17 Aralık 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9

Nİ Kününevvel 1932 / Dün Bakırk Tasarruf haftası münaşebetile iyet Halk Fırkası Bakır- za merkezinde fevkalâde i Mürat yapılmıştır. Öğleden evvel fırka merkezin ırköy ve civarı halkına hi- m şehir meclisi b Bahtiyar beyle muallim iha hanım tarafından ta dair iki konferans verilmiş - | Tet ii beyle şehir meclisi. â- ve diğer (tanınmış zevat m bulunuyordu. feranstan sonra hazırun; » Fırkası Bakırköy kaza ida- “*yetinin teşebbüsü ile hazır - hı, Bakırköy ve © civarmdaki der; iyi gezmiye davet edil - Hazır bulunanlar serginin ka- önüne gelince Cevdet Kerim a in önündeki kurdelâyı , Mimle kesmiş bundan sonra gezilmiştir. gi 10 odadan ibarettir. Ve Bakırköy fabrikaları işti- nişlerdir. örme iştirak edenler şum ; Bikeköy yağ fabrikası, Selim İ, "abrikası, marangoz Osman N Bal leri, çimento fabrika - iy, “erköylü Rıza beyin fızmir » » Zonguldak soba fabrika- fak, Bilköyde Sahibinin Sesi plâk | za Haznedar çiftliği tuğ - Yi, * kiremit fabrikası, Refik-be- eri, Bİ ayın 26 mer gününe ka- kağ » Ücretsiz olarak gezi- tr. i iktaştaki sergi Maarruf ve yerli mallar haf- ebetile, Beşiktaş halk merkez ocağı tarafından, ahilinde yapılan ve yetiş- i malları göstermek e büyük bir sergi tertip Ve fırkanın akaretlerdeki ad, a merasiminde, ürlüğü, belediye er - ? lif esnaf cemiyetleri Tİ ve binlerce halk İdare heyeti reisi Cev i süslenmiş ve.turşu, tahin - helva- arın mallarından mürek- | fırka, | | Yerli malların küçük i sergileri açılıyor e vekilimiz radyoda konferans verdi Bakırköy sörgisi açılma merasiminde Azasından | | ! erbabının mamulâtı alınmıştır. öyde ve Beşiktaşta açılan sergileri binlerce halk gezdi hazır bulunmuş; şehir bandosu - | nun çaldığı istiklâl marşından sonra sergi komiseri avukat Ze- ki bey tarafından bir nutuk söy- lenerek kapıdaki kurdele kesil - miştir, Sergiye yalnız Besiktaş kazası hududu dahilinde bulunan fabri- ka ve müesseselerden 42 firma iştirak etmiş bunlar muhtelif pa- viyonlara ayrılmıştır. Binanın iki büyük katını dol- melarda Fırkann İ duran pavyonlar ince bir zevkle sından başlıyarak en büyük fab- alarm mamulâtına kadar her çeşit, her cins san'at ve meslek Sergideki müesseseler Sergiye iştirak eden ve mal. larını teşhir eyliyen bir kısım fir- malar şunlardır: Haafırm caddesinde sandekşı Hafız Ib rahim, şekerci Halik çiçekçi Vasil;” Atlas Sötüri ve turgucu Ahmet, şelersi Kemal, Ha- | şim bey makarna fabrikası, süplrgeci Ha- MY) wa, Asta makarna fabrikası, Mahir ipek fabrikası, M. Memduh tabelâ atölyesi, Kemal ıtriyat, sobdet Şükrü, O kunduracı Salâhattin, Foto Ramazan, bozacı ve hel vacı Hilsyin, Fatih istim boya fabrikası şubesi, Celhi Bekir trikotaj ve fanile ima. Iâthanesi, foto Artistik, kuyumcu (o Artin, dinınpışa almit Sıramı, Güzel fotoğrafhene, Alibey fırını, Set terzihanesi, Okaryolacı Şükrü, Mehmet ve Hâsan efendiler pasta fırını, gekerlemeci Kemalettin, tahafiyeci M. Kemal, tenekeci Bürkan, Ramiye hanım terzi ve İşleine ütölyesi, biçki mektebi. Başka sergiler de açılacak Sergi parasızdır. Bir hafta müddetle açık kalacak ve sabah- ları 9 dan akşam 18 e kadar ge- zilecektir. Satış ve sipariş serbest- tir, Dün ilk günü ve cuma olması- münasebetile çok kalabalık ol - muş ve akşama kadar 8 bin kişi tarafından ziyaret edilmiştir. Mıntaka dahilindeki mektep - ler de dün hocaları ile sergiyi gezmişler, kendilerine yerli ma - mulâtımız hakkında izahat ve - rilmiştir. Her sene sanayi birliği tara - fından Galatasarayda tertip edi- len büyük sergiden sonra ilk de - “fa böyle mahalli bir teşebbüsün muvaffakıyetle neticelenmesi di- ğer kazalarda da alâka uyandır - mışlır. Aldığımız malâmala göre Be- şiktaştan sonra diğer mıntakalar- da da yerli san'atkârları ve küçük İ levazım inşaiye, #ütçü Yorgo, P VAKIT esnafı teşvik için böyle küçük sergi ve pazarlar tertibi de düşü- nülmektedir. Ankarada tezahürat Ankara, 16, (A. A.) — Tasar- ruf haftası münasebetile saat 15 te büyük tezahürat yapıldı. izciler, mektepliler ve esnaf ce- miyetlerinin iştirakile tertip olu- nan alay başta mızıka olduğu halde Samanpazarından hareket edarek Hakimiyeti Milliye mey- danına gelmiştir. Esnaf cemiyet- lerinin bayraklarla süslü kamyo- netleri içinde san'atlarını ve fa- aliyetlerini gösterir. canlı tablo- lar yapılmış ve kamyonetlerin etrafı yerli malları afişlerile do- matılmıştı Mekteplilerin ve halkın elle- rinde ( Yerli malı kullanınız ), (Tararruf ediniz) gibi bir çok levhalar vardı, Zafer abidesi önünde binlerce halk toplanmıştı. Ça'ınan istiklâl marşından sonra Ankara kadın- ları vamına iffet Hanım, gazete- ciler namına Neş'et Halil Bey, esnaf cemiyetleri namına Sabri milli iktisat ve tasarruf cemiyeti namına da Vedat Nedim Bey tarafından nutuklar söylenmiştir. İ muya hattâ yeniden meydana , getir- Kastamonuda tasarruf haftası Kastamunu, 16 ( Vakıt) — Kastamonuda ( iki gündenberi milli iktisat ve tasarruf haftası münasebetlile çok samimi teza- hürat yapılmaktadır. Talebenin resmi geçidi çok heyecanlı olmuş ve bir çok levha- larla milli iktisat ve tasarrufun kıvmeti göslerilmiştir. Bundan başka omekteplerde, muhtelif semtlerde milli iktısat ve. tasarruf hakkında bir çok konferanslar verilmiştir. e Halk candan gelen duygularla teza- hürata iştirâk etmiştir. Ati Nihat Adliye Vekili Yusuf iKemal Beyin nutku ANKARA, 16 (A. A.) — Ad- liye Vekili Yusuf Kemal Bey ta- sarruf haftası münasebetile bu- gün radyoda aşağıdaki konferan- sı vermiştir; “Memlekette tasarruf heyecanı w- yanalıdanberi hep para biriktiriniz sözünü duyuyoruz. Yazılarını okuyo- | ruz, Halbuki bazı memleketlerde me selâ İngilterede, Amerikada tutumlu idareli hareket için paranızı harcayı- nız öğüdü veriliyor. Harcama ile hi- riktirme biribirine zi hareket sayı - nır, Nasil oluyor da ekonomi ile yaşa- mak için böyle biribirine zıt görünen ikl yola gitmek tavsiye ediliyor. Har samanın, biriktirmenin zıt olması da ha ziyade fert ekonomisinde kendini gösterir ve buradaki harcama daha ziyade sırf istihlök için harcamadır, Fert iktisadı yerine millet © iktisadı göz önünde tutulur ve harcama doğ rudan doğruya olmasa bile dolayısi- le istihsal için harcama manaswıda alınırsa o zaman bu iki iş biribirinin zdde olmıyabilir. Milli iktisadın. bünyesine göre ba- zan harcama biriktirmeden daha fay dalı olabilir. İşsizleri çok olan, fab- rikaları ticaret evleri kapak okalan bir memlekette bu işsizlere iş bul - mâk, fabrikaları ticaret colerini iş - letmek için harcama milli iktisat namına hayırlı bir hareket olabilir. Milli sermayeleri teşekkül etmiş, mil. li cihazları mükemmeleşmiş, milli ikdi sat paranın uzuvları ve unsurları a- rasında tam bir ahenk hüsue getiril. miş olan memleketlerde bir müddet içir olsun biriktirmeden vazgeçile - bilir. Muhtac olduğu bütün malları kendisi yapabilen bir memleket halkı parasını harcarken bu paranın nere ye gittiğini düşünmiyebilir. Milli ci. hazı çok noksan, milli sermayesi pek eksik istihsal kuvvetleri arlinya, in- kişaf etmiye şiddetle muhtaç olan bir memlekette ise gelişi güzel har - cama yoluna gitmek, üzerinde duru - lacak ve çok düşünülecek bir mesele teşkil eder. Hele bu memleket, muh- taç olduğu şeylerin bir çoğunu ken di yapamıyorsa o zaman biriktirme ve harcama işlerinin tanzimi daha siya- de dikkat ister, Gerek biriktirme den ve gerek milli iktisadın ihtiyaç- larına göre harcamadan maksat milli iktisadi yaşayışta tutumlu, idareli hareketi temin etmektir. Daima i- lerlemekte ve kuvvet bulmakta olan içtimai hayatın milletçe yaşamanın $ı- rları öğrenildikçe fert menfaatlerini her vakit ve her yerde derlet menfa- atine üstün tulmek nazariyeleri göz- den düşmekte, bu fikirlerin yerine millet e feri ve ferilerin refahı için mili faaliyet fikirleri geçmekte- dir. Bunun içindir ki, o biriktirme ve hareamada sadece millet zümrelerin- den yalnız birinin veya bir takım fertlerin mtenfaali düşünülmez, bun- larla beraber milletin öbür zümrele- rinin menfaatleri göz önünde tulu- dur. Ve varılacak gaye bu menfaat- leri uzlaştırmak olur. Hakikatte bu- günkü milli hayat budur Memleketiniz gibi sermaye teşek- külüne, milli cihazların tamamle miye, milli istihsal kuvvetle hir Gn evvel inkişaf ettirmiye pek ziyade muhtaç olan strf sermaye yokluğun dan ve cihazların noksan bulunmnsın dan dolayı emeğinin verimi, gelir; a- cınacak derecede az bulunan bir mem lekette biriktirmeden vaz geçmek mil. di iktisadımızın şimdiki fakir halinde kalmasına ran olmak demektir. Buna hiç bir Türk tahammül ede- mez, 0 halde biriktirmeliyiz. Birik- tirmiye o çalışmalıyız. & Kazancımız- dan birazını ayırıp İşlemiye yatırma. dıkça sermayeye muhtaç olan çalışa- cak kafa ve kol sahiplerimiz bu işlet- me yerlerinden evvel şarilara ko day yollarla aradığını bulup alama- dıkça, milmkün değil yüksek i sal tarzlarına irişemeyiz. o Yüksek istihsal tarzları İse iyi yaşamanın milletler içinde iktisadi hayatta daha haklı olduğumuz mevkii bir an evvel almanın en emin mucipleridir. Harcama meselesini biz kendi milli iktisadımızın ihtiyaçlarına göre halletmeliyiz. — İhtiyaçlarımız tat - min için para harcarken Türk zümi - releri, Türk fertleri, karşılıklı bir « birlerini düşinmelidirler. o Harca - yacağımız para bir Türk zümresinin istihsal kuvvetini arttırmıya hiç ol - muazsa mevcut olan kudretini idame - ye hizmet etmelidir. o Vicdanım ba - na daima sen paranı memleket mah - | sullerine ve mamulâtına vermezsen bu malları yetiştirenler iymal eden - ler ne ile geçinecektir? o Sualini sor- malıdır. Milf iktisadımızın icapla - rına hattâ milli varlığumızın zarureb- lerine göre bence memleketimizde har cama ile biriktirme en bu suret - Terle uzlaştırılabilir. İçimizde ge - lirleri o bhiriktirmiye müsait ol - miyanlar da vardır. o Bunlar da mil. Tetçe yaşamadaki yüksek iktisadi va- ziyetlerini arzettiğim bu ikinci şekil. de yapabilirler, Biriktirme ve har- cama meseleleri asi büyük davanın yani ferdi iktisatta olsun, milli ik- tisatta olsun idareli, tutumlu ha- reket etmenin yalnız hir safhasıdır. Para biriktirme ve harcama ha - reketlerinin yanında bir ev idaresin - de bir eo iklisadında o yapacağımız, yapmıya mecbur olduğumuz bir cok fasarruf hareketleri daha vardır. Tu- tumlu, idareli, #renkçe (tabirini kullanmıya müsade ederseniz eko - nomi ile hareket etmek demek ser - veli yani ihtiyacımızı gideren şeyle « ri, malları en az emekle en az zah - metle elde etmek ve bunları ele ge « çirdikten sonra onların üzerinde tit - remek en küçük parçasını heder et - memek, bu malların bize edebilecekler; her türlü faydalardan faydalanmak demektir, Yememizde, giyinmemizde, ba - rınmamızda, ısıninamıkda, eğlenme - mizde sair ihtiyaçları totmin etme - mizde ve her türlü istihsal hareket - lerimizde elimizdeki mallara hatlâ vücudumuzdaki zihni ve medeni kuv - vetlerimize lâzim gelen ehemmiyeti veriyor muyuz? o Biraz evvel arzet « tiğim iktisadi prensiplere tamamile riayet ediyor muyuz? Meselâ gi- yip eskittiğimiz bir esvaplan onun kumaşı artık hiç bir işe yaramaz ha - le gelinciye kadar verebileceği bütün faydaları alıyor muyuz? Ben but sabah İsmet Paşa kız ens- tüsündeki yeni açılan sergiyi gez- dim. Bir ev ekonomisinde yemek pi - şirmeden, r yıkamadan, ça - cuğa bakmaktan tutunuz da eve ge - len gaz sandıklarından, sepetlerden, ev eşyası, okumaş kırpınlılarından, İplik parçalarından çok güzel ve ne - fis şeyler yapmıya, iki bin dörl yüz lira masrafla bütün eşyasile bir ev e - dinmenin mümkün olduğunu göster - miye varıncıya kadar ev ekonomisi «- nin muhtelif kısımlarında yapılabi - lecek tasarrufları gördüm. İktisat ilmini öğretmiye çalışan bir fert sifatile ötedenberi evlerimiz - de olmasını arzu etliğim (bu ilerle meyi gördükten sonre cümhuriyetin bu pek çok faydalı güzel müessese - sinden ayrılırken yüreğim şükran duygulerile doldu, gözlerim yaşar- dı. $ Dinleyicilerimden çok rica ede « l larının mallarını sarfetmeliyiz.,, © tih- | temin ! Sayıfa 9 .|: ye gidiyorsun? KENAR LK SEA (Baş tarafı spor sayıfamızda) Beykozun geçen maçtan doha iyi oynadığı ve hatta zaman Za- man rakibinden daha muvaffa- kiyetli göründüğü oluyordu. Diğer maçların neticeleri Muhtelif sahalarda yapılan di- ğer maçların neticeleri şunlardır: Galatasaray- Süleymaniye, Be- şiktaş-Beykoz B takımları maç- ları sıfır sıfıra berabere netice- lenmiştir. ikinci kümede Eyüp bire karşı altı sayı ile Hilâl te- kımını, Kasımpaşa da sıfıra karşı iki sayı ile Altınordu takımını yenmişlerdir. Küçükler arasında Beşiktaş küçükleri Süleymaniyeli arkadaş- ları sıfıra karşı iki'sayı ile yenmişler, Galatasaray küçükleri de Istanbulsporlu arkadaşlarile iki ikiye berabere kalmışlardır. Hususi maçlar Dün Fener sahasında Fener B takımı, Fener gençler takımile karşılaşarak sıfıra karşı üçle ne- ticeyi kazanmıştır. Gelecek haf- toya bazırlanan Fenerbahçe A takımı da Topkapıyı sıfıra karşı altı sayı ile yenmiştir. Karagümrükteki kupa maçlâa- rında Perahlar Bulgarlarla karşı- laşmışlar “ ve rakiplerini sıfıra karşı allı sayı ile yenmişlerdir. Son maç gelecek cuma Pera ile Karagümrük arasında yapr- lacak ve maçı kazanan turnuva birinciliğini de kazanarak kupayı alacaktır. rim, gidip bu sergiy; görsünler. Bu çok faydalı şeyleri gördükten sonra onlar da kendi kendilerine, şüphe » siz tasarruf yolunda yapılacak daha neler varmış diyerek faydalanacak - lardır ve bu müesseseyi açanlara, orada kızlarımızı yetiştirenlere karşı benim gibi minnet duyguları duya - caklardır. Müsaedenizle biraz daha ileri gi- deceğim. Hepimiz biliyoruz, teknik ilerledikçe milletlerin kendilerini ko- rüma vasılaları değişiyor. Eskiden birinci o derecede kuvvet saylan bedeni ve odali kuveet o mevküni başka kuvvete terkediyor. o Denile « bilir ki, o bügün iktisadi kuvvet bü « dün kucvetlerin o başına geçmiştir, Nefsimize ve milletimize karşı olan pazifelerimiz de bu değişme ile mü - tenasip olarak değişmek icap eder. Meselâ ötedenberi, izinsiz başka bir milletin hizmetine girmeyi, bu suretle milletini mali ve bedeni kup » vetinden mahrum ederek bu kuvvet » leri başka başka bir milletin emri al- tına vermeği bir suç sayarız. Bugün bilerek ve istiyerek memlekelinin ik « tisadi kuvvetin; artırmaya yardım et » meyi hiç olmazsa içtimai ahlak na « zarında bir günah o sayamaz meyız? Bu sözlerimle milletler arasında alış verişte bulunmak zaruretini o inkâra kalkışmıyorum oo Harici Üicare.tin de milli iktisadın levazımından olduğu - nu pek âlâ biliyorum. Fakat, ş- rayı hiç bir vakit unutmamalı ki, ha- rici ticaret gene milli iktisat için mil- li refah için yapılır. o Marifet bu fi- carette millete en çok istifade temin edecek yolu bulmaktır. Ferdi iktisatla tutumlu hareket ihtiyaçlarını çok mübrem, az müib - rem olmak itibarile | sıraya koymak ve gelirini bunlerin ehemmiyellerine göre lesis eylemektir. o Beynelmilel iktisadi hayatta da yapacağımız şey hemen hemen budur. o İhtiyaçları « mızı bir sıraya koymalıyız. o Nefsi - mize hükmederek ve bir malın yerine &z çok onun yerini tulan obaşka bir mal kullanmak kanuni hüklimlerine rlayet edilerek bu ihtiyaçlarımızı ken di mallarımızla gidermiye çalişma - luyız. Kendi malımız yoksa pek zi « yüde muhtaç olduğumuz olsun, sa - rüretimize göre medeni yaşamamızı ve istiksal Kuvvetlerimizin idamesini ve inkişafını temin o edemiyeceğimiz hallerde yene gelirimize göre .