4 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

nn 1-4-939 Menşuru Humayun inde Velit oğlu Halidin verip aldırdığı ilk rüşvetten, he de İsfendiyar oğlu Şemsi Paşanm üçüncü Sultan Mu rada kirk altın ve; man oğullarını rüşvete masından bahsedeceğiz. Bunlar ta- Tihin herkesçe bilinen vâkığlar» “ir. Biz namuslu adamların Da- Mussuz İdareler yüzünden nalmis- Yarını hânl kaybettiklerini, can - *arından öziz tutmak © İstedikleri Mâmuslarından nasıl sıyrılıp ay - mldıklarını, dâha doğrusu namus- luluğun bazan bir dereceye kadar devam edip o dereceyi aşınca sar. Miliverdiğini tarihi bir hikâyede Böstermeğe çalışacağız: Y Bu mevzuda meşhur Türk hu- çularından Hasan Fehmi Pa. $anın da güzel bir sözü vardır. O Paraya karşı namus mukavemeti İçin bir dostuna şöyle demişti Ben beş bin altına kadar naMUS” lu olduğumu iddia edebilirim, Çün kü bana beş bin altın rüşvet tek- Mf olundu, kabul etmedim ve o Para önüme konulmuşken geri çe- an, Fakat daha ilerisi için bir pi slm Çünkü namusumu — übe etmedim. Ön bin, yirmi 2. yüz bin altın karşısında da a lu kalabilir miyim?.. Bu. belli değil E»i Bağdat valilerinden Sü- adana eri Paşa da namuslu bir damdı. Bir çok mutasarrıflıklar. “ liliklerde bulunduğu halde N le lekelenmemişti eke gayet övünürdü, yük ardı, manzum Yanlarile her tarafa nativskârlik kalemi de imıştı. Ciltlerle ki- tah va ün İm ve bü kitaplar bütün 0 orlukta zevkle okunuyor- Ss ii Ururi Paşa vezir değildi. “Pa- : eee taşıması Rumeli Bey- lerbeyi > : | Piyesini haiz olmasından- m ibuki bu paye, vezirliğe gö- eği kendisine “Saadetlü ini hazretleri, , diye hitap e- ri Se Vezir olursa o resmi kadi alaciği resmen devlete mün- k * ve kendisinden bah- : 3 len bal olunurken: “Devletlâ Sürurt Pa şa hazretleri, denilecekti 4 Süruri Paşa yalnız başına kal ih vakitler ihtiyarsız biz di Büşle şu küçük payalıktan, EL mak yolunda mülühazalan vürü türdü. Emelsiz adam ÖL p İer. Onun da biricik ep i : veli sadra- Eş olmaktı. Halbuki sağrazy *8a yükselmek için vezir Minili olmak Fakat vezir ol ağır masrafları yeti ülhamit “Vezirim!,, dediği g- Dee bu lütfunu bir yaver Yonu tebliğ ve tebşir gi. göre Bölük, tabur ve alay yüzü mi Sdikleri halde yirmişer, yi. Sara yaşlarında miralay üni. İstanbulga >> bu yaver beyler bön a kalkarlar, o devrin kini larını aşarlar, bir çok sı. raya ç Katlanırlar ve meselâ Bus- le TIP. vezaret hamak e sunarlar. ten — yaya, Filme, kunduğu çekilmesi Bu uzun kabil — menşur geti- si gere en aşağı bin lira ve: *, menşurun halk önünde o- «Rün ve gece ziyafetler > lâzumdı. ği yali Beyin İstanbula dönüşün- m Padişaha o vilâyetin en iyi yı sullerinden ve — eserlerinden zi e , sa şeyler göndermek zarureti de biye Hulâsa taşrada vezir olan- Aşağı yukarı bir kaç bin altın sarfet, N in mecburiyetinde kalır- Je Sürusi Paşa vezaret iş tiyakiyle (o kıyrannken bu Para işini düşünür ve o iştiyakı Mela, Çünkü aldığı aylıkla geçinebildiği için arttırılmış ka rezil olacaktı. nuslu o ve kâlemi kuvvetli vali bu vaziyette iken bir gün Ab- dülhamidin aklma ( “Lütufkârlık yeli,, esti, valilerin sini İste- yip gözden ( geçirdi, kendilerine iyilik etmek istediği yaverleri de hayalinde şöyle bir sıraladı ve her iki zümreden bir kaç isim ayırdı dı o valil yapmak, o yaverleri de menşur götürmeğe memur ederek biraz zenginleştir- mekti. Onun ayırdığı isimler arasında Sürüri Paşanınki de vardı ve © gece İstanbuldan çekilen bir tel “arar nümüslü valiye “vezir duğunu müjdele Benliğinin en gizli noktalarında yaşattığı sad- razamlık emeline ermek için aşıl. ması lâzım gelen en güç merhale yi geçmek, Süruri Paşayı memnun ve hattâ mesut etmekle beraber içine bir üzüntü de yayıhvermişti: Mehşuru getirecek yaver beye ne verecekti ve nereden verecekti? Yeni vezir âdeta zayıllıyordu. Vilâyetin büyük memurları, eşra- fı ve tüccarı da neşeden, saadetten doğan bu hastalığı seziyorlar ve tuhaf buluyorlardı. İmparatorlu- ğun en büyük rütbesini alıp ta zayıflamak?... Bu, gerçekten ina- nılmaz bir şeydi. Yalnız bir adamy"W8pi yoktür, 'değii Süruri Paşanın baş ağası şu tuhaf hastalıktaki hakiki sebebi anlamış- tı ve efendisine sezdirmeden ilâç ta aramıya koyulmuştu. Nihayet bir gün, menşuru getiren yaver beyin Halebe ulaştığı ve Sörurl Paşanın da biraz daha zeyıflndi- ğı bir gün o uğ, redingotunun göğsünü ilikledi, efendisinin oda- sına girdi: — Paşa hazretli kataa işi var. İdare bir türlü çıkamıyor. Emrederse - »iz başkâtibe söyliyeyim, evrakı çıkarsın! dedi, meclisinden Erzincanda İki Halkevi Açıldı Bağdat Yolunda aşa, hayretle karışık bir hid- Rk detle sordu: — Bu İşten sana ne? — Menşuru hümayun Halebe Süruri Paşanın gözleri — açıldı ve ağzından iki üç kelime dökül- düz — Çik alçak, çık namussuz! Menşuru n yaver bey Bağdada bir kaç günlük mesafeye yaklaşınca ağa, ayni şeyi bir daha yaptı ve yine kovuldu. Fakat y. verin Bağdada gireceği günün fesinde huzura çıkıp ta: — Efendimiz, şu mukataa işini mielistep çikârayım mi? Deyince. Süruri ellerile yüzünü kapadı, ağlıya ağlıya şu sözleri inledi: — Çıkar malun, çıkar namus- suz, fakat gözüme de görünme! şece Süruri Paşanın önüne ağası eliyle tam bin altın konulmuştu, Paşanın yüzündeki sarartı da geçmişti. Artik menşu- ru karşılamak İçin alınacak ted- birleri konuşuyor ve emirler ve- riyordu. Ağanın öbür masrafları da üze rine aldığını ve efendisini sıkıl maktan kurtardığını söylemeğe ha- mi? Çünkü mu- kataa işinin meclisten çıkmasına izin veren paşanın bu müsasdesi ağa için açık bir ruhsat teşkil et- mişti ve şimdi o, her daireden bir çok iş çıkarıp paşasına servet ha- zırlıyordu. Süruri Paşa sadrazam olamadı, fakat ellisinden sonra müthiş bir mürtekip şöhreti kazandı. Öldüğü vakit bir bankanın hususi bir ka- | sasında binlerce altını ve bu altın- ların yanında bir de vezaret men- şuru vardı. Varisler bu altınları paylaştılar, menşuru da yadicâr olarak ağasına verdiler. Samsun Vilâyet Meclisi Erzincan (TAN) — Vilâyetimizin |. ayn (TAN) — vilâyet mectisi Kemah kazasiyle Cimin nehiyesinde yeniden açılmış olan iki Hslkevine köylüler girmeğe kollarına yazılmaktadırlar. Denizli - Muğla Yolu Davas (TAN) — Denizli . Muğla gosesinin kasabamız içinden geçme- sl hasebile burada 47 evin istimlâkine mecburiyet hasıl olmuştur. Buna yetecek para Belediyeler Bankasin- dan borç alınmış ve istimlike bâş- lanilmiştir. © Davas (TAN) — Denizli kaza ve nahiyelerinin imar plânlarını yapmak üzere vilâyetçe davet olu- nan Profesör Egli, buraya da gele- rek tetkikatta bulunmuştur, başlamışlardır. | Bunlar bilhassa atıcılık ve binicilik| toplantısını bitirmiş, yeni bütçe tas- dik olunmuştur. © Samsun (TAN) — Ebedi Şefin Samsunluların ölümü karşısında duyduklarını tasvir eden yazıları bir araya toplayan büyük bir eser ha- urlanmaktadır. Bu eseri her sınıf ve meslekten yurttaşların o yazdıkları samimi yazıların güzel bir derleme- si olacaktır. © Samsun (VAN) — 1g maçlar Ba başlanılmıştır. Bu yul spor klüp- leri denizcilik sporlarına fazla önem vermek için gereken hazırlıklara gi- rişmişlerdir. l Kİ Doyçland deren arılısında Geçen hafta 1 &cmelin İşgali Üzerine Almısnyanın Baltık donanması Merele gelmiş ve şehri ilk işgal eden kuvvetler Alman olmuştur. Frensiz aiyareli sırasında şerefine verilen ziyatette Lebrun, Londra Cümhurreisi emin yaplırdığı Ark Royal adlı *ayyare zırhlı dünyadekı tayyare 7 rinin en büyüklerinden biridir. Geminin sathı, tayyare hafeketlerine son derec* müsait olduğu gibi tayyareleri anbarlarına indirecek asansörler de (yapılmıştır.