9 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

. ez 9-10-935 eğ | İMAL | FRANSA CEVAP VERDİ # Ingiltere, İtalyaya karşı müeyyide. derin tatbiki için Fransayı sıkıştarım- ea, Fransız hükümeti İngiltereden yu süali sormuştu: Fransa Habeş işinde müeyyide- lerin tatbikma razı olursa, İngiltere tükosunun vu- * İngiltere Fransanm bü cevabma Kaçamaklı cevap vererek, Avrupa kıt» manda yeni taahhütlere girişmek is #emediğini anlatmıştı, İngilterenin kevabı Fransayı şnemnun etmedi, Çünkü Fransanın hedefi, Habeş da- wasının İngiltede için ihdas ettiği |, #nüşkülâttan bilistifade. İngilizleri Avrupa İet'asında istatökoyu muha- faza için daha geniş taahhütler kabu: | * düne imale etmekti. * Aradan bir hafta geçtikten İsonra Üngiltere de Fransaya bir sual sordu. *elgraflarmın bildirdiğine göre Fran- sa evvelce bir sual sormakla varmak istediği hedefe bu defa bir cevap ver. | nek suretile varmak istemiştir. Fran. sa cevabında aşağı yukarı diyer ki &- #er İngiltere Avrupa kıt'asında yapı» lacak tanruzlara karşı Fransaya yar dım etmeğe hazırsa, Fransa da Ak- denizde İngiltereye yardım etmeğe | muvafakat edecektir. ! İngilizler Fransanm bu cevabı buluyorlar, Tıpkı Fransa- lnrmı kaçamaklı bul. , Tngiltere ile Fransa arasındaki bu mual ve cevaplarım istihdaf ettiği ge- ye şudur: Fransa orta Avrupa ista. #ükosunun korunmasında İngiltere- nin yardınımı temin etmek istiyor. Bu vâdi verirse, misakın müeyyide. #erini tatbikte sonuna kadar gideceği gibi, Akdenizde de İngiltereye yardı- ma muvafakat edecektir. Fakat İn- giltere bundan kaçmıyor. Çünkü Al i istemiyor ir yü düyor. Bu iki yüzlü sıyasadır ki Fransayı İngiltereden çevirmiş ve İtalya de sarmaşdolaş bir ittifak "içindir ki Fransanın İngiltereye ve İngilterenin Fransaya sordukları kar- sılrklı saaller ve aldıkları cevaplar, TA HABER Zecri Tedbirler Hazır! Uluslar Asamblesi Bugün Cenevrede Toplanıyor Aloisi Bir Nota Verdi | göstermektedir. her Uluslar (o Sosyetesinin İtal. yaya karşı usule yumıyan bir takım kullanmış olmasına teessüf ettikten sonra hükümetinin bu hu- susta ileride icapeden (kararları al- mak hakkını muhafaza ettiğini söy. demektedir. Cenevre, 8.A.A. — Aloisi Konse- yin dünkü toplantısında takip edilen usulü protesto etmiştir. Aloisi, variyetini izah etmek Üze- re Konseyin bugün öğleden sonra toplanmasını istememekte,fakat yarın Asamble önünde izahatta bulunmak hakkını muhafaza etmektedir. Ekonomik eksperler Cenevreye geldiler Londra, $.A.A, — Fransız ve İn. giliz ekonomik eksperleri Cenevreye gelmişlerdir. Bugün öğleden sonra, | zecri tedbirler meselesini görüşmek üzere toplanacaklardır. Yunanistan tedbir- lere iştirak edecek Atina, 8. A.A. — Yünanistan dış işleri bakanı Makslmos — Cenevrey hareket etmiştir. Maksimos, ecri tebirler hakkında Bir karar verecek olan Uluslar Sos- yetesi Asamblesine iştirak edecektir. Hükümet i öğrenildi. ğine göre, Yunanistan, Uluslar Sos. Uluslar Sosyetesinde Italyan dele- gesi Baron Aloisi tenin çalışmasna yalnz müeyyidelere taraftar olan devletlerin iştirak ede- cekleri sanılmaktadır. italyanın tehir istiyen notası Cenevre, 8.A.A, — Aloisi, Uluslar Sosyetesi Konseyine bir nota vermiş- tir. Bu notada Altılar raporu müza- keresinin tehiri talebinin Konsey ta- rafından reddedilmesi Üzerine İzal yan tezinin izahmdan bir fayda um- madığını, çünkü tehir talebinin bu izahatın verilmesi o maksadiyle iste- nildiği bildirilmektedir, Yine notada bildiril, Konseyin almış olduğu karar, kendi- sinin meselede en ziyade alâkadar olan tarafı dinlemeğe lüzum gördüe- - . 0 Cevap Londrada iyi Bir Tesir Bırakmadı Londra, B.A.A. — Bazı noktaları | kine kalkmadan yapılabilecek hiç- nın #htimamla incelenmesi ve aydın- | bir tedbiri düşünmemektedir. İşte, Jatılması gereken Fransız cevabı öze- | Fransız hükümetinden sorulan şey, rine, İngiltere İle. Fransa arasında | böyle bir durumda böyle bir tecavü- yeni bir fikir teatisinde bulunulması | ze karşı durmak için Sosyete üyeleri iştirak edecek ve bu husustaki duru- ranu, diğer Balkan Antantı devlet. lerinin durumuna uyduracaktır. Amerika karışmıyacak Nevyork, B.A.A. — Nevyork Ti- mes gazetesinin yazdığına göre, A- merika, Uluslar Sosyetesi tarafından tatbik edilecek olan ekonomik ve fi- nansal zeeri tedbirler nrorramına ka- tışmıyacaktır. yetesi üyesi sıfatiyle, zecri tedbirlere | beklenmektedir. Sanıldığına göre, İn giliz hükümeti, Fransz görüşüne ta- mamile iştirik etmeden evvel bu du- Tümun daha açık bir şekilde belitil- mesini dilemektedir. Londra, S.A.A. — Press Associa tion'un diplomatik muharririr Pran- anm İngiltereye verdiği cevabi no- ta halkında diyor ki ; “ Bu cevap, İnsanı hayal İnkisarr. nâ uğratacak mahiyette telâkki o- Geliyorlar Tanmalıdır, Fransa, bu fırsattan isti- Moskova, 8 A.A. — Elli fut-| fade ederek, Fi i bolcü, güreşçi, tenisçi ve eskrim man eecerüi Gerimali hakkmda 3 ciden mürekkep bir spor heyeti | tantiler istemiştir. Fransa, İngilti bugün Türkiyeye hareket et- | nin Akdenizde aldığı bahri tedbirle- miştir. Yanlarında beden terbi. | Ti Uluslar Sosyetesi statüsünün 16 Yesi yüksek meclis başkanı mcı maddesi mucibince almacak z0€ M WE | ri tedbirlerin tatbiki için birer : lantsev bulunmaktadır. Kendi- | zırlık telâkki edilmesi lâzım geldiği ai iç İetayonde. Moskoyanm ne işaret etmektedir. Halbuki ha- rumla I ve sgazes #ransa - İtalya dostluğumu daha zi Sovyet Sporcuları kikat bu değildir. Çünkü bu İngiliz teciler uğurlamış! . tedbirlerinin recri tedbirler ihtimali pri La, ile hiçbir ilgisi yoktur. Bunlar, Ro- a tesi ma hükümeti tarafından idare edilen i gaze inin İtalyan basınının: İngiltereye karşı Bir yazısı Yaptığı tehditlerin bir neticesidir ve bedekü gergin durum neticesi Sinan hâdisi alın zetesi son seneler içimde Türkiye le | sey imeiyat edbicerinden Baka DE Sovyet Rusya arasında çok sıkı kültür | gey değildir. Uluslar Soayetesi sta- bağlarının. yaratılmış olduğunu ve | tüsü, Sosyete üyelerinden birisi sta- iki memleketin büyük halk yığını | tüyü bozacak olan bir devlet tarahın- işinde geniş bir spor hareketinin ya- | dan özel bir tecavüze uğradığı tak- #amakta olduğunu yazdıktan sonra | dirde ihtiyat tedbirleri bileceği- diyor ki: ni yazmaktadır. Sosyete zecri tedbir “Türkiyede büyük bir spor | <: tatbikine karar verdikten sonra hareketi gelişmektedir. Diğer | Pötü" Sosyete üyeleri tecavüze uğrı- ü arda old yana yardım ile mükelleftirler. Bu- bütün sahalarda olduğu gibi bu li beril, Gi Sahada da yeni Türkiye ile sul- | ze uğraması "Sosyete A- tanların eski imparatorluğu a- | samblesi mütecaviz aleyhine bir ka- rasında hiçbir mukayese yapıla: almadan ve zecri tedbirler tatbi- maz. Atatürk ve İNÖNÜ vücut | sammssmmmammaaaammmamnmz terbiyesine büyük bir dikkat gös | ye sporcularına da dilemekteyiz. teriyorlar... ,. | Günlü bu karşılaşmada yenen Gazete yazısın: şöyle bitir. | ve yenilen her ne olursa olsun, mektedir: asıl kazançları Sovyet Rusya i» “Türk atletlerile karşılaşma» | Je Türkiye Cumuriyeti arasm- larında sporcularımıza başarılar daki sağlam dostluğu kuvvetlen dileriz. Bu basarıyı dost Türki- | dirmeleri olacaktır.., Moskova, 8 (A.A.y — Pravda ga- nin karşılıklı yardım edip etmiyecek leri meselesi idi, Verilen cevap, İn- giliz hükümeti tarafından düşünülen ihtimale karşı verilmiş bir cevap de- Zildir. Bu cevap, ayrıca üzerinde sr. kı incelemeler İzm gelen başka durumlarla ilgili bulunmakta. dire, Daily Herald ise şöyle demekte- dir $ “ Fransız notası, gayet İbtiyatir bir “evet” ile cevap vermekte ve İngiktereyi Akdenize harp gemileri yollatan hakiki sebepleri temamen yanlış olarak tefsir etmektedir. Bu Yanlış tefsir, ihtimal ki, düşünülerek yapılmış bulunmaktadır.Herhalde bu cevap umumiyet itibariyle hükümet gevenlerince memnuniyet verici gü- rülmekie beraber bazr noktaları ay- dınlanmağa muhtaç telâkki olunmak tadır. İhtimal, İngiltere Fransa tara- fından mevzuu bahsedilen çok önem- Ji bazr meseleleri aydınlatmak için yeniden bir soru gerisi verecektir.» Daily Telegraph ise aşağıdaki fik- ri yürütmektedir £ “ Fransız notası ustalıklı yazılmış- tır. Fransa, mütecaviz Uluslar Sos- yetesi üyesi olsun olmasın, kara, de- niz ve havada emniyeti muhafaza © decek karşılıklı yardım mecburiyeti- ni kabul ve teslime mütemayildir. E ğer kollektif emniyete sağlam bir te- mel kurmak istenilirse ve yine eğer bu emniyeti kabul edenlerin hepsi bunun tatbiki için dikkatli davra- nırlar ise bu sistemin bazı açık bıra- kılmış noktalarını doldurmak için Fransa tarafından ileri sürülen şart- lar makul görülebilir. Bununla bera» ber sunu ilâve etmek isteriz ki © ğer İki taraf da bugünkü şartlar i- çinde aynı dikkati sarfetmiş olsalar idi bu meseleyi mevzuu bahsetmek N Acıklı bir Yıldönümü | Kralı Birinci Aleksandr tam bir yıl evvel Marsilyada feci bir suikast neticesinde öldürülmüş İ İ e bu acının tam bir makesini bulmuştur. Belgradda bir Fransız gazeteci- si ile görüşen Yugoslav Kralı, ; gs Fransız gazetelerinin yazdıkları Zecri Tedbirlerden Bir Paris, 8.AJA, — Gazeteler; 7 İlk- töşrin Çenevre gününün tarihsel ö- nemini kaydetmektedir. Journal, “İlk defa olmak üzere 16 ıncı maddenin mevzuu bahsedil- diği an, tarihsel bir an olmuşur., de | mektedir. Echo de Paris'de Pertinax diyor ki “ 7 İlkteşrin günü, Uluslar Sosye- tesi tarihinde çok önemli bir dönüm noktasıdır. Sol parti gazeteleri, alman karar- ları büyük bir memnuniyetle Jamaktadırlar. Mamafih mütedil ga seteler “alınacak recr! tedbirlerin harb halini umumileştirmiyeceği” ü- mudunu izhar etmektedirler, Petit Parisien diyor ki : “ Dünya barışı adma, 16 ıncı mad. denin çek büyük bir ihtimamla tat- biki icap eder. Düşünülmeden alına- cak fazla şiddetli tedbirler Italya et- rafında ekonomik bir abloka tees- süsünü intaç edebilir ve İtalya da ab. bl iken loknya tahammül ii yarmak niş lir. Uluslar Sösyetesinin birler belki onun Başka Tehlike Çıkar mı? ri sürmek değilse bile makul görmek le büyük bir mesuliyet yüklenmiş” tir. Daily Herald ise, İtalya ile her türkü ilgilerin derbal kesilmesini ve Tüzumu takdirinde Eritre ve Somali- nin abloka edilmesini, içilecek su ve yiyecek üzerine ambargo konulmasi- nı ve nihayet Süveyş (kanalının ka- patılmasını istemektedir. Daily Telegraph şöyle demekteğ dir » “ Dün İtalyan delegesi Aloisi ta- rafından ileri sürülen fikirler insana hayret verecek mahiyettedir. Bütün dünya biliyor ki Habeşistan — bu barbar devlet — sözünü tutmuştur ve İtalya — bu medeniyet bayrakta tı — sözlerini yerine getirememiştir. İtalyanm hakiki isteği, Cenevre i- Je yahut Cenevresiz hareket ederek Habeşistanı zaptetmek istemesidir. Bundan dolayı vuhakkak surette ze ri tedbirler almak lâzımdır. Times gazetesi hiçbir tefsirde bu lunmamaktadır. Morning Post İse bütün öteki İn- giliz gazetelerinden ayrı olarak şu kovalamalıdır.,» Matin gazetesi, bu sebepten ötürü 16 ıncr maddenin aynen tatbik edil- miyeceğini tahmin etmektedir. Ekonomik ve finansal tedbirlerin larını mükemmel bir şekilde anlı yan ve ulusunu o ihtiyaçlara uy. durmak için devâsa bir savaşa rişmiş olan bu dâhi adamı seviyo. vam. Başkanın şahsiyeti, büyüklü le dolu bir karakter taşımaktadır. Türk ulurundan bahseden Kral, | | Yugoslavya Kralı Birinci Alek- sandr'ın ölümünün yıldönümü ilgi sile bugün saat İlde Taksimde Sainte Trinte Ortodoks klisesind. İİ T. Rüştü Aras geldi, akşam Cenevreye gitti Dışişleri Bakanı Tevfik Rüş- tü Aras dün sabah Ankaradan şehrimize gelmiş ve akşamki ekspresle Cenevreye hareket et- miştir, Dış Bakanımız Ankarada kal dığı müddet zar! hükümete Cenevredeki son durum hakkın- da izahat vermiş ve yeniden al- dığı direktiflerle Uluslar Sos- yetesinin müzakerelerine iştirak etmek üzere Ankaradan ayrık mıştır, Dış Bakanımız dün hareketin den evvel seyahati etrafında şun arı söylemiştir; — Son durum hakkında bilin- mekte olan haberlere ilâve ede- cek bir sözüm yoktur. Bu akşam Uluslar Sosyetesinin müzakere- lerinde ve vereceği kararlarda hazır bulunmak üzere Cenevre* Ye gidiyorum. Seyahatim esna- sında geçeceğim yollardaki dost devlet adamlarile de konuşma - larda bulunacağım. On güne ka- dar Cenevreden Ankaraya döne ceğimi ümit ediyorum.,. Dış Bakanımızın Ankaradan geldiği ayni trenle Alman sefiri Rozenberg, Fransız sefiri Ka- merer, İtalyan sefiri Galli ile Romanya sefiri Flotti de şehri- mize gelmişlerdir. Dış Bakanımız dün'bir müd* det Perapalas otelinde istira- hatte bulunmuş ve Fransız sefi- ri Kamereri kabul ederek uzun müddet görüşmüştür. — m Ingiltere açık teklif- lerde bulunacak Londra, 8. A.A. — Evening Nevs gazetesinin ö iğine göre, İngil- tere Cisim bri tedbirler hak; belki de liz gelmezdi. Çünkü © “evet” cevabı gm abif ola- râk telâkki edilecek bir mahiyette bufunürdu.., iv .. açık tekliflerde bulunacaktır. ui tedbirler münhasıran ekonomik mahiyettedir müsbet bir sonuç (verebileceğinden söpbe eden Pertinax, Echo de Paris İ gazetesinde şunları ıktadır : “ Kollektif zecri tedbirler, aşağı İ yukarı iyi bir sıraya konmuş ve fer- di tedbirler kelleksiyonundan başka birşey değildir. Bunlar hiçbir şey fade etmiyecek, yahud pek az birşey ifade edecektir. Arsrulusal kanun # gin, tecimin kutsal hakları feda edile bilecek midir?,, Ocuvre gazetesi diyor kl 3“ * Döha birkaç YE çi hiçbir anlamı olmıyan bütün maddeler, bu- gün birer altın o Bükmündedir. Tat- bik hususunda mevcud olan en büyük zorluklar bertaraf edilmişti: Uluslar Sosyetesinin, bir devlete karsı koyduğu zaman oldukça korku Ya bir kuvvet çlduğu isbat edildiği için, Cenevre Kurumuna karşı yap: .mütad alarlar dan e. Bugünden itibaren dünya politika- sı, Uluslar Sosyetesi (tarihine yeni bir sahife ilâve etmektedir. Dün Cenevrede ahnan kararları mütaleada bulunuyor : “ İtalyaya ekonomik ve finansal | bir abloka kurmak hatadır, Eğer bü- tün dünya bu zecri tedbirlere filiyat- Ja riayet etmeği teahhüt etmezse bu vasıta ile İtalyayı kuvvetlerini geri ğe mecbur etmek ihtimali mev. cut değildir. Diğer taraftan, ancak aksülameller doğurabilecek iğne ba- tırışları ile İtalyayı o sinirlendirmek de manasızdır. Her iki durumda İse harp tehlikesi, hiç olmazsa ittifaklar kürulmas: tehlikesi vardır... Bu gazete, yazısın sonunda, İn- giltere hükümetine sabır ve müsa- maha tavsiye etmekte ve aynt tavsi- yeyi İtalyaya karşı da verirken İtal- yan devlet adamlarmın hakimliğin- den Adua ile iktifa ederek mukad- deratı daha farla zorlamıyacakları ümidini ileri sürmektedir. Cenevrenin kararı anlaş- mazlığı kolaylaştırmıyacak Roma, B.A.A, — Matin gazetesi nin Roma aytarı yazıyor : “Romada Müssolininin yeniden konuşmalara hazır olduğu hissi mev« cut değildir. İtalyan kuvvetleri Ha- beşistanda bazı süel güçlüklerle kar- sılaşmaktadırlar ki bu güçlükler s0- nucu olarak bükümet gayet ibtiyatik İns gtmeğe mecbur kalmaktadır. Sonyetesinin — kararı, anlaş- halini kolaylaştıracağı yer- İyanın Uluslar Sosyetesine o lan itimatsırlığını fazlalaştırmığır. Her halde, yeni miirakerelere bâşla- memnuniyetle karşılamakta olan 808- yalist Populaire gazetesi diyor ki : “Tereddüdlere ve kaybolmuş va- kıtlara rağmen Uluslar Sosyetesi ni- hayet zecri tedbirler yolumu tutmuş bulunmaktadır. Italyan mühlet istediği zaman Times gazetesinin Cenevre aytarı diyor ki ; “ Dün Cenevre, sarsılmadan büyük bir buhran geçirmiştir. Jüne gelince, Cenevreye yeniden dön düğünden beri Uluslar i diğer üyelerinden ayrılmak niyetin de olmadığını derhal göstermiştir. Aloisi dün 24 saatlik bir mühlet is tediği zaman bütün gözler, şimdi; kadar İtalyanları dalma o müşküller- den kurtarmış olan Laval'e dönmüş- t&. Fakat bü sefer, Laval, bir el işa- retiyle, yapılacak başka bir şey ok madığını anlatmıştır. Bir Ingiliz gazetesi Süvey- şin kapatılmasını istiyor Londra, 8.AA. — İngilir gazete- leri, İtalyanın Uluşlar Sosyetesi Kon- seyi tarafından mahküm edilişi hak- kında urun tafsilât vermektedirler, Nev-Chronicle diyor ki : “ Laval, bugünkü gecikmeleri ile. Beraber yaşadığı daktilo Su- zanı Köprü üzerinde vurup ök düren Anadolu ajansı memurla» rından Ali Fdeainin 19 sene hapse konulmasma ve kendisin» den6080 kuruş mahkeme harcı alınmasına dair, ağır ceza mah- kemesinin verdiği karar, Yargu- taydan bozularak gelmişti. Ali Fedainin dün ağır ceza mahkemesinde yeniden duruş- masma devam edilmiştir. Mahküm Fedainin, evvelce Saffet Bey apartmanında dakti- lo Suzanla karı koca gibi yaşa- ması, Snzanm kendisine karşı kiskançlığı tahrik edecek hare- ketlerde bulunması ve cinayet Ali Fedai Hapis Yatacak mak için ilk hareketi İtalya yapmı- yacaktır,.. Madde şiddetli Cenevre, 8 (A.A.) — Havas A - jansr bildiriyor: — Uluslar Sosyetesi genel #ökreterliği ile Asamble 410. 1921 tarihli karar suretinde mülhem olacaklardır. Bu karar sureti 16 met maddeyi tefsir etmekte olup, bu mad» denin tamamı tamamına tatbiki bir - çok itirazları davet etmiştir. Çünkü fevkalâde ağır birtakım zecri tedbir. leri ileri sürmektedir. Komisyon, tek- İiflerini hazırladıktan sonra iktisadi tasyikm başlangıcı tarihini bütün dev letlere bildirmek, konseye ait olacak- tır. Prensip itibarile bütün devletle- rin zecri tedbirlere iştirak etmeleri lâ zımgelmekte ise de 1921 tarihinde top lanmış olan Asamble bazı devletler için hususi tedbirler almak şârureti hâsıl olacağını kabul ve teslim etmiş. tir. Bu itibarla meselâ, Ingiliz filo- sunun seferber edilmesinin meşru ol. duğu kabul olunacaktır. Konsey bazı devletlere alacakları tedbirleri tehir etmek mezuniyetini verecek. ancak bu nun için aşeri tedbirlere ait umum! plânı bozmaktan çekinmelerini şart koşacaktır. HAKYERLERİ 7 Sene işleneceği bir sırada, Suzan, Ali Fedaiye: — Siz öşeksiniz, kadın kıy - meti bilmezsiniz! Tarzında söz“ ler Gray i, Ali Fedainin bü cinayeti kıskançlık ve Suzana karşı beslediği sevgi yüzünden yaptığı kanaatini uyandırmış ve bu da cezayt azaltıcı My ” den görüldüğünden haki a verilen 19 sene hapis cezası 10 seneye indirilmiş ve 3 senesi de ayrıca affa tâbi tutularak, ken- disinin 7 sene müddetle ağır hapse konulmasına karar veril- miştir. Ali Fedai yeni ceza va- ziyetine göre 1800 kuruş mah- keme masrafı verecektir.