January 8, 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
5 Serbest Sütun Köylümüzün Kalkınması ümheriyet hükümetine Os - 'manlı devletinren, çıra ve kara sapan devrin iyaşıyan ve âşarla hara ca bağlanan bir köy iktısat sistemi « miras kaldı. Yabancı sermayenin ma li ve İktısadi tazyiki altında kalan Türk köylüsü istihsalini arttırıp ha- yat seviyesini yükseltehilmek için a- sırlarca istihsal vasıtalarını yenile - mek imkânına sahip olamamıştır. Köylünün hayat seviyesini yük - seltmek ve onu verimli bir müstahsil ve sağlam bir miişteri haline sokabil- mek için İki şartın tahakkuku lâzım- dir: “ 1 — Mahsulün kıymetlenmesi, ya ini pazarın teşkilâtlandırılması. ? — İstihsal randımanının arttı - rılması, yani istihsalin plânlaşması.. Cümhuriyet. hükümeti istihsal tekniği ve verimi çok kıt, binnetice iştira kabiliyeti düşük olan köylünün emeğinin & kiymetini arttırabilmek için evvelâ toprak mahsullerinin kıy- metlendirilmesi, yani pazarın kon - trol ve teşkilâtlandırılması ile işe baş Tad Bir taraftan âşarın lâğvı, hayvan. lar vergisinin sistematik bir şekilde indirilmesi, murabaha kanunu ve köylünün zaruri ihtiyaçları olan gaz, tuz, şeker, fiyatları ile mahsul nakli- ye ücretlerinin tenzili suretile mas -| YERLİ Polonez Köyü Köylül:re Taksim Ediliyor Paşabahçedeki Polonez köyü ara il m banisi ve arazinin sa- inin ahfadı tara m olan 200) Polonya Harici- mümessil gel Haber Belediye memurin © kooperatifi idaresi hakkında, bizzat Vali ve Be- lediye Reisine vâki olan müteaddit şikâyet ve barlar üzerine koope- ratif müdürü Bahanin işten uzaklaş teilmasi Yüzümü hâsıl olmuş ve dün den İtibaren vazifesine nihayet ve rilmiştir. fından köyde akta Poloneze devri ye Nezaretinden bir miştir. Kırım muharebesi sırasında Tür. kiyeye gelen ve burada yerleşen Po- Jonezlerin arasında bulunan Prens Çartoreski, bu köyün bulunduğu a- rariyi satın almış ve yüz Polonezi jerzakla beraber kışlık mahrükat ve burada yerleştirmiştir. Prens, ölü -|, borç pa münden evvel, bu araziyi buruda o- iran Polonez köylülere hediye et - verilirken birçok yolsüz- tuklar yapıldığı, kooperatif mabuiş sına alınan eşyanın ucuz fiyatlarla mübayan edildiği halde Simi ri. yatlarla satın alınmış gibi gösleril- diği, hattâ bundan elti ay evveline gelinciye kadar kooper; sebecilik yapan bir zatın bu 3 Huk ve swlietimallerin, önüne geçile miyecek derecede çoğalması Üzerine mek İstemiş, fakat buna ait musme- leyi ikmal edemeden ölmüştür. Bilâ- hare varisleri bu arzuyu yerine ge- #irmek istemişler, fakat araya Umu- mi Harbin girmesile bu da kabil ola- | mamıştır. Bugün köy sakinleri Türk tabilyetine girmiş bulunmaktadırlar. | Bir sene evvel, Prensin ailesi Ve, reviç isminde bir mümessili Ti smelâtmın büsbütün bhereü Kooperatif tarafından memurlara | den istifa edip uzaklaştığı |v ve o vakitten beri de kooperatif mu- | TAN HABERLER Valiye Kooperatifte d Yolsuzluk Olduğu Verildi rine verilmiş bulunmakta idi. İddia edildiğine göre dare meel si âzalarından bazıları, bu yolsü lar üzerine eski vali zamanında $i kâyetlerde bulunmuşlar ve tehkikat yapılmasını İstemislerse de her ne- dense ne bu tahkikata lüzum gös terilmis, ne de köonerstifin basında ki yat bu vağifeden uzaklaştırılmış tar. Bu son fhbarlar riyaseti derhal müdürün v; nihayet vermis ve tahkikat i müfettiş rmistir, Kooeratif müdür vekâletine, Hil mi Aziz isminde bir zat tayin edil mistir. ifesin ri Müsavare Heveti Yarın Toplanacak konomi zarvriye ve ekmek fl- hakkımdaki tahkikatını fk- müşavere hes e|Adliyede Dünde | Bir Korido /Toplantısıyapidı Dün Baro umumi heyeti sat on | dörtte idare heyeti intihabının eva- adliye binasının ağır ceâ ko- rında töplandı. Ağır cez sa- »nu dar olduğu için koridorla, lar ve kürsüden söylenecek söterin her taraftan işitilmesi için bir hpâr- lör konmuştu. Geçen toplantı &se- riyet olmadığı için intihap yapa - mamıştı, Kanunen Ikinci toplanıda skseriyet nisabı aranmıyacağı intihaba geç çin yordu. Azalık için İon ır ve Celâl Akbel #a- erotajda Cal İkten ferdat nda mektup vermiş O» masına rağmen namzetliği devam $ den Ali Haydar ek: tle a4 liği, Nüzhet Erkis İlhami B- len de ihtiyat azalıklara seçildile, | Bundan so bazı istiyenler 0. | du. Reis dahili nizamname müsait 0- madığı için bunlara söz vermedi. Ruznamede 939 bütçesinin müzA keresi de vardı. Vakit geç olduğu içir müzakere edilemedi. Gelecek haftaj| raflar azaltıldı. ye göndererek bu İşi tamamlat: Diğer taraftan bizzat buğday al - mak, ihracatın kontrolü ve bir elden yapılması, bazı ihraç mallarının ye - tiştirilmesi suretile doğrudan doğru- ya fiyatlara tesir ederek bunların istemiştir. Polonyanın eski İstanbul masa gelerek huk maminı temine gti - miz de bu içi kaldığı 'ddla edilmektedir. Belediye kooperatifi, husüsi bir | dare olmakla bereber belediyeye ve her sene belediyenin nakd İyardımına mazhar © bulunmaktadır. Her memur gibi belediye de hü i daim! hattâ evvelki gün geç| cumartesi günü topl Şehircilik İçin Eser S — Şehircilik hakkındâ Türkçe bir eser bulmak müm kün müdür? C. — Celâl Esat, Güzel ntlar verdiği dersleri bir kitap halinde te” bettirmiştir. Bu eserde şehirciliğis İbütün meseleleri tetkik edilmekte * dir. İstanbul Devlet matbaasın Li darik edilebilir. o S — Tan muharrirleri ara” sında gösterilen Ağaoğlu Ah medin yazılarına tesadüf ef miyoruz. Ne vakit yazmağâ başlıyacaktır? GC. — Bu haftadan itibaren Ağ oğlu Ahmedin yazıları gazetemizde çıkmağa başlıyacaktır, . S — 1939 İkincikânun ta“ rihli National Geografical Md gazin memüasında mimar Si- nanın Ermeni olduğu hakkın- da bir fıkra gördüm. Britani- ka ansiklopedisinde mimar Sinan hakkında malâmat var mudır? C, — Mimar Sinan Türktür. Ken un ve fiyatlarından ziyade amele ve imaliye Ücretleri nin İnmesinden dolayı, ekmek fiyat- larının otuz para indirilmesine de | lemiş karar vermiştir. Ba karar, belediye| encümeni tarafımdan tasdik buğday lantıya nihayet verildi, İçtimadan sonra Baro reisi Hasen p Hayri bir mubharririmize şunları söy“ — İdare meclisi azalığı demek bir | di elile yazdığı hatıratı bunun hakkın İda gösterilebilecek en mühim vesika dır. Onun hakkında böyle bir isnat, (Türke büyük işleri yraaştıramıyan Amerikalılara has bir garibedir. Bri yükselmesini değilse de cihan pazarı ın daimi temevvüçlerinden müstah- nuniyetle karşılamış ve muainele k 1 büyük bir mem. |71 bir şahıs olarak kooperatife â lunmaktadır. Kooperatif müdü sili korumağa gayret etmektedir. İ Bunun neticesi olarak memleket-| te istihsal stokları kalmadığı gibi Nü de malına derhal müşteri bulmak | İmkânma kavuşmuştur. Fakat yalmız pazarın teşkilâtlan - ması ve mahsullerin kıymetlenmesi istihsalin artmasını İntaç etmez. Çün kü her pazarın İhtiyaçlarına tekabül eden.bir İstihsal sistemi ve bu İstih - sal sisteminin icabettirdiği istihsal vasıkalarının.da tekemmülü lâzımdır. Buna göre, köy istihsalinin plânlan - durılması bir zarurettir. Bunun için de kombinalar ve köy birlikleri va- sıtası ile toplu İstihsal yapmak icabe. der, Memleket çerçevesi nisbetinde kurulacak bu kombina ve köy birlik- lerini günün icabettirdiği her türlü teknik istihsal vasıtaları ile teebiz et mek ve kendilerine ieabeden kredi - yi temin ederek külliyetli ve tipleş - leşmiş randıman almak kabil olah Tir. Bunun neticesi olarak parçalanıp dağılan ve köylünün hayat seviyesi- nin düşüklüğü neticesinde semeresiz | kalan ve eriyip giden, memleketin toprak sermayesinin bu suretle mil Uleştirilerek devam ve devri temin edilmiş olur, 365 gün en kötü şartlar içinde ça- şan köylü ancak yüz günlük rasyo- Del verim almaktadır Toplu istihsal- Te onun İsraf edilen 265 günlük çalış- ma ve emeğini kıymetlendirmiş ola- cağız. Dr. Sıtkı Yırcalı Üniversitede Sömestr Tatili Üniversite fakülteleri Kânunuev- velin 15 inel pazar gününden itiba - ren 21 gün müddetle sömest tatiline başlıyacaklardır. Fakülteler 8 şubat pazartesi yaz sömeniri ; tedrisatina başlıyacaktır. ———— Karalar Çiftliği Köylüye Dağıtıldı Ankara; 7 (TAN Muhabirinden) Ziraat Bankası Aydında Kadastro- su Ikmal edilen Karslar çiftliğinin köylüye tevzi işini bitirmiştir. Çift- kten 4 bin köylüye arazi dilmiş, ayrıca hayvanlarını otlatmak için de geniş mer'alar birakılmış tur. — ş—— Devlet Zircat İşletmeleri Kurumu Ankara, 7 (Tan Muhabirinden) — Devlet Ziraat 'g'etmeleri kurumu merkez şube müdürlerile çiflik mü- dürleri bir kaç gündenberi toplana- rak kurumun geçen seneki mesaisi Üzerinde tetkikler yapmışlar ve ye-| pi yıl messi hakkında kararlar al- mışlardır. lerlemiştir. Hukuki muamele bir kaç Bü letinde oturacaklardır. Eminönü mesi len Eminönü hanımın yıktırılması işi, dün 3400 lira ile müteahhide iha- le edilmiştir. Hanın sekiz günlük bir mühlet Bu müddetin hanın yıktirıl dırılmış olması Temizlik İşleri Müdürlüğüne eeleri yıkanmasına karar verilmişti. bu iş ilerde tamamile temizlik işler tevzi e-| denberi kooperatif idare mec Yeni gelen mümessil de muamele sl klanı Ge nin son safhasını tamamlıy z idare mec n ve memurların. dan #barettir. Bununla beraber ica- bında kooperatif hakkmda tahkikat yapmak hakkı, belediye n letek ve Po Hanı 3400 Liraya Yıktırılıyor Talebe ye Çay | Ziyafeti Veriyor Üniversite rektörlüğü, bu sene muhtelif fakültelerin son sınıflarında için | bulunan talebelerle bu sene de pek İ iyi derecede sınıf geçenlere, liseleri pek iyi derece ile bitirip üniversite nin muhtelif fakâltelerine kaydolu - zarfında | panlara mahsus olmak üzere çaylı nin kal. | toplantılar tertip etmiye karar ver- etmektedir. | | miştir. Rektör, bu toplantılar hakkın üğüne | de dün gazetecilere şu beyanatta bu- tanmuştur: Beşinci defadır ki, Üniversite talebesi, sömestr tatiliden istifade Şimdilik bu yıkanma işi itfaiye teşki- | #derek, dekanla, beraber çay — Ittı tarafından yapılmaktadır. Cad.| Ye ve 69 iye çağırıyorum. -Biğer delerin yıkanması, şehrin temizliğine mümkün olsaydı bu toplantılara bü- taallük eden bir faaliyet olduğu tüm talebeyi çağıracaktım. Bu bin talebesi çağırmıya meydanının istimlâk Eminönü dalayısiyle edi - tahliyesi verilmiştir. samında hanın yıktı- Hortum Alınıyor Şehrin temizliği için caddelerin ge için üniversitenin tam altı müdürlüğüne / devredilecektir. Bu-| vardır. Bunların hepsini nun için temizlik işleri ü | imkin olmadığı için halen fakültele- namına kâfi miktarda hortum müba-| rin son snıflarında bulunanlarla bu yaa edilmesine karar verilmiştir. — | sene pek iyi derecede sınıf geçenlerin Yeni Belediye Muhasebecisi bütün talebeyi temsil etmelerini mü- nasip buldum. Her sene bu yolda ha- Bir müddettenberi belediye rüer - | feket ediyorum. Bu yıl da bunlara |i- kez tahsil şubesi müdürü Zeynelibi- | selerden pek iyi i din tarafından idare edilmekte bü - | tenin muhtelif fakültele lunan belediye muhasebeciliğine, Ma | de ilâve ettim. iye Vekâleti emlâki milliye müdür) Rektörün, bu şaylarda talebeyi top muavini B. Muhtar tayin edilmiş. ta- | laması, hem onları teşvik, hem de yin emri dün belediyeye bildirik | kendilerile hasbihal edip dertlerini miştir. dinlemektir. üniversi- e gelenleri Rektör, 1149| ve matbunta da tebliğ edilmişken yeniden bazı tetkikata lüzum #ös- terilmesi üzerine geri Müsavere heyeti âzaları dün mün- ferit bir şekilde bu İşle meşgul ol- muşlardır. Heyet yarın belediyede toplana- rak bu hususteki kati kararını ve- recektir. Belediye Otobüs 500 bin Tiralik malinden sonra İstanbulun otobüs servisini bizzat idare etmiye kârar veren belediye, bu husustaki tetkik lerine devam etmektedir. Bu tetkikat esnasında, belediye- nin bu işi başarabilmesi için şehrin muhtelif semtlerinde garajlar tesis etmesi lâzım geldiği anlaşılmıştır. Bu garajlardan birisi Taksimde ya- İunacak, bir tarafımda da küçük bir nınm, Taksim cihetine «lt olan kıs- mmm Nafıa ve Dahiliye Vekâletleri ” İtarafından tasdik edilmesine müte-| vakkıftır. Bu da zamana ve plânın tatbikatına geçilmesine (| bağlıdır. Halbuki Vali ve Belediye Re fi Kırdar, imar plânmın tatbikatı beklenilmeden otobüs servisinin be- lediye tarafından deruhte edilmesi- ne turaftardır. Bu sebepten dolayı plânm tatbikatı beklenmeden oto- büs hatlarının müntehalarında şim- diden birer garaj yapılması için tet- kikler yapılacaktır. Ruhsatnameleri İstirdat olan otobüs sahiplerinin #ikâyetleri, komisyon tarafından tetkik edilmiş arkadaşın vaktinden ve sâyinden fe-İtanıca ansiklopedisinde onun hak - alınmıştır. | | de yapılar 1 İServisini İşletme!” İşine hazırlanıyor istikraz işinin ik-| İs pılacaktır. Bu garaj yer altında bu-| atölye kurulacaktır. Ancak bu gars| İlin inşastna başlanması, imar plâ- edilmiş | dakârlık etmesi demektir. Bunun için arkadaşların baronun umumi hizmet lerine tehalük göstermesi mesleğe karşı merbutiyee ve aşklarım göste- rir. Bu bizim için çok memnun çlu- nacak ve iftihar edilecek bir haldir. Baronun yeniden teşekkfilü devresin- bir çokişler vardır. Bun- ! yeni idare hayotile başarmıya ça- lışacağız. MÜTEFERRİK ş Eski Fransız Sefiri Hasta tanbula geldiğini dün yazdığımızıa bik Pransız sefiri Bay Henri Ponso, şiddetli gir gripten müteessirdir. Ge lir gelmez Pastör Fransız hastanesine yatırılmıştır. Tedavisi tamamlanınca ya kadar, orada kalacaktı Halefi, Masigli'nin yarm sabah f: tanbula muvasalatı beklenmektedir. Muallim Mektebinde Tetkikat Maarif Vekâleti tefti vat, dün yüksek muallim mektebir- de meşgul olmuştur. Bu mektep ta lebe kadrosunun 300 kişiye iblâğı ve bu talebe miktarile mektebin idare kısmını istiap edecek genişlikte mek tebin hali hazır binasına, yeni pav- yonlar ilâvesi mukârrer bulunduğun” dan yüksek tedrisat müdürü dün bu noktalar etrafında mektep müdürü Hâmit Ongunçu ile uzan Uradıya gö- rüşmüştür. Maarif müdürü Tevfik Kut da Cevadın refakatinde bulun- muştur. — — — —— cümenine sevkedilmiştir. İki sene- denberi işten menedilmiş bulunan bu otobüslere tekrar İşleme Tühsat- namesi verilip verilmiyeceği, encü- İmenin vereceği nihai kararla tesbit İverilen karar dün belediye dalmi en edilecektir. Günün Resimleri Tevkifhanede Kuruçaylı Bekiri öldürdüğü için mahküm olan Dursun hâkim huzurunda | Dün Adliye koridorunda yapılan avukatlar görünüş toplantısından bir heyeti reisi, | ve yüksek tedrisat müdür vekili Ce- İknda hiçbir yazı yoktur. . S — Urfa Cümhuriyet müddeiymumiliği, avukatlar tarafından yazılmamış olan arzuhalleri kabul etmiyor, ar- zuhallerin kimler tarafından yazılacağı hakkında avukat - lık hakkında bir madde var mıdır? C. — Vardır. Kanım mahkemele- 7: ve müddelumum'!liklere verilecek #ruhallerin avukatlar tarafından ya EML e m ea e zilmış olmasını mecburi kılmakta - | © S — Heyeti sıhhiye ne de - mektir? C. — Muhtelif sıhhi heyetler var- dir Askeri mekteplere girmek İçi yahut Avrupaya tedaviye gitmek - çin, veyahut bazı memuriyetlere gi rebilmek için bir sıh dan muayene mecburiyeti kanmuş- tur. Bu askeri heyet işin icabına gö” re değişir. Hükümetçe sihhi heyetle- rin kimler tarafından ve ne şekilde teşekkül edeceği tesbit edilmiştir. Bu sıhhi heyetler lüzum gösterilen mev- zua göre muayene yapar ve Tapör ve- rir. İ Talebelere Temizlik Telkinatı Yapılacak Marif idaresi, temizlik hakkında dün fik mektepler? bir tamim gön“ dörmiştir. Bu tamimde, talebenin mensup olduğu mektebin sınıflarını, koridorlarını, bahçesini kirletmeme- si için telkinat yapıldığı gibi, oturdu- ğu mahallenin ve şehrin sokaklarını da kirletmemesi, kâğıt, çöp, yemiş kabuğu ve çürüğü atmaması: için tek kinatta bulunulması lüzumunu bil ? dirmiştir. İTAKVIM ve HAVA 8 İkincikânun 1939 Güm 3i Kanım: 6 1 indi ay Arabi 1357 Rumi: 1354 nikânun 26 Zilkade: 17 Güneş: 1.26 — Öğ İkindi: 1443 Akşam: İ Yat: 1803 — İmei Yurtta Hava Vaziyeti Yeştiköy Metpöroleji İstasyonundan 9 bnan malömata güre hava yurdun Koca elik Trakya ve İzmir nda kapal ve yağışlı, Akdeniz sahilleri ie Orta A“ 'nadolunun ve Karadenizin Garp kısım larında çök bulutlu ve mevefi yağış ğer bölgelerde bulutlu geçmi umumiyetle Cenubi istikametten ortt Ego denizinde Bt miş, rüzgâr re hızla esmiştir. Saât 146 te hava tazyiki 7565 milimetr idi, Sühynet en yüksek 13,4 ve en düsük 8,6 santiğrat kaydedilmiştir.
