18 Ekim 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

belik M a 18 İLKTEŞRİN 1935 CUMA ULUS SAYIFA 3 Şözün gelişi Bir ertik kurbanı Adisababa'da otuz bir yaşında bir gazeteci, evlenmesinin ilk yıl dönümünden yedi gün sonra öl- dü. Şimdi bu ertikdeş, yakında italyan uçaklarının üzerinde uça- cağı tepelerden birisinde gazeteci arkadaşlarının ve sadık uşağı Mehmedin yığdıkları çiçek yığı- gdının altında gömülü yatmakta- dır. Habeşistanda bir ölüm... Sınır- larında bu kadar beyaz avrupalı ve siyah afrikalı ölen bir savaş ülkesinde bir Vilfred Barber'in ölümüne ayrı bir yazı ayırmak, belki de bir takım okurlarımıza tuhaf gelecektir. Lakin öyle olmasın. Henüz ev- lenmelerinin üzerinden bir tek yıl bile geçmeden genc karısnı bıra- kıp habeş topraklarına koşan bu genc, hakkında yazılan yazıla'tdgn öğrendiğimize göre, çok ateşli bır_ gazeteci idi. Öteki - ertikdeşleri gibi Adisababada oturarak habe- rin ayağına gelmesini bekleme- miş, Ogaden'in “sarı cehennem,, adını alan malarya yataklarına kadar gitmiş, orada kendi göziy- fe gördüklerini ve kendi kulağiyle duyduklarını, içine yalan katmak- sızın, yazmak istemişti. Sarı cehennemde — kaynaşan malarya mikrobunun öldürdüğü bu ilk avrupalı gazetecinin ulus ve gazetesi değil, ertiği bizi ilgi- lendiriyor. Doktorlar, fen yolunda incele- meler, araştırmalar yaparken ö- lenlerin adını nasıl unutmazlarsa bizde içinde gazetecilik ve doğru haber alma aşkını Ogaden'in ma- larya kaynağı olan sarı cehenne- mine gidecek kadar ileri götüren genc aytarın ölümüne acımalıyız. Vilired Barber, son yazıların- dan birisinde “buradaki malarya beyaz adamı öldürecek!,, diye haytlanmıştı. Verdiği bu hükmün doğruluğunu kendi ölümiyle ispat etti. Bu hâdise üzerinde duruşumu- zun bir ergesi de gazete sütunla- rında okurlara her gün sunulan haberlerin nasıl toplanmakta ol- duğuna bir örnek vermektir. Doğru haber almak yolunda can bile verildiğini gören bugün- kü gazeteci de, bu ölümden ken- dince bir ders alabilir. M. N. ARTAM Gündelik SATIŞ SÖMÜRGESİ (Başı 1. ci sayıfada) mek bile istemeyiz. Aramızda hiç bir anlaşmazlık ve münakaşa ol- mıyan devletlerin hayati önemde tuttukları davalar hakkında neza- ket göstermek aklımıza gelmez. Dünyanın bütün propagan mekanizmaları işleyip duruyor: Biz, bu mekanizmanın çarkları arasına girip alabildiğine sürük- lenmek zoru altında değiliz. - Biz halkın hislerini sömürme- ğe değil, halkın fikrini doğru yol- da tutmağa borçluyuz. Halkı satış sömürgesi değil, bize inanan, bizden öğrenmeğe çalışan kardeşler yığını olarak görmeğe alışmalıyız. Bir devrim ve rejim basını o- lfan türk gazetesi, ticaret hırsları- nı ikinci safa bırakmalıdır. En küçük vazifemiz, en büyük hakkımızdan üstün ERATAY Kaı;ıutayın bugünkü toplantısı — (Başı 1. ci sayıfada) dair Ziraat Vekâletinden ve dina- mit bombalariyle nesli tüketîle_n balıklar için şimdiye kadar ne gi- bi mani tedbirler alındı#ma dair Maliye Vekâletinden şifaht sual takrirleri vardır. Arttırma eksiltme ve ihale ka- nununun 22 inci maddesine bir fıkra eklenmesine dair kamın pro- jesinin de birinci görüşmesi yapı- lacaktır. İÇ HA E L ER İSTANBUL TELEFONLARI : Kâzım Dirik geliyor İstanbul, 17 — Trakya genel enspektörü General Kâzım Dirik bu sabah İstanbula geldi ve ak- şamki trenle Ankaraya hareket etti. Finans yönetkerinin söyledikleri İstanbul, 17 — Bugün İstan- bula gelen maliye yönetkeri B. Faik şunlar söyledi: “— Eski liman sosyetesi tasfi- ye kurulunun hazırladığı bilânço şimdi kabul ve tatbik olundu. Bu yıl Finans bakanlığının önergiye- ceği kanunlar bu bir hafta içinde Kamutaya gönderilecektir. Yeni- den yapılacak finans teskilâtı için finaâans bakanlığının hazırladıği proje kamutaydan geri alınmış de- gildir. Büdce komisyonunda tet- kik edilmektedir..,, Kömür depoları için. verilen karar — İstanbul, 17 — Kuruçeşme kö- mür depolarının oldukları yerler- den kaldırılmaları hakkında hak- yeri tarafından verilen ve bugün ilgililere bildirilen kararı depo sa- hibleri temyiz ettiler. Hindistanın uluslar sos - yetesi delegesi İstanbul, 17 — Hindistanın u- luslar sosyetesindeki delegeleri - İstanbula geldi. Ayın on dokuzun- da Ankaraya hareket edecek, ora- dan Hindistana gitmek üzere yol- larına devam edeceklerdir. Sayım hazırlıkları İstanbul, 17 — İstanbul sayı- mında yedeklerile beraber 15 bin memur çalışacaktır. Bugün me- murlara istatistik genel direktör- lüğü İstanbul radyosunda bir kon- ferans verdi. Sayım için İstanbul her birinde 20-25 ev olmak üzere 9500 bölgeye ayrılmıştır. B. Tahsin Üzer geldi Üçüncü genel enspektör B. Tah- sin Üzer dün şehrimize gelmiştir. B. Tahsin Uzer bölgesine aid teş- kilâtla uğraşacak ve bakanlıkla temas edecektir. Zonguldak tarım .. va direktörü Zonguldak tarım direktörü B. Lütfi Aygün görülen lüzum üze- rine Tarım bakanlığınca eli işten çektirilmistir. B. Adil ay sonunda gelecek Doğu illerinde incelemeler yap- makta olan Gümrükler ve tekitler bakanlığı yönetkeri B. Adilin bu aysonunda şehrimize geleceği kuvvetle umulmaktadır. ; Finans kanunları hazırlandı Finans bakanlığı bina tahrir kıymetlerinde yüzde 25 tenzil ka- bul edilmesine, erazi ve bina ver- gilerinin hususi idarelere devrine ve hayvanlar vergisindeki nisbet- lerin indirilmesine dair olan 3 ka- nun projesi üzerinde son etüdleri- ni bitirmiştir. Kanun projeleri ya- rın bakanlar küruluna verilecek- tir. Her 3 kanun projesi önümüz- deki hafta icerisinde Kamutaya verilecek ve Kamutayda acele gö- rüşülecektir Finans bakanlığı teş- kilât kanun projesi ise bu proje- ler kabül edildikten sonra Kamu- tayda görüşülecektir. Kamutay büdce komisyonu hususi idarele- re devredilecek erazi ve bina ver- gilerne aid teskilât, kanun proje- sindeki kadroları projeden cıkara- caktir. Bina ve erazi vergisi işiy- le uğrasmakta olan Finans bakan- * lığı memüurları hususi idareler emrine verileceklerdir. Yapılacak yeni vaburlar Deniz yolları işletme idaresi için yaptırılacak vapurların pro- jelerini incelemek üzere ekonomi bakanlığı deniz ve hava yönetke- ri B. Sadullahın başkanlığında kurulan uzman kurul bugünlerde işini bitirecek ve raporunu bakan lığa verecektir. Bakanlığın bu ra poru kabulünden sonra vapurların yapısı için Avrupanm tanınmış gemi destegâhlarına projeler gön derilecek ve fiat istenecektir. Kı sa ve uzun hatlar için vyaptırılacak bu vapurlarda fennin en son arac- larından faydalanılacaktır. Sürat, yolcu ve vük taşırmaları elde mev cud olanlardan üstün olacaktır. Yeni orman kanunu Tarm bakanlığı tarafından ha- zırlanan ve bu yıl Kamutaya su- nulacak olan yeni orman kanunü- na göre yurddaki bütün ormanlar devlet malr olarak kabul edilmek- tedir. Ve gene ormanların işlet- mesi de devlet tarafından yapıla- caktır. Bu merkezde hükmi şahsi- yeti olan bir orman genel direk- törlüğü ve bir de bakım sandığı olmak üzere iki idare kurulacak ve bu yeni örgüte göre bugünkü merkez vetaşra örgütü birleştiri- lecektir. Bundan başka bir de ge- nel muhafız kumandanlığı - kuru- lacak ve bu getel kumandanlık ör- gütü eliyle ormanlarımızın korun- ması temin edilecektir. Bakım san- dığı ile genel direktörlük idarele- ti mevcud ormanlarımızın bakımı ve inkişafı yölunda gereken - ted- birleri alacaktır. Sağlık sergisini gezeriler Sağlık ve sosyal yardım bakan- P Sergievinde açtığı sağlık sergisini hergün yüzlerce kişi zi- yaret etmektedir. Ankara kültür direktörlüğü Ankara okulları di- rektörlüklerine, talebenin sergiye herhalde götürülmelerini yazmış ve bunun için gidilecek saatleri gösteren bir program hazırlıyarak göndermiştir. B. Şükrü Kaya gitti İç bakanimız B. Şükrü Kaya dün akşamki trenle İstanbula git- miştir. Kendisinin kısa bir müd- det sonra şehrimize döneceği u- muluyor. İki Bakanlığın işyarlarına gösterdiği kolaylık Ekonomi ve Tarım bakanlıkla- rı, işyarları için, iyi bir şeye ka- rar vermişlerdir. Bakanlık binala- rı Yenişehire taşındıktan sonra, çoğunun evi dayrelerine uzak olan işyarlar öğle yemekleri için sıkın- tıya düşmüşlerdi, Bayındırlık ba- kanlığı ilk olarak bir lokanta aç- mış ve işyarlarına otuz kuruşa ye- mek vermeğe başlamıştı. Âz ay- lıklı işyarlar için bu parayı da çok gören Ekonomi bakanlığı daha pratik ve ucuz bir şekil bulmuş ve bulunan bu fikri Tarrm bakanlığı da ihtiyaca uygun bulmuşstur. Her iki bakanlık öğle yemeklerinde müşterek büfelerinde soğuk yiye- cekler bulunduracaklardır. Bunun için bir salon 'hazırlanmaktadır. Bu salonda sütlü kahve ve çay i- çin sifonlu otomatik semaver ve diğer yiyecekler için de buz dolab- ları yapılacaktır. Büfede Avrupanın birçok yer- lerinde olduğu gibi (self service), yani kendi kendine hizmet şekli kabul edilmiştir. İşyarlar elleri- ne bir tepsi alarak yapılan bir kontuvarın önünden geçecek ve kontuvar üzerinde, soğuk hava dolabında duran yiyeceklerden is- tediklerini tepsiye koyacaklardır. Bu dolaplarda çay, kahve, sütlü kahve, iyi su, maden suyu, haşlan- mış yumurta, peynir, tomates, sa- lata, soğuk et, jambon, sandviç, tereyağı, meyva, soğuk tavuk ve benzerleri bulunacaklardır. Üzer- lerinde fiatları bulunan yiyecekle- ri alanlar bir işyara parasını yaz- dıracaklar ve sonra masalarına o- turarak yemeklerini - yiyecekler- dir. Ekonomi ve Tarım bakanlık- larını işyarlarına gösterdikleri bu kolaylık ve yardımdan dolayı say- gi ile kutlamak gerektir. Tekitler Bakanlığının ye- ni örgütünün tatbikine 'başlandı Kamutayın'bu devresinde ka- bul edilen Gümrük ve tekitler ba- kanlığı teşkilât kanununun tatbi- kine başlanmıştır. Bu yeni teşki- lât kanununa göre genişliyen kad- ronun doldurulması işi üç yıla bö- lünmüştür. Bu 'yıl yapılacak olan tayinlerin on gün içinde bitirile- ceği umulmaktadır. İlk olan yeni kanuna göre açılan müfettiş mua- vinliklerne Tekitler bakanlığı iş- yarlarından B. Naci, B. Medeni ve B. Şadanm tayinleri yapılmıştır. Uzaylar Bankası binası proje yarışmasında kazanan mimarların isimlerini ve &ldıkları dereceleri dünkü sayımızda yaz - mıştık. Bugün de, projelerden ikisinin resmini koyuyoruz. Sağdaki maket, birinciliği kazanan mimar Seyfettin Arkan'ın soldaki maket de ikinciliği kaaznan mimaz Adnan Lugal ve Nizamettin Doğu'nun dur. At yarışları cumar - . .. .. tesigünü yapılacak 20 ilkteşrin pazar günü genel nüfus sayımı olduğundan sonbahar at yarış. larının üçüncüsü yarın yapılacaktır. Koşulara iştirak eden atları ve içlerin- de £ ihtimali olanl rasile yazıyoruz. Birinci koşu: üç yaşında ve hiç ko. şu kazanmamış yerli, yarım kan ve arı- kan arab taylara mahsustur. Mesafesi 1200 metredir. Bu koşuda Güler ismin- deki tay rakibsizdir. İkinci koşu: Üç ve daha yukarı yaş. ta ve bir defada 400 liradan fazla ikra- miye kazanmamış arıkan ingiliz at ve kısraklara mahsustur. Mesafesi 1600 metredir. Birinci hafta 1400 metrelik koşuyu kazanan B. Ahmedin Şorompo ismin- deki atının yarın da kazanacağı umulu. yor. Fakat rakibleri olan Barç ve Kaz- badalya hafta içindeki idmanlarında gü- zel tecrübeler yaptılar. Onun için Şo. romponun şansı olmakla beraber kuv- vetle kazanacağını söylemek kabil de- ğildir. Üçüncü koşu: Dört ve daha yukarı yaştaki yarım kan ingiliz at ve kısrak. lara mahsus handikaptır. Mesafesi 2600 metredir. — : Bu koşuda geçen hafta çok hafif bir kilo ile koşarak birinci gelen Selten en fazla yükü taşımaktadır. Onun için ko- şunun birinciliğini * bu sefer Nona ile Yavuzun paylaşacaklarını zannediyo- * Dördüncü koşu: dört ve daha yukarı yaştaki arıkan ingiliz at ve kısraklara - handil ' M F 'zmm' redir. Bu koşunun gözdesi olan Prens Halimin Şorbarası 62 kilo ve geçen haf-. ta arkasından ikinci gelen Bekâr 60 kilo ile koşacaklardır. Bekârın ahır ar- kadaşı olan Markizin kilosu hafif ise de koşuda mühim bir şansı yoktur. B. Ahmedin Şoromposu burada da yazılıdır. Fakat birinci koşuyu koştuğu takdirde burada koşmaz. Onun için ko. şunun birincisi Bekâr veya Şorbara 0- lacaktır. Beşinci koşu: dört ve daha yukarı yaştaki yerli, yarım kan ve arıkan arab at ve kısraklara mah Mi 1600 metredir. Bu koşuya sekiz at ya- zılmıştır. İçlerinde en iyisi Ünlüdür. Ankara- ya yeni gelen Mesud da rakibinden a- şağı kuvvette değilse de yol yorgunlu- ğu birge bahis meraklılarını düşündü- rebilir. Geçen haftaki koşuda ikinci gelen Ceylan Yekta da şanssız değildir. Çifte bahis dördüncü ve beşinci ko. şular arasındadır. Yukarda her iki ko- şunun en şanslrlarını yazdık. Bunlardan iki tanesini seçmeği oyunculara bırakı- yoruz. Â., H. 1 koşu sı- Keten ve kenevir uzmanı şehrimize döndü Kastamonu ve Karadeniz böl- gesi ile, Tire, Ödemiş, Antalya ve Mersinde keten ve kenevir ürün- leri üzerinde incelemeler yapmak üzere Tarım bakanlığı uzmanla- rından B. Ekrem ile bu havaliye giden prof, Tobler dün şehrimize dönmüştür. Uzman hazırladığı geniş raporu bakanlığa verecek- tir. POLİSTE: Hesab kavgası Tahtakale caddesinde mozaikçi Mus. tafa oğlu İbrahim ile gene mozaikçi Ah- med oğlu Rıza arasında bir hesab yü- zünden kavga çıkmış ve kavgada lbra.- him Rızayı başından sopa vurmak su- retile yaralamıştır. Zabıta suçluyu yakalıyarak tüzeye vermiştir. Ölüm Ankara ilgenkurul üyesi, eski kültür direktörü Muharrem Dinç- men İstanbulda ölmüştür. Anka- ranın çok sevdigi öz bir yiğit türk, yurduna çok bağlı yüksek bir insan idi, Aylesinin acılarını ortaklaşım rız, ,