30 Mayıs 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

ARTIK ECZANELERDE CAMEKÂNLARDA sARI.AMAı.n rtık, zehirlenme hâdiseleri, gazetelerin tefrikaları ara- iş, diye haber veriyorlardı. İstanbulun gıda maddelerine ne | oldu?. Birisinin gözü mü kalı - yor, nazarı mı değiyor?. Balıktan zehirlenen bu vatandaşın, biraz da kendisinde kabahat var. Yazıp duruyoruz. Zehirli mad- deler şunlardır... Hâlâ, balığın zehirli bir madde olduğunu öğ - tenmemiş mi?, Balık ve sair ze - hirleyici maddoler, nerede ise, ü- zerinde İskelet resmi olan, ecza - hanelerdeki zehirli maddeler ca- mekânlarına konacak! YÜZDE VİRMİ BEŞ TENZİLÂT HİKAYESİ Belediye, eğlence yerlerinde tekikler yaptırmış, anlaşılmış ki, flatlarda yüzde yirmi beş nisbe tinde bir tenzilât temin etmek mümkündür. Fakat, bu tenzilât hangi «yüzde. üzerinden yapıla- cak, burasını anlıyamadık! Şimdi bütün yazlık eğlence yerleri, bu yüzde 25 tenzilâtı duyunca, fiat- lara yüzde yirmi beş zam yapa- caklar.. Netice yine, onalrın de- diği olacakt —- Malüm ya, geçen sene de, et fiatları üzerinden on kuruş tenzil edilmişti. BİR TABAK ET —. YEMEĞİ 40 KURUŞ —— Bir arkadaş, pazar günü, plüjl: bir gazinoya gitmiş.. Ucuzluk bah-i * Bulgaristanla — memleketi- miz arasındaki kültürel münase- betleri artırmak maksadile dün Sofya'dan bir heyet şehrimize gelmiştir. * Eğlence yerlerinde garson- lar için alınmakta olan 96 de 10 Bgarson haklarının tamamen gar- sonlara terkedilmesi hakkında Müessese sahipleri ile-bir anlaş« ma yapılmıştır. Bu maksstla dü: kânlara bir levha açılarak ©© de 10 ların garsonlura verilmesi ve başka bir bahşiş ödenmemesi halka, bildirecektir. * Düri Sirkeci'den Edirneka. piya giden bir tramvayda bir ka- dın kendisinden iki defa bilet is- tiyen biletçiyi dövmüştür!.. Mu- hakeme; hiddetli kadını 830 ku- ©7 para cezasına mahküm etmiş- tir. * Yeni Devlet Denizyolları Umum müdürü B. İbrahim Bay- boranın reisliği altında dün De- nizbank merkezinde mühim bir taplantı yapılmıştır. 5$ saat kadar devam eden bu içtirmda «Denizbank» n son 2 aylık muamelâğli gözden geçiril. Taiş ve teşkilât üzerinde nihai kararlar verilmiştir. Halifenin Tarihi Romanı No, 96 * Dedi, Maryana odasına döndü - man, tstikbale ait ümidleri daha canlanmıştı. Halifeyi avucunun içine almak için” tizun zaman beklemiyeceğini umuyar - dü. Do MARYANANIN İSLAM ALEMİ- NE İNDİRDİĞİ İLK DARBE.. lan bir kaç ay geçmiş, Hac- cac Sind seferine gitmişti. Tahir hâlâ evlenmiyor ve İspanyol dil- berini günün birinde tatlılıkla Ha- sına geçti. Dün de, bir adam| Bir ispanyol Güzeli kırk kuruştu. Akşam, dönüşte, Beyoğlunda, kasap dükkânların- Ne dersiniz , 500 KURUŞLUK KOLONYA BİLEN VAR MI? | | Dün bir gazetede, İnhisarlar idaresinin arzusunu ifade ettiğini gizliyemiyen bir küçük havadis okudum. Malüm ya, idare, kilosu 200 kuruşa kolonyalar çıkardı. O bahsettiğim havadiste yazıldığına Böre, idare, daha evvel piyasadan tetkikler yapmış, iyi cins kolon » yanın kilosunun 500 kuruşa sa - tıldığını tesbit setmiş, Bunun ü- zerinedir ki, kilosu 200 kuruşa, gayet ucuz (!) kolonya çıkarıl - | mış! Kilosu 500 kuruşa kolonya ne aldık, ne kullandık — Hattâ itiraf edelim ki, duymadık bile... Yalnız 18 milyon nüfuslu bu memleket- te, kaç kişinin, 500 kuruşluk cin- sinden kolonya kullardığını me- Tâk etlik, Ayıp değil ya... bunu nereden öğrensek?. İnhisarlar idaresinin 500 ku - ruşluk kolönyaya kıyasen, 200 ku- ruşluk kolonya yapması, ve bu Mikyas dahilinde sucuz> iddlası tabii doğrudur. Malüm ya, herşey | telâkki meselesi- Yabu, neredeyiz?, Türkiye bir Montekarlo, içindekiler de miras- yediler midir?. Biz, 500 kuruşa köylü için bir takım elbise yaptı- rıyoruz. AHMED RAUF ABERLER * Taksim Cumhuriyet âbide- sinin bronz kısımları belediyeca , temizletilmiştir. * 11 inci Galatasaray Yerli Mallar komitesi bugün Galatasa- ray lisesinde toplanarak dekor va yapı işleri üzerinde görüşmekte- dir. * Şehrimizde bulunmakta 0- lan Almanyanın Elansen üniver- sitesi rektörü ve beynelmilci kanserle mücadele birliği veisi Dr. B. Gandard; dün akşam ilk konferansını vermiştir. * Adana'da dün feci bir cina- yet işlenmiştir: Ahmet Rıza iş- minde iyar bir. kimyagerin evinden gelen silâh seslerine ko- şan — polisler zavallı kimyagezi | ölü bulmuşlardır. Ölümün sebebi Hazirandan Sonra Faaliyet Artacak Hazirandan itibaren şehrimizde büyük bir yol tamir ve inşa faa- * liyetine geçilecektir. Bu iş için ayrılan 800 bin lira ile yapılacak yollar tesbit olunmuş ve bi? pro- gram hazırlanmıştır. Vali ve Belediye reisi Lütfi Kir- dar Ankaradan gelir gelmez he- Sarayında Yazan: CELAL CENGİZ Bir akşam Abdülmelik, gözde- sile yemek yerken: — Endülüsüten çoktanberi ha- ber alamıyorum, Maryana! Acaba Oradakiler ne haldedir? Diye sordu. Maryana İsâlm satvetini gör - dükçe gözleri kamaşıyor, hıristi- yanlık tesi - memlektine dön- mek ihtimali kalmadığı halde - Halifenin sarayında yeni entrika- lar çevirmek hulyâsına kapılıyor- dü. da, kilosu 40 kuruşa etler gördüm. | Acaba, | Tatilde iki Gün * çalışılacak) <o Mekteblerde İdare Adamları Hakkında | Bir Tamim | Yaz tatilinde, mekteb idarele - rinden müdür ve muavinlerin hangi günlerde mektebde bulu - macakları tesbit edilmiş ve key - fiyet Vekâlet tarafından alâka - darlara bildirilmiştir. Gönderilen tamime göre, mek- teb idare adamları haftada iki gün öğleye kadar mektebde bu- lunacaklar ve eshabı müracaatin dileklerini dinliyeceklerdir. Gön- derilen tamimde, pazarlesi ve perşembe günü sabah saat 9 dan | öğleyin 12 ye kadar, idarecilerin mektebde bulunmaları lüzumu bildirilmiştir. Ayrıca talebeye, velilere ve diğer alâkadarlara da ilân edilecek, salir zamanlarda beyhude yere mekteblere müra- caat edilmemesi hatırlatılacı İmar Plânı Nasıl Tanzim Ettirilecek Nafıanın Bazı İtirazları Var Şehircilik mütehassısı Prost ta-| Mafından hazırlanan — İstaubnlun nâzım plânının birçok yerlerine Nafıa Vekâleti tarafından — itiraz edildiği malümdur. Elyevm Ankarada bulunmakta olan Valt ve Belediye reisi Lütfi Kırdar Nafıa Vekâletile bu mak- Sadla temas etmiş ve Vekâletin ltiraz ettiği noktaların tadil şe - | killerinin sür'atle tesbit edilerek bunlar hakkında bir karar veril- istemiştir. Diğer taraftan plânın itiraz o- lTunmıyan kısımlarına aid tatbi - kat plânlarının da hemen hazır - lanması kararlaştırılmıştır. İmar plân: kabul edildikten son- ra Belediye bu plâna nazaran imar, işini programlaştırarak — senelere taksim edecektir. mesii Etüğ a Maarif Müfettişleri Toplanıyorlar Biten ders senesi ve önümüzdeki dera yılı münasebetile maarif mü-, fettişleri için Ankarada bir kon- | gve tertib olunmuştur. Kongre iki gün sonra toplana- caktır. Bu münasebetle İstanbul Maarif müdürlüğü — mülfettişleri yarın Ankaraya hareket edecek - lerdir, | — Bu toplantıda maarif hayalımız| için alınacak yeni ve mühim ted- birler mevzuu bahsolunacaktır. men programı tetkik - edecektir. İnşasta önümüzdeki hafta içinde müteaddid yerlerde birden baş- Tanacaktır. na, Emeviye devleti maâk için ele geçirdiği bu fırsattan istifaderetmek istiyordu. — Endülüsten ne bekliyorsu- muz? - diye söze başladı - Orada saltanat süren iki büyük kuman- dan var: Musa bin Nasir ile Tarık bin Zeyyad. — Onların ikısi de benim emin kumandanlarımdır. — Birincisini bilmiyorum... Fa- kat, ikincisini çok yakından ta - niyorum, — Tarıktan mı bahsediyorsun? — Evet... — O, benim ülkemin kılıcıdır. Girdiği yeri bir hamlede fethe - | der, Şimdiye kadar üç hıristiyan tacını yere devirdi. Ondan çok CUMHURİYET: | B. Nadir Nad «Onu dinlerken> isimli bugün- kü başmakalesinde Milit Şefimi- zin dünkü büyük hitabelerii olduğu kadar, di yeti uğrunda birleşmiş geniş küt- leleri de teshir eden, coşturan nutuk olduğunu, dün bu nutukta bütün bir milletin konuştuğun 1 kaydederek diyor ki: «Türk hürriyeti tesadüfün mu- vakkat bir lütfu değildir; çün- kü Türk milleti dünya tarihinin hiçbir sahifesinden eksik olma- mıştır. Ve hürriyetimizi daima €en genç, en ateşli evlâdlarımızın kanile ödediğimiz içindir ki, ona tekrar gösbetmeyi tasarlayacak- lara karşı, şimdiden herşeyi gö- ze almış bulunuyoruz. Dünkü nutuk, bu uğurda az- mimizin şidı haykıran kud- retli ve vakur bir sestir.» TAN; B. Zekeriyya Sertel: *İç ve dış siyasetimizin —ana prensipleri» isimli bugünkü baş- makalesinde —evvelâ; Mecliste teşkil edilmekte olan müstakil gruptan bahsederek bu grupun; Meclis içinde mürakabe ve kön- trolün şuurlu ve çalışkan bir or- ganı olacağını kayedtmektedir. VAKİT: B. Sadri Ertem: «Büyük Kurultay» isimli bu- günkü başmakalesinde Cutmhuri- yet Halk Partisi Kurultayların- Milli Müdafaa Ve Zira- at Vekâletleri Bütçeleri Büyük Millet Meclisi dün öğ- leden sonra toplanmıştır. Bu içtimada Milli Müdafau ve | Zirast Vekâletleri bütçeleri mü- zakere ve kabul olunmuştur. Diğer taraftan hükümete 58 | milyon Hrolık fevkalâde tahsisat verilmesi hakkındaki karlun lâ- yihası da Büyük Millet Meelisi | ruznamesine alınmıştır. Bu tahsisat ile hükümet ko- nakları ve Ankara Tıp fakültesi, Trabzon hastanesi inşaatı, muha- cir iskân işleri, Cerrahpaşa, Ha- seki ve Güreba hastaneleri inşa- Fatih İstanbul dan itibaren Son Telgraf'ta okumağa başlıyacaksınız. M. SAMİ KARAYEL bu ese- tinde Türk imparatoru Fatih Mehmed'in İstanbulu alışın- daki hususiyetleri, meçhul kalmış tarihi hakikatleri ro- manlaşmış bir ifade içinde vermektedir. di başıma geçirmek sevdası mez mi". Abdülmelik gözlerini açlı: — Onun bir hiristiyan tahtına oturacağını mı sanıyorsun?. — Hiristiyan tahtını yıkar.. Ye- ni bir müslüman devleti ve yeni bir taht kurar.. Bu ihtimali dü - şünmüyor musunuz? — Hayır, Şimdiye kadar böyle birşey düşünmedim. Bundan son- ra da Tarık hazkında böyle şey- ler düşünmeğe lüzum görmem. — Bir insanın, günün birinde değişebileceğini ve bütün sadakat bağlarını koparacağını aklırızdan geçirmediniz. mi? — Sen neler söylüyorsun, Mar- yana? Tarık hakkında bunları dü- şeyler bekliyorum. Maryana ümidsiz bir tavırla ba- | şını salladı: — — İnsan bu kadar moşhur olur- şünmek âdeta bır küfürdür. — İnsanlar bazan sadakat bağ- larını, bütün dini rabıtalarımı bile kolayca koparabiliyorlar. Dinle - rini değiştirenleri görmediniz mi? IG &LÇ#. KARS | İINBIı e. İ | liza vererek bu yeri alacaktır. Ve Bizans Saraylarında ! Mevsimin Bu En Mükemmel Eserini 1 Haziran dan her birinin ayrı bir karakter- tarihe mal olduğunu kaydede. rek diyor ki: «Mevçcut tarihi şartların ifade- si-ancak âltı prensibin yanyana getirilmesi ile mümkün olabilir di. Pa iyi program tarihin zaru- rTetlerini formülleştirebilenidi Program — bakırmndan, — tarihi fütuhat bakımından, 5of bakı- mından üç kudreti kadrosu iç de bulunduran C. H. P. beşin? kurultayını bu kudretlere daya narak #çmaktadır. YENİ SABAH: B. Hüseyin Cahid Yalçın: Alman donanması, isimli bu- günkü — başmakalesinde Alman donanmasının mazisinden bah- setmekte, Führerin Alman do- manmasının — süratle kalkınması için nasıl büyük bir geyretle ça- lıştığını kaydederek diyor ki: «Vaktile Alman Kayser'inia İngiltere'ye teklif edip kabul et- tiremediği bir şartı bugün nas- yonal - sosyalizmin tekrar etme- sinden Almanya'nın hiç bir fay- da istihasl edemiyeceği âşikâr- dır. Çünkü mesele İngiltere'nin hayati noktalarına temas ediyor. Denizlerde — emniyetli — üstihsal | için Almanya'ya açık bono ver- mek ve Almanya'nın bütün isti- 1â hareketlerine peşinden müsaa- deyi taahhilt eylemek de İngilte-, Te için ayni derecede mühliktir. Binaenaleyh, Führer'in bu çare- ye besvurmakla bir iş görebile- ceği ihtimal verilemez.» Nişantaşında Çocuk Bahçesi Nişantaşında Vali — konağının karşısında ve Emek apartımanı ya-| nındaki Yeşil sahadan ayzılacak bir parçada — modern bir çocuk bahçesi vücude getirilecektir. Bu maksadla Emlâk Bankasile Bele- diye arasında dün tam bir anlaş maya varılmıştır. Anlaşmıya görel belediye reisliği bankaya 50 bin atı ikmal ve temin — edilecektir. Bu paranın mütebaki kısmı, Dlil. li Müdafsa ve diğer - ihtiyaçlara tahsis edilmiştir. Kapılarında Gönderildi | tir. — Şunu - demnek istiyorum ki, Tarık İspanyadan garbe inecek o- dursa, Avrupanın göbeğinde yeni bir islâm devleti kuracak ve bu devletin başına kendisi geçecektir. | O zaman siz Arabistan çöllerinde yalnız kalacaksınız!, Abdülmelik şaşırdı.. Hayretle gözdesinin yüzüne bak- tız — Nereden - biliyorsun bunu sen?, — Orada iken düymüuştum.. — Kimden duydun? — Rahib Fernandodan.. Ve mühim bir sır ifşa ediyor - muş gibi, başını önürle eğerek, tit- Tek bir sesle ilâve etti: — Fernando, babama anlatır - ken düymüştüm: — <Tarık, ikinct bir islâm devleti kurmak ve hali. fenin buyruğu altında yaşamak - tan kurtulmak istiyor. Hıristiyan- lik âlemi, bu korkunç tehlikenin | püsküllü bir kılıcı göstererek sor- du: Ankaraya Hey'et Mısırçarşısı Esnafının 4 Şikâyeti | Ne Olacak ? Sebze hali olarak- kulanılması belediyece düşünülen Mısırçarşısı esnafi Ankara'ya bir heyet gön- dermişlerdir. Heyet azaları belediyenin bu hareketinin doğru ve yerinde ol- madığını söyliyerek istikballeri - nin korunmasını Dahiliye Vekâ - letinden rica etmişler ve bir isti- da vermişlerdir. Vekâlet istidayı içabının icrası için belediye reisliğine havale et- miştir. Diğer taratfan belediyenin bu tasavvurunu sür'atle mevkiüi tat- bike koymağa karar verdiği an- laşılmıştır. Ezcümle Belediye reisliği çar- şının müstakbel şeklinin plânlâ- Tının tanzim olunmasını heyeti fenniye müdürlüğüne bildirmiş- Ayrıca çarşının - istimlâki için de itab eden müuamelelere baş - lanmıştır. Maamafih müzeler umum mü- dürlüğünün de bu mevzü etrafın- da harokete geçeceği ve bu tarihi yerin bir sebze ve meyva pazarı haline konmasına muvafakat ct- Miyoceği kuvvetle tahmin olun - maktadır. Bir Kaç Kitab Aynı Cildde Mekteb kıtablarını ucuzlatmak meselesi ile ehemmiyetle meşgul olan Maarif Vekâleti bu hususta yeni bir şekli tecrübe ettirmekte- dir. Bu şekle göre ilk mekteblerde her sınıfın Birkaç ders kitabı bir cild içinde bulunacaktır. Kitabların cild parası fiatı ü- zerine tesir ettiğinden bu suretle eild başına 75 - 10 kuruş gibi bir tasarruf temin edilmiş olacaktır. Fiatlar Pahalı Oldu Belediye İktisad Müdürü Saf- fet Sezer dün ve evvelki gün Be- yoğlundaki muhtelif eğlence yer- lerinde tetkikler yapmış ve taı feleri gözden geçirmiştir. Neticede - Floryada olduğu gi- bi - Beyoğlu eğlence yerlerindeki tarilelerin çoğu yüksek bulun « müuştur. Saflet Sezer, bu tetkiklerinde tarifelerde yapılacak tenzilât e- saslarını da tesbit etmiştir. Civar halkının mühim bir eğ- lence yerini teşkil etmekte olad Yenikapı gazinolarının da bugün- derde fiat listeleri tetkik edilecek, meze olarak verilen bayat ve uy- durma mevad da belediye zabıta- sınca sıkı bir kontrol altına alı- nacaktır. - İyi amma, rahib Fernando bunu nasıl sezmiş?. nando, İspanyayı par - mağında oynatan zeki, uzağı gö- Tür bir adamdı. O, kralın kafasın- daki esrarı kolayca keşfedebildi- Bi gibi, düşmanlarının da noler dü-| şündüğünü ve neler yapmak iste- diğini anlamakta gecikmozdı. Bü- tün İspanya onun casusuydu. Abdülmelik düşünmeğe başla- mıştı. — Tarık... Bu, çok güvendiğim kumandan da nihayet saltanat hır-! sına kapılmış, öyle miti, Diye söyleniyordu. Maryana Halifenin zihnirı çel- diğinden o kadar emindi ki... Ar- 'tik bu bahsi kapamak ve halifeyi neş'elendirmek için vesileler ara- mağa başlamıştı. Biraralık, duvarda duran sırma Mihver Devletleri ve Balkanlar Yazan: Ahmed Şükrü İtalya — Arnavutluk'u ıl'.' eder etmez, İtalyan ve AlMf gazeteleri, artık Balkan .vıun:: nın tasfiyesine sıra geldiğini Balkanlarda Alman ve İtalyâk hegemonyası altında «yeni nizam> kurulacağını 'açıktın #7 ğa yazmışlardı. Alman ve İtali dış politikalariyle gayelerini hedeflerin! bilenler, bu neşriy tan dolayı hayrete düşmedile" Esasen Almanya Romanya Hi kındaki emellerini daha açık şekilde göstermiş bulunuyo! İtalya da —Arnavutl Yunanistanı nüfuz ve istilâsi #6 tıma almak için adım atmak ÜZ” re idi, - Almenlar ve İtalyanlafı Balkanların, yeni tâbirie <hüyi saha» larına, dahil bulundu; hiçbir zaman inkâr etmiş değ lerdir. Ve esasen sulh cej nin kurulmasına âmil olan sebil” lerden biri de Balkanlı devletl rin emniyetlerini ve istiklâller! korumaktır, Balkan antarttı iki otoriter def letin taarruzlarına hedet ola6f” Bi sıradadır ki, İngiltere Romsfi! yaya ve Yunanistana garanti miş. Ve sonra da 'Türkiye ile ” laşmıştır. İngilterenin Balkaal hakkındaki bu alâkası, ku mmmti” kanın İtalyen ve Alman nüfuf? altına düşmesinin önüne geçmiti tir. Bilhassa Türkiye ile İngil!” re arasındaki anlaşma ıı:ııil'i memleketlerinin — emıtiyetli sağlamlaştırmak yolunda atılımfİ en ehemmiyetli bir adam ol kabul edilmiştir. Onlara göze Türkiyenin İni DA tere ile anlaşması Balkan antâfi L (i ile giriştiği taahhütlerle V kabul etmiyormuş! Bu argül deveyi bile güldürür. Maltümdif ki Balkan antantı Balkan devi leri arasındaki budutları ti ediyor. Eğer Balkan memlf ketlerinin bütün hudutları buf” dan ibsret olsaydı, ortada mest'” le kalmazdı. Pskat bu n -.nlekt” lerin Balkanlar dışında d« hudi? ları vardır. Ve şunu itiraf e lâzımdır ki, yeni şartlar altı Balkan — memleketlerini — tebö eden tehlike, Belkanların içif” den ziyade Balkanların dışındi” geliyor. Pu şartlar altında B kan dışındaki hudütlarını emfii yet altına almak her Balk devletin yalnız hakkı değil, zamenda vazifesidir. Meselâ RO manyanın Balkan avtantı ile Üs lavya da Fransanın müttefil Ve bu şartlar altında Türkiyeti" İngiltere İle bir Hilâf ImuXı“;,l sının mahzuru nedir? Hayır; man ve İtalya bakımından m:j zuru olabilir. Fakat bu mahzut yt mucip sebepleri açık olarık İl ! de edilmelidir. Denilmelidir u bizitm Balkanlar hakkırdaki BÜ yük projelerimizin tatbikine ©" Rel teşkil ediyor. Bur un için V ziyetin bu inkişsfından mert! değiliz. Fakat böyle yapılsc yerde Balkan antantına — dül memleketlerin emniyet ve isti lülleri namına buna itiraz edi mesi ve hele bu itirazın, antı dahil olmasa da herhâlde 3alkâf” İr olan küçük ve müdafaasız memleketin müstevlisi taral dan ileri sürülmesi gülünçtür. , Alman ve İtalyan tezavüz emrivaki — politikası karşısın? her Avrupa memleket'nin em' yeti tehlikeye düşmüştür. Çek lovakyenın ve Arnavutluğun tüY leri ürperten âkıbetleri mizin önündedir. Her memlek' ve bilhassa Belkan memleketlt? emniyetlerini korumak için tf bir almak vezifesiyle mnkzu'"î tirler. Her Bağkanlı devlet tafi, finden alıman bü yoldaki tedb' ancak diğer Balkanlı devleti vindirebilir. Çünkü Balkanlaf! dışındaki — hudütlarını — erni