April 23, 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

23 Nisan ÜTELGRAF HAB Amerikada “Muhteşem uçan kaleler,, yapıldı Toelır ve makinelîr tüfekler için taretleri havi olan bombardıman tayyareleri yere inmeden Amerikadan Avrupaya gidip gelebileceklerdir Nevyork 22 (A.A.) — Bugün öğrenildi-| «Uçan kale» den maada, İngiltere bü- Gine göte, Amerika birleşik devletleri hü- | kümeti, saatte 450 kilametre sür'atinde kümeti, silâh modeli satın almak üzere|tek motörlü muharebe tayyareleri ile üç burada bulunan İngiliz heyetine, arala -| HP bombardıman deniz tayyaresini de rında <«Uçan kale» ismindeki meşhur bombardıman tayyaresi de olduğu halde otuz tayyare modeli teklif etmiştir. Buü modellerin ihraç edilmesinde Ame- trika birleşik devletleri hükümeti hiç bir mahzur görmemektedir. Zira hükümetin kanaatince Amerikan kara ve deniz or- dularında bu modellerden daha çok yük- sek kiymette makineler mevcuddur, satın alabilecektir. Amerikan hükümeti, daha yeni model- leri ihraç için vermemektedir. Amerikan ordusunda, bugün, ltayyarenin alt ve üst kısımlarında toplar ve makineli tüfek - ldr için taretleri havi mühteşem uçan kaleler ve Stratöslerde hareket eden ve yere İnmeden Avrupaya gidip dönebilen altı motörlü muazzam bombardıman tay- yareleri vardır. Franko, hükümetcileri çember içine aldı 2600 kilometre murabbalık arazinin işgal edilmesi ve temizlenmesi işi polis kuvvetlerine bırakıldı Saragas 22 (A.A.) — Havas muhabiri bildiriyor: General Solhağa'nın Lerida ide Fransız hududu arasında 7 nisanda başladığı manevra hareketi, bugün Bi - saurri Venaske'den yürüyen — kuvvetler ile Sort'dan ilerliyen kuvvetlerin arala- rında irtibatı temin etmeleri suretile ni- “hayete ermiştir. Hükümetçiler, bu mınta- kada, merkezi Malpas olan 2600 kilo - Metre murabbalık bir arazide çember içine alınmış bulunmaktadır. Sol cenah kuvyetlerinin - karşısındaki yedi bin kişilik hükümetçi kıt'aları, hu - dudu geçmek suretile kaçmıştır. Sağ ce- nah kuvvetlerinin karşısındaki hükümet- çi kıt'aları da Sco de Ürgel istikametin- de geri çekilmiştir. Frankist kuvvetler halen, hududu kendi muhafazaları altına almış bulunduğundan 2600 kilometre mu- rabbalık arazinin işgal edilmesi ve te - mizlenmesi işi, ihtiyat polis kuvvetlerine pırakılmıştır. Başkumandanlık, bu işin u- zun sürmiyeceği kanaatindedir. Zira hü- kümetçi kuvvetlerin büyük bir kısmı kaç- maktadır. Salamanka 22 (ALA.) — Umumi karar- gâhın tebliği: Kastellon eyaletinde ilerliyen kuvvet- lerimiz, Kastellonun 40 kilometre şimn- linde ve Vinaroz'un 80 kilametre cenu- bunda kâin Alkala de Kiver şehri ci - varını zaptetmişlerdir. Madrid cephesindeki kuvvetlerimiz U- sera mahallesinde dün mühim bir mev- zil ele geçirmişlerdir. Türk - Sovyet dostluğu Sefir; “İki memleket arasındaki dostluk müşterek sulh emeline sağlam bir tarzda istinad eylemektedir,, diyor Ankara 29—Yeni Sovyet büyük elçisi Bay,milletinin ecnebi müdatalecilerin sülkasd - terentler aşağıdaki beyanatının Türk mat - ajansından rTica etmişlerdir: BSoyyetler Birliği hükümetini dost Türki- yede temsil etmek gibi şerefli ve o nizbette Mmes'uliyetli bir vazifeyi bana tevdi etmiş ol- Mmasından dolayı duyduğum derin ve sami - mi sevinci Türk matbustı vasıtasile ifade el- mek fırsatını bulduğumdan dolayı pek zi - yade memnunum.. Bundan önce de bu çok — misafirperver memleketto bulunmuştum. Birkaç sene ev - vel güzel memleketinizde yaşamış, çalışmış ve en iyi hatıralarla ayrılmıştım. Bimdi BSövyetler Birliğinin büyük elşisi m- fatile büyük bir memnuniyetle — geliyorum, husuzsile Ki ikt memleketimizin karşılırlı men Faatlerinin, an'anevi Sovyet - Türk dostlü - Bunuş-ileride takviye ve takişafını âmir bu- hmduğu kansatindeyim. 'Türk devlet adamlarile ve bilhassa Baş - Vekil Ekselans Celâl Bayar ve Harlciye Veki- M Ekselans Tevlik Rüşdü Arasla yaptığım fik temaslar, milletlerimiz ve hükümetleri - mlz arasında mevcud çörülmez dostluğun is- tikrar ve kuvvetini tebarüz ettirmiştir. Filhakika, Sövyet - Türk münasebatı ge- $ici mülâhazalara veya siyası mütalealara değii, karşılıklı hakiki menfast, — mütekabil anlayışa ve müşterek sulh emeline — sağlam bir tarzda istinad eylemektedir. İki memle - Arasındaki dostluk, gerek kahraman Sövyet milletlerinin gerek kahraman Türk Jerine karşı istiklâllerini silâhla müdafan et meye mecbur — bulundukları o kahramanlık İdevresinde başlamıştır. Bafir iki memleket arasındaki dostluğun tarihçesini yaptıktan sonra sözlerine — şöyle devam etmiştir: Hâlen, münhasıran gergin olan enter - masyonal bir vaziyet içinde, bu dostane Sov- yet - Türk temam, kollektif emniyet esasına müstenld taksim kabul etmez barışın te - minine yarayan mühim bir âmil olarak da- ha müessir bir rol oynayabilecektir. Türk - Bovyet dostluğunun bundan sonraki takvi- yestnin ve tahkim etmek şuretile, İleri inşan« hiğın mütecarrız kuvvetlerin milletler araşın- da yeni bir kanlı kıtal çıkarmak hususun « daki einai teşebbüslerine karzşı olan mücade- Tesinde kıymetli bir âmil olacağına aslâ şüp; he yoktur. Boyyetler Birliği le Türkiye — arasındak! münasebetleri büyük bir memnuniyetle gö - rüyor ve Sesbit ediyorum ki, ekonomi, tica - ret ve kültür sahalarında da müterakki bir şekilde Inkişaf etmektedir. Barsılmaz ve vefalı TüÜrk - Sovyet doat - luğunun bundan sonraki inkişafından ta - Mümen emin olarak, barışın muhafazası ve İki milletin terakkisi için emin bir râman olan bu müaksada eriçşmeğe bütün kuvvetim- le çalışacağım. Bu yolda yalnız Türkiye Cum huriyeti hükümetinin değil, ayni zamanda fevksiâde takdir ettiğim Türk matbuatinın devamlı müzaheretini bulacağıma kanlim. Romanyada demir muhafızlar reisi Gasuslukla da İtham ediliyor nun ahkâmına tevfikan tasfiye edilecektir. Bükreş 23 (LA) — Rador afansı tebllğ Demir Muhafızların faaliyeti hakkında Dahiliye ve Adilye Nazırları tarafından ve - | “!hin mevcud olduğu anlaşıldığını Dahiliye ve Adliye Nazırları bilhassa, clde edilen evraktan geniş bir casusluk şebeke - tebarüz Tilen izahatı müteakib nazırlar — meclisi 20 | “tirmişlerdir. Nisanda gu kararı vermiştir: Kordesnu'nun birbirini müteazib kur - duğu sArkanj Mişel», «Demir Muhafızlar» ve şhtr şey vatan içiüa teşekküllerinin — Ugası hakkında! Kordeanu'ya ald bir dosyanın tedkikin - den bu hareketin polls müdüriyetinde, em - niyeti umumiye ve büyük — erkânıharbiyede muhbirleri bulunduğu eanlaşılmıştır. Diğer bazı evrak ile de ecnebi teşekkül « SON POSTA ERLERİ Almanlar Tiryeste limanı İle meşgul Berlin 22 (A.A.) — Tiryeste limanının istikbali meselesini tedkik eden Doyçe Fölksvirtşaft mecmuası, bu —meselenin dost olan Almanya ile İtalya arasında kolayca halledileceğini yazmakta ve şun- ları ilüâve eylemektedir. «İki memleket Alman ticaretinin — bir nisbet dahilinde Tiryesteden geçmesi hu- susunda- tilâf ettikleri takdirde —İtalya evvelce Avusturyanın istifade ettiği ser- best mımtakayı yeni Alman devleti lehi- ne terketmeğe mütemayildir. İtalyan hbü- küzneti, Anşluşdan sonra bu imtiyazı Âl- manyaya vermek İstememişti.. Memeua, Duçenin Adriyatik limanları- İnın zimamdarlarile geçende yaptığı gö- İrüşmelerden sonra yakında Tiryosteye yapacağı ziyaretin ehemmiyetini tebarüz ettirmektedir. Habeş meselesi karşısında Milletler Cemiyeti | Cenevre 22 (AA.) — Milletler Cemi -| yetinin gelecek içtima devresinde dün - yada bütün gözler Cenevreye dönecek - tir. Cemiyet bu devce esnasında beynel- milel siyaseti alükadar eden başlıca me- seleleri tedkik edecektir. Bu moseleler şunlardır: 1 — Çinin müracaati, 2 — Habeşistan meselesi, $ — Anşlüs neticesinde Avus - turya mültecilerinin vaziyeti, 4 — Ce - miyetin mukavelesini değiştirmek üzere Şili tarafından vuku bulan teklif. Başvekil ve Hariciye Vekili şehrimizde Ankara 22 (Hususi) — Başvekil Celâl Bayar yanında doktor Tevfik Rüşdü A- ras olduğu halde 19,15 de kalkan ekspre- se bağlanan hususi vagonla İstanbula ha- reket etmiştir. İstasyonda meclis reisi Abdülhalik Renda, Riyaseticumhur baş- yaveri Celâl vekiller, meb'uslar, kordip- ğ lomatik vekâletler ve müesseseler erkânı yekluryenui Kmenya S DN tarafından uğurlanmıştır. kından sonra Almanyanın şarka | Ankara 22 (Hususi) — Başvekil Celâl| döğru uzaması ihtimallerinin uyandırdı Bayar hariede bulunacağı sırada Baş -| Gt endişelere hak verdiren bazı fiili tezak Ati ERSAZ LN7 N SKM GAT © Almanyanın Şarka doğru ilerileyen | iktisadi hareketleri ' İyekâlet vekilliğini Millt Müdafaa Vekili Hürler belirmiye başlamıştır. Bunlardan | General Kâzım Özalp ve Hariciye Vekâ- | başlıcası, Alman iktisad servisleri tard- J |leti vekilliğini de Saracoğlu derhude e- | findan orla Avrupa ve Balkanlar - içim | Haile Selâsiyenin cemiyetin müzake- relerinde mümessil bulundurmak hak - kındaki talebinin pek nazik bir vaziyet ihdas odeceği beyan edilmektedir. Habeşistan mümessillenin Habeşista - nın mühim bir kisminın hâlâ İtalyanla- ra mukavemet etmekte olduğunu sö derilmesini istiyeceklerini mektedirler, tahmin eyle- Ziraat Vekilinin tedkik seyahati | Ankara 29 (Hususi) — Ziraat Vrhî.ıl Faik Kurdağlu yakında memleket içinde | bir tedkik seyahati yapacaktır. Yeni Sovyet sefirinin ziyaretleri Ankara 22 (AA) — Yeni Sovyet bü .- yük elçisi B. Terentlen, bu sabah sâat 11 de Büyük Millet Meclisi reisi B., Ab dülhalik Rendayı ve saat 11,20 da da Başvekil B, Celâl Bayarı ziyaret etmiş ve Başvekil ile yarım saat süren bir görüş mede bulunmuştur. Tunusta 4 İtalyan daha mahküm edildi Tunüs 22 (ALA.) — Askert mahkeme dördü İtalyan olmak Üzere beş maznu- nu beş sene hapis ile sadece para cezası arasında tehalüf eden muhtelif cezalara mahküm etmiştir. Diğer.birçok maznunlar memnu silâh taşıdıkları için bir sene hapis ve 500 frank para cezasına mahküm edilmişlerdir. Berlin ve Londra sefirlerimiz Ankara 22 (A.A.) — Moskova büyük el- çimiz Zekâi Apaydın ile Berlin büyük el- çimiz Hamdi Arpağ bugün Başvekil B. Celâl Bayarı ziyaret ederek kendisile u- zun müddet görüşmüşlerdir. İngiliz Harbiye Nazırı Romada Londra 22 (Husust) — Maltada bir tef- tiş seyahati yapmış olan harbiye nazırı Horbelişa bugün tayyare ile Ramaya gel- miştir. Horbelişa yarın Mussoliniyle hususl bir Mmülâkatta bulunacaktır. Kont Ciano ise İngiliz nazırı şerefine bir ziyafet vere - cektir. Ankara Şehir Tiyatrosu Adana 22 (A.A.) — Ankara Şehir V - ki karar ipka ve bu teşekküllere a- |lerle bu hareket arasında irtibat teşis edil - | yatrosu Bağdaddan şehrimize geldi. Ya - İd emlâk devletin müdafaası hakkındaki ka-|miş olduğu tesbit edilmiştir. rından itibaren Üç temsil verecektir. İngiliz - İtalyan anlaşması ve Balkan Antantı Londra 22 (Hususi) — Balkan Antan- tı konseyinin riyaset mevkiinde bulunan Yunan başvekili Metaksas, İngiliz başve- kili Çemberlayn ile İtalyan başvekili Mussoliniye birer telgraf çekerek, Balkan Antantı devletleri namına İngiliz - İtal- yan anlaşmasını tebrik etmiştir. Fransız - İtalyan müzakereleri resmen başladı Paris 22 (Hususi) — Bugün Romada Fransız - İtalyan müzakerelerine resmen başlanmıştır. Son bir hafta zarfında Kont Ciano ta - ralından üç defa kabul edilmiş olan Fransız maslahatgüzarı Blondel, dün Pa- risten aldığı talimat mucibince bugün resmi müzakerelere başlamıştır. 'Almanyada demir kıtlığı Berlin 22 — Demir kıtlığı, evlerin ö - nündeki parmaklıkların yerine çimento - dan, ladan, veyahud dikili tidanlar - vücude getirmek mecburiyetini tevlid etmiştir. Dahiliye nezaretinin bir tamimi, halkı bir ağustos 1938 tarihine kadar muha - fazası elzem almıyan bütün demir par - maklıkları yıkmağa ve onları hurdavat demir *tacirlerine satmağa davet elmek - tedir. Tacirler, bu demirleri teslihat sa- nayil için çalşan fabrikalara satmağı taahhüd ede&ceklerdir. dan ç İtalyada fena havalar tahribat yaptı Roma 22 (A.A.) — İtalyanın şimalin- de havaların fena gitmesi yüzünden vu - kua gelen hasarat iki milyon lira olarak tahmin edilmektedir. —— Sabahtan Sabaha cemiyet için ağır bir mes'uliyettir. net ederim. çocuk yetiştirecek vaziyette değilse ve maarifçilerimiz çocuk davasına müşterek bir ticaret parası ihdasının mümkün olup olamıyacağının tedkika başlanılmış olmasıdır. ! * Bu itilâftan Çekoslovakya hariç tutu « lacaktır. İhdas edilecek olan paranın hüs susiyeti, bu hususta anlaşan devletler m- | rasında ticari borçların tesviyesine müne | hasır kalması olacak, Almanya da, müş « terek bir para ile birleşen devletler blü- kuna dahil bulunacaktır. Alman iktisad- çıları, bu sayede kontenjantman usulünün kalkabileceğini, ticari tahdidata nihayet verileceğini, hattâ ticari mübadelenin bu. sayede artacağını dahi ümid etmekle « | dirler. $ Eğer bu tasavvur tatbik mevkiine ko- | mabilirse, bunun ilk neticesi serbest mü- * badelenin nihayetidir. Filvaki, bugün de ortada bir serbest mübadele - vaziyeti yoktur. Fakat yeni itilâf, mevcud duru « mu esaslandırmak suretile her türlü ra« | hat nefes alabilmek imkânlarını ortadan kaldıracaktır. İkinci netice ise Romanya || petrolunun, Yugoslav madenlerinin, Ma- (| car buğdayının Alman kontrolü altına girmesidir. Bunun filili tesiri şudur ki î Almanya, iptidaf ve gıdaf maddeler ih - | tiyacını bu suretle temin ettikten sonra, | Avrupada girişeceği her hangi bir müs | cadeleyi fazla sıkımtı çekmeden muvaf « | fakiyetle nihayete erdirebilecektir, Bu münasobetle şunu unutmamak İâ « ; zımdır ki Almanyayı umumi ittihada sevkeden, Alman devletleri arasında vü « cude getirilmiş olan gümrük birliği ol « müuştur. Beraberliğin temin ettiği kuv -'4 vet sayesindedir ki Almanya, yavaş yas vaş, fakat kat'i bir emniyetle büyük ita tihada doğru yürümüş ve büyük emel « lerini beslemiye muvaffak olabilmiştir. Selim Ragıp Emeç iş birliği Belgrad 22 (ALA) — Yıldız konferansı hakkında Samuprava gazetesi şöyle yaze maktadır: «Tütklerin, Helenlerin, Ru « menlerin ve Yugoslavların, cemaatleri hakkında sükünet ve emniyetle müzake- relerde bulunmak ve müşterek ocakları « nın plânını tesbit etmek üzere tek emelle * ayni çatı altında toplanmaları takdine, şayan bir manzara arzetmekte idi.» Gazete bundan sonra dört müttefiik memleket matbuatı mümessillerinin sulli fikrile ve daha sıkı bir iş birliği tesisi arzusile hareket ettiklerir! kaydeyle « Çocuk davası Ben çocuğu nüfus davasile bir tutanlarla beraber değilim. Çocuk kalabalığı | arttıracak bir unsur olamaz. Belki cemiyetin normal genişlemesini, medeni seviyesini de yükseltmek şartile temin eden bir varlık olabilir. Çocuk bir kıymettir. Fakat bu cevher işlenmez, terbiye edilmezse kıyme.» © tini kaybettikten başka cemiyet için ağır ve tehlikeli bir yük olur: Bunum | için çok çocuk doğuran analardan riyade iyi çocuk yetiştiren anaları himaye etmek taraftarıyım. Çocuk yalnız ana ve baba için değil, içinde doğduğu | Onu içinde bulunduğumuz hayat şartlae? rına göre değil, hattâ yarmki ihtimallere karşı hazırlamadıkça bu mes'uliyet | yakamızı bırakmaz. Ben sokaklarda, toz toprak içinde yuvarlanan bakımsız | bir yavru, şurada burada ağzından (ğrenç kaldırım külürleri saçılan haylağ | bir çocuk gördüğüm zaman içim sızlar ve bunların analarına, babalarına Wde |) Ne bugünden haberleri, ne yarından endişeleri olmadan Tanrı vergisi diye | ortaya bırakılan, ana baba terbiyesinden, cemiyet terbiyesinden mahrum bü | çocuklar nüfus cedvellerini kabartabilirler. Fakat milli tekâmülde bir kıy - Ş met olmaktan ne kadar uzaktırlar, Her zaman iddia ederim ki çocuğu doğum | mak bir hizmet değildir. Takdir edilecek vazife doğan çocuğu olgunlaştır. « maktır. Gıdasından, aile ve cemiyetterbiyesine kadar her şeyini ana, babâ yuvasından bekliyen çocuğa bakamadıktan sonra yılaşırı yavrulamak hiç de makbul bir cömerdlik sayılmaz. Eğer agile tam sıhhatli, olgun terbiyeli bi $ talih ve kısmete bel bağlayıp cayır cayıt sokak çocuğu peydahlamaktan çekinmelidir. Türk çocuğu yarınki Türk cemlk. yetinin temeli olacaktır. Bakımsız, cılız, haylaz, küfürbaz bir kuru kalabalık © bu cemiyete fayda.değil, zarar verir. Çocuk müesseselerimiz, doktorlarımız b bu cepheden bakarlarsa isabet ederler. — | Bürhan Cahid —