4 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

4 Nisan 1936 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Yunan Liderler meclisinde Yunanistanın dış siyaseti hararetle müzakere edildi Çaldaris ve Demircis bir Atina, 3 (Tun) — Dün akşam Baş bakanm evinde toplanan İiderler meclisinde Yunanistanm dış işleri müzakere edilmiştir. Toplantıda liderlerden Sofulis, Çal. daris, Kafandaris, Papanastasiu, Te. odokis, Metaksas ve Anagnostopulos ile eski dış bakanları Mihalakopulos ve Maksimos bulunmuşlardır. Başbakan Demircis dış bakanı si- fatile meclise Yunanistanın dış siya. seti hakkmda izahat vermiş ve bu a- rada Venizelosun vefatından evvel Yunanistanm dış siyasetine dair gön derdiği mektupların mündericatımı da anlatmıştır. Bundan sonra Maksimos Yunanis. taar Balkan paktı siyasetine sevke - den hâdiselerin tarihçesini yaparak bu paktın Yunanistanı Balkan harici hiç bir taahhlit altma sokmadığnda asrar etmiştir. Maksimosa cevap veren Mihalako- pulos ile Kafandaris te aksini iddin nil iderler meclisi tekrar içtima et - mek Üzere Biyadi yah fellerde liderler meelisinin üç dört celse daha aktedecekleri tahmin mektedir , di Yunanistanda tehcirler mi: yapılacak ? Atins, 3 (Tan) — Eriniyet me - murları tarafından bazı şüphelere bi. naen küme anma Yapılaca- söylenmekte idi. Liberal partisi lidöri Sofulle emini. yet memurlarının birçok defalar hak sız olarak böyle tedbirlere baş yiir. mak İstemdlerinin doğru olmadığı hakkmda Başbakanm nazari dikka. tini celbetmiştir. Başbakan mesele. Mi tetikik edeceğini vâdetmiştir. Başbakan ile Sofuli #rasmda par. Mimento encitmenine toplantıdan çıkarlarken dan icra edilecek bazı meseleler hak- kında İtilâf hâsıl olmuştur. Bunların en mühimmi son zamanda affodilen sübayların orduya almmas; meselesi» dir. Bazı gzetelerin Başbakan ile ara - larmda ihtilâf zuhur ettiği hakkında ki haberlerini General Metaksas kat'i olarak tekzip etmiştir . Yunanistanda deniz manevraları Atina, 3 (Tan) — Generel Metak- sas yakında tayyarelerin iştirakile ya pılacak büyük deniz manevraları hak kında karar ittihaz edilmek Üzere dün Hava Bakanlığına giderek müzakere- lerde bulı . Bu manevraları kralın takip edâ - ceği söylenmektedir. Yunanistandaki grevler Atina, 3 (Tan) — Grev yapan Ati- na tramvayları müstahdemini, Paver nakliyat va en Pire elektrik eti alayminde münasebetsiziik » Jer yapmışlardır. Yunanistanm barı şehirlerinde başlıyan münferit grev- Ver devam etmektedir . Londra ile Kap arasında rekor Londra, 3 (A.A.) — Uçman Bayan Ami Mollison, Löndra ile Kap şehri « râsmds yeni bir rekor tesisine teşeb. büs etmek üzere bu sabah Gravesend meydanmdan havalanmıştır . Peştede komünizm tahrikâtı Poşte, 3 (A.A.) — Orta mektepler de komünist tahrikâtı hakkında açı- lan takibat üzerine 98 talebe isticvap olunmuş ve bunların on beşi tevkif #dilmiştir. Diğerleri gayri mevkuf o- larak muhakeme edileceklerdir. Bun- 'larm hepsi yahudidir. Danzigte Danzigliler Rayşver teşkilâtına alınıyor Varşova, 3 (A.A.) — Almanyanm 7 mart tarihinde yaptığı bareketin akisleri ve son seçimler Dantzig de tesir uyandırmağı * başlamış ve Ya- kında daha küvvetle tezahür etmek! tehlikesi göstermeğe başlamıştır. — | Ayan, Dantzig'lilerin Relehsvehr teşkilâtma alınmaları halkında 'bir kararname kabül etmek suretiyle, kanunu esâsiyi açıkça ihlâl etmiştir. Bu kararnamede, teşkilâta girmenin ihtiyari olduğu ve serbest şehre mi- teallik arsrulusal senato ile kat'iyen tezat teşkil etmediği izah olunmak-| tadır. Hauptman nihayet idam ediliyor mu? 'Trenton, 3 (A.A.) — Mercer kont Tuğu jürisi Vendel hakkındaki tahki- katmı dün akşam bitirmiş, müddeiu- mumi Manhall Şürinin hiçbir mihaf| karar vermediğini sadece, icabederse | tekrar başlamak Üzere, tahkikatı dur durduğunu söylemiştir. Hauptman hakkındaki idam hük - münlin greenvich âyariyle saat 1 de Türkiye saati ile sabah 3 te infaz edi leceği kararı bakidir. Uzak Şarkta Ruslar çekilmezse Japon ordusu harekete geçecek Dairen, .Mançuko- 3 (A-A.) — Röy ter bild Mançuko hududunda vaziyet vehamet kesbetmişa benziyor Yarı res nbalardan ihsas olun - duğuna göre, Kuyantung ordusu Sov yetlerin Sibiryadaki tahşidatma mu- kabil Mançukonun hudutlarında kıta atın tahşit etmiye hazırlanmaktadır ve Savyetler askerlerini çekmedikleri takdirde Japon ordusu faaliyete geçe cektir, Kuvantung ordusunun sözeüsü Sov - yet Rusyaya ihtar etmiştir ki, iki uv vetli millet, Japonya ve Almanya Rus yaya karşı bir blok teşkil edecekler - dir, Stratosfer tayyare treni ile seyahat Moskova 3, (A.A) —ive2Ni- sanda bir tayyare ile bu tayyareye uzun bâlatlaria bağlı iki plânörden mürekkep hir stratosfer treni Mos- kova Üzerinde muvaffakıyetli bir ta- m uçuşu yapmıştır. 5000 metro yüksekliğe vardığı Zam plânörlerden — biri 6000 metroda roğa bulunuyordu. Treni tertip eden Mühendis Çerbakof, bu uçuş- larm plânörlerle 13, 14 bin metroya diğeri ise 7000 met-| Bir tecilden bahsediyorlar | yükselmenin tamamen mümkün ol. Trenton, 3 (A.A.) — Selâhiyetli/ duğunu gösterdiğini bildirmiştir. kaynaklardan haber verildiğine gö-| Çerbakof şimdi 20, 25 bin metro- re, yüksek jüri Hauptman için tekrar/da romorke edilebilecek bir stratos- Mr İö tecil kararı istiyetektir. fer plânı yapmakla meşguldür. Bu a piânörün arkası sıkı kapalı bir ka- maras olacak ve çok yükseklere hava seyahati icin lâzım olan bütün cihazlar ve oksijen makinesile mü- cehhez olacaktır. : Kamutayda kabul edilen kanunlar Ankara 3, (A.A) — Kamutayım bugün Re zin başkanlığın- da yaptığı toplantısında mülga Sey- risefain 1932 yılı son he- sabmın mutabakat beyannamesine ait mazbatalarla, Arttırma, Eksilt « me ve İhale Kanununa ve askeri mektepler talebesine ihtiyat subavı namzetlerine verilecek maaş ve tah- Amerikada şiddetli bir kasırga İ Grensböro, 3 (A.A.) — “Şimali Ka Mformiya,, Dün gece Grenşboro bölgesinde şiddetli bir kasırga kopmuştur Yedi kişi ölmüştür. Hasarat bir milyon dolar tahmin edilmektedir. Birçok ev ler, adeta parçalarırcasına harsp ol- muştur. Kasırga eânasında, gök Yü- stinde mavi ve kırmızı, sallar , acayip Fransada komünistlerle faşistlerin çarpışması Paris, 3 (A.A) — Tarbes'de ateş salipliler ile faşist aleyhtarları ara - #ında. bir çarpışma olmuştur. Ateş saliplilerin lideri albay de La- rok'un belediye tiyatrosunda bir nutuk #öyliyeceğini ve bu münasebet Je bir toplantı yapılscağını haber a - lan Tarbos ve civarınm komlnist teşkilâtları mensupları enternasyo - nali söyliyerek tiyatronun etrafına gelmişler ve orada Barikatlar kura - rak toplantının dağılmasmı beklemiş lerdir. Gece saat 22 ye doğru tiyatro dan çıkan ateş salipliler taş yağmuru | ha tutulmuşlardır. | Polis ve jandarma müdahale ede - rek nümayişçileri dağıtmıştır. Bunlar kilçük gruplar halinde ta sabaha kar dar sokaklarda nümayişlere devam et sisatı fevkalâdeye deir kanunlara ek) lâyihaları ve mütehassıs doktorları kimyagerlere ve sair sıhbiye me- murlarma verilen vesika, ruhsatna me ve şehadetnamelerden al tescil harçlarına alt kanun müzakere ve kabul edilmiştir. » Kamutayın gene bugünkü toplan- tısında kabul edilen diğer bir kanun lâyihasile 1935 mali yılı umumi mus vazenesine giren bir kısım daire bütçelerinde 42111 liralık bir mü- makale yapılmıştır. Kamutay, pa- mişlerdir. Edgar Wa zartesi günli toplanacaktır. İlace'in ÖYLE İSE CESEDIDE ORADA OLMALI NEHİRİN ÇASINDE' İ Güneş - LO? taşi 'lürkçede m bırakmıştık. Bunlardan “siz” sız l Deskriptif gramerlerde “İsimlerin ve nadiren sıfatların sonuna gelerek onlara menfi anlamı veren ektir.,, di- ye tarif olunan — ve, ahenge göre, “siz, sız, süz, suz" şekillerini alan — bu ek “Güneş Di” teorisinin ortaya | koyduğu dil hakikatine göre “mürek- kep” bir ektir. Bunu analiz edersek ortaya: m») (siz) şekli çıkar. Ancak burada biribiri yanmda bu İlunan bu (8) ve (2) konsonlarınm ikisi de “uzak saha, gösteren ele| manlardır. Halbuki ikisinin birden aynı anlama alınmasma bir sebep yoktur. Şu halde: İ (4) 1s: ekinin bir (ığ) dan değiş İme olarak, hangi kelimenin sonuna İ gelirse onun manasını tamamlıyan, tayin ve ifade eden, onu isimlendiren bir ek olduğuna hükmederiz. Bu böyle olunca: (2) ız: eki de doğrudan doğruya mefhumu süjeden en uzak bir sahaya atarak yokluk ifade etmiş olur, Şu analiz, Türkçenin “analitik gra- rseri.nde hakiki “menfi elemani” nn İbir (V. -4- x) olduğunu gösterir. | “Sız,, mürekkep ekinin bu yoldaki analizini kelimelere tatbik için yu- karda aldığımız misalleri burada bi- | rer birer analiz edelim: EVSİZ Kelimenin, ilk görüşte, etimolojik şekli şöyle gibi görünür: m 28 6 4 L. (eğ evi - iz) (1) Eğ: Ana köktlür. “Güneş” ana ret, ateş” anlamlarınadır. Yele j ae Yol vergisi Mavısa kadar tahsil «edilecek Henliz 85 senesine ait yol vergi -| sini tamamile ödememiş bu verginin tahsili emval kanununa göre nihayet bir mayısa kadar behe hal tahsli edilmesi belediye reis den alâkadarlara bildirilmiştir * Belediyeye ait olan Büyükdere çayırile milli emlâk müdürlüğünün malı olan yanan adliye binası arsası. nm mübadele edilmesi için belediye| riyaseti tarafından hükümet nezdin de teşebbüslerde bulunulması karar - taştırılmıştar. z * Çarşambada yaptır! parkın bu mevsime yetiştirilmesi ka- rarlaştırılmış, buna göre hazırlıklara İve çalışmalara başlanılmıştır. olanlardan ! kta olan | Resimli Remr BOĞULMUŞ.» | NEVMİT OLMA LESLİE , ELAN SAĞ OLABİLİR” Jitibarla müzakerelerin enfi anlamlar 11. “Siz” -ekinin ve “evsiz” kelimesindeki menfi anlamın “Güneş - Dil ” teorisine göre analizi (Dünkü yazımızda türkçe menfi ekleri denilen “siz” ve “ma” eklerinin deskriptif gramerce kıymetlerini göstermiş, “Güneş - Dil” esaslarına göre analitik gramer metotlarile analizlerini de bugüne ekinin analizini aşağıya yazıyoruz. Bu analize yarın da devam edeceğiz.) (2) Ev: Ana kök anlammı üzeri ne alarak tecelli ve tecessüm ettiren süje veya objeyi gösterir prensipal bir elemandır, (EĞ 4 ev — eğev) şeklinde ana kök kendi mefhumunu temsil eden e lemanla kaynaşarak, kelime (Ev) o lur, (Ev): Kendisinde sıcaklık, hara- ret, ateş mahfuz ve mevcut bulunan bir obje demektir ki “mesken, ve “meva,, nm manası da esasen bundan ibarettir, Not:1. — Ar limesinin aslı da bir şey değildi. Bu "iva,, kelimesini Arap lügatleri söyle anlatıyor: L “EViva: yerine getirmek, gi). TI. “El'iva: Bir adami yurda kon- durup âram ettirmek manasmadır” denilen “iva” ke ev,, den başka yor ki “va, bir adamıbir irmek demektir. Bunun & şekli olan: m 0 (8 Gğ 4 iv 4 ağ) şeklinde (1) iğ ve (2 tamamiyle (ev) analizindeki manala» ra gelir; (9) ağ: eki de bunu tayin ve ifade eder. unsurlar (Arkası var) UN DLMEN (1) Ahterii kebir. Burada verdiği Arap- ça meal, “yer* den maksat "mesken ve menril" olduğunu açikça göstermektedir. (3) Kamus tercümesi. Bufai mada olarak “uviy, iviy. seviye mefhumundan çıkan “sıcaklık, hara- “ Yeni vapurlar Müzekerenin uzun süreceği anlaşılıyor Denizyolları idaresinin yeni yaptı. racağı 12 vapur için Avrupa şantiye» lerinin yaptıkları tekliflerin tetkiki- ne devam edilmektedir.Ancakellerin de birçok sipariş bulunduğu anlaşi- lan teklif sahibi grupların hükümetin ihale şartlarını ağır buldukları ve bu uzunca bir müddet daha #üreceği zannolunmak- tadır. Idare ihale tarihinden itibaren bir sene nihayetinde ilk vapurun ve bi- rer ay fasıla ile de diğer vapurları teslimini istemektedir Buna muk; tediyenin cn senelik bir vâdeyle yapı lacağı söylenmektedir.Bu şartlar üze rinde uyuşulabilmesi için grup mü - mesşsillerile müzakerelere her gün de vam edilmektedir. İktisat Vekâleti mürakıpla rı Ankaraya dönüyorlar Sahte damgalı tartı ve ölçiller tahs | kikatı ile uğraşmak ve geçen ay için de toplanan şirketler umumi içtima- larında bulunmak Üzere şehrimize gelen Iktısat Vekâleti murakıp ve müfettişleri yarm Ankaraya döne - ceklerdir. Bunlar arasında miifettiş- lerden Kâmıran ve Safiye; murakıp- lardan da Adnan, Rıdvan ve Mah- mut bulunmaktadır. Murakıp komi- serler, umumi heyet toplantıları hak- kında bir rapor hazırlamışlardır. Verilen malümata göre geçen yıl içinde en çok kârı 500 bin liralık ser» mave ile 220 bin bira kâr yapan krom madenleri şirketi yapmıştır. Bu şir- ketin kârı yüzde kırk biri bulmakta» dır, Eti medeniyetine ait yeni eserler Uşak 3, (A.A.) — Uşağın İmroz köyünde üç bin senelik bir sulaşı bu- lunmuştur. Yine burada altı tane tunç para çıkmıştı. Su taşının etra - tında yazılar ve kuş resimleri varğır, Maarif müfettişi bu eski eserleri mii- zeye almış ve Kültür Bakanlığına bil- dirmiştir. Bu eserler Etilere aittir.

Bu sayıdan diğer sayfalar: