13 Mart 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

dir? Sayıfa Z Pe İ Büyük dil anketi a SİİR (Başmakaleden devam) Türk dili ile ölmez eserler yarat - mak için de bugün başlanan inkı - İâp hareketinde mutlaka muvaf - fak olmak lâzımdır. Yalnız Osmanlıcadan hangi ke- limeleri atacağız, hangilerini bıra- kacağız? Bu bir meseledir. Bizim fikrimiz şudur: (Armut) sözü Os manlıcadır, Acemcede bu mana - da buna benzer (Emrüt) kelimesi vardır diye bu kelimeyi atmağa bücet yoktur. Çünkü bugün Ana - dolunun her köyünde bu kelime bu şekilde kullanılır. Ve kullanışı na göre dilimizin yaradılış düzeni: n> tamamen uymaktadır. (Afet) ten gelen (Afat) ve (Ayine) den gölen Ayna) kelimeleri de böyle - dir. Halbuki, (Ahenk, Asayiş, âsu- | de, âti, âmir) kelimeleri böyle mi- Hülâsa T.D.T.C. giriştiği bü - yük milli savaşta bütün memle - © ket okur yazarlarının ortaklaşabi- lecekleri bir dil anketi açmakla çek iyi bir iş yapmıştır. Bu anke - tin vereceği netice bu yolda Türk milletinin doğru görüşünü mey » dona koyacaktır, Mehmet Asım A A ONAM Ape vere e Kan tahlili soyu belli eder mi? BALLA (Birinci sayıtadın devam) iner koymuştur. Bu esastan, dört | Ezup kan kabul edilmiş, kanlar bu şekilde bir tasnife tabi tutulmuş * ptur. Esas, kanlardaki küreyvatı ham anm biribirine yapışması yahut| yapışmamasıdır, Eğer kan tahlili neticesinde, bun lar biribirine Yapışıysa, nesep,iddi asr, varit değil, demektir. Fakat | ; biribirine yapışmaması da, mut - Jaka nesep iddiasınm varit olduğu . nu ispata yaramaz, Her halde, kanları çocuğun ka - > mile uygunluk göslermiyen ana ve baba, nesep bahsinden hariç tu - tulmak lâzım gelir, Uygunluk gös , terenlerin de, bu uygunluk, bir ka- | — tiyet ifade etmediğinden, başka ci! hetlerden de iddialarını tevsik et- meleri icap eder, Meselâ şahitler - le ve diğer delillerle... | Fransada babalık taharrisinden | ziyade analık taharrisine müsait £ davranılmaktadır. Bununla bera © ber, orada bu da bir takım kayıt - lara tabidir, Evvelâ tahriren müra caat edilir. Müracaat tetkik olu - » Bur ve taharriye girişilmesi takar- rür ettikten sonra, kan tahlili ve şahit dinlenilmesi noktalarından, mevzu üzerinde ve etrafında tah - kikat yapılır. Almanya, Avusturya ve Amerikada, kan tahatrisi ile e- - beveynin tayini ciheti, daha ehem miyetli bir mevzu olarak görülür. ve takip edilir. Diğer taraftan, bu gibi hâdise - | ler çok nadir olarak ortaya çıkar, Viyanada böyle bir dava açılmış. tahlil neticesinde çocuğun kanı, annenin kanına uymuş, babanın kanma uymamıştır. Hülâsa, Vaglutination denilen © bu esas, söylediğim gibi, cidden mühim ve naziktir. Fakat tam bir kat'iyyet ifade eder mahiyette gö © rülmemektedir, Kanlardaki uygunluğun, ayrıca şahitler ve diğer delillerle tevsiki suretiledir ki, nesep iddiasınm is - İ 50, 20 kuruşluktur, nikeller 10, 5, | iki buçuk kuruşluktur. j tar. sİ rak fuhşa teşvik edenler ve bunu | Kanun /âyihası ANKARA,IZ (Hususi) — Ufak maden paralar basılması hakkındaki kanun lâyihası hükü- met tarafından meclise verilmiş - l tir. Lâyihanın ihtiva ettiği esas - lara göre hâlâ tedavülde bulunan 24,591,218 adet birer liralık evra- kı naktiye tedavülden kaldırılacak ve en çok bu miktar kadar gümüş para çıkarılacaktır. 10 milyonluk yüz paralık beş ve on kuruşluk bronz ve yirmi beş kuruşluk nikel paraların ve keza bir buçuk milyon liralık beş, on, kırk ve yirmi paralık nikellerin yerine en çok 7 milyon liralık bronz ve neikel para bastırılması hakkında maliye vekiline mezu - niyet verilmektedir. | Gümüş para miktarı 12 milyo- Du tecavüz ederse bunun için ma- liye vekâletile Merkez bankası arasında karar alınaacktır. Basılacak gümüş paralar 10, Eskilerin yeni ile tepdili şu suretle olacak- ANKARA,IZ (Hususi) — Ceza kanününun 6, 425 ve 431 in ci maddelerinin değiştirilmesi lâ - | yihası meclise verilmiştir: Değiş - tirilen maddelere göre hâpis haddi bir seneden: aşağı olmıyan ve şah si hüriyeti tahlit eden bir cezayı müştelzem cürüm yabancı memle- kette Türkiyenin veya bir Türkün zararına işlediği ve kendisinin Türkiyede bulunduğu anlaşılan - lar ceza kanunumuza göre ceza gö receklerdir. Ancak bu cezanın üç | te biri indirilecektir. Ölüm ceza -| sına bedel de yirmi sene hapis ve- | rilecektir. 15 yaşında bir çocuğu kandıra « kolaylaştıranlar iki seneden eksik Elâzize tren Hat bir senede bitecek ANKARA,1Z2 (Hususi) — Meclise verilen yeni bir lâyihaya göre Fevzipaşa - Ergani hattı ü- zerinde bir noktadan başlıyarak Elâzize kadar uzanmak ve bir s0- ne zarfında bitmek üzere yeni bir hat daha yapılacaktır. Bu hat için tediye edilecek para miktarı her sene mafia bütçesine konacaktır. İcabında 3 senede ödenmek üzere 600,000 liraya kadar taahhüt icra ve bu miktara kadar bonu ihrası- Da hükümet mezun kılınmaktadır. SON-TI | Hattın malzemei ferşiyesi demir yolları tarafındanAnkara Polatlı a VAK >” meclise verildi 20 liralık gümüş para değiştir - mek için yirmi lira eski para, 10 ve 5 kuruşluk nikel para için beş lira, iki büçük kuruşluk nikel için bir ifa esas kabul edilmiştir. Bu miktardan ne az ne çok değiştiril- miyecektir. Delinmiş kesilmiş kulp takılmış zımbalanmış paralar geçmiyecektir Lâyihanın müstaceliyet kara - rile müzakere edilerek meclisten çıkarılması ihtimali kuvvetlidir. Bundan sonra vekâlet tarafının basılacak paraların kıt'a ve şe - killerinin tespit edileceği ve bu şe- kil için bir müsabaka açılacağı tahmin olunmaktadır. Müsabaka neticesinin bir, bir buçuk ayda bitirilmesi beklenmek tedir, Esasen darphane de, ancak bu müddet zarfında bu paraları basacak vaziyete gelmiş buluna » caktır. Şimdiden tecrübeler yapıl- makta, basma makineleri tecrübe olunmaktadır. Makinelerin esaslı bir eksikliği yoktur. Yalnız uzun müddettir işlememek neticesi ba- zı kısımlarda küçük eksiklikler vardır. Ceza kanununda tadilat Fuhşa teşvik edenlere ağır ceza var olmamak üzere hapis ve 100 lira - dan 500 liraya kadar ağır para ce zasına mahküm olacaklardır. Kandırma 15 yaşından yukarı 20 yaşından aşağı olanlar da altı aydan iki seneye kadar hapis ve 59 liradan 200 İiarya kadar para cezâsma; 21 yaşmı doldurmuş o - lan kız ve kadınları fuhuşa teşvik eden koca, ana, baba ve kardeş - ler altı aydan iki seneye kadar ha- pis cezasına; henüz 21 yaşını bitir memiş bir bakireyi, bir kadını ce- bir, şiddet ve tehditle veya nüfus icrasile hile ile başkası namma iğ fal edenler bir seneden üç seneye kadar hapis ve 50 liradan 500 lira ya kadar para cezasına mahküm o lurlar, Antalyaya tren Hat 4 senede bitecek ANKARA,IZ (Hususi) — Afyonla Konya arasımdan ayrıla - rak Antalyyaa yapılacak hat için hükümet meclise bir Jâyiha teklif etmiştir. Lâyihaya göre normal şekilde lacak bu hattı dört senede ikmal etmek üzere bir demir yolu inşa et mek için 25 milyon liranın sarfına ve gelecek senelere sair taalıhüt - lerde bulunmağa hükümete mezu- niyet verilmektedir. Adliye zat işleri ANKARA,IZ (Hususi) — Adliye vekâletince hazırlanan ye- patı cihetine gidilebilir. Nesep rasındaki mıntakada tecdit edilen | ni bir lâyihaya göre adliyenin zat ispatmda, kan tahlili ve neticesi * 1'< <-e-k yardımcı bir rol oyna - 1 z malzemeden verilecektir. ye Hususi haberlerimizin devamı 9 uncu sayıfamızdadır. işleri yeniden tesis edilecektir. ABERLERİ VAKIT' ın Hususi Telğraflar Gümüş para basılacak | Şirketlerin wi Hisse senetlerinin müruru zamana uğ- rıyan temetlüleri ANKARA, 1Z (Hususi) — Meclise verilen bir lâyihaya göre her nevi şirketlerin çıkarmış oldu- ğu hisse senetleri ve tahvillerinin beş senelik mururu zamana uğrı - yan faiz, temettü ve ikramiye gibi menfaatlerile bu şirketlerin on se - nelik mururu zamana uğriyan her türlü hisse senetlerinin, tahvilleri: | nin ve sair menkul kıymetlerinin bedelleri devlete intikal edecektir. Muhalif hareket edenler mek - tum paraların üç mislini hazineye vermeğe mecbur tutulacaklardır. Nahiye müdürleri Komserler de mü- dür olabilecek ANKARA,IZ (Hususi) — Nahiye müdürleri hakkında dahi liye vekâletince hazırlanan lâyi - ha meclise gelmiştir. Buna göre na | | biye müdürleri mülkiye ve hukuk mezunlarından ve polis komiserle ! rinden seçilecektir, Komiserden nahiye müdürü o » ilanların polislik hakları mahfuz - dur. Hâlen nahiye müdürü olan - larm müktesep hakları mahfuz ka lacak. Bunlardan aranılan © evsafı | baiz bulunanları polis komisetliks'| | lerine almabileceklerdir. Tıbbı adli ve hapi- saneler kadrosu ANKARA,IZ (Hususi) — Tıbbı adli hapishaneler kadrosu | hazırlanmıştır,yeni kadrolara göre zat işlerinde 31 memur bulunacak ve bunlara 14 lira ile 90 lira arasın da asli maaş verilecektir. Hapishane müdürlüğü kadrosun da 10 memur bulunacak ve bunla- ra da 14 lira ile 70 lira arasında as It maaş verilecektir. Tıbbı adli işleri kadrosunda 25 memur bulunacak ve onlar doksan lira arasmda maaşı asli alacaklar- dır. Birde umumi hapishaneler kadrosu vardır. Buna göre 64 mü dür, 76 kâtip 7 tabip, 4 eczaci, 2 YS Mart 19ağ, Amerkikadaki fe- lâketin büyüklüğü rette zelzeleden müteessir olmak la beraber yıkılmamış olduğu an- laşılmıştır. Çimento, cam ve kiremit enka- zı cadde ve sokakları doldurmuş” tur. Fakat evlerin bir çoğunda yalnız bazı rahneler açılmış ve uğradıkları hasar kısmi olmuştur. Esasen :100 den fazla şehir, kasaba ve köy, Kaliforniya tari » hinin kaydetmiş olduğu bu en şidi detli zelzeleden müteessir olmus- tur. ve bu sebepten dolayı felâke- tin derecesini tahmin etmek müm* kün değildir. : Bir de yeniden bir takım zel « zele olmasından korkulmaktadır. LOS ANGELES, 12 (A.A.) — Zelzele kurbanlarının resmen bel- li olan sayısı şudur: 139 kişi öl“ müş, 4 - 5 bin kişi yaralanmıştır. Çoğunun yarası hafiftir. Yalnız Longbeach'da 23,000,000 dolar ziyan vardır. Los Angelesteki has N sar azdır. Şiddeti gitgide azal - mak üzere şimdiye kadar 23 sar- sıntı hissedi'mişt LOS ANGELES, 12 (A.A) Az şidedili bir takım zelzelelerin kaydien devam olunmaktadır. 125 ölü bulunmuştur. 5 bin yara- İı vardır. Bun'arın bini henüz has- tahanededir. Hasarlar, 45 milyon dolara baliğ olmustur. i LOS ANGELES, 12 (A.A.) —” Zelzele kurbanlarını yardım et- mek üzere Longbeach'a gitmekte " olan 3 kişiyi tastan bir tayyare düşmüştür. İçindekilerin üçü dö“ ölmüştür. ( LO3'ANGETES 12 NA Ay Hazine nazıtı, zö'zel6 kurbanlar rına yardım etmek için zaruri o- / lan paraları avans olarak verme- leri için bankalara mezuniyet ver- miştir. | İ nt Tara varsa vey er Se ens semer | Erzurumun kurtu” luş günü kutlulandı ERZURUM, 11 (A.A) — Er * zurumun Kürtuluşunun 15 inci yıl dönümü bugün vali, kolordu ku * mandanı, mülki ve askeri erlkün; ve memurinin iştirakile bütün şe *« hir hallırnın coşkun tezahüratı ara sında kutlulandı. Kurtuluş hatıra » sını ihyası için ordumuzun girdiği üç istihkâm kapısı haricinde bek * Tiyen askeri müfrezeler saat 13 te iç kaleden atılan toplar üzerine $8 hire girmişler ve geçtikleri yollar* da.bekliyen halkın alkışları arası i, timarcı ve asistan, 6 hastahane ida re memuru, 3 ambar memuru 3 he sap memuru bulunacaktır, Adli sicil kanunu mecliste da hükümet konağı önüne gelmiş”” lerdir. i Burada nutuklar irat edilmiş v8. müteakiben asker ve mektepliler” le halk teşekküllerinin iştirak etti © ği bir resmi geçit yapılmıştır. B& münasebetle bütün dükkünlar ka". ANKARA,I2 (Hususi) — | panmiş, daireler, husüst müesses? Adliye vekâletinin hazırladığı ad- | ler ve her taraf bayraklarla dona * li şicil kanunu meclise gelmiştir. | tılmıştır. Gece de halkın ve aske” Bu kanuna göre cürümden mah «| rin iştirakile büyük bir fener alay? küm olarak hükümleri kav'ileşen | yapılmıştır. ğ ve iflâşma karar verilmek suretile ANKARA, 12 (A.A) — Ersu * müflislikleri kat'ileşen, tabiiyeti - rumun kurtuluş yıldönümü genç * inden çıkarılmalarına karar ve- ler tarafından halkevinde tertip « rilerek Türkiyeye gelmeleri mene: dilen bir Erzurum gecesi ile kutlu" »l dilen ve milli hudut haricine çıka lanmıştır. Erzurum mebuşu ri fılmalarma karar verilen yaban -| Beyin kısa bir nutkundan sonrs Ef” cılar hakkımda adli sicil hazırlana zurum milli türküleri söylenmiş “ e) milli oyunlar oynanmıştır. Bu ar3" Askeri mahkümiyetlerde sırf as| da projeksiyonla Erzurum man?# keri cürümler hakkında verilen ka | raları da gösterilmiştir. Maarif V& rarlar adli sicile geçecektir. kili Reşit Galip Bey diğer bir : N — | zevat ailelerile birlikte bu merâ simde hazır bulunmuşlardır.