4 Temmuz 1936 Tarihli Ağaç Dergisi Sayfa 16

MAKSİM GORKİYE DAİR Les Nouvellen fittörmires'de, Gerkiy hakkına biri İvan Boünine, biride Jenn - Richard Blach taralından ya zılımış iki var, Çok garip değil mi, edebiyat Ölemi büyük bir adamı kay- bediyor; insanı ıslıraba salece hâkim kılmak değil, ıslırabi menbai ve neşemizin künlretlerimizin hamlesi haline getirmek gibi, edebi âlemde pek rastlla- madlığımız bir ıstırapdan doğma iman terennümü yapan büyük bir insan ö.ü- yor, ve hakkında iki şişirme yazı, ba- sit ve alelâde hatıralardan ibaret iki makale, OoOBir ölümün iki adamda yaptığı yanında, Gerkiynin yarına, yani a imanını düşünelim, Ö, her bir de olan büyük in- iltiharla değil, yalnız kendisinin bugünkü olu şunun merhaleleri olduğu için bağla- üni, İakat onu yaşlandıktan sonra evini terkeden bir evlât hürmetile sa- Mik kalan bu büyük adamın bügünile uğraşacakken, geçmiş günlerini halir- İamaya ne İğzum var? İnsanı, büşünü ve yarım isliyen adam olarak gağlamla Mamız, VE tedailerin san gibi, geçmiş yünlerine ii r yapmamız. İüzemken Tona dünle olan bağlarını daima hatırlat- matu manasızlığını kabul edelim, — Lİ RİMBAUD ve VERLAİNE Medeniyet kıla keşif- lerinin ehemmiyeli kadar, sannt tari- binde de sanatkârı keşfetmenin büyü barihinde bir ehemmiyeti vardır; ve bu keş, bir kılanın fethinden hiç de kulay değil dir, Kabiliyetleri rüşeym halinde, bazı eserlerimle sezilen bir vadesdici veskârı, mejrilomani'ye düşürmeden, kıymetlerini mübaleya eltirmeden or- laya çıkarmak, veya aksini yaparak henüz yelişmiş çiçeği kokusuzlaşlı- cak kaba renkli hale getirmenin me- ilişti kadar, bir sanalkârı tanımak- tada büyük bir mesuliyet hissesi duy- male İâzimyelir. Günkü, ölesi? zekâya şe akla karşi mukavemeli ne derece zayılsa hislere karşı muvaffa- kyelide © derece kuvvetlidir, ve memleketimiz bu suretle körleştirilmiş bir çek kabiliyetlerin iç swzlalacak ka- dar veniş bir kabriaiamulır. Garble sanatkâr keşfeline inluilio- N unu sahip olanlar arnyımla gn iri İrini gilin olarak Pa ul Verlaine güs- terilebilir, ve onun meydana çıkardığı Balçcau ivre şairi, A. Rimbasl, haki- kalen cidebiyal tarihine kazandirilmiş bir kiymeltir ; çünkü, edebiyat onda yalnız suniliklerden uzaklaşan bir sa- nat, durakları serbest bir nazım, keli- meleri inlihapla büyük bir muvnfla- kiyet. fikir ve mana karanlıklaştığı zaman bile vazıh kalan bir lisana sü hip oluş gibi eli rastlanan hususi- yeller haricin Mais, vrai, fani “irop pleire ! “ca au- got navranles, Toute İune est im el tout soleil nmer, L'âcre amöur m'a genlle N torpcurs nvirantes, O güc ma guille celate! O güel aille ala diyen, bülün eski şiir kıymetlerini ki- fayetsiz bulan bir isyankarı buluyor- duz bu yeni, ve buhranlı bir sanatın uzaktan "hafif gürültüler bülinde gelen ilk m. ye Cezanne'n, Van Goyh'a da ı şeyleri yaptıracaklır. Sanal mekişetleri hakkında o kâşilten sonra yazılmış şeylerin iyi veya kötü ea ww muhakkak olan bir şey wi Verlaine'in, büyük şair c Gl anadan ip şair olmak bahtiyarlığından başka, hassasiyeti, gözleri kamaştırır hale gelmeden, ilk Kavıleımlarilca sinntabilen bir hüsüsiyeli vardır, ve bü hüsusiyelin de, bütün şirin gıpla edeceği o bahtiyarlığından yeldiği muhakkaktır H.Ş. EDEBİYAT TARİHLERİ 77 Haziran 1848 — Mahalle ve ilâhiyülçı olup, barikatlar ü de ölen, ve bilhnssa “ papaslar cisma- ni imtiyazının menşei, oterakkisi inhitalı hakkında tenkidi ve heriki bir kalem tecrübesi , adlı bir eser bi- rakan Affre'in (Muyuste-Denis) ölümü, 28 Haziran 1867 — Pirandello'nun doğuşu. 99 Haziran 1555 — Nükleli “ pa ris mektupları , Vie de Laumay mah- lâsile ,azan ( Mue de Girardin) Delp- hine Gay; Parisle ini Hariran 188 7 Weerpes Duha- mehi in Parisle mi Temmuz 1437 — — Buyün Revuc des deux Mendes da Sihendalın “Les Genci ,, intişar etmişlir. 2 Temmuz 1778 — |. |. Rousse- au'nun Ermenoville'de üni, Temmuz | — Acadâmic- franehige” in, Boilenü 37 üci kolluğuna kabul edildi. Peyami Safanın ilk avrupa seyahalinde Venedikten gönderdiği kart: “ Ömrümde felek bir gece imehtabinı yördüm 15