elini çekmiş - olduğu da iddia eği!emez. ;Sovyet Rusyadaki muhakeme safhaları (Baştarafı I inci sayfada) zin 7 nci parti kongresi tarafından tasdi- kinden sonra bir isyan hazırlamak, Le- |nin, Staiin ve Sferdlov'u tevkif etmek ve ınımı da düve etmiğtir. Manizev bu Buretli Buharin'in tedhişci suikast faillerile işbirli.. ği yapmadığını bilâkis onların bu — sulkast teşebbüslerinin hedeflerinden birini de kene disinin teşkil eylediği tarzındaki ifadelerini Nihayet, hergün, her gece gördüğüm | yen' bir hüküme: kurmayı düşünmeğe 'cerhetmiş bulunmaktadır. bu iki rüya da hakikat oldu. Uzaklardan, minareleri, vapurun etrafında kanad çır- pan martileri görünce, eriyor, ölüyor, de- liriyor gibi oldum. Rıhtımda toprağı öptüğümüzü ve ağla- dığımızı gören gümrük memurları, delir- diğimizi zannettiler!» Memleket yemeklerine hasret çektiği- ni söyliyen Mehmed Hilmi ile birlikte Sirkecide bir lokantaya girdik. İştahlı bir yemekten sonra, onu, gâh gözlerim yaşa- rarak, gâh gülerek, gâh şaşırarak uzun uzun dinledim. Ondan dinlediklerimi, birkaç gün sü- recek bir yazıya ancak sığdirabileceğim! Ve o satırlar size, Mehmed Hilminin Güyana niçin, nasıl gönderildiğini, ora- daki yıllarımı nasıl geçirdiğini anlatacak, yani yörmi yıl sürmüş uzun ve heyecanlı bir macera hayalının kısa bir Tromanı olacak! Naci Sadullah Sinema biletlerinde Vergi nisbeltleri İndirilecek (Baştarafı 1 inci sayfada) daki tedkikler devam etmektedir. Ucuz- latılacak maddelerin başında giyecek eş- yası bulunmaktadır. Giyecek eşyası üze- rinde yapılan tedkikler bunların fabri- kalardaki maliyet fiatlarile satış fiatları arasında mühim fark görülmüştür. Mal- İarın ikinci ve üçüncü ellere geçmesin- den hâsıl olan bu farkın ne suretle izale edileceği üzerinde durulmaktadır. Bu fark, kumaşlarda bilhassa yünlü ku- maşlarda yüzde seksen, hâlttâ yüzde yüz derecesindedir ve hayat ağırlığı üzerinde- ki tesirleri de mühim sayılmaktadır. Bu farkın kaldırılması için nâzım rolünü yapacak «Fabrikalar satış mağazası ve kooperatifi» kurulması fikri ileri sürül. mektedir. Bu takdirde ikinci ve üçüncü cağı kuvvetle tahmin ediimektedir. başladığını bildirmiş, fakat Lenin'i kat- letmenin hiçbir zaman mevzuu bahsol- madığını ileri sürmüştür. Bunun üzerine müddeiumumf isticva. bın bir müddet için kesilmesini taleb e- derek Gorki'nin tababet vasıtasile katli hakkında doktor Betostolski tarafından yapılan bir beyanatı okumuştur. Buha- rınin suç arkadaşları olar doktor Levin ve Pletnev tarafından yapılan bu cina- yet hakkında, doktor Betostolski diyor ki ölümünden pek az zaman ev- Tet etlim ve Levin'in hasta üzee rinde ya çok fazla dozlu veyahud yerine de olmıyan muhtelif enjeksiyonlar yap- makta olduğunu müşahede ettim.» Âdet veçhile, muhakemenin — saal 15 den 18 e kadar tatilinden sonra, yeniden Buharinin istievabına devam — olünmüş- tur, Buharin, Lenini katletmek niyetin- de bulunduğunu Teddetmiş ve — Brestli- tovsk muahedesinin akdini müteakip Al- manyanın Moskova büyük elçisi Mirhabı katleden sosyal ihtilâlci grupu ile fikir beraberliğinde bulunduğunu da kabul et- memiştir. Bir şahidin söyledikleri Şahid sıfatile dinlenen Sol Sosyal Ihti - Jei grupu merkezi komitesi sabık mühim â- zasından Kamkov sol cenah komünistleri - nin ve Buharin'in Ihtilâl ve Lenin'in katli projelerinden haberdar bulunduklarını söy- demiştir. Bundan sonra dinlenen Mantzev 1918 de Lenin'i tabanca ile yaralıyan ve bilühare 1- dam edilen Fanni Kaplan'ın yalnız sosyal- ihtilâlei partisinin merkez servislerinin de - Bil fakat ayni ramdnda sol cenah kamü - nistlerile Buharin'in talimatı üzerine hare- ket etmiş bulunduğunu bildirmiştir. Mantsev, ayni zamanda, bir Anarşist tara fından komünist partisi Moskova —mıntaka komitesinin Leontlevaki sokağındaki bina - #ma atılan bombanın, ancak tesadüfen ora- da bulunan Buharin'e karşı atılmış olma - — ——— Buharin, bundan sonra, 1918 de Lenin'ian tevkif plânların? ük olarak Troçkinin ilert atmış bulunduğunu bildirmiştir. Celsenin sonunda müddelumumi, — sabık dahiliye halk komiseri Yagoca'nın teşvikile doktor Pletnev. Levin, Kazakov ve Vinogta- dov tarafından Gorki, oğlu Peşkov, sabikk dahiliye komiser! Menjinski ve sabık dev « Jet plânı dairesi retsi Kuybişev'in tababet yölile katledilmelerini tedkik eyliyecek olan beş asker doktara sorulacak svalleri ökü « muştur, Bu eksperler, Corki, Menjinski ve Kuybişev hakkında tatbik olunan tedavi u- sulünun ölüme sebeb olup olmuyacağını ve- yahud ölümü çebuklaştırıp çabuklaştırmı « yacağını tedkik edeceklerdir. Celseye göce sant 11 de nihayet miştir. verll « CAA) Doktor ne diyar? Moskova 8 (AA) — Levin Gearki'yi ve ço« cuklarını sevdiğini ve Yagodanın emirlerine korku İle itaat etmiş bulanduğunu bildir « miş ve Gork! 24 santte 40 tanc kamlri ei « Jeksiyon e normal bir adam için zararsım ve fakat verem olan Görki için zararlı mike darda Striknin, Kafeln ve Dijitalin enjek « siyon yaptığını söylemiştir. Diğer taraftan Levin, Letnef ile mutabık olarak, Pletmef de bunu itiraf etmiştir. Zayıf bi halde olan Görkinin her türlü ihtiyat « sızlıklar yapmasına müsaild — bulunmasına yafisaade etmekte idi. Dünkü muhakeme Moskova 8 (A.A.) — Troçkistlerin ve sağ- Jarın bügünkü muhakemesinde — Gepeunun eski relisi “Yagoda selefi Menjinski lle Gorki- nin oğlu Peçkof'un katli için emir verdiği « ni itiraf etmiştir. İstlevab edilen Dr. Kazakof, — Levin ile Yagodanın, kendistne Menjinskinin ölümü- nü tesri için talimat verdiklerini texid et « miştir. İtiraflar Mosköva 8 (A.A) — Troçkistlerin muha- kemesinde, Yagoda Menjinski ile Gorkinin oğlunun katillerini kendisinin tertib ettiği- ni itiraf etmiş ve fakat bu 1El elnayetin gize H celsede mühakeme edilmesini — istemiştir. Müddelumumi bu talebe itiraz etmemiştir. 'Yagoda bu itirafı kendi sekreteri Bula « nodfun İfadesinden sonra yapmıştır. Üniversite Rektörlüğünden : e : 379965 lira 88 kuruş bedeli keşifli birinci Şirürji Kliniğinin kapalı zarfla talib ellerin çok zam yapmalarının önü alına- | çıkmıyan inşaatının pazarlıkla ihalesi kararlaştırılrıştır. İsteklilerin 14/3/938 Pazartesi günü saat 10 da pazartlık için PK KirMETLI Keskin Kaşeleri üşütme, grip, nezleye ve ağrılara bire birdir. komisyonda bulunmaları. «1101» Tlik ve 10 cutuları u