10 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

—— B Pazartesi Tımîuı 10 TELEFON: NİSAN 1939 5 pvı ara cag 02 TELGRAF!: TAN. « UL 24310. 24318. 24319 DÖRDÜNCÜ YIL — No: 1325 KURUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Muallimlerin ve mektep talebesinin en kuvvetli yar dimcisi, çocüğun en zengin kütüpbanesidir. Çocuğunu se- ven her babanın yavrusuna verebileceği en güzel hediye dir. Müessesemiz tarafından. neşredilmiştir. Evinizde bir tane bulundurunuz. Endişeler Artıyor İtalya, da Himaye İIdaresi esisine Hazırlanıyor Milli müdafaa komitesine —KS İiamlrin — -a0 : adabilerr İK Arnavutluk İşgali Neler Doğurabilir? Yazan: M. Zekeriya SERTEL Arnavutluğun İtalya ta- rafından işgali pek - ani olduğu için Avrupayı şaşırt - tı. Demokrasiler, İtalya “ile yapılan anlaşmalara, Musso- İininin verdiği sözlere inana- rak böyle bir işgali varit gör- müyorlardı. Hattâ Mussolini- nin Fransaya karşı ileri sür- düğü talepleri hafifletmesi, demokrasileri bu ihtilâfın sulh yolu ile halledileceği ümidine düşürmüştü. Onlar daha ziyade Hitlerin yeni bir hareketini bekliyor ve diplo- matik faaliyetler bu hareketi ön- lemiye inhisar ediyordu. Halbuki Italya Hitlerin muvaf- fakıyetinden sonra bir ileri hare- ket yapmağa mecburdu. Bu adımı Tunusu işgal suretile atmayı dü- şündü. Fakat Fransadan gördüğü şiddetli mukabeleden sonra böyle bir. tecavüzün kendisine pahalıya Mal olacağını anlayınca, daha ko- lay bir muvaffakıyet yolu aradı. Zaten Almanyanın Adriyatiğe in- Mesinden kuşkulanıyordu. Bir taş- la iki kuş vurmuş olmak için silâh- sız, müdafaa vasıtalarından mah- Tüum Arnavutluğu ortadan kaldır- Mağa karar verdi. rnavutluğun işgali ne gibi neticeler doğurabilir? Bu- Bün efkârrumumiyeyi işgal eden Sual budur. Arnavutluğun işgalinden ilk te- lâşa düşenler komşuları Yugoslav- Ya ve Yunanistan oldu. Yugoslav- Yyada kabine derhal fevkalâde bir toplantı yaptı ve alınması lâzım (Sonu: Sa. 10, sü. 6) — Vanatnak aa Ğqı"m':te e;-kâ.mharbıye reisi Yunanistanda Fransız ve İngiliz Milli Müdafaa Meclisleri Ayrı Ayrı Toplandılar Halifax, Son Hâdisenin Vehametini İtalyan Sefirine Kati Bir Lisanla Bildirdi, İşgalin Oraya İnhisar Edeceği Teminatını Aldı Londra, 9 (Hususi) — Arnavutluğun İtalyan kuvvetle- ri tarafından cebren işgali hâdisesi, Avrupanın bir çok mer- kezlerinde, bilhassa Londra ve Pariste yeni ve mühim siyasi temaslara yol açmıştır. Bir kaç günlük tatil yapmak üzere İskoçyaya giden Baş- vekil Mister Chamberlain, bugün geri dönmüş ve Lort Hali- Gafenko Gitti fax ile görüşmüştür. Kabine yarın toplanmağa davet olun- muştur. Lort Halifax Başvekıl ile görüştükten sonra baş mü- Mimİimmere, Lort Gort ve erkânıbahriye reis muavini ile görüşmüşlerdir. Halifax'la mülâkattan sonra Lord Halifax bugün İtalyanın Lon- dra maslahatgüzarını kabul etmiş ve maslahatgüzar Arnavutluk işgalinin mahdut bir mahiyette olduğu hak- kında teminat vermiştir. Kont Cia- nonun da İngiltere sefirine ayni yol- da teminat verdiği anlaşılıyor, Lort Halifaxın İtalyan maslahat- güzarı ile yaptığı konuşmalar neti - cesinde aşağıdaki tebliğ verilmiştir: “İtalyamn Arnavutluktaki hare - keti neticesinde hasıl olan umumi vaziyete dair alınan endişe verici ba- zı haberler dolayısiyle hariciye Na- zırı Lord Halifax bugün İtalyan maslahatgüzarı ile üç defa görüş - müş ve büyük Britanya hükümetinin mezkür hareketi çok vahim bir tarz- da telâkki ettiğini ve bu hususta İn- gilteredeki azimkâr duyguları hiçbir şüpheye mahal bırakmıyacak tarzda ifade eylemiştir. İtalyan maslahatgüzarı İtalyanın Arnavutluktaki hareketinin katiyen oraya inhisar edeceğini mutlak bir surette temin eylemiştir. Lord Halifax bu teminatı senet itti- haz etmiş ve keyfiyeti İngilterenin Roma büyük elçisine de bildirmiştir. Yunanistan ve Korfu Diğer taraftan, Paristeki İngiliz büyük elçisi bu akşam Daladier ve Bonnet ile yaptığı mülâkat esnasın- da Lord Halifax'ın bugün Londrada İtalya maslahatgüzarı ile yaptığı Arnavutluğun ilk ve son Kralı Ahmet Zogo konuşmalar hakkında izahat vermiş- tir. İtalyan maslahatgüzarı, Italyanın Arnavutluğun istiklâline dokunmak fikrinde olmadığına, Akdeniz statü- kosuna riayet edeceğine ve şimdiki hâdiselerin Italyan hükümeti ile Kral Zogo arâsındaki münasebetler çerçevesini geçmiyen bir ihtilâftan i- baret bulunduğuna dair teminat vermiştir. Lord Halifaks, İngiltere hüküme- Fenerbahçe Beşiktaşa 3-0 Yenildi Millt küme müsabakalarının en mühimlerinden olan Beşiktaş - Fe- tinin Akdeniz statükosunun ve bil- hassa Yunanistan ve Korfu adası ba- kımından muhafaza edildiğini gör- mek hususundaki azmini kati bir li- sanla tasrih eylemiştir. (Sowu Sa, 10. Sü. 1 de) nerbahçe maçı dün Şeref stadında yapıldı ve — Fenerbahçenin 3 —0 mağlübiyeti ile neticelendi. Şild ma. çında da Vefa - Hilâl takımları be- rabere kaldılar. Dünkü spor hareket- lerine ait tafsilât spor sayfamızdadır. bu suretle Arnavutluğun .en belli- başlı şehirleri Italyanlara geçmiştir. Kral Zogodan başka hükümet erkânı da Yunanistana iltica etmişlerdir. Ti- ranın işgali üzerine tayyare ile ora- ya giden Kont Ciano bugün geri dön- müş ve Duçe tarafından kabul oluna- rak vaziyet hakkında raporunu- ver- miştir. Sinyor Mussolininin bugün Tirana gidip gitmiyeceği henüz belli değildir. M kLaf bl.l' .Ş L # kurulmuş Bugün Tirandan neşrolunan İ - talyan resmi tebliğlerinin birinde en belli başlı Arnavut ricalinden mu - vakkat bir hükümet teşkil olundu - ğu bildirilmekte ve İtalyanların fev- kalâ hüsnü kabul gördükleri ilâve edilmektedir. Tiranm işgali üzerine ilk yapılan iş, radyo, sinema ve matbuatı kon - trol edecek İtalyan sansürlerin iş başına geçmeleridir. Kral Zogo Atinada Atinadan bildirildiğine göre, Ar- navutluk kralr Zogo ile maiyeti bu- gün öğleden sonra Selâniğe gelmiş- lerdir. Arnavutluk başvekili ile na- zırları Larissa istikametinde yolla - rına devam etmişlerdir. Bunların Âtınaya ve oradan da ecnebi bir memlekete gidecekleri zannediliyor. Gafenha ve Saracoğlu görüşmelerden sonra beyanatta bulı;murlarlıen ÂArnavutluğun| Başlıca Şehirleri| İşgal Edildi Bütün Hükümet Erkânı, Yunanistana- İlticaya Mecbur Kaldılar, Askeri Harekât Devam Ediyor Roma, 9 (Husust) — Arnavutluğun işgali devam etmek- tedir. Yugoslavya hududuna yakın olan İşkodra ile diğer hu- dut noktalarının işsalinden sonra Elbasan da sukut etmiş ve | zırları | ve mütesanit | etmişlerdir. on Hâdiseler Onün- e iki Tarafı Alâkadar en işler Konuşuldu “ Görüş birliği ahenkli olarak devam ediyor,, Dost, Müttefik Milletlerin Emniyet ve İstiklâlini Takviye Siyasetine Azimle Devam Olunacaktır Romanya Hariciye Nazırı Gafenko ile Hariciye Vekilimiz Şükrü Saracoğlu, dün de öğleden evvel ve sonra görüşmelere devam etmişlerdir. Akşam üzeri Şükrü Saracoğlu An karaya, Gafenko da Bükreşe hareket etmiştir. Öğleden evvel görüşmelere Perapalas o- telinde saat 10.30 da başlanmış ve fasılasız olarak 13.30 a kadar sürmüştür. Bu esnada Bükreş elçimiz Hamdullah Suphi Tan- riğyer, Romanyanın Ankara elçisi Stayka da hazır bulunmuşlardır. Misafir Nazır ve Hariciye Vekilimiz saat 13.30 da yanlarında sefirler de olduğu halde Perapalastan çıkarak Parkotele gel- | mişler ve öğle yemeğini burada ye -« mişlerdir. Saat 15 te tekrar Perapa- lasa gelerek 17.30 a kadar iki buçuk | saatlik uzun bir mülâkat daha yapıl- | mıştır. Bütün bu görüşmeler sonunda " da metnini ayrıca verdiğimiz bir res- | mi tebliğ neşredilmiştir. Gafenkonun beyanatı İki devlet adamı, saat 18 de Türk | ve ecnebi matbuat — mümessillerini | kabul etmişlerdir. Misafir Nazır Ga- fenko, gazetecilere şu beyanatta bu- lunmuştur. “Tebliği gördünüz. Buna ilâve e- decek hiç bir şey yoktur. Amerikalı bir meslekdaşınıza da söylediğim gi- bi, Türkiye Hariciye Vekili ile be « nim aramda müzakereler olmamış - tır. Çünkü müzakere, birbirine aykı- rı veya hiç değilse birbirine benze « | meyen menfaatlerin telifi yolunda (Sonu: Sa. 10, sü. 4) Resmı Tebliğ İstanbul, 9 (A.A.) — Türkiye Ha- riciye- Vekili Şükrü Saracoğlu ile Romanya Hariciye Nazırı Gafenko arasında yapılan mülâkat neticesin- de aşağıdaki tebliğ neşredilmiştir: Türkiye ve Romanya Hariciye Na- | İstanbuldaki telâkilerinden altında, memleketlerinin Balkan an- | tantının çerçevesi içinde — müşterek menfaatlerini tetkik İki Hariciye Nazırı, Balkan antan- tının, hedefi dost ve müttefik mil- letlerin emniyet ve istiklâlini takvi- ye etmek ve komşu milletlerle olan bağları Selânik paktı zihniyeti içinde sıkılaştırmak olan sulhcu ve azimkâr siyasetinin azimle devamı lâzım gel- diği hüsusunda mutabiık kalmışlar- dır. | Koca Sinanın 351 nci Yıl Ihtifali Yapı'dı Bir genç, Sinanı anıyor (Yazısı 2nci sayfamızda),