15 Eylül 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

ASKERLİK Sergide bir köprü modeli Tekniğin zaferi ""Muhabere" dusundaki rını, sahra pavyonuydu. Türk or- bütün muhabere vasıtala- telefonundan en modern telsızlere teleprinterlere kadar gör- mek mümkündü. Sergideki en kala- balık pavyonlardan biri de burasıy- ı. Bu pavyonda telefonlarla oynı- yan çocuklara, teleprinterlerin nasıl olup ta kendi kendilerine yazı yazdık- larını merakla —seyredenlere, — wire- reorder -tele ses alma cihazı- lere, şarkı okuyanlara, telsiz dinliyenlere raslanıyordu. Bir taraftan tatlı vakit geçiriyorlar, bir taraftan da Türk Or- dusunun elinde akıllarına getirmedik- leri, isimlerini duymadıkları modern vasıtalar — oldu uğun öğreniyorlardı. Şurada görüp ogrendıklerını arka- daşlarına anlatacaklar, onları da ge- lip bu görülmeğe değer sergiyi gez- meğe teşvik edeceklerdi. Milli Sa- vunma Bakanlığının bu güzel teşeb- büsü ile Türk Ordusu bütün gücüyle evlere giriyordu. Tarihte Türk Ordusu Sergının en güzel köşelerinden bırı yüzyıllar boyunca Türk nun başarılarının, zaferlerinin teşhır edildiği pavyondu. — Burada İstiklâl Savaşına gelinceye kadar bütün Türk zaferlerinin tarihini haritalarıyla, si- lâhlarıyla, kıyafetleriyle görmek bildi. Eski savaşlarda kullanılan çak- maklı tüfekler, piştovlar, — kılıçlar, cenbiyeler, hançerler, zırhlar başlık— lar, hepsi birer birer inceden inceye tetkik edilmeğe değer tarihi hatıra- lârla doluydu bu pavyon. Büyük Ku- mandan Vezir.. Sokullu Mehmet Pa- -anın miğferi, Plevne mudafîı kahra- man Gazi Osman Paşa'nın üniforma- sı, Büyük Atatürk'e ait hatıralar, Sa- yın Celal Bayar'ın — Milli ücadele hizmetlerine dair — fotoğraflar Türk Ordusunun şan ve şerefle dolu tarihi- 22 ni ziyaretçilerin gözlerinin önüne sa- hife sahife açıyordu. Sergiyi gezen yabancıların en çok alâkalandıkla- rı pavyon burasıydı. Sedef işlemeli tüfekleri, gümüş saplı hançerleri u- zun uzun tetkik ediyorlardı. Deniz Kuvvetlerimiz eniz Kuvvetleri Kumandanlığı, en eski tarihten bu yana Türk nanmasının geçirdiği — safhaları, ge— lişmesini gösteren güzel bir pavyon hazırlamıştı. Savaş — gemilerimizin, denizaltıların maketleri, mayın mo- elleri, deniz savaşlarını tasvir eden tablolar, deniz kuvvetlerinde giyilen eski yeni üniformalar, — denizcilikte kullanılan çeşitli malzeme, sergiyi gezenlere Türk Deniz Kuvvetleri hak kında derli toplu bir fikir vermeğe kâfiydi. Daha teferruatlı bilgi edin- mek isteyenler pavyondaki vazifeli- lerden istedikleri izahatı alabiliyor- lardı. Bir koşede Çanakkalede bir Isveç şılebı çarpışarak batan "Dumlupınar" denizaltısının maketi duruyordu. Bunu görenler, bu feci kazada şehid olan güzide denizcile- AKİS'E ABONE OLUNUZ P. K. 582 — Ankara rimizin hatıralarını tazız ederek De- niz Kuvvetleri pavyı 'ndan a hyorlardı. Bu pavyonun hemen ya- nında tarih boyunca Türk Jandarma- sını anlatan "Jandarma Genel Ko- mutanlığı Pavyonu" vardı. Duvarda- ki büyük haritada jandarma teşki- lâtı olan yerler ışıklarla belirtilmiş- ti, vitrinlerde eski jandarma kıya- fetlerı görülüyordu. Eski ve yeni _ıan- darma karakollarının maketleri, jan- darma kuvvetlerinin gelışmesını gös- termek bakımından pavyona ayrı bir hususiyet veriyordu. Hava Kuvvetlerimiz ergide en ıyı tertiplenen pavyon- lardan biri "Türk Hava Kuvvet- leri Pavyonu"ydu Burada Turk Ha- va Kuvvetlerindeki büt tip lerinin maketleri teşhır edılıyordu Sökülmüş bir jet motoru, merak e- denlerin bu motor hakkında fikir e- dinmeleri imkanını sağlıyordu. İı'ılı ufaklı yangın ve tahrip bombaları Kore savaşında kullanılmaga başla- nan "napalm bombası" da pavyonda teşhir ediliyordu. — Çeşitli havacılık eğitimi — vasıtaları arasında "link treyner" ziyaretçilerin en çok ılgılen— dikleri vasıtaydı. Pilot olacak öğren- ci bu cihazın içine girip körüğünü kapattıktan sonra dışardan Verilen kumandalara göre önündeki borda aletlerine bakarak muhtelif uçuş ha- reketleri yapıyordu Pavyonda bir de eğitim uçağı vardı. Sergide en geniş sahayı hava kuvvetleri pavyonu iş- gal ediyordu. Halkın havacılığa kar- şı ilgisinin derecesıııı burada görmek mümkün oluyor! Bir kaza Sergıde bir de topçu uçağı teşhir ediliyor, zıyaretçılerın merakları- nı gidermek için ara sıra çalıştırılı- yordu. Serginin açıldığı ilk günlerde motor çalışırken uçağa fazlaca so- kulan bir gencin başına ucuz atlatı- lan bir kaza gelmişti. Uçağın perva- nesi gencin omuzundan bir parçayı kopartıvermişti. Genci hemen sergi- deki seyyar hastahaneye götürdüler. rada bir doktor olsaydı çocuğun ilk tedavisini bu hastahanede yapmak mümkün olacaktı. DDoktor olmadığı için kazaya uğrayan genel en yakın hastahaneye kaldırmışlardı. Savunma Sergısıne halk bü- yük rağbet gösteriyordu. O kadar ki Bakanlık sergiyi 10 Eylülde kapat- mak kararında olduğu halde müddeti aysonuna kadar uzatmak zorunda kaldı. Sergide burada saydıklarımız- dan başka daha bir çok pavyonlar var dı. Ziyaretçiler bunların hepsine ayrı ayrı ilgi gösteriyorlar, hepsinde uzun uzun kalıp izahat alıyorlardı. Merak ettıklerı, yakından tanımak istedik- leri Türk Ordusunun içine girmek. silâhlarını, neler yaptığını, nasıl memleket savunmasına — hazırlandı- ğını görmek fırsatı ellerine geçmiş- ti. Bu fırsattan azami istifade sağla- mak istiyorlardı. Mili Savunma Ba- kanlığının bu yeni ve müspet propa- ganda anlayışını takdirle karşılama- yan kimse yoktu AKİS, 15 EYLÜL 1956