26 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

26 Haziran 1936 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

mim 2 GÜNAŞIRI gibi bir adam... Eski kahraman budur: O çelik tu sayfalarma alkışlar içinde salınarak Gözlerimizi, bügüne çevirelim: Şu, bir siyah gözlük ve bir meşin rışan delikanlıyı seyrediniz.. şimdi çekti. melek sükünile şimdi indi.. lerinde kargı var. Yüze bir Uluslar Kurmu Konseyinde İalya- Habeş meselesi bugün görüşülecek. Çok muhtemel ve hattâ muhakkak gibidir ki, Eden'in İngiltere kabinesi- rin kararına atfen söyliyeceği söz - lerden sonra zeri tedbirler kaldırıla caktır, Habeşistanın ilhakının tarm- maması, Uluslar Kurumunun takvi- yesi ve diğer meseleler, zecri tedbir- lerden sonra ikinci plânda gelecek geylerdir . Zecri tedbirlerin tatbikinde öna » yak olmuş bulunan İngilterenin, bun ların kaldırılmasında yine önayak o- lurken takmacağı vaziyet merak edi lecek bir şeydir. Itiraf etmelidir ki, Ingiltere Dış Bakanı Eden'in vazife- si nazik ve güçtür. Nitekim, Baldvin, yaşlı İngiltere - nin Dış Bakanlık vazifesini genç E- den'e tevdi etmek fikrinde olduğunu krala bildirdiği zaman kral şu ceva- bı vermiş: — Hakkımız var: Eden şimdie ka dir gül tarlasmda gezindi. Onün ne kıymette olduğunu ancak üç dört fe- na darbe yedikten sonra anlıyaca- Doğrusu Eden, şimdiye kadar al- dığı darbelere, tupkı mühim bir maç- ta firsat kolliyan bir boksör gibi, renk vermeden mukavemet etti, Zaten kendi söylediği şu sözler, onun düsturunu teşkil etmekte imiş: — Yür teşebbüs, bir muvaffakı - yet! Baba nasihati Eden kolejde iken pek iyi bir tale. be değilmiş ve bundan moral: bozüla rak babasma adam olamıyacağı hak kında mektuplar yazarmığ. Babası, Eden'e hemen daima guna yakın cevaplar verirmiş: “Fakat hayır, sevgili oğlum, #iz f6 na bir çocuk değilsiniz. Eğer isterse- . niz, Allaha şükür, sizi seven babanız kadar liyakatli ve sempatik olmanız halâ mümkündür.,, Bizde ötedenberi baba nasihatine yerilegelmiş olan kıymet, bundan da Kanrarmar ve urmacı? Ona, tarih sayfalarında, eski masallarda, müze kapılarında raskeliriz: Başında çelik bir tulga; yüzünde demirden bir ağ; göğsünü, sırtını, bal- dırlarını zırh tabakaları sarmış; bir elinde kargı, bir elinde kalkan, tank ulga, başma inecek lobudu yamyassı edecek. o demir örgü, yüzline savrulan kılıcı bilkecek, © zırh tabakası, göğsüne atılan oku kıracak ve kahraman, tarihin zafer taklerile süslü girecek; hayallerimizde ilâh kanatla rı açarak uçacak; masalların, efsanelerin başdöndürücü eşhası olacaktır. Mavi sular içinde, balıkları hayrette bırakan bir çeviklikle türlü oyun- lsr yapan şu denizaltı gemisinin yanık yüzlü çocuğuna bakınız. caketie bulutlar arasında kuşlarin ya- Biri, sular dünyasınm yeşil menevişleri içinden hir çocuk gülümseyişile Öbürü, titrek dualarm yükseldiği esrar âleminden, kanatlarını açmış bir Ne başlarında tulga, ne yüzlerinde demir, ne vücutlarında çelik, ne el- Eski kahraman artık bir umacıdıri “Yusuf ZİYA, Bilginizi Yoklayınız Sorular — Urfa'ı Yusuf Efendi kimdir? kullanırdı? | - “Bengii bade,, kimin eseridir? nesinde bulunan en eski Osmanlı ta- rihçisi kimdir? — Istanbulda ilk ecnebi ne zaman açılmıştır? Dünkü soruların cevapları olan romancı kimdir $ C — Emile Zola. dir, isminin mânası nedir ve bu adı ne zaman almıştır? G — lik Mikado, Milâddan evvel asır sonra verilmiştir. 8 — Amerika Birleşik Hükümet. tar, $ — Kendisine “musiki şairi” di- yen kimdir ? C — Vagner, muştur ? C — Fin Haykel ve Rus Radloy, rülmektedir. Kısalık işinde güzellik sorulsa, Parisin meşhur yanık sesli şarkıcısı Damya'nın yazdığı şu setır- ları göstermek, belki de, bir hata ol- maz; — Fatih Mehmet gilrde ne İsim — Elyazısı eseri Vatikan kültüpha tiyatro $ — Dreyfüs meselesine karışmış $ — Japonların ilk Mikadomu kim yedinci asırda yaşamış olan Zim-mu- dur. Fakat asıl adı “Sanu,, olup “ilâ- hi muharip,, demek olan Zim-mu adı kendisine ancak ölümünden on dört leri istiklâlini kuran Vaşington han- & — Orhon kitablerini kimler bul- İİ İİ Bütün dünyadaki güzel romanlar arasmda en kısası hangisidir? Diye | Üniversitede tayinler Profesörler arasında değişiklikler yapıldı Üniversite ordinaryüs profesörle- saylavlığı seçilmiş olduklarından Ü- niversite kadrosunda dört ordinar - — profesörlük münhüldir. Haber al göre Edebiyat Fakültesin- ma Profesör İbrahim Hakkı, fenden | Hamit Nafiz ve Hikmet, tıptan Saim Ali ordinaryils profesörlüğe terfi et- tirilmişlerdir. Kadroda bunlardan açık kalan dört profesörlüğe doçentlerden dör- dü terfi ettirilmiştir. Bundan başka onbir doçentin asli maaşları yetmi. şer liraya iblüğ edilmiştir. Bugünkü toplantı Gelecek tedris yılından itibaren, Üniversitede yapılacak değişiklikler etrafındaki tetkik ve hazırlıklar iler- İemektedir. Bu meyanda Hukuk Fa- kültesinin dört seneye iblâğı hakkın da 18 sayfalık bir rapor hazırlanıl- miş, rektöre verilmiştir. Bu rapor bü hafta içinde rektörün başkanlığın da yapılacak bir içtimada görüşüle- | cek ve netice Maarif Vekâletine bil- | dirilecektir, Diğer fakülteler hakkn- daki raporlar da bu suretle peyder- pey tetkik olunarak Vekâlete gön- 1if faklltelerin geçen tedris yılma sit verimlerinin tetkik edilmesi karar - laştırılmıştır. Bu maksatla bugün İlk olarak rektörün riyasetinde Üniver» İ sitede bir toplantı yapılacaktır. Adliyede Bahçıvanı öldür enlerin muhakemesi Silivrikapıda bahçıvan Perikli İs - minde birini öldürmekten suçlu bah- çivan Arnavut Rızanın dün ağır ce zada duruşmasına başlanmıştır. Öl dürülen Periklinin babası Dimitri, ve vekili verese vekili olarak mahkeme- ye gelmişlerdir. Dünkü. duruşmada birkaç © Şahit İ dinlenilmiştir. Bunlar, Arnavut Rıza İle, Perikli arasında geçen kavga et rafında tafsilât vermişler, hâdiseyi anlatmışlardır. Gelmiyen şahitlere tebligat ya - pılmak İçin muhakeme, başka güne bırakılmıştır. * 15 yaşmı geçmiyen Şükriye İs- minde bir kıza tecavüz ettiği iddia- sile Hasan isminde biri, dün adliye - ye verilmiş, birinci sulh ceza haki- | mi kararile tevkif edilmiştir. *Kayserili Mehmet isminde biri, ötekine berikine saldırmasından kor- kulduğu iddiasile, karısı ve oğlu tara fından yapılan müşterek müracaat üzerine dün adliye tabibi Enver ta - rafından müayene edilmiştir. Mehmet, tıbbı adlide müşahede al tana almacaktır. * Ecnebilerin girmesi memnu olan Hereke mıntakasina gidip geldikleri tesbit edilen Salih've Saliha adir iki TAN SEHİRDE OLANLAR rinden dördü muhtelif tarihlerde| derilecektir. Bundan haşka, muhte - | Ne dersiniz ? C. Müddeiumumisine açık mektup Siz, henüz cenin halinde ana kar- ni luranlardan bü dünyada işi- ni bitirip öteye göçmüş olanlara ka- dar yaşıyacak, yaşayan ve yaşamış olanların bütün haklarını “cemiyet” namına korümaya memiursunuz. Bu arada yaşayan birtakım ölüler üstü ne sizin doğruca nazarı dikkatinizi celbetmeyi insanlık vazifesi bildik. İ Allah kimseyi maznun etmesin, Mahküm etmesin demiyoruz. Çünkü mahküm cürmünün cezasını görme- ye mecbur adamdır, Lâkin maznun kâh haklı, fakat kâh haksız, adalet makinesinin çarkları arasına girmiş âkibetini bekleyen bir talihsizdir. küm olabilir. İşte ben bu adam üstüne sizin naza rı dikkatinizi celbetmek istiyorum. Bu adamların bir kısmını biz hâlâ sokaklarda kelepçelerle gezdiriyo - ruz, Maznunlara kelepçe takıp »0- haklarda halka teşhir etmek hakkı hangi kanunda kimlere ve: Burasını bilmiyo, i İ şey varsa her gün Babtâli yokuşu böyle eli helepçelilerin geçişlerile cidden yürek kanatan bir manzara arzediyor, Hakikaten merhamete lâ yik olan masnunlara acımasak bile kendi benliğimizin bize yüklediği insaniyet vazifelerinin ihmal edil - diğini âleme göstermemek zarureti bu çirkin manzarenın devamına mâni olmalıdır?.. Ve nihayet bir adamı manen öl- dürecek bir vaziyete sokmak reva muder?. Umuyoruz ve diliyoruz ki bir tür- lü önüne geçilemiyen bu feodal sis- temin artık Cümhuriyat rejiminde yeri kalmaz. Biz böyle düşünüyorüz. Siz ne dersiniz ? A e a a ———— ni rim KUÇUK HABERLER * Ofisin ve Odanım kadrosu — Türkolisi ve ticaret odazınm 936 s6 nesine ait kadrolar: İktisat Vekâle- tinden: henüz gelmemiştir. * Denizyolları gemilerinde — De- nizyolları idaresi, gemilerindeki ye - mek servisinde yenilikler yapmıya karar vermiştir. Bu karara nazaran fiat tarifelerin. de yüzde otuzu bulan bir tenzilât ya pılacak ve ikinci mevki yolcuları için daha ucuz bir tabldot temin e - dilecektir. * Altı vagon daha geldi — Dev - let demiryolları idaresinin altı yeni vagonu daha gelmiş ve bunlar dün sabah Haydarpaşaya nakledilmiştir. Bu vagonlardan ikisi Banliyö hattı için, biri posta vagonu olmak Üzere sipariş edilmiştir. * Konservatuvar talebesinin kon - seri — İstanbul konservatuvarı yatı okul talebesi tarafından dün Beşik - taşta Kılıçali konservatuvar yatı kıs mı bahçesinde güzel bir konser veril miştir. * Türk Hava Kurumu Başkanı — Bu adam beraat edebilir veya mah. | Yeni mukavele Göçmelerin naklinde ihtilâf mı var ? Hisar vapuru, 2,000 göçmenle ya- rın Köstehceden limanımıza gelecek ve burada durmadan Tuzlaya geçe- cektir. Bu muhacirlerin sihhi kontrol ları Tuzlada yapıldıktan sonra Af- yon havalisinde yerleştirileceklerdir. Romanyada, bü mevsim içinde mem leketimize nakledilmelerinj bekleyen göçmenlerin mikdar: on bine yalın- dır. Büyük bir kısmı Köstencede bü- Tunan bu muhacirlerin nakli, Kalka. van zadelerle vekâlet arasmda yeni bir mukavele akdinden sonra mütn- kün olabilecektir. Mevcut mukavele 15 Temmuzda nihayetlenmektedir. Bu mukavelenin aynen temdidi etra- fında iki tarafın noktaf nazarı telif edilemediği için yeni bir esas bulun- ması lâzımgelmektedir. Bu esasin Dü lunup mukavelenin imzasi zamanda kadar nakliyatın tatil edilmesi'de ihtimal dahilindedir. Vekâlet, seri bir netice almak İçin müzâkeratı tes ri etmiştir. Belediyede Halde büyük bir sergi inşa edilecek Kavun ve karpuz satışlarınm ha- le almması fzerine halde #ergi inşa sna başlanılmıştır. Halin eski mey- vehoş tarafındaki meydanlığna bl yük bir sergi yeri yapılması İçin be- lediye bütçesine 70 bin lira konul - muştu. Bütçe gelir gelmez İnşaata başlanacaktır. * Bayoğlu belediye binasının ta- miri için evvelce tahsis edilen yedi| bin küsur lira kâfi gelmediğinden yeniden yedi bin liralık tahsisat ve- rilmiştir. * 'Tramvaylara yürürken atlayan ve aslan çocukların kondoktörler ta rafından indirilmeye teşebbüs edil - meleri Üzerine bünlar derhal tram - vaylardan atlamaktadırlar. Bu halin birçok kazalara sebebiyet vereceği anlaşılmıştır. Badema tramyaylara asılmış "olanlar en yakın zabıta mev« küne kadar götürülecek, orada nok- taya teslim edileceklerdir. Atatürkün ve İsmet İnönünün fotoğrafileri Cümhurbaşkanı Atatürkün ve Baş bakan İsmet İnönünün, Cümhuriyet Halk Partisi Beyoğlu İlçe yönkuru- luna armağan ettikleri imzalı fotoğ- rafları, yarm saat 15 de törenle yer- terine asılacaktır. ——— —— Türk Hava Kurumu Başkan! ve Ço- | rah mebusu Fuat, dün akşamki ekapresle Viyanaya gitmiştir. * Beynelmilel itfaiye kongresi — Viyanada toplanan itfaiye kongresi nihayet bulmuştur. Kongreye 24 dev letin 220 kişiden ibaret Âzaları işti- rak etmiştir. 15 gün süren kongre içtimalarmdan bir kısmını Viyanada birkismmi Salzburgta aktetmiştir. Kongreden sonra, yangın söndür- me tecrübeleri; resmizeçitler, muh - telif tatbikat ta yapılmıştır. 20.6-980 az Boğazlar meselesi ve İngiltere Boğazlar meselesinin Türkiyenin emniyeti İle çok yakından alâkadar olduğu şüphesizdir. Türkiye Şarki Akdenizin en büyük ve en ehemmi - yeti bir devletidir. e Binaenaleyh 'Türk emniyetini alikadar eden bir mesele bir Akdeniz meselesidir. Bir Akdeniz ineselesi olduğu içindir ki, Ingiltere Boğazların tahkimi ile bu kadar yakından alâkadar olmakta » Akdeniz Süveyş kanalınm açılma- sından sonra İngiliz İmparatorluğu- nun münakale -hatlarınm birleştiği bir hokla olduğu, ve Garpte “anava- tan,, İngiltere İle Şarkta Hindistan ve diğer İngiliz sümürgeleri arasm- da birleştirici bir koridor haline gel- diği için Ingiliz siyasetinin temel taşlarından biri Akdenizde İngiliz hâ kimiyetini idame etmek oldu. Bu po- litika neticesi olarak İngiltere bütün on doküzüncü asir zarfmda ve yirmin cı asrın bidayetinden şimdiye kadar Yunanistan ve İtalya ile dost geçin. diği gibi Emperyalist gayeler güden Çarlık Rusyanm Boğazlar tariki fle Akdenize İnmemesi için Osmanlı İm- pâratorluğunun müdafilerinden biri oldu. İngiltere İmparatorluğunun bir asırdan ziyade muvaffalıyetle de » vam eden Akdenizde hâkimiyet siya- seti Faşist Italyanm yarattığı Habeş meselesi karşısında fena bir sürpri- ze, bir sukutu hayale uğradı. Musso- lini Italyanm Akdenizde İngiliz hâ - kimiyetini tehlikeye düşürecek kud. rette bir donanmaya malik olduğunu #spat edince Britanya İmj torlağu nun başmda bulunanlar İmparator - Tuğun akibetine dair uyanan endişe - lerini gizliyemediler. Italya aleyhine zecri tedbirleri şid detlendirerek İtalyanm Akdenizdeki kudretini bu suretle baltalamak iste- diler. Fakat Fransa buna Tazı olma. yen Londra yüksek amiralliği In - kilterenin Akdenizde Italyan tehdidi altındaki hâkimiyetini muhafaza için diğer Akdeniz devletleri Me bir an « laşma yapmağa taraftar oldu. Dİ - ğer Akdeniz devletleri Roma Impa- ratorluğunu Ihya kaygusunda olan İbir rejimin karsısmda İngilterenin bu teklifini kabule meylettiler, Şarki Akdenizin siklet merkezi 0- lan Türkiyenin Akdeniz o emniyetini temin eden devletlere kendi. #mpl » yetine halel gelmeden iştiraki için Boğazların behemehal tahkimi e - zemdi, İste bunun için İngiltere Türkiye. nin Boğazları tahkimi arzusunun ne kadar yerinde olduğunu sermiştir. Ve Türkiyenin bu haklı talebini tas- vip ederek Türk emniyetinin Akde- niz emniyeti olduğunu tastik et - miştir, Yalnız İngiltere Akdeniz hâkimi - yeti işinde Italyan donanmasından endişe ettiği gibi ansızm Boğazlar vasıtasiyle Karadenizden o Akdenize inecek bir kuvvetin bu denizdeki mu vazeneyi altüst edeceğinden kork - maktadırlar. Bu yüzden Akdeniz - den yukarı çıkcak harp kuvvetleri- nin tahdit ile beraber Karadenizden aşağı inecek kuvvetlerin de tahdidi. ni şart koşmaktadırlar. Mamafih Türkiyenin tek bir gaye" | On içte idi, bilinmiyen bir el.ba - na yalnız: “sizi seviyorum!,, kelime- lerini taşıyan sayısız kartpostallar gönderiyordu. Yazı kaba, acemice i- di, yazanm cahil olduğunu gösteri yordu. İşin garibi, bu kartlar bana en ve ve en uzak memleketler - ecnebi karı koca yakalanmış ve hak- larında tahkikata başlanmıştır. Liman Hanının satışı yine geri kalıyor Kendi emniyetini istihsal ve dünya sulhünü idame gayesini! gitmesi bu Iki noktal nazarı birleştirmeye mü - vaffak olacağı hakkında şüphe bırak. mamaktadır. — N. M. anlaşılıyor. Tayyareci Nazır Uluslar kurumunda yeni görülecek #imalardan biri, Fransanm yeni ha- riciye nazırı Delboa'dur. Eksperlerin imtihanı Tütün eksperlerine tekrar Delbos'un. diplomatlık yaonleği di-| gn geliyordu. Denizler aşmış olan Beş örtamektep açılacak grda, pek bilinmiyen bir mesleki da | a renkli küçük zmüntatiler üztümde | yeyin plan Karam Unun GİMİİ i ili Maarif Vekkleti orta tedrisat u « vardır. umumi harpte tay- kat'i bir neticeye varmamıştır. Uyuş | ©İNİİ vesikası i yeğ İNN hatti tağyaramln « | DOt05 mrüstemlekeler geçit resm yaz türucu maddeler İnhisar, Iiman ye es veri liyor mum müdürü Avni, şehrimizin gele- pıyorlardı. Sonra ön dört, harp geldi; meçhul âşıkım yazmaz oldu. Askeri bir has- miştir, tanenin mübürtinü taşıyan bir mek- tup aldığım zaman onu unutmuş bü- tunuyordum, Zarfın üstünde esra - rengiz âşıkımm dikkatle çizdiği harf leri tanıdım ve oldukça bir merakla açtım. Ah! Bu mektup! Onu sakladım ve yalnız imlâsmı düzelterek olduğu gi- bi buraya kopye ediyorum: “Damya! Aylardanberi! “sizi se riyorum!,, diye yazan benim. Ben zarallı bir muço, hiçbir şey olmıyan bir çocuğum. Sizi Tulonda işittim, gemici şarkıları söylüyordunuz ve © Kadar güzeldiniz ki, sizi çıldırasıya sevdim! Sonra, Fransaya tekrar a- yak basar basmaz, harp geldi. Cep - heye gitmek istedim. Felâket! Şim- di hapı yuttum, doktor söyledi ama ben de gebereceğimi hissediyorum. | İ: çocuktu! Bunun Üzerine, pek küçük bir dakika | Ein güzel aşk hatıram mı? Evet. beni düşünürsünüz ümidile bu mek- | Hiçbir zaman bundan tesirlisini çek tubu yazmak istedim. O dakika, bel- | medim! cek tedris yılına sit orta mektep Ih- tiyacı hakkındaki tetkiklerine devam etmektedir. Bugüne kadar alman ne- ticeye göre şehrimizde Kasımpaşa, Beykoz, Uskildar, Beyazıt ve Samat- yada olmak üzere yeniden beş orta mektep açılacak, diğer birçok orta mekteplerle liselere de şubeler ilâve olunacaktır. İlk mektepler hakkında ki tetkiklere de başlanılmıştır. banmda bir keşif yaptırmış ve aza- mi kıymet koydurmuştur. Buna na- zaran han, en fazin yüz on bin lira değerindedir. İnhisar idaresinin mü- zayedeye süreceği azami mikder bu olacağına göre, satışın bi sefer de geri bırakılacağı muhakkak sayıl - maktadır, Eski liman şirketi umum direktörlüğüne 380'bin liraya mal o- lan bu bina, şirketin tasfiyesini ya- pan heyet tarafından asgari 190 bin liraya satılabilecektir. Aradaki 20 bin liralık farkın, yeni bir tehire ve- sile olacağı tahmin olunuyor. Şanlı tekne Ingiltere spor tarihine kaydedile- eek bir hâdise bugünlerde vukun ge- lecektir. Eski İngiltere kralı beşinci Jorj'un kendimi kullanarak birçok yarışlar kazandığı meşhur yelkenli yatı (Britanya), sekizinci Edvard'ın emrile bugünlerde batımlacaktır. Fa kat, zafer dolu tarihini yaşamış olan yatm batırılacak kısmı yalnız tekne- sidir. Uç yüz parçaya ayrılmış olan bütün teferrüat birkaç güne kadar müzayede İle satılacaktır. Hâtıra meraklısı birçok İngiliz a- sillerinin müzayedeye iştirak ede - Gekleri ve her bir eşyanm umul. Baz fintlere satılacağı muhakkak gö tün mübayes eden eksperler imtiha- na tâbi tutulmaktadır. 927 senesin- den itibaren, elinde mezuniyet vesi- kasi bulunmayanisr eksperlik yap- maklan menedilecektir. Bü cimle- den olmak üzere, dün elli eksper inhisarlar umum müdürlüğünde imti han edilmişlerdir. İmtihan evrakı, mütehassmlar heyeti tarafından tet- kik edilecek ve kazananlara, mezuni- yet vesikası verilecektir. Bu imtihan, inhisar idaresinin eksper inektebin - Bir tütün imalâthanesinde tütünler tasnif ediliyor den mezun olanlara şamil değildir. bu mektebin mezunları - Yen! eksperler talimatnamesi mu- | sarlar idaresi namma, gerekse hukü- | nın da ayrı bir kursa tâbi tutulması (| «ibince, memleketimizde gerek İnhi-| si şirket ve müesseseler namına tü- | etrafımda tetkikat yapılmaktadır. ki de benim gideceğim dakikadır. Uzun zaman sevdiğim birisini kay bediyormuşum gibi hıçkırıklarım bo gandi ve beni ondan ayıran bin miş- kille rağmen, son dakikadan evvel ona gittim; kollarımın arasında sön- dü. Bir çocuk, saf ve güzel bir zaval-

Bu sayıdan diğer sayfalar: