11 Ağustos 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

——4 — VAKIT 11 Ağüstos 1931 Yerli mallar sergisi (Üst tarafı 1 inci sayıfadi) yarlıktır. Sergi bunu temsil eder. Yerli malına gösterilecek - rağbet türkü iktisadi mücadelede kurtaracak en büyük silâhtır. Nazmi 'Nuri beyin nutkundan ' sonra hazır bulunanlara sergiye iştirak eden Evliya zade Nurettin ve Melba - çiko- Jata müesseseleri tarafından hediye- ler verilmiş ve Enver gazoz fabrikası tarafından da gazoz ikram edilmiştir. Bundan sonra da sergi gezilmiştir. Sergi çok mükemmeldir 30 pavyon ve birçok küçük vetrin lere ayrılan sergide geçen seneye nâ- zaran büyük bir mikemeliyet görül. mekte gerek yerli mallarımızın bir se ne zarfında kazandığı yenilik ve gerek pavyonların . süslenişindeki (o güzellik ilk bakışta göze çarpmaktadır. Faz- la rağbet dolayısile hiç boş yer kal mamış ve bahçede pavyonlar kurul mak mecburiyeti hasıl olmuştur. .Ay- rıca bahçede muzika ve sinema için de yer ayrılmıştır. (o Üçüncü yerli mal- lar seğisine iştirak eden müesseselerin adedi iki yüz kadardır. Büyük kapri dan girilince sol kol - mensucata ve kehrübarcılığa tahsis edilmiştir. Sağ kolda Sanayi ve Maadin bankası fab- rikalarımın mamulâtile diş (macunu vitrinleri vardır. Sergide eşya teşhir eden diğer mü. €sseseler şunlardır: Ahmet (Şevket (İpekli) Hasan Hüsnü Bursa pazarı, Salih Kemal, Hasan Basri İzmir pa- muk, iplik ve bez, aKramürsel Ahdul- lah Hulüsi, Mensucat fabrikaları, Ki. râvaiçı Şevket usta, Enver, Bedri Za hit, Sabri zade Fuat Trikotaj fabri- kaları, Ibrahim zade ve Atıf zade çö rüâp imalâthaneleri. Itiryatçılar Mim, Sevim, Enver, Aris, Sahir, Faruki, Pertev, Kâzım, Evliya zâ- de Nurettin,. Necip, Hasan,mustahza ratı, Râdyölin, Bioks “dişmocunları. Muhtelif pavyonlardaki mile: er aBkır köy fabrikası, İzmir Turan yağ fabrikası, Kemaliye Halt fabrika. Bi, Kuş tüyü fabrikası, (o Hilâliahmer san'at evi, Türk milli şapka fabrika- sı, Karahisar madem suyu; Sabuncu- yan sırma fabrikâsı, karyola ve ma deni hurufat fabrikası, Karayan ©- yuncak fabrikası, Kuyumcu - Haçik, kuyumcu Aziz Zaman, Kehribarcı A- M baba, İzmir kürk ticarethanesi İzmir sepet ve çiçek mektebi, Kütah- ya ve İstanbul çini fabrikaları esirge- me derneği, “Kadıköy kadmları çalış- tirma yurdu, Foto Amatör, Kanaat kütüphanesi, Kadınları çalıştırma yur du; Bomonti, dokumacı Şükrü usta, Eskişehir . lüle (taşları, kehribarcı Şevket Aziz bey, kehribarerlar cemi. yeti, Sellim Yusuf, manos yazma ve basma İmalâthanesi, Keçeci zade A- cem basmaları fabrikası. Hüâyri küyoncu, Osman Nuri, Tü- ran, Metal, kundura fabrikaları, Şeker ve çikulâtacılar Haylayf lüks biskivi, Eden biski- yi, şekerlemeci Avni, Frigo Ancapu- los, Nestle, Lion, Melba, Elit çi- kolataları ve çapa marka pirinç unü. Nazarı dikkati celbeden bir şumine Sergiye iştirak eden bütün müesse- selerin ; vitrinlerin tertibinde birinci. liği kazanmak için çok gayret sarfettik leri anlaşılmaktadır. Bunun için renkli ampüllerle ziya oyunları ve elektrik reklâmları yapılmıştır. Birçok mües- seseler tezyinâtta Galatasaray o klü- bünün sarr kırmızı rengini tercih et mişlerdir. Sergide nazarı dikkati celbeden eser oKütahya (azim çini fabrikasının oryental şeminesidir. Birisi âsarı atikadan olduğu . için Topkapı sarayında bulunan bu şömine aslından farksız olarak (yapılmıştır. Sergide tertibat Sergide ayrıca bir berber o salonu ve bahçede Tokatir gazinosu (vardır. İntizamı temin için de bir komiser mu avini ile yedi polisten mürekkep bir karakol teşkil edilmiştir. Ayrıca yan- gın tehlikesine karu (itfaiyeye yer ayrılmış sergi heyeti (tarafından da Galatasaray lisesi 250 bin Jiraya sigor ta ettirilmiştir. 15 gün açık kalacaktır Sergi 26 ağustosta o kapanacaktır. Maarif vekâleti bu sene mektepte bazı tamirat yaptıracağı için müddetin w- Haberler Reyiâm Almanyada alınan yaptılar? ilk neticeler Roma, 9 (A.A.) — Alman başveki.| (o Berlin,9 (A.A.) — Diyet meclisinin li M. Brüning ile hariciye nazırı M. (feshi ve intihabatın tecdidi hakkında Kürtiyüsün Romayı ziyaretleri münn-|ârayi âmmeye müracaata bugün baş sebetile “şu resmi tebliğ neşredilmiş! lanılmiştır. Hükümet merkezi ile ci- tir: yarda bir tâkım kargaşalıklar çıkmış- Alman başvekili M. ““Brüning” #leltir. hariciye nazırı Fon Kürtiyüs, M. Mu Prusyada arayı âmmenin solini ve Grandi ile dün ve evvelki gün neticesi ii Berlin, 9 (A.A:) — Prusyada ârayi âmmeye yapılan müracaate iştirak e den 25 buçuk milyon müntehibin ver- dikleri reyler saat 2230 da sayılmış- tır. Müntehiplerden 9.370.000 kişinin diyet meclisinin dağıtılması o lehinde rey verdikleri anlaşılmıştır. Berlin, 10 (A.A.) — Presse Roze binası önünde vukua gelen arbedeler, iki polis komiseri İle, bir muavin ve birçok nümayişçi yaralanmıştır. o Ko- münistlerden bazılarının maktül düş- müş olduğu söylenmektedir. Nümayişçiler arasmda 15 kadar ki işinim telef olduğundan ( bahsediliyor. Yaralıların miktarı henüz malüm de- #ildir. Berlin, 10 (A.A.) — Presse Roge Harici Romada Alman hnazirları ne l Bu fikir teatileri büyük O bir samimiyet havası içinde cereyân © et- miştir. Vuku bulan mükâlemeler es- nasında Avrupanın umumi vaziyeti tet kik edilmiş ve bugünkü müşkülâta kar şı koymak için bütün hükümetlerin bir arada büyük bir gayretle çalışmaları lâzım geldiği taayyün etmiştir. Ayni zamanda 1932 şubatında (toplanacak tahdidi teslihat konferansının cihan iktısadiyatı ve sulh lehinde mahsus ve' fil neticelere iktiran etmesi için her türlü gayretlerin sarfedilmesi lüzumu teslim olunmuştur. M. Brüning, M. Musoliniyi Berli- ni ziyarete ; davet etmiştir. M. Muü- isolini bu daveti kabul etmiş ve Berli- ne yapacağı seyahatin tarihini ileride kararlaştıracağını söylemiştir. jlara ait tafsilât gelmiştir; M. Musolini dün akşam M, ri) Halk, Drapesu Roge | ismindeki ning ile M. Kürtiyüsün Şereflerine komünist gazetelerinin binasr önünde bir ziyafet vermiştir. Bu ziyafette Aİ referondomun. ne EL Mini elk . ire rovelverler patla- merikanın Roma sefiri: M. : Şober ile|?0'dU Birdenbi Alman sefareti erkânı, Bi Tt 1.)mâğa başladı, “iki polis komiseri telef r X Z İoldu. Bir muavin ağir surette yara- talyan hariciye nezareti erkânı ve da» iandı.' Polisler, | kılıçlarını. da. kınla” ha birçok rical hazır bulunmuşlardır. İdil ” i çıkararak vak'a mahallini tah- sala: Ek üD 0. e de liye ettirdiler. Nümayişçiler civar ev-| r mutuk söyliye! inen * “S© lere iltica ettiler. Birçokları yâralan rek Almanya ve ger: m dünYa',, fakat ekserisini arkadaşları alıp memleketleri için fevkalâde müşkül o- götürmüştür. Palis, mahalleyi işgal lan bu dakikalarda İtalya “hükümeti ,. evlerden çıkıanları kollarını yaka- müşterek zaruretleri hakkile Otakdir;,, kaldırmağa icbar etmektedir. etmektedir. Biz bugünkü müşkülüt!! o Yasak silâhlar bulmak için evler ta yenmek ve büyük beşeriyet için bir re-|harri edilmektedir. fah devresi açmak için en iyi çarenin Almanyada borsa rejimi hükümetler arasında faalâne ve dos Berlin, 9 (444.)— “ Borsa rejimi tane bir mesai iştirekinden-ibaret ©)-! hakkındaki-emirname; »başvekilin av- duğuna kani İtalya büyük harbin sebep olduğu; maileyh, 17 temmuz tarihli emirname maddi ve manevi fenalıkları ortadan)ile bankalara tahmil edilen mükelle- kaldıracak bu müşterek : mesaiye mü-|fiyetlerin ilgasına düşman olduğunu essir bir surette İştirak etmek içim e-|hatta kararnamenin ar esasın- linden gelen her şeyi yapmıştır. Fa- dan tadil etmeği istemediğini açıktan Ğ k Jaçığa söylemiştir. Başvekil bütün Al- şist, kialya, in ila iziyle, e, man hükümetlerinin o mütalealarınm türlü teşebbüslere yardım ederek bu sorulmasını teklif edeceği şüphesizdir. yolda yürümekte devam etmeğe katil Berlin gazeteleri ne diyor? surette azmetmiştir. Berlin, 9 (A.A.) — Sabah gazetele- İtalyan milleti beşeri (o faaliyetiniri ârayi âmmenin leh ve aleyhindeki her sahasında Alman milletinin . sar-İnasihatlerini ibzal etmektedirler, fetmiş olduğu büyük gayretleri derin Liberal gazeteler “ârayi o âmmeye bir teveccüli ve muhalasatla takip et-liştirak etmeyiniz, evinizde kalınız, ih- miştir. İtalyan milleti, Almân mille-İtarını tekrar etmektedir. Sağ cenah tinin tuttuğu bu yolda yeni hir cami gazeteleri ile Röte Fahne, muhalefet .İfırkası reislerinin beyanname ve da- lıklı kani bulunmak: a EİSSE gm ylt vetlerimi mebzul surette neşreylemek- ML Bring, “verdiği devapta M| (“dir Dutsehe Zeitung, birinci o sayıfa- i d Musoliniye göstermiş olduğu samimi sında iHtler, Hugenberg. o Goebbels misafirperverlikten dolayı teşekkür et) y, Seldtnin birer — hitabesini meşret- miş ve M. Kürtiyüs ile kendisinin bü-| mektedir. İ günkü vaziyette devlet adamları ata) (oka Anzelger ârayi âmme için İsında şahsi temaslara girişmekten ve|mücadelenin yalnız Prusyayi (omürk- açıkça müzakereler yapmaktan daha|sizmden kurtarmak için yapılmadı. faydali bit şey olmıyacağını müdrik| ğını ayni zamanda Almanyayı Prusya olarak İtalyaya geldiklerini söylemiş-| zencilerinden tahlisi için icra edilmek tir. M. Brüning nutkuna devamla te olduğunu ehemmiyetle keydeylemek “M. Musolininin bu seri ve âlicenabane aa Fahne Sovyet Prusyahın 24: miyetini kavramış olan devlet adamla) manı gelmiş olduğu tefeülünde o bu- rın Ön safında bülunmuş o olduğunu|lunmaktadır. ve kendisine has, açık görüşü ile bu Pari Erme: fikrini filiyat sahasında da izhar et- on mi geeeeo ee vurdular tiğini ve hayli müddettenberi ittihaz Paris, 9 (A.A.) — Ermeni metrepo etmş olduğu hataket tarzında devam, Hthânesimin o kilisesinde oAbramyan eylediğini kaydetmiş ve demiştir. kis) isminde bir şâhıs metrepolite yedi el M, Musolinin buseri ve âlicenabane kurşun atmıştır. Metrepolite birşey İkararı umumi iktısadiyatın içinde çır-| olmamıştır. Kurşunlar başka bir pa- pınmakta olduğu buhranlı o vaziyette pazı yaralamıştır. e Mutaarriz tevkif bütün dünyada yeni ümitlerin | doğu-ledilmiştir. mundan büyük bir tesir o yapmıştır. Yazyğa mevcut karsi münasebetlerin Bundan dolayı M. Musolini herkesin) tarihi ehemmiyetini kaydettikten son- minnettarlığına hak kazanmıştır. ra İtalya ile Almanya arasında iktısa- M. Brüning İtalya İle Almanya #-İdi ve siyasi mesai iştirakinin iki mem- Pi ui leketin hayır ve menfaatine hak ve zaması ihtimali yoktur. Satış serbest) gğnlet esaslarına müstenit beynelmi- tir ve fiatlar yüzde ( 25 tenzilâtlıdır.İel mesai iştirakinin lehine olarak binası önünde vukua geleti karşaşalık-! Şeref müsabaka- sından evvel sivil tayyaretilik (Ust tarafı 1 nci sayıfada) yük - sefere çıkmış o olsaydilar belkide mevzuu bahis müşkülâttan do sah müvaffakiyet elde edemiyecekler-i i Bizim bu müşkülâtı ileri sürmekten| maksadımız türk gönçlerini oObu gibi büyük işlere lâyık görmemekten değil. Bilâkis Gazi Hazretlerinin de nutukla; rında sârahaten söyledikleri gibi ka- biliyet Mibarile türk gençlerinden da- ha yüksek muvaffakiyetler bekliyebi- liriz. Yalnız bunun için, öyle yan nediyoruz ki, daha biraz daha zama- na ihtiyacımız olacaktır. Eğer bugün hakikaten havadan — İstanbul — Nev. york seferini yupacak tayyarecilerimiz yetişmiş ise bu kabiliyetleri beynelmi- lel bir şeref müsabakasına sevketmez- den evel (Vecihi) Beyin dediği gibi ratmak maksadında kullanmak daha faydalıdır, Esaşei o memleketimizde henüz sivil tayyarecilik namına hiç bir şey yok iken bu yolda beynelmilel bü- yük bir şeref müsabakasına girişmeğe kalkmak “Ayakta don yok iken başa fesliğen takmak, için çalışmak gibi bir hatayı davet edebilir. Bu ise türk milletine has olan vekar (ve ciddiyet ile telif edilemez. Sonra bugün tayyare cemiyeti İs- dilecek bir hava seferi müsabakasınm masrafını deruhte edebilir mi, ede- mez mi, bu da ayrı bir meseledir, Tay- yare cemiyetinin en esaslı tesis mak- İsatlarından biri o memlekette sivil tay yarecilik ihdas etmektir. Fakat şim- diye kadar bu maksadım husulüne doğ: ru ciddi bir adım atılamamıştır. He adım atmazdan evel (o cemiyetin bey- nelmilel reklâm seferleri tertip etme- ğe kulkması garip olür. Amerikada ve. Avrupada bu gibi seferlerin ve mtü- sabakaların masraflarını daha ziyade büyük tayyare fabrikalatıderuitte 'e- derler, Ye bu müesseseler.seferet.a- bulunuyoruz. Faşist detinden sonra tadil edilecektir. Mu-|fında yapılacak reklâmdan istifade e- derler, Bu seferlerin ve müsabakala- rın muvaffakıyetle neticelenmesinden dolayı memleketlerin ve (milletlerin kazandıkları manevi şeref o tamamen bu teşebbüslerin fevkinde bir iştir. Hulâsa bugün için her şeyden evel yapılacak şey, tayyareci (Vecihi) be- İyin de dediği gihi memleketimizde bir İsivil tayyarecilik hayatı yaratabilmek tir. Bir kere bu hayat teessüs ettikten sonra beynelmilel hava müsabakaları na iştirak işi kendi kendine ve kolay. lıkla meydana gelir. Mehme' Asım Fırkada: Umumi idare heyeti toplandı Halk fırkası umumi idare be- yeti dün fırkanın umumi kâtibi Recep Beyin riyasetinde fırkanın Istanbul merkezi binasında bir toplantı yapmışlır. idare heyeti her bâfta pazar- tesi günleri toplanacaktır. ———————— — —— Deniz altında altın madeni Londra, 9 (A.A.) — Londonderryden Peopleya bildirildiğine göre büyük harp esnasında batmış olan Laurentie yapurunun enkazından mezkâr gemi içinde bulunan bir milyon altın lirayı çıkarmağa çalışan dalgıçlar © işlerine deva metmektedir. Evelce bu hususi için başlamış olan mesai, 5 milyen li- ra sarfedildikten sonra yedi sene evel terkedilmiş idi. M. Brüning papanın nezdinde Roma, 9 (A.A.) — M. Brüning re- fakatinde Papalık nezdindeki Alman sefareti müsteşarı bulunduğu - halde dün saat 18 de Kardinal Paçeliiyi 3i- yaret etmiştir. Mumaileyh bundan sonra Papa tarafından Papalık maka- minm hususi kötüpanesi o salonunda kabul edilmiştir. Mülâkat 50 dakika Serginin devam ettiği müddetce (Ser-| müessir ve fili surette inkişafta devam! gi namile bir de iktisadi güzete çika“ledeceğine kuvvetle kani bulunduğunu rılacaktır, söylemiştir, devam etmiştir. Papa bundan sonra evelce kardinal Paçelli tarafından kabul edilmiş olan memleketimizde sivil tayyareciliği ya-| tanbul ile Nevyork arasında tertip e! müz böyle esaslı bir maksada doğru, GÜNÜN — —IŞARETLERİ Babil sarayının du- varındaki yazılar Osmani: borçlarının alacaklıları mütemadiyen söylüyorlar: “. İstikraz yapsanıza! Ne duru- yorsünüz? Türikiyeyi kurtarmak için bundan başka çare yoktur. Bu söz bir hakikat sözü değil- dir. Bir menfaat sözüdür. Dünyanın dört köşesinde 2 X 2 w 4 eder, Her yerde müselles üç dılılıdır. Fakat dün yanm ber yerinde. camiaların men ifnatleri, menfaat ölçüleri, (yürüme İseyirleri bir değildir. Derebeyi iktısadiyatında yaşıyan Afganda (menfaat ölçüsü başkadır; emperyalist fransız kapitalistinin men !faat ölçüsü ayrıdır. İ Afgan derebeyinin iktisat hakikas tezgâhve loncadan ileri geçemez. Fransız kapitalistinin iklısat vaziyeti şudur: Borç vermek, Eski borçları ödetmek, Yeni faiz almak idareye maliyeye okntrol koymak, imtiyaz almak. Türkiye için iktısadı hakikat şudur: Köylünün ve şehir halkının kapita list sermaye elinde proleterleşmesine süratle mâni olmak! Bir meteliği dışarıya kaçırmamak İhiçbir imtiyazı Opeynirgihi tilkiye bırakmamak, inhisarları millileştir. mek, geniş halk kütlelerinin refahını lenkısa yoldan tesis etmek. Türk firmasını cihan pazarlarına sürmek.. En kestirme yoldan teknik ve makine koşusuna girmek. Amerikaya göre Almanyaya borç vermeli, Faiz almalı, Almanya müttefiklere bu para ile ödemeli. Müttefikler Amerikaya borçları nı bu para ile vermeli.. ilâh. ©'-0,19 | |, ti borçlarını Türkiyeye istikraz. yapmı diyen, lerin cümleleri başında gizli bir'tümle daha vardır. Bu cümle “bizim göre,, dir. Tanzimattan beri gelip geçen fi- kir ve his tekâmülü bize, dostlarm, (Metropol) maliyecilerinin gizli cüm lelerini okuyabilmek kudretini öğret- ti. ihtiyaçlarımıza Baltazarın taliini Babil sarayının. duvarına yazan ateşel Abdülmecit ve Abdülâziz sarayının duvarlarına da ayni cümleleri yazmıştı. Fakat bu satırları okumak bü alev satırlardan kaçınmak ancak (Cümhuriyet) hükü- metine nasip oldu. Bize nasihat edenlerin -cümleleri- nin başlarına ve nihayetlerine dikkat etmek gerek. SADRİ ETEM Yeni neşriyat: Demiryollar mecmuası Yedi senedenberi mesleki ve iktisa» di mütenevvi makâlelerle intişar ei mekte olan Demiryollar mecmuasının (77) inci sayısı çıkmıştır. Bu sayıda: Seylâbi suların demiryollarındaki tahribatı, yol ve malzeme, müessesatı sinaiyede fenni teşkilât hakkında not- lar, Samsun liman faaliyeti otomobil rekabetine git intibalardan, > Kütahya İhattı kazaya uğradı, Mudanyaya ban- yo seferleri, Şimendifer. inşaatı, Ray zeppelini, Hudson körfezi demiryolu ve geçtiği yerler, Alman devlet de miryolları idaresi hakkında malümat vardır. 4 Vatan uğrunda Hukuk doktoru Osman Sabri Bey Vatan Uğrunda ismile bir perdelik va» tanperverane bir dram yazmış ve meş. retmiştir. Okuyucularımıza tavsiye e deriz. Wi Kürüyüsü Kabul etmiştir. Bundan sonr Alman nazirları serafethanede Kardinal Paçelliyi kabul etmişlerdir. Sefir, sefarethanede hususi bir #fayet vermiş ve bunda kardinal Paçelli M. Bizardo, Monsenyör Antonio ilh... hâ- zır bulunmuşlardır. M. Brüning ve Kü de bulunan zevat ile”sefâret erknir bu- lunmuştar.