7 Ağustos 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

Kalan görüntüleme: 0

Saatlik sayfa görüntüleme limitine ulaştınız. Daha yüksek sayfa görüntüleme limiti ve diğer özellikler için abone olun!

Aboneler yüksek görüntüleme limiti, sayfa indirme ve diğer özel özelliklerden yararlanır.

Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Deniz ve denizcilik: Mazi ve îstikbald_e_: denizaltıların rolü 1916 da Almanlar bitarafl € nizaltıları ile az gemi batırmış- bu takayyüd dikkat etmişler ve de lardı. Fakat 1917 de rastlanan her ticaret gemisi Umumi harbde tahrib Son senlerde bir çok deniz devletleri - nin bilhassa denizaltı gemilerine ehem- miyet verdiklerini görüyoruz. Malüm ol- duğu üzere deniz silâhları memlek.etın coğrafi ve siyasal ihtiyaçlarına göre inşa edilir. Acaba dünya coğrafyası, daha dcfg- rusu, denizlerinin vaziyeti böyle bir si - lâhın yapılmasını mı emrediyor? Bu - gün denizaltı gemileri, sü üstü gemile - rinden daha çok fazla denizlerde kal - makta ve limana avdet etmeksizin iş gör- mektedir. Meselâ büyük harbde Alman denizaltı gemilerinin üç ay denizde kalıp korsanlık yaptıkları vâkidir. O halde de- nizler, istikbalde de denizaltı gemileri - nin üzun uzadıya harekât yapmasına mâ- ni olmıyacaktır. Kalıyor askert durum... İstikbal har - /binde denizaltı gemilerinin nasıl ve kim- ler tarafından kullanılacağını kestirmek, bu silâhın pek eski olmıyan tarihine kı- &a bir bakışla meydana çıkarılabilir: ” Balkan harbinde denizaltı 1905 Rus - Japon harbinde denizaltı si- lâhmin kullanıldığını görmedik. Deniz harbinde büyük tekâmüller meydana ge- tiren bu harb denizaltıların kullanılması hususunda pek faydalı olmadı. : 1912 Balkan harbi geli- bir denizaltıları vardı. Onlar bu tekne- ye Çanakkale boğazı önünde vazifeler verdiler. Delfin daima tuzak meıılnmde bulunacak ve Boğazdan geçen Türk ge- milerini torpilliyecekti. Fakat gerek Türk filosunun fevkalâde müteyakkiz flaıfra_n-.- ması ve biraz da denizaltının telihsizliğİ ona muvaffakiyet imkânı vermedi. Tek- ne ufak bir kaza geçirdi, gemi komutanı tahlisiye rakıp su üzerine çıkmak zorunda : kaldı. Böylelikle Pireye avdet eden Delfin har- bin müteakib safhalarında kullanılamadı. Delfinin bu hali denizaltların istikbali hakkinda büyük deniz devletlerini bile şüpheye düşürmüştür. b " — Büyük harbde denizal!l! Balk:îu lîauıîıî;en sonra bu silâh hak- kında akidesini bozmıyan yalnız Alman- yadır. Bu devletin donanmasi başınd_a' bu- lunan Amiral Tirpiç memleket dahilinde ve haricinde bulunan bir çok aleyhdzîrla- rın çetin mücadelelerine rağmen dehizal- tı gemilerini de ihmal etmemiş ve bu sü- retle harb senelerinde, İngiliz ticaretine, büyük zararlar verdirmiştir. Bu zararım mikdarını anlıyabilmek için, harbde_n sonra, neşredilen istatistiklere şöyle bir bakmak faydadan hali değildir. 1916 da batırılan gemilefin ağırlığı sikletini (*) bi- Mayısta 129100 ton Temmuzda 108000 —» Ağustosta 118000 » Eylülde 230400 » I: Teşrin 353600 » Vi Teşriı 158000 > I. Kânun 375100 > 1916 senesindeki denizaltı savaşı bir 5 —_———— (*) Eski denizaltı de gemi kari- nesine 20-30 ton kadar bir siklet bağlı İdi. tu. Fakat gemi dipte kaldı mı, he:ııeîı bu Mzp, çözerler, böylelikle gemiyi yüzdürür- () Kana 'geıılsi kendisine ticaret E€- ga hakikatte topla mü- gemilerini Ppu- kullanılır. dipte kaldı; ve| arı gücendirmemiye çok den vazgeçilmiş, batırılmıştır edilen denizaltılardan biri : çok kayıd ve şartlara istinad eaer. yünkü Almanlar, bitarafları gücendirmemeğe çok dikkat etmişler, binnetice az gemi ba- tırmışlardır. Fakat 1917 senesinde bu takayyüdattan vazgeçilmiş ve rastlanan her gemi batırılmıştır. Bakınız 1917 de batırılan gemilerin ağırlığı ne kadar faz- ladır: Şubat 781500 ton Mart 885000 » Nisan 109100 » Mayıs 869000 » Haziran 1016000 » Temmuz 811000 » Ağustos 808000 » Eylül 872000 » I. Teşrin 674000 » l1I. Teşrin 607000 » I. Kânun 703000 » 1918 senesinde gerçi bir çok Alman de- nizaltları muvaffak olmamışlar ve batı- “|rılmışlardır. Fakat, buna rağmen, batırı- lan gemilerin ağırlıkları 1917 ye çok ya- kindır: lI. Kânun 672000 ton Şubat 680000 » Mart 689000 » Nisan — 652000 » Mayıs 614000 » Haziran 521000 » Temmuz 550000 » Ağustos 420000 » Eylül 540000 » I. Teşrin 118500 » Böylelikle mtıhtelif memleketlerin bü - yük harbdeki ticaret gemisi zayiatı şöyle olmuştur: (Bu cedvel İngiliz menabiinin raporlarından alınmıştır.) Ton Batan gemi adedi İngiltere 7793000 2317 Fransa 696000 338 İtalya 742000 230 Yunan 406000 165 Amerika 241000 80 Japonya 120000 28 Sakatlanıp batırılamamış — gemiler 8008000 ton Ne kadar denizaltı battı? Denizaltıların muvaffakiyetini gös - teren yukarıdakı' rakamlardan sonra ba- enizaltılar hakkında bir fikir e- e faydadan hâli olmıyacaktır: 41 tırılan d dinmek t Mayna çarparak batan Su bombası ile batırılan 34 Müsademe ile batırılan 23 Top ateşi ile batırılan 20 Torpillenen 19 Kapan gemisi tarafından (*) batırılan 13 Denizaltı «ağ> ma takılan 5 Tayyarelerin bombaladığı 4 Kaza neticesi 9 Akibeti meçhul Ş Bitaraflara iltica eden Yek nazarda batırılan denizaltıların çok olduğu görülür. Lâkin bu gemilerin kıy- meti mahvolan servet ile mukayese edi- lirse’ netice denizaltıların lehine çıkar. u halde istikbalde de denizaltıların düş- man ticaretine karşı muvaffak olacağı fi- kirleri kuvvetlenir. . Büyük harbden sonra denizaltına karşı alınan tedbirler Yukarıda zikredilen muvaffakiyet yal- nız ticaret gemilerine karşı alınmıştır. Denizaltılar harbin dört senesi içinde he- men hemen hiç bir harb gemisi batir - “SON POSTA 1 — Madam Mu- riel evlilik haya- tından ; hiç de memnun değildi. Evde hergün dır dır eksik olmazdı. Kocası, pek kisı kançtı. Ve bu yüz- den de kendisini kuş uçmaz, ker- van geçmez bir yerde bir eve ka- pamıştı. En yakın komşusu bir kilo- metre uzakta idi. Günlerden bir gün bu kavgaları ö ka- dar azıttı ki, Mis- ter Muriel çılgına dönerek: — Bıiktim, — se- gör!, dedi ve kapıyı çektiği gibi uzaklaştı. v du. Sağ-elinde de açık bir ustura vardı, Hâdise saat üç sularında vukua gelmiş...» mamışlardır. Buna rağmen denizaltıların istikbaldeki tehlikelerinin artabileceği düşünülerek harb gemilerinde şu tekâ - mül meydana getirilmiştir: 1 — Sür'atin arttırılması: Harbden ev- vel azami sür'ati 27 mil iken bugün 40 mile kadar yükselmiştir. 2 — Bölme tertibatının kuvveti: Mo - dern bir harb gemisi ancak 3 torpil ile batacaktır. 3 — Dinleme cihazlarının tekâmülü: İyi bir dinleme cihazı denizaltı gemisi - nin 5 mile sokulduğu haber verilmekte- dir. Bu mesafe denizaltıların hücumuna müsaid değildir. 4 — Su bombalarının icadı: Barut mik- darı 100 kiloya çıkarılmıştır. Bu suretle bomba, denizaltının civarında patlasa bi- nin bu yılan dilinden.. ben gidiyorum. Ne halin varsa 4 — Komiser, zabıta doktorunun arkasından gelmesini söyliyerek otomobiline atladı, doğru Muriel'in evine geldi. - Madam Müriel, mutfakta, bir kan gölünün içinde yatıyor- le müessir olmaktadır, e Tsadi. Jöne daril A W LO YA TPT ne rastladı. Onunla konuştu, S L d _ııırıldındı: mu, olur!. Murial'in ifadesini aldı, 7 — Komiser tekrar m'utfağa döndü. Zabıta doktoru muayenesini bitirmişti: .— Bay komiser, dedi. Kadın boğazını kesmiş. Şiddet ve cebir eseri de yok. gözcülük sistemi kurulabilir. İstikbal harblerinde denizaltı vazifesi Fakat ticaret gemilerine gelirsek onla- ra bu tekâmülün yalnız sür'at kısmı tat- bik edilmiştir. Fakat ticaret gemileri - nin sür'ati muayyen bir hududa kadar arttırılabilir. Gerçi harb gemilerinin sür'ati d0 mile kadar çıkarılmıştır; fakat bu hal gemileri baştan aşağı makine ha- line koymuştur. Ticaret gemilerinin bu hale konması şüphesiz ticaret ve iktısad maksadlarına uygun gelmez. Bundan do- layıdır ki en modrn ticaret gemisi, trans- atlantikler hariç, 20 mil sür'ati tecavüz etmemektedir. Bu mikdar ise denizaltıla- rın müessir olacağı menzil dahilindedir. 2 — Ve doğru bir meyhaneye gitti, ekmek peyniri meze yaparak içti., Sonra koruluktan vurdu ve yakın çiftliklerden birinin sahibi- B — Komiser, mutfaktaki masa- Bin Üzerini dikkatle araştırdı ve * çe Ne âlâ memleket.. Madam ce- “bablarının, intihar etmeden evvel, “çanı çay istemiş olacak ki, çay takı- mını hazırlamıya üşenmemiş.. olur Bu sırada zabıta doktoru gelin- “ce, komiser, onu cesedle başbaşa Şu halde istikbalde denizaltılar, harb P e S eai uü lcak 8 — Saat 6.30.. karakolun Jelefonu çaldı. Komiser âhi- geyi kulağına götürdü: i — Ne var?... diye seslendi. -e« Bir İntihar!.. — Hemen geliyorum.., 6 — Mister Murilel şu ifadeyi verdi: — Kendislle bir ağız dalaşı yaptık ve o hid- detle evden dışarıya çıktım. Niyetim, şöyle bir dolaşmaktı. Akşam saat altıya daha gel- memişti ki eve dön- düm, Ve karımı mut- fakta yere serilmiş bir halde buldum. Son gün lerde sık sık intihar e- geçti ve Mister — geceğini söyleyip duru- yordu * r Komiserin keskin gözle- | rinden hiçbir nokta kaçma mişti. Doktora: : a— Yanılıyorsunuz, dok- tor, dedi... Eğer bu bir cinayet değilse insanlıktan istifa ede- Komiserin hakkı vurdı. Madam Muüuriel intihar etme- miş, öldürülmüştü. Komiser, bunu nasıl anlamıştı? Resim- lere dikkatle bakınız. Bula- mazsanız lütfen (13) üncü sayfayı açınız. müessir olacak ve bilhassa düşmanın as« ker nakliyatına büyük zarar verebilecek- tir. Bu mühim vazifeden başka denizaltı- lara, onların dalma hasletlerinden isti « fade etmek üzere, uzak tarassud vazife « leri verilebilir. Yazımı bitirirken, mev « zu harici olarak, ilâve edeyim ki deniz- altıların bu vazifeleri yapabilmesi ancak bir destek silâhına istinad etmekle müm- kündür. Bu destek te hattı narb gemile « ridir. O halde zayıf olan deniz devlet « leri şöyle bir donanma yapabilirler. 1 — 2 hattı harb gemisi ve bunun em - niyetini temin edecek muhribler, 2 — Denizaltı ve hücum botları (ne kadar fazln yapılırsa o kadar iyidir.) Aâ. T.,

Bu sayıdan diğer sayfalar: