29 Temmuz 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

Doğu ve Batı d —Devrim hakkında Bir Çin aydını ile konuşmalar (Türk vatanı) İki çay arasında dostuma de- dim ki “Çim'in haline bakan av- rupalı düşünürler bu dört yüz mil- yonluk koca ülkenin içinde bulun- duğu tehlikeleri şöyle sayıyorlar: & — Kendi yetkilerini ve mad. diğ asığlarını kıskanan biribirleri- ne düşman generaller arasındaki bitmez tükenmez sivil barblar, b — Tali çemberi tersine dön- meğe başlamadan, gelir kaynak- larından iyice faydalanmak isti- yen yönetmenler elinde sıkılmış liümona dönen yurddlaşların yok- sulluğu, e — Tecimi ve endüstriyi ve- rimsizliğe düşüren kötü yöneti- min sonucu olan finansal buhran, d — Çok uzayan sivil harbın lojik sonucu olarak yabancıların işe karışmaları. Ölçüler çok küçültülmek şar- tiyle, erkinlik savaşı sırasında, İs- tanbul hükümeti de böyle bir du- rumda idi. Yurda ilgili imişçesi- ne hareket eder görünerek onun kanını emenler her çağda ve her yerde görülmüştür. Ancak, bir de, hakikiğ yurdseverler vardır ki on- lar kendi kanlarını yurdun birliği uğrunda harcamaktan çekinmez- ler; Türk vatanını böyleleri böy- lece kurmuşlardır. — Sanmıyor musunuz ki Çin, bütün bu karışıklıklar içinden da- ha canlı, daha kuvvetli ve birliği- ni yapmış olarak çıkmıyacaktır? — Memleketlerinin iyiliğini düşünen çinlilerin az olmadığını biliyoruz. Toplayıcı fikrin ne ye- milmez bir kuvvet olduğunu da biliyoruz. Zaman, Çin'e karşı de- gil, Çin'den yanadır. Ancak, gene tekrarlıyorum, gayeler iyice be- lirmiş olmak lâzımdır. Siz, Çin va- tanını nasıl biliyorsunuz? Fakat ilkönce ben, bizim türk vatanından ne anladığımızı söyliyeyim. Biz, vatanı tamlarken eski ve yüksek tarihimizi, topraklarımızın derin- liklerindeki eserleri, sıyasal sınır- larla çevrilmiş yerlerimizi ve türk dilini konuşan, türk kültüründen olan, ülkümüzü kendine ülkü edi- nenleri, yani sıyasal ve sosyal bir bütün bildiğimiz ulusumuzu göz- lerimizin önüne getiririz. Onun hiç bir bağ ve şart altında ayrılık ka- bul etmez bir kül olduğuna inanı- tıZ. Vatanın unsurları bizce bun- dardır. — Herkes için böyle olmak lâ- sımdır. Ğ — Emperyalistler başka.. — Evet emperyalistler başka.. EBmperyalistler Çin'e önlerinde bir haçla gizmişlerdir. Çin'de he ristiyanlığa karşı kuvvetli bir ça- lışma ve propaganda vardır. Hı- ristiyanlığın gayesi kölemenliği genişletmek, sosyal hayatımızın temellerini yıkmak, genclerin fi- kirlerini bozmaktır. Huristiyan mekteblerini kaldırmak dileğimiz- dir. Hıristiyanlığa karşı olan ha- seketimiz, bunun içindir ki, ulusal devrimizin prensiplerindendir. — Biz erkin tÜrk vatanmı o- nun kuramını iaceleye ince İeye, yapısının hangi yereçlere ih- tiyacı olduğunu göre düşüne kur- duk; şimdi bunları altı vasıfta top- layoruz: Türkiye cumuriyeti, u- husçu, halkçı, devletçi, Iâik ve dev- simcidir. Siz bana hıristiyanlıktan bah- settiniz, ben - öteki prensiplerimi- se gene dönmek — üzere - size WMikliğimizden bahsedeyim. Özgür doğmuş, öyle yaşamış, Bikeler almış olan türkün huyu din mistiğine uygun değildir. Biz- ler ölüm ötesinin değil, berisinin adamlarıyız. Yalnız, arab dili Tür- kiyeye kendi ardından bir takım sözde dinsel göremekleri de sok- muştu. Tekkeler, her yerde eksik olmıyan tembellere yıllarca otel. _l_lk ve lokantalık etti, saray ise t " * bunları kendi etgerliğinin pekiş- mesi için kullanmağı faydalı bil- di. Şapkayı giyen, peçeyi atan, ka- dınla erkek arasında fark tanımı yan türklerce bütün bu kurulla.» rın hiç bir vakit benimsenmemiş olduğuna ve Iâiklikte ne kadar iç- tem olduğumuza başka kanrıt ara- mak ister mi? Bizler dini bir vicdan mesele- si sayıyoruz. Propagandasını yap- mamak şartiyle her din Türkiyede saygı görür, fakat devlet işlerine karışamaz, sıyasanın içine — gire- mez. Din adamlarının kılığı için çıkardığımız son kanunun sebebleri de bu dediklerimin — içindedir. İmam camide, papas kilisede, ha- ham sinagonda imam, papas ve bahamdırlar; hayata karıştıkları zaman herkese benzemelidirler. Eski dinler, hayattan sonrası için de bir takım iyilikler adaya- rak ve onları yeryüzündeki gidişe bağlıyarak yaşama yolları göste- rirlerdi. Bugün de bu yollarda yü- rümek isteyenler bulunabilir. Biz- ler yalmız-üzerinde daha çok konu- şacağım - Kemalizme inanıyoruz. Ve türk vatanını Kemalizm pren- siplerinin kuracağına ve yüksel- teceğine inanryoruz. N. BAYDAR B. ÇETİNKAYA İspartada (Başr birinci sayfada) bugün beraberindeki zatlar ile birlikte saat 18,30 da binlerçe halkın coşkun gösterileri arasında şehrimize geldi, şehir tak ve bay - raklarla donanmıştı. Sayın konu - gu upartalılar adına saylavlar, il- bay, parti başkanı ve şarbay Di - nar'da karşıladı. İl sınırındaki bü- tün istasyonlarda parlak bir karşı- Jama töreni yapıldı. Bakan, uray tarafından şerefine verilen şölen- de bulundu. Şölen çok içtem bir * hava içinde geçti ve Aydın hattı - nım devlete geçmesinin bu alanda- ki faydalariyle cumuriyet devri - nin büyük varlıkları minnet ve saygı ile anıldı. —— RADYOLAR ANKARA 10.10 - Müzik kenferansı Bedi) 19.20 - Mürik. Mozar hakkında bir- kaç söz (B. Necdet Remzi) Müozar : Sonate Keman: Necdet Remzi Piyano: Ulvi Comal 20. —- Ziraa vekâleti saati 20.10 . Müzik: örkestra plâkları 20.30 - Dans musikisi 20.50 - Haberler İSTANBUL Yüzme dersleri Bayan Azade Tarcan Fransızca ders. Plâk neşriyatı Estegaço orkestrası. Romen Mmusikisi . Haberler - Radyo caz ve tango örkestra- ları ve Bayan Bedriye Tüzün, türkçe sözlü eserler Son haberler - borsalar Yaylı sazlar kuverteti: (Beet- hoven) 1 keman: profesör Âv 2 keman: Orhan Alto: İzzet Nezih Çello: Mesut Cemil Plâk neşriyatı — (B. Halit 18.30 18.50 1910 19.50 20.20 20.30 2210 HOLLANDA'DA : B. Alberse kabineyi kuramadı La haye, 28 (A.A.) — Parlamanter partilerin liderleriyle uyuşamıyan Bay Alberse kabineyi kurmak, ödevinin ken- & üzerinden alınmasını kıraliçeden ri- ca etmiştir. DIŞ HABERLER İFALYA'DA İtalyanın tecim filosu Roma, 28 (A.A.) — Resmiğ istatis- tiklere göre 1914 temmuzundan 1935 ha- ziranı arasında italyan tecim filosu I. milyon 430.000 tonilatodan 2.338.000 to- nilatoya çıkmıştır ki, 1406.000 tonilato yani yüzde 98.5 artmıştır. Bu fazlalığı ancak Amerika birleşik hükümetleri 7.638.000, Japonya 2.378.000: ve Norveş 2.010.000 tonilato ile geçebilmişlerdir. Bir italyan fabrikasında patlama oldu Varese, 28 ÇA-A.) — Yeni bir patla « madan korkulduğu için «Tauio»> da pat- lıyan maddeler fabrikasının yıkılan kı - sımlarının temizleme işleri bu sabah tck rar başlamak üzere durdurulmuştur. On iki kişinin parçalanmış cesetleri gece yarısı yıkıntıların altından çıkarıl. miştir, Patlama saat 14,35 de lıyan maddeler genci sosyetesinin: bir italyan pat - *fabrikasında olmuştur. Bu fabrika, m kezi Mutekatini'de bulunan bir büy kimyevi maddeler sosyetesine bağlı idi. Fabrika majör gölüne yakın Tauio köyünün bir kilometre ötesinre bulun - maktadır. Patlamada 50 kişi ölmüş, yara- lıların sayısı belli değil Taiuo, 28 (A.A.) — Harap olan pat- layıcı maddeler fabrikasında — beş yüz işçi çalışmakta idi. Fabrikanın ambalaj kısmından çıkan yangının 33 kişinin ölümüne tebeb ol- duğu söylenmektedir. Kazanın gereç dolu bir kasanım düş- mesinden ileri geldiği sanılıyorsa da bu şimdiye kadar teyid edilmemiştir. Son haberlere göre elliye yakın ölü ve birçok yaralı vardır. Halk, felâket yerine toplanmıştır. Meodern Anibal yolda kaldı Şivasso, 28 ÇA A.) — Katılmış oldu- gu kervanın gereçlerini taşıyan kamyo- net devrildiğinden, amerikalı yazman Halliburton, “Dolli,, adındaki fili ile - talyada Şivassoda kalmıştır. Kervan, Torus'ya doğru yoluna de- vam etmek için kamyonun onarılması- nın bitmesini bekliyecektir. Nevyork hadisesinin Almanyadaki yankıları Berlin 28 (A.A.) — Nevyork lima- nında Bremen vapuruna karşı komünist- lerin yaptıkları tecavüzü alman basını derin bir kızgınlıkla karşılamaktadır . Berliner Tageblat gazetesi komünist saldırıcılarının cesaretlerini Nevyorkta Almanyaya karşı basında ve hattâ res. miğ çevenlerde beslenen düşmanlıktan aldıklarını yazmaktadır. Hüâdise Amerika dış bakanlığının canını sıkmış Vaşington, 28 (A.A.) — Dış bakanı vekili Bay Vilbür Kar, Bremen vapu- runa karşı yapılan komünist gösterisin. den ötürü canının sıkıldığını söylemiş- tir. Bay Kar, dış bakanlığının bu hadi- se hakkında resmen dikkati — çekilme- dikçe hiç bir resmiğ harekete geçmiye. ceğini de bildirmiştir Yeni hâdiseler çıkmaması için tedbir alındı Nevyork, 28 (A.A.) — Ötey gün Bremen vapuru kalkarken çıkan hadise- lerin bir daha tekrarlanmaması için üs- nomal tedbirler almağa hazırlanmakta. dır. Doyçland ve Öropa adırdaki alman vapurları, biri çarşamba ; öteki de cuma günü kalkacaktır. Reks adlı italyan va. puru İse cumartesi limandan ayrılacak- tır. Reks vapuru İtalyanın Habeşistan siyasasına karşı bir gösteri yapılması bekleniyor kalkarken, ALMANYA'DA : Aryen olmayan almanların yap- tıkları prapagandaya karşı tedbirler Berlin, 28 (A.A) — Aryen ırkından olmıyan Almanyada oturan almanların kültür — çalışmalarını meğe Bay Göbels tarafından memur e- dilen Bay Hinkel, (Angriff) gazetesi- ne demiştir ki: « — Almanyanın kültür hayatını yeniden baltalamak için orada burada gizli gizli çalışan yahudilerin yaptıkla- rına bir son vermek istiyoruz.» « Biz yalnız radyoya, sinemacılığa ve edebiyata sokulmak suçlu yahudilerden hesab sormuyoruz. Bir kaç para için kendilerini yahudilere sa taçak kadar utanmaz bulunan aryen ir- kından olanlara karşı çok sert davrana- kontrol — et- istiyen Cağız.,, Almanyada bir eski askerler birliği kuruluyor Berlin, 28 ÇALA) —- Söylendiğine göre Bay Fon Ribbentrop, bazı & yasal sebeblerden ötürü, bir Çeski as i) nin kurulmasına yardım Bay fon - Ribbentrop, bu birliğin bütün Ülkeler eski savaşçi larının kardeşçe ilgilerle bağlanmaları şmesini çok ko - indedirler. Bi- kerter birli etmektedir. programının gerçekl laylaştıracağı kanaat Para kaçakçılığı yüzünden cesu giyen papas kadınlar Berlin, 28 (A.A.) — Hakyeri, Hol- landaya, 250000 mark kaçırmaktan suç- la Silezya “Sen Şarl Borame,, katolik manastırı ceki başkadın papazı Luit- gardis Kneppek ile manastır muhasebe- cisi Rozaliyi 155.000 mark para cezası ve üç yıl hapse, baş kadınpapazı — 55.000 mark para cezasına ve yirmi bir ay bapse, papaskadım Rosa Voclkeli beş ay hapse mahküm etmiştir. İki öğretmenin işlerine son verildi Düsseldorf, 28 (A-A.) — Hükümet orunları “Neuss,, okulunun dekane Lied mann ile papası Meinninghaus'den din dersleri vermek hakkını almıştır. Bu öğretmenler, okul içindeki düze- ni bozmak ergesi ile öğretmenliğ öde- vine hayınlık etmiş olmak ve genşliğin terbiyesini nasyonal sosyalist yolundan ayırmış olmakla suçludurlar. Meklemburgda Ştalhelm karu- mu kapatıldı Şwerin, 28 (ALA.) — Alman hükü . metinin Meklemburg komişeri yerli Ştal. belm birliğinin dağıtılmasını emretmiz- tir. Komiser bu birliğin Meklemburg kısmı şefinin, birlikte hiç bir silâb bu . hanmadığı hakkında namusu üzerine andiçtiği halde, yapılan bir araştırmada orada pek çok silâh ve cebe ele geçti - ğini söylemiştir. Ludvigslust bölgesinde bulunan Bir çok zararir propaganda belgesi Mek - lemburg Ştalehemin rejime düşman ol. duğunu göstermektedir. Matları ellerinden alınan kate- lik kurumları Bade, 28 (A.A.) — Hükümet eswu - larr, devlet kuruluna karşı ergeler Bes - Tedikleri için dağıtılmış olan «Vindarı. bund Badenvaht» ve «Şaffeusarr> hato- Hik birliklerinin mallarını alanç etdeiştir. POLONYA'DA: Leh tezgöhlarının yaptığı ilk harb gemisi Gdinye, 28 (ALA,) — Donamıae ko- mutanr da hazır olduğu halde lek ter- gâhlarında yapılan İlk harb gemisi Travler Jaskolpa gemisinin ad koyma töreni dün yapılmıştır. Bir uçak kazası Varşova, 28 (A.A.) — Bir uçak Var şova yakınlarında düşmüş ve içinde bu- lurlan üç uçman ölmüştür. İTALYA — HABESİSTAN Habeşistanın bildir. 28 (AA) —H u bildiriği yapmıştır: “İtalyan basını propagandı vam edetek bugün, imparator Haile Selassie": vısta Harrar bölgesi: Adisahı bes hül- kümeti ına temmüz — sonunda, in geçen ma- gezi yaptığı &1 rada sözde söylemiş olduğu bir takınuy | imparator c düşmanlı; yguları — gösterdiğini söylemekle arak, imparatorur şahsiğ düşüncelerinin doğruluğunu ve kullandığı dilin ne derecelerde mute dil bu man fnanmryacakları nduğunu bilenlerin hiç bir za- ülünç gözler söylemiş olduğunu ileri sürmek derecede tedir.» Habeş kadınlarının yurdseverliği Paris, 28 (A.A.y) — Eko dö Pari ga- zetesi, babeş kadınlarmın yurdseverlik- lerinden bahsederek, 19 uncu asrın söti. larma doğru bir habeş yeni bir Jandark olarak meydana çıktır nn 1896 da Adua'da uğ - radığı bozguna daha çok bu kadının ge - eş imparatoriçesinin ğrm ve İtaly bep olduğunu batırlatıyor. Bu gazete diyor ki: “İmparator ikin- €i menelik'in ikinci karısı olan imparator riçe Tayıtu bir çok defalar erkinliği ve ülkenin işlerini kendi ellerine almış ve habeş ordularını, kornutanlarının değerir ne göre, çok güzel bir surctte dağıtma « #ını bilmiştir. Kara imparatoriçe Tayıtus nun tâbiyesine ne General Baratieri, ne de ondan sonra italyan ordusunud başına geçen General Baldisera — karşi koyamamışlardır.,, General Dö Bono'nun eritrelile- re bildiriği Roma, 28 (A.A.) — Doğu Afrikası üsnomal komiseri general Emilyo dö Bono Eritre halkına heşrettiği bildiriğ- de İtalyanın kendilerinden, italyan çift» çilerine verilmek üzere asla toprak alar mıyacağına, eritrelilere inançladıktan sonra İtalyanın Eritreye köprüler ve yollar yapmak yurdun ekonomik geli- şimi için gereken her şeyi yapmak bu toprakların düşmana karşı müdafaasını sağlamak için yerleşeceğini bildirmek- tedir. DAĞINIK HABERLER: Yabancıların ellerindeki fransu eshamından vergi alınmıyacak Paris, 28 ÇA.A) — Finans bakanlığı yabâaner ferd ve sosyeteler eshamından yüzde on vergi alınmamasıma karar vef miştir. Bunların çoğu Amerikada ve İngile terede yaprlan fransız borçlarıdır. But ların bu vergiden bağışık — olması 17 temmuz 1935 tarihinde sahiblerinin €©- Hinde bulunduğunun isbat edilmiş ol « masına bağlı olacaktır. Barselonda örfi idare gene uzatıldı Madrid, 28 (A.A.) — Barselondaki Örfi idare 28.8.035 tarihine kadar uza- tılmıştır. Katalonya, ÂAstüri, Madrid, Saragossa, Biskayo, Leon Hucska, Na- vere, Valansis, Santander, Ternel bök geleri ile yurdun başka taraftarındaki ihtiyat tedbirleri devam etmektedir. Üç ispanyol partisi beraber çalışacak Madrid, 28 (A.A.) — B. Azana ile B. Martinez Barrio ve B. Sanşez rometi kendi partilerinin birge programların! teşkil edecek olan bir belge imza etmiş lerdir. Bu partiler şunlardır: 1 — Sol kanat cumüriyet partisi » 2 — Cumuriyet birliği, 3 — Ulusal cumuriyetçiler. Belge yakında neşredilecektir.