21 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

(Bastarafı 1 inci sayfada) İngiliz, Fransız, Alman ve Belçika ka- ineleri, bu; etin icab ettirdiği tedbir- eri görüşmi İngiliz kabinesinin iki buçuk saat sü- 7 nda, Berlin sefiti Nevil Hen- ndan Lord Helifaksa tevdi edilen rapor tetkik olunmuştur. Kabinenin içtima esnasında, Nevil Henderson bir saatten fazla hariciye ne- zaretinde kalmıştır. Fransız sefiri Kor- ben de bu müddet içinde nezarete gelmiş- tir. Muhalefet liderleri Atli, Grinvud ve Sirkler ise bagvekâlet &uiresinde hazır bulunuyorlardı. Kabine toplantısından evvel krat tara n kâbul edilmiş olan Lord Halifaks, ıyı müteskib Fransız, Amerika, , Leh büyük elçilerile Alman mas- üzarını ve mükerreren de Roman- Diğer taraftan Fransız büyük elçisi Korben, Sovyet büyük elçisı Maiskiyi de ziyaret etmiştir. Almanyaya karşı muazzam bir cephe Rewterin diplomatik muhabirinin öğ- rendiğine göre, Sovyet hükümeti, İngiliz hükümetine, (İngilterenin, (Fransanın, Sewyetler Birliğinin, Polonyamn, Ro mânyanın ve aralarında muhtemel Ola“ rak Türkiye ve Yunanistan da bu Eu halde diğer alâkadar devletierin rakile bir konferans teklifinde *bulun- muştur. Bü konferansın hedefi, Çekoslo- vakyanın Almanya tarafından ilhak edi?- mesi ve Romanyanın tehdid altında b uzun süren toplantılar | unması ile doğan vaziyeti tetkik etinek olacaktır. Maiski, bu teklifi, Lord Halfaks ile yaptığı ilk görüşme esnasında ileri sür- müş, Lord Halifaks ta, pek yakında biz- zat İngiliz hükümetinin bu mahiyette ba- n tekliflerde bulunacağını cevaben bil- dirmiştir. Daily Mail gazetesinin diplomatik mu- harriri diyor ki: «Dün Maisky ile yaptığı görüşme es-); nasında, Lord Hal'faks resmen Sovyet- ler Birliğini, Almin tecavüzüne k mukavemet için Fransa, İngiltere ve di- ğer milletlerle işbirliği yapma paktına iştiraki düşünmeğe davet etmiştir. Böy- le bir paktın imzası takdirinde, İngiliz hükümeti milli mecburi servisi koymak ve silâhlanmasının kuvvetini daha ziyade artırmak mecburiyetindedir.» News Chromicle gazetesinin siyasi mu- harririnin çok salâhiyettar bir memba- dan öğrendiğine göre, Cumartesi günkü toplantı esnasında İngiliz kabinesi, İn. giltere, Fransa, Sovyetler Birliği ve her türlü yeni bir Alman tecavüzüne muka- vemete hazır diğer devletleri: bir ittifak projesini prensip itfbarile tasvib etmiş- tir. Bir sulh'cephesi #eşkil etmek ve Sov- yetler Birliğinin, dominyonlar, Fransa ve Amerika kadar esaslı bir unsur oldu- Bunu unutmamak lâzımdır. Bu cephe, Polonyaya, Türkiyeye, Romanyaya, Bal- kan memleketlerine, Hollandaya ve en- niyetlerini bizim ömniyetimizle müşte. rek bir hale koymağa amade bütün diğer memleketlere de şami! almatıcır. — İngiliz hariciye sazırının LordWe Kamarasında beyanatı Londra, 20 (Hususi) — Hariciye vazırı Halifaks, Lordlar Kamarasının bugünkü toplantısında Çekoslovakyanın he suretle işgal edikliğini anlatmıştır. Lord Halifaks, Berline davet edilen Çek Cümhurreisi Haha ve hariciye na- iri Şvalkovskinin bir ültimatomla kar- şılaştıklarmı ve Almanyanın tehdidi ö- ründe boyun eğmek mecburiyetinde kal dıklarını söylemiştir. Nazır, Çekoslovakyanın ilhakı için Al manya tarafından ileri sürülen sebeb ve mazeretlerin varid olmadığını tebarüz et- tirdikten sonra, ezcümle demiştir ki: — Çekoslovakyanın işgaline müncer olan hâdiselerin fik vukuunda, hükümet vakl? kaybetmeden derhal diğer devlet ve dominyonlarla istişareye (girişmiş, Berlin makamları nezdinde ilhak keyfi- yetini protesto etmiştir. Bu protestodan herhahgi bir ameli ne- tice çıkacağına Ümidim yoktur. Fakat, protestonun verilmesi icab ediyordu ve verdik. Geçen seneler zarfında, İngiltere her fırsattan istifade ederek, Almanya ile iyi dostluk münasebetleri tesisine çalışmış» Gerginlik artıyor daima Almanyanın aykırı bir hareketile karşılaştık. Tarih bize gösteriyor ki, birçok devir- İlerde bazı kimseler Avrupayı tamamen istilâ etmek teşebbüsünde bulunmuşlar- Gr. Fokat, bu İddiayı güdenlerin hepsi- nin de akfbeti feci olmuştur. Tarihin bu vek'alarından mülhem olarak, Alme nın da ileride pişman olacağını söyliye- biliriz. Çeklere gelince, bu millet istiklâlini ilk defa olarık kaybetmiyor, Bu kahraman milletin kalbinde daim! surette yaşsmak- ta olan hürriyet aşkı, istiklâline tekrar kavuşmasında en büyük âmil olacaktır.» Fransız kabinesinin toplantısı Paris, 20 (Hususi) — Kabine, bu ak- şam Lebrönün riyaseti altında iki sâat süren bir toplantı yapmıştır. Bu toplantı emasında milli müdafaanın takviye ve levsiine müteallik bazı kanunlar kabul edilmiş ve Cümhurreisi Lebrön bunları imzalamıştır. Hariciye nazırı Bone de beynelmilel vaziyet hakkında izshat vermiştir. Toplantıyı müteskfb Bone Amerika ve Sovyet sefirlerile İngiliz maslâhatgüzarı- nı kabul etmistir. Daha sonra Berlinden dörmüş olan Fransız sef'ri de Boneyi zi- yaret etmiştir. Romanya sefirise dün gece Daladye ta- rafından kabul edilmişti. Başvekil Daladve, geç vaki* Tunus ve Fas askerf valilerile ordu erkâniharbive reisinin iştirakile harbiye nezaretinde ba» a müzakerelerde bulunmuştur. Belcika kabinesinin tonlantısi Bürksel 20 (Hususi) — Kabine bu akşam toplanarak beynelmilel vaziye- ik etmis ve bu vetin icab et- tedbirleri kararlaştırmıştır. Alman kahinesinin toplantısı rlin 20 (Hususi) — Hitler, Prag anadan dönüşünü müteaktb dün ve snaunda İngiliz - Alman masının feshi mevzuu bah- Bugün —. kabine Hitler'in riyaseti altında toplanmıştır. Askeri erkân bu toplantıya iştirak etmişlerdir. Toplantıyı müteakıb Hitler, İtalyan büyük elçisini kabul etmiştir. Diğer taraftan Litvanya hariciye nâ- zırı Josef Urbsy de fon Ribentrop ile Meme! meselesi etrafında görüşmüş - tür. İki nazır arasında bir anlaşmaya varılmış olduğu söylenmektedir. Ya - rın, bu hususta bip tebliğ neşredilecek- tir, Sovyetler de Berlindeki elçilerini geri çağıracaklar Londra 20 — Berlindeki diplomat- larm geri çağırılmalerile gerginliğin bir kat daha arttığı kanaati umumidir. Times gazetesi diyo, ki: Şimdi üç büyük devlet Berlindeki sefirlerini geri çağırmağa mecbur kal mış vaziyettedir. Ve Sovyetler birliği elçisinin de geri çağırılması beklemek tedir. -Slovak mümessilleri Fransız imhurunun ziyareti münasebe - “le yapılacak merasimlere resmi sı « fatla iştirak edeceklerdir. Lehistan, Macaristanla Romamyanın arasını bulmak istiyor Bükreş 20 (Hususi) — Kral Karol, bugün İngiliz elçisi Recinald Hor'u ka hul etmiştir. Diğer taraftan Varşovarlan alman haberlere göre Leh hariciye nazırı Bek de, Romanya - Macar ihtilâfını hal ve bu iki komşu memleketin menfsatle - rini telif etmek üzere azami geyret sarfetmektedir. Bek, bugün müteaddid defalar Ro - manya, Macar sefirlerile diğer ecnebi diplomatları kabul etmiştir. Alman - Rumen müzakereleri Bükreş 20 (Husus!) — Almanya ile yapılan fklısadi müzekereler esnasın - da, Alman heyeti Romanya parasının kıymetten düşürülmesini Rumen mu- rahhaslarına teklif etmiş, fakat red ce- vabı almıştır. İngiltere, Romanyaya bir heyet Londra 20 (A.A.) — Bugün Avam Kamarasında ticaret nazırı Oliver gece, askeri ve mülki müşavirlerile çok ! lerde bulunmuştur. Bu! ve halen yapılmakta olan Romanya - Almanya ekonomik müzakerelerinin, # böyle bir heyet gönderilmesi bahsin - de, İngiltereye iyi bir esas vermekte bulunduğu fikrini ileri sürmüştür. İngiliz gazetelerinin neşriyatı Londra, 20 — 'Times gazetesi, başma- kalesinde, Almanyaya komşu muhtelif memleketlerde vukua gelen derin aksülâ- melleri mevzuu bahsederek diyor ki: Çek eyaletlerinin birdenbire ve hoy- ratça istilâsı üzerine birçok memleketler. de derin ve geniş bir Alman aleyhtarlığı dalgası harekete gelmiştir. Bu hissiyat Almanyaya komşu memleketlerde bitta- bi ayni sergüzeştin kendi başlarına da gelmesi ihtimalinden mütevellid endişe ile müterafıktır, Bu takbih ve korku, hü küm sürdüğü memleketleri tabii olarak | birbirinin müttefiki yapmaktadır. İngil- tere dalma Almanyanın çember içine a- ınmasına muhalefet etmiştir. Fakat Al- manya, politikası ile ve takib ettiği usul- lerle tabif ve önüne geçilmez bir tarzda kendisini çember içine koymağı muvaf- fak olmuştur. Dâily Telegraph diyor ki: Hitlerin bu son hareketinden sonra ra- hat durmuyacağı aşağı yukarı muhakkak- tır. Binaenaleyh Avrupanın Alman bü- curmları karşısında yavaş yavaş parçalan! maması için diğer devletlerle birlikte bir politika kurulmalıdır. Belçika gazetelerinin neşriyatı Brüksel 20 (A.A.) — Bütün gazete” ler, Almanya aleyhine yazılar yazma- ğa devam etmekte ve bir Alman tehlj - kesinden bahseylemektedir. Amerikanm kararı ve Alman gazeteleri Berlin 20 (A.A.) -—- Amerikanın Al man mallarından hususi bir gümrük resmi alacağı, hakkındaki haber Na - | Monal Zeitung gazetesi tarafından <A- merika ekonomik hsrbe başlıyor» baş- lığı altında tefsir edilmektedir. Msb'us nemzedleri L.stesi kat'i şeklini alma üzere Ankara, 20 (Telefonla) — Cümhuriyet Parti Genel Başkanının köşklerinde ça- aşmaktadır. Partinin meb'us namzedleri listesi hazırlıkları son safhaya vâsıl ol- muştur. Önümüzdeki günlerde kat'! şek- İlini alacaktır. Pörtinin namzedleri arasında buluna- cak 18 bayan namzedin ekserisınin yeni isimler olacağı, eski bayan meb'uslardan ancak bir kaçının tekrar namzed gösteri- Jeceği haber verilmektedir. Ankara, 20 (Telefonla) — Cümhuriyet Halk Partisi vilâyet idare heyeti başkanı Ankaranın ikinci müntehiblerini önü müzdeki Çarşamba günü sabah sast do- kurda Halkevinde bir toplantıya davet etmiştir. Ayni gün ve ayn! saatte de An- kara kazalarında müntehabi saniler mü- ayyen mahallerde toplanmağa mışlardır. Parti Genel Başkanı ve Cümhurreisi İsmet İnönünün Halkevindeki içtimaa şeref verecekleri anlaşılmaktadır. Komiserlere rlsvet veren esnaf adliyede ifade değiştirmişler! (Baştarafi 1 inci sayfada) derhal ittihaz edilerek, suçlular adli - yeye teslim edilmişlerdi. Fakat sulh ceza mahkemesinde yapılan sorguları 'icesinde, tevkifi icab ettirecek kâfi delâil bulunamadığından serbest bıra- kılmışlardı. Bu hâdise etrafında müddeiumumi - Tikçe tahkikata devam edilmiş, tahki - katın tekemmülü ile hâdise şayanı Halk Partisi intihab bürosu o Çankayada | v”- sağır.) Milli külü maçlarının (Baştarafı 1 inci sayfada) Halbuki, Fenerbahçe takımı, idare he- yetinin, hatâ umumi kaptanın haberi ol- madan sahaya çıktı, Vefa ile fikstürdeki maçını oynadı, 3 — Galatasaray verdiği kararda ısrar ederek, yani mitli (küme maçlarının mali cephesini ileri sürerek Beşiktaşla oyap- rası lâzım gelen müsabakaya çıkmadı. Beşiktaş ta gise ayni sebeblerden miri kime maçlarına girmiyecekti o Halbuki dün Beşiktaş takımını sahada gördük. 3 — Diğer taraftan bir kısım klüplerin profesyonel olacakları şayi oldu. Mili küme mdçlarının ilk gününde gö- ze çarpan bü hâdiseler karşısında dün te- tefonla Ankarayı buldük ve Beden 'Ter- biyesi Gerel Direktörü General Cemil Tahiri aradık, Bu hususta neler düşündü- günü sorduk. Genel Direktör suallerimize | şu cevabları verdi: — Galatasaray klübü milli kümeden çekildi, bu klüp hakkında ne düşünüyor- sunuz?.. — Galatasaray kübü hakkında hiçbir gey bilmiyorum. Biz ortaya bir müsabaka şeralti koy- duk, Arzu eden girer, arzı etmiyen gir- mez. Bizce yapılacak bir şey yoktur. Bana öyle geliyor ki esas mesele mali deği) de başka sebeblere dayanıyor. Fakat Galatasaray klübü mali ihtilâf ileri sürerek bu sebebleri kaydetmek istiyor. Gönül öyle arzu eder ki Galata saray klübü mali meseleyi bir tarafa bı- rakarak arkadaş klüpler namına foragat göstersin. Ayni vaziyette, oyn! şartlarla diğer klüpler iştirak etmişlerdir. Bunun için Galatasaray klübünün sırf mal mülâhazalarla mili küme maçlarına iştirak elmediğini zannetmiyorum. Belki zayıf kalmıştır, sahada müşkül bir vaz!- yete düşeceğini hesablamıştır. yahud bu- na mümasil başka sebebler vardır. — Fenerbahçe idare heyeÜnin verdiği kararı dinlemeden maç yapan takım o©- yuncularının, idare heyeti tarafından tec- ziye edileceği söyleniyor. Ne düşünüyor. sunuz? — Fenerbahçe idsre heyeti, azalarmın arzusu hilâfına bir karar vermiş olacak- Bugün Fenerbahçe klübünden bir tel. graf aldım. Müessesan heyeti toplanmış. lar, kararlar vermişler, hattâ Genel Di- rektörlüğe de bağhlıklarımı, teşekkürle. rini bildiriyorlar, “Hududlarda tahşidat (Baştarafı 1 irici sayfada) İyi haber alan mahfillere göre, Ro - manyanın sulh zamanında 200 bin kişi olan kuvveti halen 300 bine çıkarılmış hududdki kıt'alar ise seferi vaziyete getirilmiştir. Hlududda bir hâdise Sighet 20 (A A.) — Romanya — «Havas ajansından» bir Macar tay- yaresi, Macar - Rumen hududu üzerin- de kâin Sighet şehri üzerinde uçmuş - tur. Mâcar kumandanı tayyarenin yan - ışlıkla Rumen arazisi üzerinde uç » muş olduğunu beyan ederek Rumen hu dud karakoluna tarziye vermiştir. Romanya ve İngiltere Londra 20 —- Sabah gazeteleri, Al - manyan'n Romanya hakkındaki battı hareketinin tehlikel! olduğunu tesbit ediyorlar. Halen burada hüküm süren asabiyet, Romanya kıtaatının o şimal hududları boyunca tahaşşüd etmekte olduğuna dair neşredilen haberlerle bir kat daha artmaktadır. Bu kuvvet - lerin 100 bin fle 200 bin arasında ol - duğu bildiriliyor. Londra 20 — Lord Halifaks, bugün dikkat safhalar arzetmiştir. Müddelumumilikçe hâdisenin şahi di bulunup, bilâhare ifadelerini değiş- tirmiş olan esnafın yalan yere şeha - det suçundan maznunen #dliyeye celb- lerine ve tahkikatın derinleştirilmesi- ne lüzum görülmüştür. Bundan başka, dün hâdisede ismi geçen komiser Niyazi, komiser Talâtla polis memuru Hüseyin ve Kâninin 4 üncü sorgu hâkimliği tarafından tev- kiflerine karar Bu irtikâb vak'asının tetkik ve tah - Lordlar Kamarasında Almanyanın Ro- *İmanyaya verdiği iktısadi ültimatem - dan da bahsetmiş ve bu gibi tazyik ha- reketlerinin Almanyada artık itiyad haline gelmiş olduğunu söyledikten sonra, bunun Almanyava komşu diğer devletler için de bir tehlike teşkil etti- ğini ilâve eylemiştir. Macaristanm tahşidatı Budapeşte 20 (A.A.) — sIlavas»: Bütün memlekette Viyana hakem kararından evvelki Çek - Macar buh - ranı günlerini andıran islisndi bir as- Stanley, bir İngiliz ticaret heyetinin | köklerinin devamı ile ehemmiyet kesbe-| kerf kaynaşma hüküm sürmektedir. tır, Fakat, bütün arzularımıza rağmen| Romanyaya gönderileceğini bijidirmiş deceği anlaşılmaktadır. Dün bütün gün şehirden askere çağır- — Fekat enerbahçeli futbolcular ida- re beyotinin milli küme maçlarına iştirak etmemek için verdiği karara rağmen, $â- haya çıkıp Vefa ile oynadılar, — İyi yapmışlar o halde... Oyun oyn yacak olanlar onların düşüncelerile hem- demek ki. Devletin res ü, resmi bir müşabaka â- çıyor. Altı teknik şahıstan müteşekki: biz heyet tarafından şartları tesbit ediliyor. Böyle bir heyetin kararım kabul etmeğe mecburdurlar. Sporda itiraz evvelâ değildir. Bu bilâkare yapılacak bir iştir. Evvelâ harekete geçmeleri, bu hareket esnasında itirazlarının ocvabını bekleme Jeri icab ederdi. Bana müracaat edildi. Ben bu müraca- â*larını ancak maçlara başlandıktan son- | ra düşünecektim. Mektublarını aldım. Bu (filân güne kadar cevab veriniz) diye Ohimatom tarzında bir müracaatti, Onlarca yapılacak iş evvelâ harekete geçmek, işe başlamaktı. Ben de vaziyeti tetkik eder, anlar ve karar verirdim. Nitekim makul olan müracaatlar naza rı itibara almmaktadır. Faraza, Fenerbahçe klübünün İngiliz lerle yapacağı maç münssebetile sahasın- nülecek şey da gösterdiği eksiklikleri ve istekleri gö ze alıyordum. Bunun için bütün klüplerden yegine İsteğim: Kendi maliyetlerinde bulunan gençleri azami yüksek moralli ve disipline ki yetiştirmeği gaye edinmeleridir. Tes ferrüat dalma kabili haldir. Bilhassa mali kısım. — Fenerbahçe ile Galatasarayın yeri- ne mili kümeye hangi takımları alacak- sınız? — Fenerbahçe maça çıktığma göre milli kümeden çekilmemiş demektir. Galatasaraya gelince; yeri boş kala» caktır, Bu hususta henüz daha Federasyonun fikrini almadım. — Profesyonellik ilân edecek klüpler olduğunu duyduk, Bunlar hakkında ne düşünüyorsunuz? — Henüz bize bildirilmiş bir vaziyet yoktur. Bunu yapmak için şahsan azaları nın profesyonel vesikası almaları, sonra bunların profesyonel bir klüp teşkil et. meleri icab eder. Topyekün profesyonellik olamaz. Bizim teşekkülümüz amatördür. pelmilel federasyonlar arasındaki vazl. yetimiz de şmatör vasfını haizdir. Sivaset âleminde (Baştarafı 3 üncü sayfada) şı kullanılan dafi toplar da yüzde 200 ka dar fazlalaşmıştır. Mareşal Vaoroşilofun pü izahatı göste riyor ki Sovyet Rusya da diğer birçok | memleketler gibi hali hazır vaziyetinim son derece nazik olduğunda kat'i bir ka naat sahibidir. Bundan dolayıdır ki her türlü ihtimale karşı koyabilecek surette hazırlanmakta fayda görmüştür. Bu su retle bütün dünya, seferber hale gelmiş bir asker! kamp vaziyetinde bulunuyor demektir. — Selim Ragıp Emeç m — 2 — — a lan bir çok sivil geçmiştir. Bunların ba » zısı Budapeştede kışlalara yerleştirile mişse de ekserisi Macaristanın doğu ve cenub - doğu hududlarına gönderilmiş tir. Romanya hududu boyunca mühim askeri tahşidat vukubulmaktadır. Has rpat Ukranyası toprakla * in kişi seferber edilmiştir. len eski rında 200 Hergün Munkacs'dan ve diğer Macar şehirlerinden (Karpat Ukranyasına doğru trenler hareket etmektedir. Eski Karpat Ukranyası hududu bos yunca ve bilhassa Munkacs'da müte “ addid beyaz Rus sübayları görülü tedir. Pariş 20 (A.A.) — Macar elçi Macaristanın cenub ve cenubu Şi hududları üzerinde asker tahşidatı yap tığı ve kısmi seferberlik ilân ettiği hai kındaki şaylaları yalan'omakta, val * nız bazı «şahsi davetler» vukubuldum ğunu tasrih eylemektedir. Fransanın hazırlıkları Paris 20 — Fransada bazı sınıfları. silâh altma alındığına dair verilen has berler teeyyüd teknisyenlerin seferber edilerek Ma « jino hatlına gönderildiği anlaşılmak * tadır. N Beys ii etmemekle berabep, sebeb olduğu hâdiseler