26 Mayıs 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

26 Mayıs 1293 AKŞAMDAN AKŞAMA Sovyet memleket- lerinde para (9 Sosyalist nazariyelerine göre, müstakbel “plânlı,, cemiyette para kalmıyacak... Lenin, meşhur bir nutkunda, kapitalist âleminin sevgilisi olan parayı tezyif maksadile demişti ki: — “ Gayemize irişince, şehir meydanlarındaki umumi abdesta- neleri altından yapacağız! Zira, muasırlarımızın tanıdığı bu Sarı madene artık ihtiyaç kalmıya- caktır! ,, Sosyalist liderlerinin buna mü- masil sözlerini uzaktan uzağa okumuş olduğumuz ve yeni rejimin şimal komşumuzda derhal tabtik edildiğini sandığımız için, 1921 senesinde, lisanını ve âdetlerini bil- mediğimiz sovyet cumhuriyetlerine Nazım Hikmet'le birlikte geçer- ken: — Mademki sosyalizmde para yok; ve mademki Rusya'da da sosyalizm var; öyleyse, bizde orada çalışır; saye mukabil her kes vesikayle ne istihlâk ederse onunla iktifa ederiz ! Paraya ne hacet ? | - demiştik. Bu sebeple, para tedavül etmi- yor sandığımız soviyet memleket- lerine gitmezden evvel cebimiz- deki zaten ehemmiyetsiz parayı lüzumsuz bir semahatle savurmuş; soviyet topraklarına cebimizde ancak yirmi üç lira olarak ayak basmıştık. Rusya'da yegâne tanı- dığımız olan Tanin baş muharriri Muhiddin beyi Tiflis'de arayıp ta on bir gün ötedeki bir şehre siyahate gittiğini (öğrendiğimiz vakit ise, Nâzım'la müşterek ser- vetimiz sekiz Türk lirasına inmiş- til Vaziyetimizi düşürün: Karma karışık bir ihtilâl şehrinde onsekiz ve on dokuz yaşında iki ecnebi genç... Sosyalizimin para mazariyesi ve tatbikatiyle Oilk teşerrüfüm işte bu suretle olmuştur! Sonradan, Sovyet; rejimindeki “mübadele vasıtası, meselesini tetkik ve takip ettim: Bolşevik inkılâbının ilk dev- rinde, para derhal tedavülden kaldırılıp her şey vesika usulüne bağlanmak istenilmiş. Bir müddet pazar, piyasa denilen şey ortadan yok edilmiş; hatta, Petrograt tramvaylarına halk bedava bin- dirilmiş. Lâkin, bilâhare, “ cemi- yetin işleri bir plân dairesinde tanzim edilinciye kadar,, kaydile, para, muvakkaten, mübadele vasıtası olarak kabul olunmuş ve Almanya'da olduğundan (beter bir “ inflation ,, sistemi tatbik edilmiş. İşte biz, Rusya'nın bu devirlerine yetiştik. Meselâ, bir kibrit kutusunun on altı milyar rubleye kadar satıldığını gördük. ( Demamı 4 üncü sayfada ) (*) Karilerimden adresini bildirmiyen Eşref bey, Rusyada vesait mübadele, Kimsesiz çocuklar Yurdun nasıl idare edileceği kararlaştırıldı Belediyenin kimsesiz çocuklar yurdu yapılmak üzere Galatada satın alacağı binaya ait muamele yakında bitecektir. Bina elli beş bin liraya satın alınacak, Ayrıca 30 bin lira sarfile tanzim ve tefriş edilecektir. Yurdun nasıl idare edileceği kararlaştırılmıştır. Buraya anasız babasız, yahut ana ve babaları olduğu halde bakımsız ve hima- yeye muhtaç çocuklar alınacaktır. Belediye Obunların bütün ihti- yaçlarını temin edecektir. Çocuklar kunduracılık, terzilik, marangozluk, tesviyecilik öğren- meleri için birer usta ve mutahas- sıs nezdine çırak olarak verile- ceklerdir. Gündüz işinin başına gidenlere gece ders okutulacak, bunlar müessesede yiyemiyecek vaziyette olanlarında yemek ihti- yaçları ayrıca temin edilecektir. Belediye çıraklıkları zamanında kimsesiz çocukların aldıkları yev- miyelerle ileride kendileri için küçük bir sermaye teşkil etmek emelindedir. Gizli rendevu evleri Polis müdiriyeti kısmı ahlâkisi gizli randevu evleri hakkında yeni tedbirler almıştır. Son tahkikat neticesinde Be- yoğlu cihetinde 5 ve İstanbul tarafında üç ev mühürlenmiş, içeride bulunan “kadınlar muaye- neye sevkedilmişlerdir. Diğer bir kaç hakkında da tahkikat devam ediyor. Taşlar kaldırıldı Eski Babıâli yangınından kalan enkaz Babıâlinin eski Şurayı devlet kısmının yangından arta kalan taşlar, uzun seneler var ki bir enkaz yığını halinde birikmiş bir halde idi. Bu taşlar, son günlerde bir müteahide satılmış ve taşlar kaldırılarak burası açılmıştır. Buradaki saha, bugün vilâyet konağı bahçesinde açılacak olan çiçek ve tavuk sergisinden sonra bir kat daha tanzim ve polis memurlarının talim ve idmanlarına tahsis edilecektir. Ayni zamanda polis efendiler burada futbol ekzersisleri yapacaklardır. Kavga ve cerh Küçükpazarda Enver, Hakkı, Ahmet ve Sabri isimlerinde dört kişi kavga etmişler üçü bir olarak Sabriyi bıçakla vücudunun dört Akşam ŞEHİR HABERLERİ Istavrit bolluğu Bir kayık dolusu 3 liraya satıldı Bu günlerle istavrit balığı bolluğu başlamıştır. Boğaz içindeki dalyan sahipleri, bu ucuz balıktan az kâr olduğu için, memnun değil- dirler.Dalyan sahipleri, dalyanlara pahalı balık gelmesini beklerken, dalyanlara istavrit balığı dolmak- tadır. Bu balıkların irileri balık- haneye sevkedilmektedir. Ufak olanları tekrar denize dökülmek- tedir. Dün, balıkhanede bir kayık dolusu istavrit 3 liraya satıl- mıştır. Hesap edildiğine göre, toplan bir okka istavrit 60 paraya gelmektedir. Perakende olarak, iri istavritler 7 buçuk kuruşa satılmaktadır. Son günlerde, mahalle arala- rında arabayla istavrit satanlar da çoğalmıştır. Bunlar bir okka istavriti 5 kuruşa satıyorlar. Samsun valisi Samsun valiliğine tayin edilen Mustafa Arif bey dün Samsuna hareket etmiştir. Serseri köpekler Bunların mıktarı gittikçe artıyor Şehrimizde serseri köpeklerin mıkdarı gün geçtikçe artıyor. Hangi sokaktan geçilse bası boş birkaç köpeğe tesadüf edilmek- tedir. Hele Şişlide depoya yakın yerlerde ve Bomonti cıvarında, Istanbulun eski zamanlarını hatır- latacak kadar köpek bolluğu var. Burada kuduz vak'alarına da tesadüf edildiğinden bir çok kim- seler endişeye düşmüşlerdir. Köpeklerin ekseriyetle 'cıvar- dan geldiği muhakkaktır. Buna mani olmak için tedbir almak lâzımdır. Bugünkü vaziyet devam ederse yakında köpekler tekrar Istanbul sokaklarında yerleşecek- lerdir. O zaman bunları toplamak daha güç olacaktır. AKŞAM ABONE ücretleri Türkiye Ecnebi SENELİK 1400 kuruş 2700 kuruş 6GAYLIK 750 > 1450 » 3AYLIK 400 » 800 >» 1AYLIK 150 » — ge Abone ücretleri (odoğrudan doğruya AKŞAM idaresi namına gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi beş kur ruşluk pul göndermek lâzımdır. Muharrem 20 — Ruzuhızır: 21 S. İmsük Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı E, 6,53 96 A4 &39 12 186 Va. 2,23 4,35 12,11 16,9 19,29 21,24 Idarehane: Babıâli civarı Vapur şirketi Yeni şirket liman işlerini kolaylaştıracak mı Vapur şirketlerile Seyri sefain idaresinin birleştirilmesi “kararı alâkadar omahafilde, (muhtelif şekillerde “karşılanmıştır. Vapur- cuların ekserisi, bu teşekküle aleyhtardır. o Vapurcular anonim şirketin, en fezla rey sahibinin Seyri sefainde olacağını, iddia etmektedirler. Diğer taraftan hususi kumpan- yalarla seyri sefain idaresinin bir- leşmesinden liman işleri noktai nazarından büyük faideler olacağı söyleniyor. Deniz ticareti müdürü Zeki bey bu mesele etrafındaki fikirlerini şu suretle izah etmek- tedir: — Şimdiye kadar, Türk vapur- cuları rekabet yüzünden yekdiğe- rini zarara sokuyorlardı. Bu yüz- den vapurların hareket günleri birbirine karışıyordu. Bu hadiseler sebebile yolcuların ve tacirlerin bir çok şikâyetlerini dinliyorduk. Bir vapurun ilân ettiği iskeleye uğramaması ilân ettiği günde, hareket etmemesi iman işlerini de işgâl ediyordu. Yeni teşekkül, senelerden beri devam eden bu karma karışık vaziyete nihayet verecektir. Anonim şirketin, liman inzıbatı noktai nazarından faydası olduğu gibi, iktisadi faideleri de olacak- tır. Tamir işleri, yeni vapur satın alma işleri daha kolaylaşacak, Türk ticaret filosu daha ziyade inkişaf edecektir. Futbol oynarken.. Çarpışan iki oyuncu ağır surettn yaralandı Polis spor klübü âzasından ve Beyoğlu merkezi belediye kısmı memurlarından Şefik efendi dün Karagümrükte Çukurbostanda top oynarken Karagümrük klübünden Lütfi efendi ile çarpışmışlar, ikisi de yuvarlanmışlardır. Şefik efendi başından tehlikeli surette yaralanmıştır. Mecruh memur ifade veremiyecek bir halde has- taneye kaldırılmıştır. Tramvaydan atlayıp kaçarken yakalandı Sabıkalı -yankesicilerden Fethi dün Şişhane yokuşundan tramvaya binmiş, kalabalıkta yolculardan Menteş efendi isminde birinin cebinden saatini aşırmıştır. Fethi tramvaydan atlayıp kaçar- saat üzerinde Hatıralar Bir ada eşeğinin hatıraları: Semerleri sırtlandık... Kolanlas rımızı vurdular... Tıkır tıkır yola çıktık... Sekiz arkadaşız.. Bu gece mehtap şıkır şıkır... Deniz uzak- tan bir yaldız çanağı gibi görü- nüyor... Serin bir rüzgâr kulak- larımızın arasından geçerek kuy- ruk sokumumuza kadar geliyor. Kuyruklarımızı pek şairane bir tarzda havalandırıyor. Bakalım bu gece adaların ıssız tenha yol- larında kiminle dolaşacağız.. Işte karşıdan bir grup geliyor... Oh, oh, oh... Hepsi de genç... Benim kısmete çıtık pıtık bir sarışın düştü. Aman ne şeker şey... Hem ne güzel koku... Böyle birbirimizin okucağında, pardon sırtında demeğe dilim varmıyor, sabahlara kadar dolaşsam dolaş- sam doymıyacağım. Onunla meh- taplı koylarda durduk, yüksek tepelere tırmandık. Ay ışığının yaldızladığı sahillere indik... Ya- nımda yürüyen “Deli derviş, in üstünde bir genç adam var... Aman ne budala çocuk... Şair midir nedir? Bizim sarışına mütemadiyen : “Mehtabı hüsnün...., diye Şiir- ler söylüyor... Artık ne de olsa ben de bir erkeğim.. Bir aralık kafam kızdı. “Şuna bir oyun oynıyayım, bir şiir de ben söyli- yeyim?.., dedim. O bir aralık sarışın hanıma: — Şimdi sana çok güzel bir şey okuyacağım... Dedi, ondan evvel ben başladım. Feryadı bastım.“ Aman ne boş oldu... Küçük hanım gülmekten kırılıyor: —-Doğrusu bu şirinize bayıl- dım... Diyordu. Ne orjinal, şim- diye kadar işittiklerimin hemen hemen en güzeli... 25 Mayıs: Bugün berbat bir belâya çattım. Kafile halinde eşlerimizi bekli- yorduk... Bana biç değilse 150 kiloluk bir moruk düşmez mi? Aman yarabbi bittim... Nerede dün geceki çıtık pıtık sarışın?. Nerede bu göbeğini hoplata hoplata bel kemiğimin üstünde yan gelen muşmula!.. Üstelik hasbam - dün akşamki budala âşık gibi - bir de şiir meraklısı... Iyi bir manzara gördü mü hemen beni durduruyor. Kocasını, ah- baplarını, genç erkek misafileri yanına çağırıyor * — Aman ne şairan.. Şu man- zaraya bakın bir kere!. Diye süzüm süzüm “ süzülüyor ... Vay haspa vay.. “şairane manzara seyredeceğim 1, diye merede ise belimin direğini kıracak... Duuur.. Ben sana şimdi şairane manzarayı gösteririm.. Hemen çifte atmağa başladım. “Güzel bir manavra ile çeki taşını üzerimden attım. O yüz kiloluk vücudünü boylu boyuna yere serdim... Seni koca haspa alım satım, kazanç ve şahsi servetin yerinden ağır surette yaralamış- ken yakalanmış, at rinde | yere 8 nasıl olduğunu bir mektubunda bana | lardır. Sabri hastahaneye kaldırıl- Acımusluk sokağı No. 13 bulunmuştur. Kendisi adliyeye | senii... ME a soruyor. Bu makalem onun cevabıdır. o | mıştır. verilecektir. Emet GLAFMSU, — — Ahvali âlem gene hararet- lendi Amca bey... Amca Beye göre ... t e Hindistan'da karışıklık... w Japonya'da karışıklık... ö. Yugoslavya'da karışıklık... gene küplere ... Cemiyeti 'akvam biner değil mi? A.B. — Evet, | uyandırıcaklar diye. tatı o uykusundan