July 29, 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

“— : _Yıml UŞA a SAYIFA 4 Ekonomi bahisleri: (Bu yazının başı dünkü sayımızdadır.) ENDÜSTRİ: 1935 te ulusal endüstri 62.5 milyar rublelik, yani 1934 e göre 79 milyar fazla mal verecektir. Bu suretle en- düstri - veriminin hacmi — bakımından Sovyetler Birliği 1935 te bütün dün- yada Amerikadan sonra gelecek ve bü- tün dünyanın bu yıl Amerikadan son- ra ikinci endüstriyel ülkesi olacaktır. Bütün Avrupada ise birinciliği alacak- tar. Elektrik Üretimi 1934 © göze yüz- de 21.3 artacak ve enerji istihsalâtı 24.5 milyar kilovata çıkarak Avrupada Birinci olacaktır. Elektrik işlerine bu yıl yeniden 894.5 milyon rublelik ka- Pital yatırılacaktır. 1935 te kömür üretimi bir yıl ön- ceki 94 milyon tona karşılık 110 mil- yon tona varacaktır. Şimdi Sovyetler Birliğinde yeni kömür alanları işletil. meğe başlamıştır. Bu suretle bu yeni alanlardan Oral çevresinde bir yılda yüzde 41, uzak doğuda yüzde 42, Mos- kova yöresine yüzde 42 ve güney Kaf- kasyada yüzde 120 ilerlemiştir. Sovyet- ler Birliğinin en büyük kömür alanı olan Dambas'ta kömür işlerinin yüzde 84 ü elektrikleştirilmiştir. 1035 petrol üretimi 35 milyona va- rücak, bir yıl önceye göre yözde 18 ar- taçaktır. Uzak doğuda yeni petrol a- Janları bulunmuştur. Meselâ İşimbay kaynaklarının verimi bir yılda 76 bin tondan S00 bin tona çıkmıştır. Orta “Asyada petrol verimi de iki defa ve Sahalin'de yüzde 25 artmıştır. Petrol işlerine bu yıl 800 milyon ruble daha yatırılmıştır. Kara madencilik endüstrisinde üre- mıştır. Bu arada çelik yüzde 23.4, de- mir yüzde 22 artmıştır. Bu yıl bu ala- na yeniden 1.561 milyon ruble yatırı- Yacaktır. 1935 te yeniden 1.800.000 kudretin. de 6 ve 2.000,000 ton çelik verecek 30 marten yüksek fırını işlemeğe başlaya- caktır. Ayrıca 200.000 tonluk bir elek- trik yüksek fırını işliyecektir. Renkli maden endüstrisinde 1935 plânı, bakır izabesinde yüzde 33, çin- koda yüzde kurşunda yüzde 69, alominyomda yi 73.6, nikelde yüz- de 111.8 bir artma kaydetmiştir. Bu ala- na bu yıl yeniden 641 milyon ruble ya- tırılıyor. Makina yapısında 1935 te çok bü- tim bir yıl önceye göre yüzde 19.7 art- yük bir gelişim vardır. Bu endüstri şu- besinin bu yıl verimi geçen yıla göre yüzde 19.3 artarak 161 milyar rubleye varacaktır. Bu yıl bu şube dünyanın eh karışık elektrik türbinlerini de ya- pacaktır. » 1935 te taşıma makinaları yapılma- &ı kuvvetlendirilecektir. Geçen — yıla göre bu yıl lokomotifler yapmak yüz. de 29.8 vagon yüzde 162.3 (yani yıllık plândan da yüzde 78 fazla) gemi yapı- mı yüzde 28, petrol madenleri için ma- kinalar yapılışı yüzde 41, demir erit- me makinaları yaprılışt yüzde 251, tahrl temizleme ve harman makinaları yapı- Tışı yüzde 520, biçme makinaları yapılı- gi yüzde 41, kombaniler yüzde 141 (yıl- lık plândan da yüzde 25 fazla), doku- ma makinaları yapılışı yüzde 100, deri makinaları yüzde 41 arttırılacaktır. Kimya endüstrisi kıymet bakımın- dan bu yıl yüzde 15.7 ilerliyecek bu a- yada oksijen yüzde 23, foslat yüzde 34, sentetik kauçuk yüzde 78.5 artacak ve bualana bu yı 860 milyon ruble ya- tırılacaktır. Yapı gereçleri endüstrisi bir — yıl önceye göre yüzde 26.6, orman endüs- trisinin verimi yüzde 13 artacaktır. Hafif endüstri üretiminin bu yıl 8.5 milyar rubleden 10 milyar rubleye varması İâzımdır. En ziyade keten en. düstrisinde yüzde 36 ve cam endüstri- sinde yüzde 36 artış olacaktır. Gıda endüstrisinin verimi de 5.5 milyar rubleden 6.3 milyar rubleye va- racaktır. Makarna ve konserve endüs- trisinde büyük ilerlemeler olacaktır. Bu yıldan başlıyarak artık ekmeğin gerbest satılmasının getireceği fayda- ları da bu arada ayrıca hesaba katmak — üzımdır. verimi 6.9 mil. Me ü " te makinalaşma Sovyetler b'rliğinde ekonomik ilerle y ş'er | yardan 13 milyara çıkacak ve bu alana yeniden $02 milyon ruble yatırılacak- tır. Endüstri verimlerinin kalite bakı- mından eyileşmesi ve işçinin verimli- Hğinin arttırılması da ikinci beş yıllık plânın ana prensiplerindendir. Hd 9 KÖY EKONOMİSİ VE TARIM; 1935 plânında köy ekonomisinin ve tarımın verimi 17.25 milyar rubleye çı- kacaktır. Bu miktar 1934 — te 14.8 mil- yardı. 1935 te bu alana yeniden 1.860 milyon ruble yatırılacak ve bunun ya- rısı makina ve trcaktör depo ve istas- yonları yapma işine yatırılacaktır. 1934 sonunda bu istasyonların — sayısı 3500 idi. 1035 sonunda bu sayı 4180 olacak. tar. Köy ekonomisi alanına 1934.te (1.556.000) beygir kuvvetinde traktör verilmişken bu yıl ayrıca - 1.630.000 beygir kuvvetinde trektör verilecektir. Bunlar arasında büyük kudr:tll trak- törlerin sayısı geçen yıl 7500 iken bu yıl 12.500 olmustur. Yeni kombanilerin sayısı bu yal iki misline varryor: 20,000 Daha 1934 te Sovyetler Birliği köy ekonomisi bütün dünyanın en — ziyade makinalaşmış çiftçiliği olmuştu. 1935 artacak ve sonbahar ekimlerinin yüzde 78 i, ilkbahar ekim Terinin yüzde 71 i, biçme işlerinin yüzde 37 si, keten biçmesinin yüzde 34 ü (geçen yıl bu misbet yüzde 4 idi) makinalaşacak ve sovhozlarda (yani devletin olan tarım kurullarında) kom- banile tarım, bütün tarımın yüzde 78 i olacaktır. Bu yıl kolhozların, plândan fazla ekecekler? ürünü devlete satma- ları zorağı kaldırıldığından ekin alanı ayrıca artacaktır. 1935 te buğday veriminin hektar başına 8.3 sentnerden 9.4 sentnere, pa- muk veriminin 8.1 sentnerden 9A sent. nere, keten veriminin 2,.$ sentnerden 3.5 sentnere, pancarın 96 sentmerden 125 sentnere çıkması lâzımdır. Hayvancılığın et verimi bu yıl ge- gen yıla göre yüzde 16.3, süd verimi yüzde 9.2, yün yüzde 19.3 artacak ve genel hayvancılık verimi geçen yıla gö- re yüzde 13.5 artmış olacaktır. Tahılın verimi yüzde 10.7, patate- sin yüzde 22.0, gebzenin yüzde — 33.7 fazlalaşacaktır. MAL DEĞİŞİMİ: Bu yıl genel mal değişimi 80 mil- yar rubleye çıkacak, yani geçen yıla göre yüzde 33 artacaktır. Bu arada ar- tış şehirlerde yüzde 35 ve köylerde yüzde 282 olacaktır. Bu arada vesikalı, yani satışı buclandırılmış malların sa- tışı bütün mal değişiminin ancak yüz- de 7 sinden ibaret kalacaktır. NAKLİYAT: Son dört yılda demiryollarına ye- niden 3730 lokomotif, 1.5 milyon ton rTay ve on binlerce vagon verilmiştir. 1935 te demiryollarının mal nakli- yatı 35S8.000.000 tona çıkacak yani yüz- de 133 artacaktır. 1935 te halk ekonomisine yatırıla- cak bütün kapitallerin yüzde 23.7 si nakliyata akacaktır. Nakliyata yatırı- Tacak bu $ milyar rublerin ise 39 mil- yonu doğrudan'doğruya demiryollarına gidecektir. Bu yı? (80.000) yeni vagon yapılacaktır. 1935 plânında yeni — demiryolları 7000 kilometrelik bir yer almaktadır. Bunun 5000 kilometresi bu yıl başla- nacak olanlardır. 600 — kilometre işlet. meye açılacaktır. Elektrikli hatların uzunluğu 1083 kilometreye varacaktır. Denizlerde ma) nakliyatı yüzde 13.5 ve nehirlerde yüz- de 21.1 artacak su nakliyatına yeniden 897 milyon ruble yatırılacaktır. Sovyetler Birliğinde motörlü ara- baların (atomobil, kamyon) sayısı yüz- de 46.3 fazlalaştırılacaktır. Bu yıl her çeşitten 48.000 kilametre yol yapıla- cak ve yolların muhafaza ve onarma masrafı yüzde 56 arttırılacak, yapıla- cak yolların B000 kilometresi kaldırım olacaktır. Sovyetler Birliğinde hava yolları Dar a PMAN > p ÜT!MMUZ lm? Yabancı gazetelerde okuduklarımız Habeşistan iş La Repüblik, Pacis — 23. 7. 935 Hiç hatırda olmayan bir devlet, Ja- ponya, habeş karışmağa başlıyor Altı aydanberi japon hükümeti Habeşis. tan işinde büyük bir saknı ile hareket etmişti. Bunun sebebi de kolayca an- haşılıyordu. Doğruyu söylemek lâzim gelirsc, bundan bir veya iki yıl önce baponya'- nin Habheşistan üzerindeki — isteklerin- den ve doğu Afrikasında büyük ölçüde pamuk ekimi için Tokyo'da yabılan plânlardan bahsolunmuştu. Hattâ İtal- ya bu hadiselere dayanarak Habeşista- na karşı kendisinin yapmak istediği ha. reketi önceden haklı göstermek için “sarı tehlike,min Afrika'ya kadar ya- yıldığı hakkında Avrupa devletlerinin dikkatini uyandırmıştı, Fakat, anlaşmazlık başlayalıdanbe- Fi, meşelenin bu tarafı biraz unutul - muştu. İtalya doğu Afrikasında yayıl- ma: hazırlarken, Japonya da kuzay Çin'inde kendi yayılmasını hazırlıyor- du. Böylelikle her iki memleket diplo- anasisinin asığlarının, kendi davalarını k ve her birinin, kendi yap- ti ötekinin yabtığı har le haklı güstermeğe çalıştığı Nitekim, Kuang - Tung ordusu Ho- psi ve Çahar'ı ele geçirdiği zaman ital- işine yan gazeteleri japon vemperyalizmi tenkidi gibi görünebilecek her türlü tefsirlerden — dikkatle — kaçınmışlardı. Tersine olarak faşist gazeteleri japon- ları, Çin anarşisine karışmaları çok hâklı olan dötren unsurları gibi göster- mişlerdi. Bundan birkaç gün önce Roma hü- kümeti bu İyicil tavrının mükâfatını elde ettiğini düşündü. Roma'daki japon elçisi B. Sugimura B. Musolini ile u- zun uzun konuştu. Yarı resmiğ bir bil- diriğde de B. Musolini, Japonyan'ın Habeşistan işinde tarafsız kalacağını inançladığını haber verdi. B. Musolini yanlış mi — anlamıştı? B. Sugimura «öelerini eyi anlatama- mış mıydı? Japön tliçisi salâhiyetinin dışına mı çıkmıştı? yoksa Tokyo hükü- meti, Roma elçisi ile B. Musolini'nin görüşmesinden sonra birdenbire tavrı- nı mı değiştirdi? Hakikat şudur ki önce Rengo ajan- sının kanalile, sonra da dış işleri baka- nt B. Hirota'nın ağrından, Japonya B. Musolini'nin neşrettirdiği haberi ya- ——— — 1934 te 42.700 kilometre iken bu yıl 48.800 kilometreye varacaktır. İŞ KADROSU: İşçi ve işyar sayısı bu yıl bir mil- yondan fazla artacak, hele mühendis!*r ile nakliyat amelesi çoğalacaktır. Bu- na karşılık yönetim — işlerinde ku- rumlardaki işyar sayısı azaltılacaktır. Bu suretle Sovyetler Birliğindeki işçi ve işyar sayısı 23.225.000 den 24.349.000 € — varacaktır. — Ücretler — tutarı geçen yıla bakarak 3.8 milyar kabara- caktır. Yıllık ortalama iş ücreti ise ge gen yıl 1791 rüble iken bu yıl 2.031 ryb- le olacaktır. Yani yüzde 184 bir artış olacaktır. KÜLTÜR İŞLERİ: Kültür işlerine (maarife) — geçen yılki 89 milyar rubleye karşilik bu yıl 10 milyar ruble verilecektir. 300 mil. yon rublelik yeni okul binası yapıla- caktır. 1935 sonunda büyük şehirlerde ve 1936 sonunda bütün şehirlerde nöbetli okutma mecburiyeti (yani öğleden eve! bir kısım talebeyi ve öğleden sonra 4i- ğer bir kısım talabeyi okutmak) kal- kacaktır. 1938 sonunda ise bütün Sov- yetler Birliğinde bu usul sona erecek tir. > ' 1035 te okul yaşına varmamış ço- cukları toplayan kurumlardaki çocuk sayısı yüzde 21.4, ikmal okullarında yüzde 32.6, halk okullarında vüzde 61 çoğalacaktır. a Okuma yazma hilmemezlik Sovyet ler birliğinde esas bakımdan kaldınıl- mıştır. Şimdi de az okur yazarlığın kal dırılması savaşına girişilmiştir. Gaze telerin tirajr bu yıl daha 1.5 milyon ar tacak ve kitab batımı yüzde 12.2 çoğa: Tacaktır. şine Japonya da karışıyor İstan'da beraber, ları olduğuna işaret ederek, anlaşmaz- Yığr dikkatle gözden geçirdiğini ve Bri- yan — Kellog paktını imzalıyanlarla uluslar sosyetesi Üyelerinin alacakları tavra Öözel bir ilgi gösterdiğini de Ha- lanladı ve H sıyâsal asiğ- ckonamik asığ- ve etti. İtalyan kamoyu bu sözleri duyun- ca aldanmadı; bu sözlerle Japonya açıktan açığa İtalyaya karşı vaziyet a- Teyordu. Hangi sebebler yüzünden? Japonya her halde kendisinin göz diktiği bir “yayılma alanı,nı başka bir devletin ele geçirmesini hoş görme- mektedir. Çünkü o, Habeşistanda ürün- lerile göçmenleri için bir mahreç, ve kendi iplik fabrikalarına lâzım olan pamuğu yetiştirmek için uçsuz bucak- sız boş topraklar bulmağı —düşünüyor- du. Aynı zamanda. da, siyah Afrikayı Avrupa devletleri gibi kolonize edebi- leceğini söylüyordu. Zaten Japonya bher işte Avrupa'nın rakibi olmak sev- dasındadır. Onun için, İtalyanın daha çabuk davranmasından hoştud kalmadı ğ: kolayca anlaşılır. Fakat, belki bu uzak sebeblerin ya- “doğrudan doğruya,, sebebler de vardır. Jabonya İtalyaya karsı yüksekten atmakla, İn- gilterenin gözüne girmek istemiyor mu? hattâ Japonyanın, Londra hükü- metinin isteğile böyle hareket etmedi- ğini nereden biliyoruz? Japonlar ne kadar kuvvetli olurlarsa olsunlar, Çin' de güttükleri sryasayı İngiltrenin hoş görmesile elde edecekleri asığı küçük göremezler. İtalya'ya karşı vaziyet al- makla onların hedefi 1922 de bozulan eski Japon — İngiliz hağlaşmasını di- riltmek değit enidir? Japonların aldıkları bu tavrın yan- kıları çok büyük olabilir. Çünkü böyle bir şey Tokyo ve Londrayı biribirine yaklaştırırsa da, öte taraftan Roma ve Moskovayı biribirlerine yaklaştırmak- tan geri durmaz. Bu yüzden de Avrupa durumu Fransa, Almanya, Polonya ve küçük anlaşma için baştan aşağıya de- Bişebilir. Habeşistan işinin Avrupa için yeni bir marok mesclesi olduğunu — burada yazmıştık. Fakat öyle bir marok işi ki, sonuçları evrensel olabilir. Geçen her gün, bizi biraz daha, ha- tıra gelmiyen bir tehlikeler ve karışık- Jıklar labirentine sokuyor. nında ,daha yakın ve daha İSPANYA'DA: Madridde gürültü ile savaş Madrid, 28 (A.A.) — Şar kurulunun aldığı bir karara göre 1 ağustostan iti - baren gecenin saat 23 Ü ile sabahın 6 sı arasında düdük ve bunun gibi şeyler kullanılamıyacaktır. Günün başka saaı. lerinde otomobillerin korna ve kalın ses. H klaksonlar kullanmalarına izin veril - miştir. Madrid, şimdiye kadar, dünya - Bın en gürültülü şehri olarak tanılıyor. dü. Bir ispanyol köyünde petrol bulundu Madrid, 28 (ALA.) — Santander ili- nin Sanmames köyünde bir petrol da - mart bulunmuştur. İlk araştırmaları ya. pan Madrid üniversitesi profesörleri bir miktar su içerisinde petrol bu- Tonduğunu görmüslerdir. Devlet mühendisleri, 180 — hektarlık bir yer kaplıyan bu damarın işletilmesi yolunu ınwnulm. İspanyol ordusu mahkineleştiriliyor Madrid, 28 (A.A.) — Sü bakanının bildirdiğine göre bütün ordu makine ile cihazlandırıfacaktır. Orduda hundan böyle yük çekmek ve taşımağ için hay- van kullamı!mıyacaktır. | Rır.ıll:ı S'ırl'ı.n neler konuşul 22 temmuz 935 tarihli Deyli Herald gazetesi yazıyor: İ Dün Meyfeyr'de bir otelin — kaj kapıları arkasında eski yunan kıralt il Atina şarbayı dört saat süren urun bif konuşmada bulundular. Bu konuşmanın konusu Yu nın genci durumu ve Yunanistana lığın dönmesi olmuştur. Öğleden sonra her ikisi bir bile binerek şehir dışma gitmiş ve ayıi! mesele üzerinde konuşmuşlardır. Bu sabah da gene bir buluş olacak ve cumartesi günü Londra'ya gelmiş ©* Tan Atina şarbayı Bay Koçyas yarın şehrimizden ayrılıp gidecektir. Dün gece kendisiyle görü ü Bay Koçyas kıralın birden Yunan na dönmek istemediğini, bir uçakla raya gidip bir hükümet darbesi yapılar cağı hakkındaki yayıntıların saçma old ğunu, kıral, ulus tarafından çağırıldık: tan sonra tahtına döneceğini söyl tir. / Atina şarbayının birdenbire üç güf kalmak üzere Londra'ya gelişi ve bu re içinde eski kıralla bir iki değettt bulunması bu meselenin esrarlı tarafi w bir kat dâha derinleştirmiştir. Dünkü buluşmada neler konuşuld ğunu dışarrya sızdırmamak için ga) sıkı tedbirler alınmıştır. Bu yüzd hem Londra'da, hem Atina'da bi yayımtılar çıkmıştır. Bay Koçyas, bugünkü — konuşma) yapmadıkça hiç bir şey söylemiyeci böylece and ettiğini söylemiştir. Atina şarbayı özel ergelerle draya geldiğini, yaptıklarımı kendilir ginden yaptığını söylemiştir. “Ben ancak kendimi temsil ed Tum., demiştir. Fakat kendisinin h hangi tir külme adma söz söyleyip Jemediği sorulunca zengin ve birçok kümeler adına söz d hele işçi smıfının dileklerini ta) koyduğunu söylemiş, böylece halkı sil ettiğini meydana vurmuştur. Bundan başka B. Koçyas, İ şarbayların halk tarafından uçlldlü hükümet tarafından — atanmadığını söylemiştir. Şarbaya Yunanistanda yapılacak neloy hakkındaki fikrini, bu hakkında hükümet üyelerinin ' rini söylemeğe izin verilmediğin doğru olup olmadığını sordum; dedi — Bay Çaldaris, benim dostumd Atinadan ayrılmadan önce kendisiyi? görüştüm. Elde ettiğim kanağat şud ki o, partisinin bütün üyelerini rej meselesi üzerinde diledikleri gibi söylemekte özgür bırakmıştır. Bay Koçyas, Londra'da resmiğ olt rak kimse İle görüşmiyeceğini di. Kendisine sordum : — Yunan elçisini? — Tabilğ: bu birmezaket ve töJ meselesidir. . Şarbayın son sözü, eski kıralın 07 mokrasiye uygun — hareket tast ” dileğinde olduğunu ve kendisinin hükümet darbesi yapacak bir adam madığını söylemek olmuştur. — Yunanistanda kabinedeki bir V kım değişiklikler rejim meselesi Y? zünden olmamıştır. Bunlar iç işlerin'? gerektirdiği tedbirlerdir... a Dün bir Londra otelinin Atina şarbayı ile eaki kıral, esrarlı ? surette huluşup bir memleketin ve V tejimin geleceği Üzerinde uzun konuştular. Bu eşrarir hmıwılın. pıldiğini milyonlarca uıdıı Kuf dan pek azı biliyordu. ç Ş 4 Dört saat konuşma Şehir dışında otomobil. yolculuğu : orada bir kott ma dahs sonra gece eski kıralla şaf” yın oturduğu'ayat ayrı ötellere di ir Londra bu işin farkında değildi Atina topuğunun ucuna kadar heyt içindeydi. Bugün gene konuşacaklar; bay memleketine dönecek. Kıral ıımdîllk burada W t Bi