25 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Avam Kamarasında Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL I spanya kara sularda batırı- lan İngiliz gemileri yüzünden Kamarasında dün iki münaka- N Yapılmış ve hükümet iki müna - İn dn siyasetinden ayrılmıyaca - bu anlatmıştır. Mister Çemberlay- açıkça anlattığına göre hükü - Met, ticaret gemilerini enginlerde yeye hazırdır. Fakat bu hims- İyi kara sulara teşmil etmek, har- karışmasına saik olur. Hükümet t gemileri sahiplerine her şeyi *latmaş olduğu için bunlar fazla ka- Ühç temini maksadile tehlikeyi göze kta ve İspanya limanlarına uğ- Hmaktadırlar, Hükümet, baz efra- kazancı yüzünden harbe giremez. Mistr Çemberlayn Avam Kamara bunları anlatmış ve Majorka - MA abluka edilmesi veya bombardı- olunması, batırılan her İngiliz İtmisi mukabilinde Frankoya ait bir minin yakalanması gibi tavsiye o-| İnan bütün tedbirleri reddetmiş ve| İlriltere hükümetinin Frankoya mü Mheret gösterdiği yolundaki istihza- a göz yummuştur. Neticode hükümetin siyaseti aley- verilen takrir reddolunmuş ve ekseriyete hâkim olduğu- Mi bir kere daha göstermiştir. Evvelce de söylediğimiz gibi İn - “tere hükümeti İspanya harbine kar » tuttuğu kati ademi müdahale etinden ayrılmamak azmindedir. İngiltere hükümetinin alacağı &- tedbir vaziyeti Franko hikü - den sormak ve ona göre vazi- İM almaktır. Belki de netice ya bir Miniyet mıntakasının tesisi, yahut Min İngiliz gemilerinin bir tek li- uğramasının temini olacaktır. enin bitaratlığı * My. l sviçre hükümeti, Milletler Ce miyetinin küçük milletleri hi eden âciz kaldığını ve tecavüz lerine karşı gelemediğini göre- eskisi gibi bitâraflığinın tanınma ke SekRAR Şi AE zen köhseyi geçenki (oplantısında N içrenin bu talebi ile meşgul olmuş Yy talebi kabul etmişti. Konseyin talebi kabul etmesi, Millteler Ce- etinin aczini ve sulhü sağlamla- ; tecavüze karşı gelmek hususun- kudretsizliğini apaçık itiraf etme- demekti. Konsey bunu kabul et le Milletler Cemiyetinin iflâsını etmiş oluyordu. illetler Cemiyeti bu şekilde hare- ederek İsviçrenin bitaraflığını ettikten sonra Milletler Cemi- haricindeki iki Avrupa devleti. de yani Almanya ve İtalyanın da bitaraflığı tanımaları ve bu suret Kviçrenin eneniyetini tamamlaska Kzimgeliyordu. Almanya ve İtal. da dün bunu yapmış ve İsviçrenin ve dalmi bitaraflığını Avrupa namına zaruri tanıdıklarını bil işlerdir. Ön suretle İsviçrenin bitaraflığını işi tekemmül etmiş, fakat A, “iler Cemiyeti de kendi eliyle Na başına en ağır darbeyi indir- İmanya Ile apılacak Ticaret nlaşması yaman Menemencioğlu Akşam Ankaradan da Hareket Etti ei 24 (Tun muhabirinden) — nlaya gidecek ticaret heyeti- ki reisi, Hariciye Vekâleti umu- İ Hitibi Numan e Menemeneloğlu, mki ekspresle Ankaradan ha #tmiştir, Numan Menemencioğ Üy“üsyonda bizzat Hariciye Veki- pe Rüştü Aras, Maarif Veki- «fet Arıkan, birçok büyük elçi- İN Sordiplomatik ve hükümet erkâ i Halinden uğurlanmıştır. “iş * Yakında Berlinde başlıyacak » "üzakereler, öğrendiğime gö - ve m bir, bir buçuk ay kadar ve heyetimiz bu müddet için iş, linde kalacaktır. İstanbuldan Pazartesi günü edecektir. JOHANNA HAFFMANN Japonya, Südetler, Çek Esas Kanununun - Tadilinde Musir... Prag, 24 (Hususi) — Çekoslovak- ya hükümet erkânı ile Südet mümes silleri arasındaki müzakereler de - vam etmektedir. Bugünkü toplantı! da Südet mümessilleri nazirlar komi tesi âzasının suallerine cevap vere- rek sabahki toplantıda başladıkları izahatı tamamlamışlar ve evvelce ile ri sürmüş oldukları talebleri tasrih eylemişlerdir. Toplantı, sagt 19:30 da bitmiştir. Çeteka Ajansının tebli ğinde B. Hodzanın mülâkat neticesi ni hülâsa ederek bu toplantılara 88- lâhiyettar nazırlar ve belki de eks- perlerle hususi konferanslar akdine devam edileceğini kaydettiği ilâve e dilmektedir. TAN " ALMAN CASUSLARI FAALİYETTE... Amerikada : Geçenlerde yakalanan Alman Kadın berberin Tatlevabından sonra on sekiz casus daha yakalanmıştı Bu casuslar, Almanyadan aldıkları para ve talimatla Amerikanın hava ve deniz. müdafa küvvetlerine ait plânları, çalıp Almanyaya göndermekle suçludurlar. Hâ- dise büyük bir heyecan uyandırmıştır. Casuslar arasında yüksek rütbeli zabitler, kadınlar ve muhtelif memurlar da vardır. Mahkeme, bunlar hakkında haftalarca süren tetkiklerden sonra, Vaşingtondan hiçbir harlel tesire kapılmaksının hüküm vermek salâhiyetini İstemiştir. Kanadada : Ottava 24 (A.A.) — Montrenl'da bir tayyare fabrikasında çalışmakta olan bir Al- hakkındaki haber teyit edilmektedir. Casusun tevkif edilip edilmediği hakkında malâmat yoktur. Fransada : ' Biyariç 24 (A-A) — 21 haziranda meydana çıkarılan casusluk meselesi hakkın. da araştırmalar yapılmıştır. Sensjan-dö.luz'da ve Bask memleketinde de diğer araştırmalar yapılması beklenmektedir. - GUSTAVE RUMRİCH Çinde Ecnebilere Ait Hukuku Kaldırıyor Nevyork, 24 (Hususi) — Uzak Şarktan gelen haber- lere göre, Çinin Japonlar tarafından işgal olunan kısım- larında, ecnebilerin istifade ettikleri harici ezmemle- ket hukuku ilga olunmuştur. Japon hükümetinin Şangbaydaki mümessili bugün bunu ilân etmiş ve | 7” bütün yabancıların Japon kanınları 4 KISKANÇ KOCA dairesinde muamele göreceklerini bil t malümata Husus! surette alınan gizemi ye tadili üzerinde israr etmişlerdir ve hükümet bu yoldaki imkânları tet- kik etmektedir. Slovaklarla müzakereler Prag, 24 (A.A) — Başvekil B. Hod za, bü sabah Hlinkanın Slovak halkçı ve muhtariyetçi partisine mensup beş mebusu kabul etmiş ve kendilerile iki saat görüşmüştür. Heyet, B. Hodza nezdinde Slovak ya mahalli hükümet makamları tara fından alinan bazı tedbirleri protes- to etmişlerdir. İNGİLTERE Paris Seyahati 4 miş ve kendisi de ölmüştür. Ka- 4 dının kurtulacağı zannedilmekte ç dir. BA Japon kabinesinde ihtilâf Japon kabinesinin bazı iktisadi ted birler üzerinde ihtilâfa düşmüş ol- duğu haber veriliyor. Bazı nazırlar, bu tedbirlerle işsizliğe yol açılacağını ileri sürmüşlerdir. Hükümet, geniş mikyasta nafta iş leri yapacak ve havayici zaruriyeden olan emtin için resmi baremler tesis ve “arzu edilmiyen ideolojik hare .! tir, Afyon işi Bir Bakışta Dünya Haberleri Londra, 24 (Hususi) — İngiltere Kralının Paris seyahati 3 hafta ge- ciktirilmiştir. Bugün Fransanın Pa- ris sefiri, Fransa Cümhurreisinin bu yoldaki teklifini Ingiltere hülümeti- ne bildirmiş ve teklif İngiltere Kral ve Kraliçesi tarafından kabul olun- muştur. Seyahate ait programda baş ka bir değişiklik yapılmıyacaktır. Kral, Kraliçenin validesi Kontes Stratmor'un cenaze merasiminde bit- lunmak üzere Kraliçe ile birlikte 1s- koçyaya hareket etmiştir, İSVİÇRE Daimi Bitaraflık Londra, 24 (Hususi) — Milletler Cemiyeti konseyinin geçen toplantı- sında kabul olunan bir madde İsviç- renin bitaraflığı idi. Bugün de Millet ler Cemiyeti haricinde bulunan İtal- ya ile Almanya birer nota ile İsviç- renin tam ve daimi bitaraflığını ka- bul ettiklerini İsviçre hükümetine bil dirmişlerdir. Bu mevzua dair olan İ- talyan ve Almün notalarında İsviçre bitaraflığının Avrupa sulhünde bir âmil olduğu anlaşılmaktadır. MISIR Yeni Kabine Kahire, 24 (Hususi) — Başvekil Mehmet Mahmut Başa bugün isti Jasını vermiş ve Kral tarafından ye- ni kabineyi teşkile memur edilmiş. tir, Kabine Hberallere, Sâdistlere ve müstakillere dayanacaktır. LİTVANYA FİLİSTİN 200 Alman Mevkuf | Karışıklık Devamda Londra 24 (Hususi) — Geçenlerde Memelde yapılan nümeyişler esna - sında zabıta ile vukubulan çarpışma» larda birkaç zabıta memuru yaralan miş, bu yüzden 200 Alman tevkif o- lunmuştur. Uitvanya makamatı bu karışıklıkların Naziler tarsfından müş, bundan başka Yahudilerden si ölmüş ve bir kaçı yaralanmıştır. tutulmaktadır, dan bahsolunuyor. “Hitler, Bütün Ordusiyle Birlikte İngiliz Maliyesi Önünde Eğilmiye Mecburdur!, Paris, 24 (A.A) — Mme. Tabui, Övr gazetesinde şunları yazıyor: “Almanya hükümeti, petrolü havi olup şimdiye kadar işletilmemiş olan arazinin işletilmesi maksedile, İngiltere ile Rumanya arasında bir mukavele akdi için Chamberlsin ile Tataresko arasında cereyan eden müzakerelerden ve uyni zamanda Rumen petrolünü inhisar seklinde tamamen kendine haseeden Rumen - Fransız mukavelesin- den pek ziyade endişe etmektedir. İngiltere hükümeti, büyük bir is- tikrazla tecelli edecek olan bü ekonomik siyasetile sadece panjerma- nizmin yolunu kesmekte ve bunu hakikaten kendisinin mağlüp edile. miyeceği hir silâhla yapmektadır, Hitler, bütün ordusile birlikte İn- giliz maliyesi önünde eğilmek mecburiyetindedir. Bu suretle ister is- temez, küçük memleketlerin siyaseti İngiliz « Fransız mihverine ge- lecektir.” ketler,, in kontrolünü takviye edecek Cenevre, 24 (A.A.) — Afyon isti-| şari komisyonu Japonyanın reyi ha-| riç olmak üzere ittifakla kabul ettiği Kudüs, 24 (Hususi) — Bugün Te- lâviv ile Hayfada karışıklıklar olmuş 2 Arap maktul, 7 Arap mecruh diiş- Araplarla Yahudiler biribirini itham tertip olunduğuna kanidirler. Bu yüz | etmektedir. Remle civarında bir ka- den birçok Naziler nezaret altında| tolik papazın da taarruza uğradığın- Doktor Stoyadinoviç Hükümetinin Üçüncü Yıldönümü: Dün Yugoslavya Başvekil ve Ha- riciye Nazırı Stoyadinoviç hüküme- tinin iş başına geçişinin üçüncü yıl dönümü idi, Stoyadinoviç hükümeti, üç sene DES j Cuisenand orta gi gibi az bir zaman zarfında, milli fa- dirmiştir. Deniz aşırı topraklar na-|ğ gü ga ; , arı Ohtani şimali Çin nazırlığına!g yaşlı bir koca aliyette mühim. bir ei mpi tayin olunmuş ve onun vazifesini ve- |ğ dır. Genç ve ş muş, dünya Bee ği " kâleten Hariciye Nazırı Ogaki üze-|ğ güzel karısı Yugoslavyanın ei beş pie LR rine almıştır. 4 Madlen'i çıldı | "a Teğmen, m - nz Hankavdan bildirildiğine göre, sa İf rasıya sever (| sahasında büyü eri rı nehrin suları Hue nehrinin ayağı |ğ ve * kıskanır, Ç| gelmesine geyret et ari sal olan Şa nehrinin sularına kavuşmuş- |(4 Kadın cam - re sia) Silin, İz yaa ei 1 üzeri i $ bazdır. Kıs- g| eaydasna ehemmiyetli neticeler el Yangtse nehri üzerinde Anking ie | kanç koca her. Yi #evedilmiş Yugorlarya milletler ara” si in e ke şeye rağmen, $ « siyasetinde müsbet bir şekilde ken Me Li azil * MADLEN © onu bir türlü d disini hissettirmiştir. Başvekil çok pon bahriyeli ve e kmene ar Ann |) b sanatinden vazgeşiremez. Cul | gevşek bulduğu harici siyasete, bu üç 100 kişi ölmüş ve birçok kişi de ya- : yemdir a RAM YAREN YNRlkiye ESMERİ eger iklimi 0| dostlarını memnun edecek sağlam ve : iki cambazla yanyana konuşur. g bele GERMN Bir çarpışma 2 dökülür (| dürüst bir veçhe bermiştir. Bugün Janonlar. Panatşe'nin. canı: İNime-cı... EMA LI. ke Şİ Bazmekilin dahili siyasetine gelin bon Si asker Gıkararak Buradaki İN ek iki cambamı yaraladığı gibi N) ce: Bu siyaset tam bir muvaffakıyet Çin bataryalarını ihata etmiye te -İ8 karısını da bir kurşunla yere ser yle neticelenmiş ve dost memlekete şebbüs etmişlerdir. #| refah ve saadet vermiştir. Bu münasebetle dün Yugoslarya- nın her tarafında büyük ve mutan- tan kutlanma merasimi yapılmıştır. ? İret ve gizli imalât bakımından uzak Şarkta bugün mevcut vaziyetin ve- hameti hakkında Milletler Cemiyeti konseyinin yeniden dikkatini celbet miştir, ALMANYA Dört Yıllık Plân Berlin, 24 (A.A) — Dört senelik plânın tatbikina memur Mareşal Gö- ring, devlet hizmetlerine ait 1 Tem- muzdan itibaren meriyete girecek ye- ni bir emirname çıkarmıştır. kek bütün Almanlar meslekleri her ne olursa olsun hükümetçe kendile- rine gösterilen işi yapmakla mükel- leftir, Bu suretle iş alacaklar evvelki , haklarını tamamile mahfuz tutacak- lardır. ANERİKA Vaşington, 24 (A.A) — İyi bir kay naktan alman malümata göre Roose velt'in 30 Haziranda Nevyorkta söy- Tiyeceği nutuk, harbi insanileştirmek maksadile beynelmilel bir konferansı toplantıya çağırmak üzere hazırlık mahiyetinde olacaktır. Söylendiğine göre bu insani vazi- feye iştirak hususunda Almanya hil kümeti, Vaşington'a bazı teminat vermiştir. Bu teminat, hattâ teşvik edici mahiyette görünmektedir. YUGOSLAVYA Bir Fransız Filosu Belgrat, 24 (A.A) —Bir Fransız filosu Yugoslav bahriyesini ziyaret etmek üzere Split limanına gelmiştir. Bu limanda Yugoslav deniz kuvvet- lerine mensupp 14 parça gemi demir İli bulunmaktadır. Mağ bir karar suretinde gayri meşru fica- , LELE Eğlenceler Ucuzlayacakmış! Yazan: B. FELEK Âlâ! Demek ucuz eğleneceğiz! Gü- zel bir müjde, Fakat yanımda herşe- ye eyvallah demiyen bir arkadaş var. Bana sordu: — Hangi eğlenceler?. İstanbulda eğlencelik kabak çekirdeğinden baş- ka ne var?7. — Canım sinemaları yabana atma! — Yazın sinema yoktur. Ancak ba- x1 bahçelerde, gösterile gösterile cüm lemizin ezberlediği eski filmler veri- ir, Buna da eğlence denmez. Uyku i denir. — Kışın yok mu?. — Sinemaların ucuzluğu nisbidir. Semt sinemaları ilk gösteriş yapan- lara göre hayli ucuzdur, Birtakım si- nemaların da ucuz yerleri vardır ve nihayet İstanbul halkının eğlence der di sinema fiyatları mıdır?. Sinemalar ucuzlarsa eğlence çoğa- lacak mı?, — E canım! Ne yapalım? Elli ku- ruşa tiyatro var. Dram olsun, kome- di olsun. Sinemalar da ucuzlarsa olur gider. — Azizim! Sen kısa münakaşa leh çesini ne iyi öğrenmişsin! Ben sana İstanbulda eğlence yok diyorum. Sen bana tiyatronun ucuzluğundan bahse diyorsun. — Başka yerlerdeki eğlenceler de bunlar değil mi? — Sen biraz dünya gördün! Başka yerlerde eğlence bu mudur? Revüler vardır. Sirkler vardır. Ufak komedi tiyatroları vardır. Numara yapan (Buvat » Bolte) lar vardır. Sinema ile karışık numara yapan yerler var- dır. Hokkabazlar vardır. Cambazlar vardır. Luna Parklar vardır. Vardır oğlu vardır. Başka yerlerde ne olduğunu bilmek için frenk gazetelerinin (temaşa) ilân larını oku, kâfi! Bu böyle iken sen bana “Tiyatro elli kuruşa. Daha ne yapalım?” diye lâf atıyorsun! 800 bin nlifusu olan İs- tanbulda yarı meyhane, yarı bar, yan rı baloz olmak ve ekserisi başka yer- Terde G8tblâk kadınları) sayılan ma» damaların (eksantrik!) danslarından terekkiip etmek üzere numara yapan bir tek yerimiz vardır. Oraya da ce- bine en az on beş lira koymıyan ve aklından eğlenmek kaygusunu silmi- yen kimse gidemez. K Üst tarafı biribirinin burnuna 80- kulmuş ve biribirinin gözünü oyma- ya çalışan beş altı sinema. Bazı semt lerde artık film gösteren salaşlar, Zaten sinema bizde temaşa zevkini mahvetti, Oraya kimisi evde oturma Bu emirname, mucibince, kadın, er işlerindeki vazifelerini ve miktesep mak, kimisi güzel kadın görmek, ki- misi ağlamak için gidiyor. Eskiden İstanbulda daha çok eğlen- ce vasıtası vardı. Bak sana sayayım delikanlı, — Hangi delikanlı?. — Ne ise! Sen bana nazaran deli- kanlısm, Bir kere her semtin aşağı yukarı tanınmış Karagözcüleri var- dı. Sonra yazın mesire yerlerinde oy» nayan Abdürrezzak, daha sonraları Hamdi merhum, Şeyh Saffet, Halim gibi, hattâ Ali gibi zuhuri kolları var- dı. Mamada, Çiftehavuzlarda, Papa- zınbağında, Yoğurtçuda, Kuşdili çayı rında tiyatrolar, ortaoyunları olurdu. Hasan, Şevki, Manakyan, merhumlar hep İstanbulu eğlendiren adamlardı. Birçok büyük çayırlarda alaturka ciddi güreşler olurdu. Kahvelerde meddahlar vardı. Hattâ büyüklerin bi le hoşuna giden kukla tiyatroları ge- lirdi, Meydan cambazları, alaturka hok- kabazlar, çengiler, köçekler hep İs- tanbulu eğlendirirdi. Şimdi ne var? Saysana bana! Onun için ileretlerin ucuzlatılacağını öğren mekle İstanbul eğlenecek diye ümi- de düşmedim. Çünkü İstanbulun eğ- lenmesine mâni olan eğlence yerleri- nin pahalılığı değil, yokluğu! Anla- dın mı gazeteci! Ve bu minval üzere beni bir hayli daha tıraştan sonra sersem bir halde bıraktı gitti, Yahudilere Park ve Bahçeler Memnu Viyana, 24 (A.A.) — Polis direk- törlüğünün bir emirnamesi ile Ya- hudiler, Viyanadaki parklara ve w- mumi bahçelere girmekten mene-