3 Mayıs 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

Bâlkahlarm Belçikası: Arnavudluk R oma'dan bildirildiğine göre, İtalya Dış Bakanı Kont Cia- no, Tiran'a gitmiştir. İtalya ile Arna- vudluk arasındaki münasebetlerin u- üuzun tarihinde ilk defadır ki bir İtal- ya Dış Bakanı Arnavudluğu ziyaret etmektedir. Bu ziyaret anlaşılıyor ki, İtalya - Yugoslavya itilâfının imzası üzerine husule gelen yeni vaziyeti Arnavudluk hükümetine bildirmek için ve Yugoslavyanın da muvafaka- tiyle yapılıyor. Yugoslavyanın bu mu- vafakati, Ciano Arnavudluğa hare- ket etmezden evel bildirilmiştir. Ve Arnavudlukta İtalya tarafından ya- prlacak bir siyasi teşebbüsün arife- sinde Yugoslavyanın da muvafaka- tinden bahsedilimesi iyiye alâmettir. İtalya ile Yugoslavya arasındaki ihtilâfın bir safhasr da Arnavudluğa dayanmakta idi. Bu, Yugoslavyanın kuruluşundan da daha eski ve bal- kan muharebelerine kadar- geri gi- den bir ledir. Sırbistan I ordularını Kömanova'da mağlüb e- dipte Adriyatik denizine doğru iler- leyince karşısında İtalya ve Avustur- ya - Macaritsan imparatorluğunu gör- müştü. Gömülcüne mebusu İsmail Kemal, bu iki devletin teşvikiyle Tirana'da Arnavudluğun istiklâlini ve Balkan devletleri ile osmanlı imparatorluğu arasındaki harbta da tarafsızlığını ilân etmişti. Avusturya ile İtalyanın Arnavudluk siyaseti, Sırbistan'ı Ad- riyatik denizine çıkarmamak nokta- sına kadar gidiyor ve oraya vardık- tan sonra iki devlet ayrılıyordu: A- vusturya, Balkan muvazenesinde Sır- bistana karşı kullanmak için kuvvet- li bir Arnavudluk istiyor. İtalya ise, NU DIŞ HABERLER ) Tayyareler Bilbaoyu bombardıman ettiler Londra, 2 (Hususi) — Madrid'e yeniden 200 hbom ler yaralanmıştır. Ân adı verilen dağda s lunduğu Vierj dö la Deniz Bakanı Pri vayetleri tekzib etmektedir. bir şey yoktur. mışlardır. Aragon cephesi: cephesinde iler küçük bir liman tan geçmiştir. bombardıman etmişle: ulun :ıukabeleye hazırlanırken çekili? gitmişlerdir. Bu ingiliz destroyeri, kadın, çocuk ve ihtiyarların bo- şaltılması sırasında bunları koru- acaktır, ha Bîulz milislerinin bir muvatfakiyeti Havas bildiriyor: Bir tebliğinde Bis- kaye cephesinde milislerin Mrumendi'de âsilerin mevzilerini muvaffakiyetle bom- bardıman etmiş ve Guernika ve Duran- go bölgelerinde düşmanın biı: t.aarruzu- nu püskürtmüş olduklarını bıldırmektf- dirler. Milisler, sahil boyunca harelfaî an bir yabancı müfrezesini e bir çok harb ikalar ele ge- yapmakta ol tamamiyle bozmuşlar V malzemesi ile bir takım vesi e çirmişlerdir. Bir çok yabancı.asker esir leketine il- Hilmistir. t n zayiati, 3.000 i fırsat çıkınca kendi hak elmekkiçin zayıf bir Arnavudluk istiyordu. İtalya ile Avusturyanın a- ğır basmaları üzerine Sırbistan Adri- yatik denizine çıkamadı. Arnavudlu- ğun hududları da Londra konferan- sında çizildi. Fakat devlet mekanizması kurul- mazdan evel büyük harb geldi çattı. İtalya, itilâf devletleri tarafına ilti- hak etmek için ileri sürdüğü şartlar arasına Arnavudluğu da koydu. Y’ nisan 1915 Londra ınuahedesine _;oy- le bir kayıd koyüldu: “Avlona lima- nı ve bunun askeri cihetten müdîf&' asmı temin için yapılacak istihkâm- lara mahsus olarak limanın etrafın- da kâfi ımikdar arazi ve Saseno ada- sı kati surette İtalyaya bırakılacak- tır.,, a Valona'yı almakla İtalya, Adri- yatilö:denizinin Cebeli: Tarık'ını - l6 talya harb- geçirmiş oluyordu. Fakat İ atıldı. tan çıkar çıkmaz anarşi içine Buü zayıf vaziyette umduğu birçok şeyleri elde edemedi. Fakat 1921 se- nesi teşrinievelinde sefirler konferan- sı denilen heyete istikbalde işe Y'_"' yacak bir kayıd kabul ettirdi: İstik- lâli ve mülki tamamiyeti tehlikeye düşecek olursa, Arnavudluğu — koru- mak vazifesini üzerine aldı. Milletler Cemiyetine aza olan hi_f devletin istiklâlini korumak vazifesi- ni komşu bir devlete bırakmakla se- firler meclisi, korunacak olan i'ükli'_ l tehlikeye düşürmekte idi. Nasıl ld faşist İtalyanın dinamik dış politika- sı bu hakka dayanarak Arlil“'dı“k ile münasebetlerine yeni bir çğıı: vermeğe çalıştı. Arnavudluğun iki komşusu sıfatiyle Yugoslavya Ve Y'_" nanistan, Arnavudluğu, istiklâlinin bu koruyucusundan korumaya uğras- tıkça, faşist İtalya bu memleket üze- rindeki nüfuzunu takviye etti. Nihayet 1926 senesi tegrinievelin- de İtalya ile Arnavudluk arasında Tirana mukavelesi imzalandı. Ertesi sene de bu mukavele yirmi sene müd- detli bir askeri ittifak ile takviye © dildi, Bundan sonra İtalyadan Arna- vudluğa para akmaya başladı. İtal- yan mütehassısları Arnavüdlük ordu- sunu talim ve terbiye etmeğe koyul- dular. 1931 senesinde yapılan yüz milyon altın franklık faizsiz bir is- tikrazdan sonra artık Arnavudluk iktisaden İtalyanın nüfuzu altına girmiş bulunuyordu. İtalya Arnavudluğa teba- asının serbest muk t hakkını tanıttı. bulmaktağır. Avala cephesinde işara de- öer bir şey yoktur. ç e “Espana,, nın enkazı bulundu x Bir ingiliz harb gemisi, ispanyol â- silerinin elindeki Espana kruvazörünün enkazını bulmuştur. Resmi mahafile gelmiş olan son ha- berler, Espana kruvazörünün Bask tay- yareleri tarafından mr batırılmış yoksa bir mayna mı çarpmış olduğunu tasrih etmemektedir. Âsilerin bir harb gemisi ve ihtimal Valesko, ingiliz Knitesley vapuruna dur- ması için emir vermiştir. Vapur, itaat etmediğinden âsiler bir kaç top atmışlar- dır, Fakat isabet vaki olmamıştır. İngiltere protesto edecek Knitesley, Espana'ya doğru yol al- mağa başlamxştır. Fakat h.ltâ etfiğinîn farkına varır yarmaz, e_ngıne açılmag.a başlamış Ve artık hiç bir taraftan taciz edilmemiştir. Çünkü bu sırada Bask tay- yareleri sahneye dahil olmugtuı:. Kendi- sine karşı tOPp atıldığı sırada Kınteıley- in ispimyoı kara sularında l.)ulıfndugu "mımaktadır. Amirallık dairesi Sala- manka hükümeti nezdinde pn?testolar- da bulunmadan önce mütemmim malü- mat almak istemektedir. General Kipodölomo espana kruva- Âsilere göre Âsi kaynaklardan bildiriliyor: Madrid cephesinde kayda değer Kordoba cebhesinde milisler neticesiz bir taarruz yap- nde âsi hatları kuvvetlendirilmiştir. leyişlerine devam eden Franko kuvvetleri, Dormo adlı la yeniden dokuz kasabayı ele geçirmişlerdir. Sevil'deki hastahanelerde yer bulunamadığından dolayı orada te- davi edilemiyen 180 italyan yaralısını taşıyan bir vapur Cebelüttarık- Bask Bilbao bombardıman edildi Havas bildiriyor: Birçok âsi tayyareleri Bilbao ile buradaki yolları rdir. Tayyareler bundan sonra limanı ve limanda an bir ingiliz destroyerini de bombardıman etmişler, destroyer İç harbın feci sahnelerinden: zörünun batması hakkında şunları söy- lemiştir: Espana, düşman tayyareleri tarafın. dan batırılmış değildir. Kruvazör kah. raman bir suvari tarafından sevkedili. yordu. Süvari Bilbaoya gitmekte olan bir ticaret gemisinin yolunu kesmek is- teniiştir. Bu ticaret gemisini ingiliz harb gemileri usul haricinde himaye e- diyorlardı. Espana, bu sırada bir mayne çarpmış ve bu yüzden batmıştır. Cumhuriyetçiler ileri hareketlerine devam ediyorlar Jarama bölgesinde deminyolu bo. yunca cumhuriyetçiler ileri hareket- lerine davam ve âsilerin şiddetli mü- kavemetlerine rağmen mavzilerini ba- zı noktalarda beş yüz metre ileri götür- mek suretiyle ıslâh etmişlerdir. Eskuriyal yakınında cumhuriyetçi. ler, Navalperal ve Bartolomoda Pinares önünde taarruza geçmişler ve bir kaç yüz metre ilerliyerek bu kasabalara hâ- navudluk maaşları İ- Petrol madenlerini işletmek imtiy ldı. b ” : Yugoslavya bu vaziyeti uzaktan endişe ile seyrediyordu. Ve haritaya bakılacak olursa, Yugodıvyıı:m en- di;gşini yu'îlldo bulmlllllk.mumku_lı değildir. Yugoslavyanın bir tecajvü- ze karşı en hassas olan mıntakası Arııııvudlulı hudududur. Arnavudlu- ğun mukadderatiyle yalnız .Yw lavya değil, Yunanistan :!ı: alâkadar- dır. Hattâ bu mesele bütün Balkan- ları alâkadar eder. Arnıx:ııdlşık B?l. Belçikası vaziyetindedir. endi istiklâlinin ko- ycusundan endişe etmeğe bıılı.- :ıı“ıî olacaktır kil. Tiran | muahedesi- nin müddeti bittiği zaman bunu uııı- did etmek istemedi. .İt.ılyı. ln'odıy.ı kesti. Askeri heyetini geri ç'l“f' Bundan sonra da tehdidkâr l:ır vazi- . Büyük bir mali müzayaka lan Arnavudluğa kimse yar- dım elini uzatmadı. Çünkü İtalyadan çekindiler. Nihayet Arnıvı:dluk ken- dini İtalyaya teslim etmeğe mecbur kaldı. Ve bundan sonra da Arnıvu.d: luk İtalyanın aşağı yukarı mahmisi istü. Arnavudluk ordu- vaziyetine düştü. Arnavat sunu İtalya zabitleri yetiştiriyor. Ar- talya parasiyle ödeniyor. İtalya Ar- navutluktan istratejik ehemiyeti haiz imtiyazlar — almıştır. Arnavudluğun ihtiyaçlarına göre on misli büyük 0o- lan Dıraç limanını italyanlar yaptı. İtalyanın Arnavudluktaki — icraat ve faaliyeti, yalnız Yugoslavya için de- ğgil, bütün Balkanlar için de tehlike teşkil etmeğe başladı. Arnavudluk istiklâlinin İtalya için ehemiyetli bir mesele olduğu inkâr kabul etmez. Ve İtalyanın Arnavudluk üzerindeki alâ- kası, bu istiklâlin korunmasına mün- hasır kaldıkça kimsenin bir diyeceği olamaz. Hattâ bütün Balkan devlet- leri bu meselede İtalya ile teşriki mesai edebilir. İtalyanın Arnavudluk- ta takib ettiği siyasette belki de bir dereceye kadar Yugoslavya ile arası- nn açık olmasından ileri geliyordu. Eğer İtalya - Yugoslavya anlaşması, Arnavudluğun istiklâli ve mülki ta- lığı meselesini, yal bir İtalya meselesi olmaktan çıkarmış da bu iş- le zaten alâkalı olan bütün Balkan devletlerine maletmişse, sulhun istik- rarma yardım eden değerli bir itilâf olmak gerektir. A, Ş. ESMER Bask cephesinde hükümetçiler âsilere 3000 zaylat Hükümetçi kaynaklardan bildiriliyor: Dün ba düşmüş, yirmi kişi ölmüş, birçok kimse- diyar civarında hükümetçiler “İkinci Alkazar,, ekiz buçuk aydan beri 1200 kişinin kuşatılmış bu- Kabeza manastırını işgal etmişlerdir. to yazdığı birmakalede uzlaşma hakkındaki ri- verdirdiler LA YD a B bot Ç (('4 e 'W/wam Ochandiana XJ Pidecarbes (WI Şi — d SA Abluka altında bulunan Bilbao civarını gösterir harita e y * tahrib edilen bir otomobil kim tepeleri işgâl etmişlerdir. B“k rL LA AŞ ) y . £ y AŞ YAK | Bilbao, 2 (A.A.) — Resmi bir kay- naktan, Biskaye'deki âsi kuvvetler ara- sında mevcud yabancı kıtalar hakkında şu malümat tebliğ edilmektedir ; 20 martta Biskaye kuvvetlerini yeni alman müfrezeleri takviye etmiştir. Al- man erkânı harbiyesi Vitoria'da bir o- tele yerleşmiştir. B. Hitler'in yıldönümü günü, alman pilotlarla diğer memurlar erkânı harbiye önünde geçid yapmışlar- dır. Alman erkânı harbiyesinde gizli radyoları meydana çıkarmak için bir pos- ta mevcuddur. Evvelce de bildirildiği gi- bi, 26 nisanda San Sebastien'e 2.000 al- man ihraç edilmiştir. Gerek ön hatlarda ve gerek geride hizmet eden italyanların adedi takriben 16 bindir. İtalyan erkânı harbiyesi bir kaç gün evvel Azpeitia'da bir ötelde bu- lunuyordu. Şimdi ise Azpeitia'daki San Augüstin kilisesi italyan kıtaatı için kışlaya çevrilmiştir. Legrono'daki Recajo'da ahiren 40 al- man ve italyan tayyaresi mevcud oldu- ğu bildirilmekte idi. Keza Vitoria tay- yare meydanında da 70 yabancı tayya- re vardır . 1500 almanın Sen Sebastiyene çıktığı yalanlanıyor Berlin, 2 (A.A.) — Gazeteler Lon- dradan gelen ve 1500 almanın sen S€- bastin de karaya çıkmış olduklarını bil. diren haberleri protesto etmektedir. Ga. zeteler, bu haberin bir yalandan ibaret olduğunu ve bu gibi usullerin medeni â- lem için utandırıcı bir hareket teşkil et- mekte bulunduğunu yazmaktadırlar. Japonyada yapılan seçimin neticeleri Tokyo, 2 (A.A.) — Seçimin son ne- ticesi hükümet aleyhindeki partiler i- çin kati bir zafer teşkil etmektedir. Minseito partisi 179, Seiyukai 175 azalık elde etmelerine mukabil hükü- metçi partiler 41 müstakiller 25 aza- lık elde etmişlerdir, Muhtelif diğer partiler 9 mebusluk kazanmışlardır. « Sulh tehlikesi » TAN'da Ahmed Emin Yalman; sulh teslikesi başlıklı yazısında dün- yada bir harb tehlikesi olup olmadı- ğını tetkik ve tahlil ediyor: “— İn- sanlık bu yoldan yürüyerek kati sulha, huzura ve karşılıklı emniyete vara- cak mı?” Bütün iyi emarelere rağmen bu suale henüz kati cevab — veremeyiz. bir kısım memleketler hâlâ yol ağ- zındadır. Ortalıktaki süküna rağmen, fena ihtimallerin kapandığma hük- d yiz. Unutmıyalım ki, cihan habından evel Saraybosna'da ilk kur şun patladığı zaman dünya yüzün- de mükemmel bir sükün havası ku- rulmuştu. Milletlerarası türlü — türlü anlaşmalardan sonra insanlık harbin birkaç sene için önü alındığına kani bulunuyordu. Avrupa son zamanlar- da en korkunç kasırgaları atlatmıştır Fakat milletlerarası münasebetler he nüz o şekildedir ki en sakin görünen dakikada birdenbire kıyamet kop- ması imkân haricinde sayılamaz.” YENİ BİR DÜNYA BUHRANI Asım Us, Kurun'da bu başlıklı yazısında “dokuz sene evel fiatların düşmesiyle başlayan buhran bu defa fiatların bilâkis pek çok yükselmesi ile başka bir şekilde tekrarlanacak mıdır? Her halde bu sual insanlık â- görük S Ka dlerat Sağada bals lık bir bulut gibi tekâsüf etmi şgörün- mektedir. Onun içindir ki, Amerika Cumhur Reisi Ruzvelt Davis'i fevka- lâde bir elçi sıfatiyle Avrupaya gön- dermiştir.,, DENİZ YOLLARININ ISLAHI SON POSTA'da B. Muhiddin Bir- gen, deniz yollarının bu yıl meydana gelen açığından bahsederek, bunun ne çekilde yap takil ğind. RE FK mekte ve yolcu sayısının arttırılması için gereken tedbirlerin almmasını istemektedir. Limanlarımız arasında- ki iş h inla yonişlenimesinle nasi mümkün olduğunu izah ettikten son- ra, deniz yollarının ıslahı. çarelerini araştırmaktadır. Varşova operası artistlerinden I Bayan Halina Leskanın konseri Varşova operası artistlerinden Bn. Halina Leska dün müzik öğretim oku- lunda ve gece Ankara halkevi sahne- sinde verdiği konserlerde çok muvaf- fak olmuş ve takdir kazanmıştır. Ken- disine müteaddid buketler verilmiştir. Bayan Halina Leska, dünyada ken- disine emsalsiz bir şöhret kazandıran şan derslerini Pariste görmüştür. Tah- silini bitirir bitirmez birinci mezosop- reno olarak Varşova operası tarafından angaje edilmiştir. Mme. Halina Leska burada Karş, Amneris, Samson ve Da- lillada Dalilla ve daha birçok roller ya- ratmıştır. Polonyada çok sevilen ve çok meş- hur olan artist aynı zamanda dünyanın da sayılı muganniyelerinden biri olmuş tur. Dünyanın birçok yerlerinde ve son defa İtalya ve İsviçrede de konserler verdikten sonra memleketimize gelen Halina Leska Türkiyede de beynelmilel şöhretine lâyik bir alâka ile karşılan- mıştır, e ni YZ tti aS d | e| |