22 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

Sahife 6 22 Temmuz 1932 Kastimönüdü bir kendir eN Eski bir kasabamız: Karaman | yapılacak Kastamonu 16 (Hususi) — Şeh- rimizde inşası mukarrer olan mu- allim mektebinin bir an evvel inşası için teşebbüsatta bulun- mak üzere Ankaraya giden Fırka ve belediye heyeti şehrimize dön- müştür. Heyet teşebbüslerinden müsbet bir netice elde etmiştir. Verilen malümata göre maarif vekâleti şehrimizde halen mevcut ve yalnız ikinci ve üçüncü sınıf- ları bulunan erkek muallim mek- tebini önümüzdeki ders senesinden itibaren Jâğvedecek ve binası pansiyon ve saire işlerinde kulla- nılmak üzere liseye devredile- cektir. Yeni mektep ise Hırahasan köyü civarında evvelce idarei hususiye tarafından bu iş için satın alınan yerde yapılacaktır. Bina “T,, şeklinde ve bodrum katiyle beraber beş kat üzere yapılacak ve 500 bin lira sarfedilecektir. Bina Tnin iki hattından birinin uzunluğu altmış, diğerinin 70 metro olaçaktır. Inşaat için icap eden bütün muamele ikmal edilmiş olduğun- dan bu hafta içinde münakasaya çıkarılması kuvvetle muhtemeldir. Bina iki senede bitecektir. Heyetin verdiği malümat ara- sında vilâyetimizde bir de kendir ve keten fabrikası kurulması kararı da vardır. Hükümetin Rusyadan aldığı fabrika makineleri arasında bu işe ait olanları da varmış. Kas- tamonu vilâyetinin iyi kendir ve keten yetiştirdiği fenni raporlarla da malüm olduğundan hükümetin makinelerin memleketimize bini vürudunda bu iş için Kastamo- nuyu tercih edeceği anlaşılmıştır. Heyet Ankarada evkaf umum mudürünü de görmüş ve çok zamandanberi yıkık bir halde duran ve plân vesairesi kâmilen hazır bulunan kasaplar çarşısının da bir an evvel inşasını istemiş- tir. Evkaf müdürlüğü inşaata baş- lanılması için buraya emir vermiş- tir, * * Tarsus su bentleri yıkıldı Tarsusta bir çok bahçeleri sulamakta olan “İnce hark ve eski saray, ırmakların ( kanal ) Tarsus çayı üzerindeki bentleri kâmilen yıkılmıştır. Yıkılma sebebi anlaşılmamıştır. Yeniden bent yapılması uzun zamana mütevakkıf olduğu için 20 bin dönüm kadar bahçe ve çeltik mıntakası susuzluğa maruz kalmıştır. Muvakkat tedbirlerle bahçelerin kurtarılmasına çalışıl- maktadır. Portakal bahçelerinde haşere kalmadı Mersin portakal bağçelerinde kış iptidasında görülen “Krizom falüs,, haşeresiyle bir taraftan ziraat müdürlüğü tarafından bilfiil Karamanın başlıca ihtiyacı ve bir orta mekteptir Konya 18 (Hu- susi) — Bu mek- tubumla size on bin nüfuslu şirin bir kasaba tani- tacağım : Kara- man... Karaman, tarihi bir şehirdir. Şeh- | rin şimal tara- | fında Karaman- lılar zamanından kalma muazzam bir kalenin ha- rabesi var. Kale hakkında şehir halkı arasında bir takım efsaneler vardır. Geçen senelerde kalede kendi kendine açılan bir darı hazinesi halkın efsane membalarını takviye etmiş.. Çıkan darı tahminen 400 senelik.. Bu darı piyasada fevkalâde rağbet bulmuş, kuvvetli tohum ve kuv- # vetli mahsul vermiştir. Şehir dahilinde Karamanlılara ait bir takım türbeler, camiler var, Nefise sultan ve Karaman oğullarının türbelerini gezdim. Türbenin iç duvarlarında bir takım yazılar var. Pencere par- maklıklarında (o bin bir (o renkte her biri bir niyetle bağlanan pa- çavra parçaları.. Her cuma olduğu gibi o gün de kazanın ihtiyarlarının hususi bir toplanışı varmış. Gittik... 25 kişi kadar.. Her biri 60 yıllık birer mazi sahipleri. Karaman Karaman genç- kaymakamı liğinin kuvvetli Mehmet Ali hâmisi alay bey kumandanı Murat bey Arkadaşım riyaziye muallimi Osman, Babalık gazete sahibi Afif, Anadolu gazetesi sahibi Cemal beylerdi... Kaymakam bey bizi ibtiyarlara takdim etti, O gün Karamana gelen Konya su gençler birliği ile idman yurdu ara- sında bir maç yapılacaktı. Saat beşte hep bera- ber sahaya gittik. Samimi cereyan eden oyunun ne- ticesinde 1 - 4 gençler mağlüp oldu.. Karaman gençliğin inkişaf ve temayüzünde büyük rolü olan alay kumandanı miralay Murat beyefendi alay karargâhında gençlere bir çay ziyafeti verdi, nutuklar söylendi. Belediye de bir ziyafet tertip etti. Şehir dahilinde muntazam yollar var. Şehrin kuvvetli ihtiyaçların- dan biri elektriktir. Onun da muamelesi bitmiştir. Ağustus ayı içinde (yapılacağı Okuvvetlidir. Belediyenin bütçesi 25 bin liradır. Kaza dahilinde üç ilk mektep varsa da orta mektebe ihtiyaç çoktur. Su ihtiyacı burada hemen her kazada olduğu gibi bariz bir şekil almış.. Bu sene mahsul iyi değil. Kara ova üzerinde olduğu için ekilen mahsul alınmamış.. Hükümet nezdinde Jâzımgelen teşebbüste bulunulmuştur. Kasabada güzel bir park var. Gelen halk bundan da istifade etmektedir. Asayiş mükemmeldir. Adli vukuatı en az olan kazalar- dan biri de Karamandır. Kuraklık Urfada kuyu ve ırmak suları azaldı Urfa 17 ( Hususi) — Bu sene Urfa havalisinde havalar çok ku- rak gitmiştir. Bu yüzden ekinler çok zarar görmüştür. Bunun üze- rine hükümet ekinleri bozulan çiftçilere yardıma başlamıştır. Kuraklığın tesiri son zaman- larda şehirde de his ediliyor. Bazı mahallelerde kuyular kurumuş, bazı mahallelerde kuyuların suları azalmıştır. Şimal cihetinden şehre gelmekte olan su da azalmıştır. Susuzluk cihetile meyva ve sebze fiyatleri yükselmiş, geçen senenin üç misline çıkmıştır. Nizip, Gaziantep ve Adana ile Mersinden Urfaya meyva ve sebze geliyor. Mersin borsasında Mersin 20 (A. A.) — Bugün borsada 3 kuruş 87,5 buçuk san- timden bir vagon yulaf ve 3 kuruş 62,5 santimden 13 vagon ve 3 kuruş 65 santimden 50 ton arpa satılmıştır. Balıkesir fırka reisliği mücadele yapılmıs, diğer taraftan bahçe sahipleri ziraat (idaresi tarafından verilen talimat dahilin- de hareket ettikleri için imha edilmiştir. Halen 5 “/, nisbetinde haşere görülmektedir. sğ Balıkesir, 18 — Fırka umumi idare heyetinin intihabı ve umumi reislik divanının tasdikile C. H. fırkası vilâyetimiz heyeti idare reisliğine Konya mebusu Tevfik Fikret bey memur edilmiştir. Mektepler Kastamonu lisesine rağbet çok Kastamonu 18 ( Hususi ) — Maarif vekâleti liseye gönderdiği bir emirle, şimdiye kadar 150 lira olan senelik leyli talebe ücretini, önümüzdeki ders senesinden iti- baren 170 liraya çıkarmıştır. Aynı zamanda gelecek seneden itibaren ücretli talebe pansiyon şeklinde idare edilecektir. Çankırı vilâyeti de liseye müra- caat ederek önümüzdeki seneden itibaren masrafları idarei hususiye bütçesinden verilmek üzere liseye 35 leyli talebe göndereceğini bildirmiştir. Lisemize gösterilen bu rağbet karşısında önümüzdeki ders senesinde leyli talebe mikta- rının 300ü bulacağı anlaşılmak- tadır. Kastamonu erkek muallim mektebi Kastamonu 18 (Hususi) — Dün maarif vekâletinden erkek muallim mektebimize gelen bir emirde, mektebin bir eylülden itibaren lâğvedilmiş olduğu bildirilmiştir. Mevcut (55) talebe Konya, Balı- kesir, Sivas muallim mekteplerine nakledilecektir . Mektepte mevcut erzak liseye devredileçek, eşyalar ise bilâhare verilecek emre göre hıfzedi- lecektir. Idarei hususiye malı olan mek- tep binasının ne olacağı henüz malüm değildir. Fındık Mahsul kati olarak 300 bin kantardır Gireson 18 (Hususi) — Son günlerde Fındık mahsulünün tama- men döktüğü etrafındaki haberler bir vehim ve bir dedikodudan ibarettir. Her mıntakanın müstahsil halkı ile temas ettimi. Bu: “Döküyor, fındık Oo mahvoldu ,, teraneleri ilk tahmine nazaran, rekoltenin az olmasından ileri gelmiştir. Zira ilk aylarda 500 bin kantar kadar mahsul görülüyordu, bu mikdar 400 bine düştü ve şimdi 350 bin kantara indi. Fındığın şurada on gün tehlikesi kalmıştır ki 50 bin kantarda bu tehlikeye karşılık tutularak, 300 bin kantar, sağlam olarak, mah- sul elde edebilinecektir. Istanbulda alivre muamelesi yapanlar kuru telâşa düşmesinler. Yalnız ölü fiatlerle değil iyi fiatler satışlarda bulunsunlar. Bir karakol kumandanının şahadeti Üç beş gün evvel Ceyhanin Kırmıt nahiyesi Jandarma kara- kol kumandanı Abdullah onbaşı şahsı meçhul bir haydut ara dan kurşunla cerh edilmiş ve aldığı yaradan müteessiren vefat etmiştir. Bir kaçakcı olduğu ve onbaşı- nın karakola davetinden kuşku- | tahmin olunacaktır. landığı için bu cinayeti işlediği Kayseri, şeker fabrikası için en müsait yerdir Kayseri 18 (Hususi) — Hükü- metçe ihzar edilmekte bulunan sanayi programında, orta Anado- luda bir şeker fabrikasının tesisi mukarrer olduğunu kemali mem- nuniyetle haber alıyoruz. Tesisi mutasavver fabrika ma- hallinin tayini çok mühim bir meseledir. Bunun için evvelâ nazarı itibara alınması icabeden şeylerin mevaddı iptidaiye, kuvvei muhar- rike, nakil vasıtaları, işçi ve amele meseleleridir. Kayseri ve civarinda şeker imaline elverişli çok iyi ve çok miktarda pancar yetişir. Hattâ bir tanesi bir batman yani 6 okka gelen pancarlar görülmek- tedir. Bittabi böyle bir fabrikanın tesisi halinde pancar zeriyatına ehemmiyet verileceğinden yalnız bu havalide yetişen ve yetişecek olan pancar, fabrikanın ibtiyacına kâfi gelebilir. Vasat derecede büyüklükte bir , fabrika için 1000 - 1200 beyğir kuvvetinde kuvvei muharrikeye lüzum vardır. Memleketimizin hiç bir tarafında Kayserideki kadar ucuz fiatle okuvvei muharrike bulunmasına imkân yoktur. Çünkü, Kayseri cıvarında Bünyan kaza- sında 100 metro irtifamdaki su sukutundan istifade edilerek tesis edilmiş ve 2000 beyğir kuvvetinde ve elyevm hali faaliyette bulunan bir elektrik santralı mevcuttur. Bu kadar su kuvveti orta Ana- dolunun hiç bir tarafında yoktur. Kayseri ve civarı Elektirik türk anonim şirketi böyle bir müşteriye rekabet kabul etmiyecek bir fiatla meselâ beher kilovat saati 60 paraya kudreti elektrikiye vere- ceğinde şüphe yoktur. o Sudan gayri bir fvasıta ile temin edilen kuvvei muharrikede, beher kilovat saatin maliyet fiati 7 kuruş etti- ğine nazaran arada nisbet kabul etmiyecek derecede fark hasıl olur. Meselâ bir şeker fabrikası senede üç ay çalişsa günde 8 saatten 7 milyon kilovat sarfet- mesi lâzımgelir ki beher kilovat saat 7 kuruştan 490.000 lira eder. Halbuki Kayseri de 7 milyon kilovatı 60 paradan 105,000 lira tutar. Bu suretle yalnız kuvvei muharrikeden senevi asgari 385 bin lira fasarruf edilmiş olacaktır, bu da ihmal ve istisgar edilecek bir meblâğ değildir, Kayseri, Sivas vasıtasile Sam- suna raptedilmiş olduğu gibi Ulukışla tarikile de Mersin ve Adanaya raptı kuvvei karibeye gelmiştir. Binaenaleyh o Kayseri merkezi Anadoluda, şarka, garba, ve cenuba şimendifer hatlarile bağlı olan yegâne bir şehir oldu- ğundan şeker nakliyatının kolay- lıkla temin edileceği aşikârdır. Nüfusu kesif olan Kayseriden çalışkan ve ucuz işçi de tedarik olunabilir. İşte yukarıda yazdığım düşünce ve sebepler dolayısile Kayserinin her hususta bir şeker fabrikası inşasına müsait bir mahal olduğu tezahur eder. **X* ea,