16 Kasım 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Fena bir alâmet (Baş taralı birinci sahifededir) Her hangi bir kanun yapılma" Sını, yabut şu bu kanunun tadilini, ilgasını vatandaşlar doğrudan Bu referendüm mebusan meclisinin yapması im- kânsızdır. Referendum mecburidir. Bütün ahalinin birer birer reyl alınır. Memleket halkının ekse- riyeti nasıl isterse öyle olur. Diğer kanunlarda, | kantonlara göre, 500den altı bine kadar Yatandaşın imzasile referendum. talep edilebilir. Cenevrede 2500 imza toplanırsa, kanunlar için halkın reyine müracaat olunur. Bütçe ve mali kanunlar müstesna, federal, yani İsviçrenin heyeti umumiyesine — ait © meselelerde referendum yapılması için 30 bin imza lâzimdu leviçrede asi bir sınıf ve ya zümre yoktur. Halkın hemen hepsi | okuma yazma bildiği, ekseriyet mektep mezunu olduğu için, mebus, nazır yetiştiren bir mü- hevver zümresi yoktur, politika bir meslek değil, ber vatandaşa et eden bir vazife hâlindedir. unun içindir ki, kantonlarda imebuslar, nazırlar, kendi meslek- İerile, iş ve güçlerile meşgul, ve idare vazifesi iktidarları ve hamiyetleri yüzünden kabul etmiş insanlardır. Bundan dolayı, hak- larda vazifelerde, vatandaşlar arasında tam bir müsavat vardır. İsviçrede, © demokrasi | namı verilen idare şeklinin daha ilerisi olmayan tam bir tekemmül haddine vardığını göstermek için, bu memleketin bütün siyasi ve içtimai müesseselerini izah etmek uzun sürer. Bu emmülü hudutlarını küçüklüğüne, nüfu- unun — kesafetine, | maarifine, Servetine, ve bilhassa hükümet idaresindeki istikrar ve devama borçlu olan bu (o memleket, son asırdaki klâsik demokrasi İdaresinin bir cemiyete temin Böyle olduğu halde İsviçrede Cemiyeti akvam merkezinde cere- yan eden ve hiç basit ve sathi olmayan kanlı hadiseler, bu mem- intizam gunu gösteriyor. Bu da Avrupa- iyi bir nn gidişi için sayılamaz. alâmet Fırtına sükün buldu Fakat soğuk arttı, bu sabah hararet 6 derece'idi Iki gün devam eden şiddetli fırına sükün bulmuş, hava açmış tır. Karadenizde limanlara iltica etmiş olan vapurlar birer birer geliyor. Firma esnasında olmamıştır. Yeşilköy rasat merkezinden al dığımız malümata göre bu gün hava az bulutlu olacak ve rüzgâr poyrazdan mutedil kuvvette ese- tektir. Dün hava tazyiki 768 milimetro idi. Dün sıcaklık en fazla 13 dereçeyi bulmuştur. Dün gece hararet beş dereceye kadar düş- hüştür. Bu sabahki hararet de 6 derece idi, Belediyenin kaloriferi Belediyedeki kalorifer kazanı patlamıştı. Havanın sert gittiği Zamanlarda bazı odalara mangal konarak ısıtılmaktadır. Kaloriferin tamirine başlanmıştır. kaza Iktisadi buhran bitiyor mu? Amerikada iflâslar, işsizler azalıyor, piyasa canlanmağa başladı Frankfort, 15 (A, A) — M. Lewrie iktisadi inbitat devresine sit ilk zaziyetin nihayet buldu- ğunu beyan elmiştir. Amerikan Hicaret odalarından veya ticaret müesseselerinden 199 tanesinin sorduğu bazı suallere verilen ce- öre Amerikada vücuda rilen bazi ticari teşkilât işle- rinin bu yaz mevsiminde daha iyi bir surette inkişaf etti şılmaktadır. Amerikan mesai federasyonu, | işsizler miklarının bir buçuk mi yon raddesinde azaldığını beyan etmiştir. Bankaların iflâsları gitgide daha seyrekleşmektedir. İnşaat husu- sundaki faaliyetler gittikçe art- maktadır. Japonyada müthiş kasırga 100 kişi öldü, bir çok binalar yıkıldı ve hasara a uğradı Tokio 15 (A. A.) ölmüş, 25 kişi Japonyanın şarkında çıkan kasırga bu bavalinin büyük bir kısmında bir çok kimselerin ölümüne ve bir çok binaların harap olmasına sebebiyet vermiştir. Resmi mabfellerden bildirilen rakkamlara göre yaralanmı Tel 100 bina | | anların tamamile ve 2400 ev yanı yarıya harap olmuştur. 4000 evde kasırga yağan yağmurun tesirile su altında kalmıştır. 15 (A.A) — Son günlerde vukubulan kasırga esnasında ölenlerin ve ortadan kaybo- yası 100 ile beraber yağan şiddetli işiyi bulmakta. Amerikada harp Bu defada Bolivya ordusu galip geldi Paris, 16 (AA) bildirildiğine göre P: Bolivyalılar Sao Vedra istihkâm- ları yalınında şiddetli muharebe- ler yapmışlardır. Bu muharebeler esnasında Pa- raguaylılar yüzlerce adam kaybel- lılar, 500 tüfek ve 40 almışlardır. Yeni Alman sefiri Pariste Paris 15 (A.A) — Yeni Alman sefiri M. Koester, öğleden sonra buraya gelmiştir. Mustafa Kemalpaşada elektrik tenviratı Mustafa Kemalpaşa 12 (Hususi) — her tarafının elektrikle ten kazamızca yeni karar- ii e arala yes tesisat yapılacaktır. Bu işle bele- diye hararetle meşgul oluyor. Şimdiye kadar elektrikten anc: mahdut bir saha istifade edebili- yordu. Bir kısma da sinema bina- sından cereyan verilmekte idi Elektrik tesisatı yapılacağı ha- beri herkesi sevindirmiştir. Çay içerken, boş otomobilden âletler çalınmış M. Klanti isminde bir mühen- dis evvelki gece otomobille Be- yoğlunda bir pastahaneye gitmi otomobili kapının önünde bıraka” rak pastahaneye girmiştir. Klanti içeride “olururken Tanaş | isminde biri yavaşça otomobile yaklaşarak eline geçirdiği bir aletle bir tornavidayı alıp kaç- mıştır. M. Klanti pastahaneden çıktığı zaman aletlerin çalınmış olduğunu görünce polise haber vermiş, Tamaş yakalanmıştır. Mektep binalarının beli vergi ve resimleri Ankara, 15 — Bütçe encümeni mektep binalarının belediye vergi ve resimleri kanununun altını yedinci maddeleri hükmüne dahil resme tâbi olup olmadığının tef- siren tayini hakkındaki tezkereyi müzakere etmiş, mütalâa beyan etmeyerek dahiliye, maliye encü- menleri mazbatalarınm © umumi heyete — arzını tercih , etmiştir. Mezkür enclimenler mazbatalarında meselenin — tefsire | tahammülü olmadığını hükümet isterse lâyiha hazırlayarak meclise tevdi etme- sini ileri siürmektedirler. 7 Nahiyeler Yeniden tam teşekküllü 50 nahiye teşkili muvafık görülmedi Ankara 15 — Yeniden tam teşekküllü elli nahiye teşkili kındaki kanunun sene müddetle tebirine dair lâyi- ha bütçe encümeninde müzakere edildi. Encümen kanunun ilgasını, tatbikinin teciline, bazı sebepler. den müreccah görmüş, lâyihayı ona göre değiştirmiştir. Encümen iki sene sonra bütçe imkânlarının bu teşkilâtın icrasına müszit olup olmayacağı hakkı i bir kanaat serdedilmesi bugün için kabil olmadığı di taraftan bugünkü maaşlarla mat- lüp evsafta memur bulamamak Yüzünden — tatbikatın verdiği makus neticeler dolaysile mevcut tam teşekküllü nahiyelerden lüzumu kadar istifade edileme kanaatindedi Encümen ileride normal sene- lerin tebellür edecek mali icap- lanma göre bu teşkilâta yeni bir istikamet, mahiyet vermek İl unu mazbatasında tasrih etmişti Tokat mebuslarının tetkik seyahati Tokat, -15 (Hususi) — Tetki- katta. bulunmak üzere Tokata gelen mebuslarımız Süreyya ve Nazım beyler şerefine dün akşam halk fırkası tarafından halk evin- de bir çay ziyafeti ile bir müsa- mere | verilmiştir. Müsamerede vali bey ve kolordu kumandanı paşa bulunmuştur. Süreyya bey bir nutuk irat etmiş, iktisadi vaziyeti izah ederek alınan tedbirler sayesinde mem- leketin terakki ve inkişaf yoluna gireceğinden bahs ile Tokat gençliğinin milli mücadelede gör terdiği gibi aynı heyecan ile çalış- ması lüzumundan bahsetmi Izmirde bir çocuk kudurdu Izmir, 15 — Torbalıda on iki yaşında bir çocuğu kuduz bir kopele ısirmıştı. Çocuk tedavi edi- lemediğinde kudurarak ölmüştür. Merzifon panayırı Amaya, 13 (Hususi) — Merzifon kasabasının sonbahar © panayınt açıldı, Panayır çok kalabalık olmuştur. Fırka grupu Dün bazı sualler müzakere edildi Ankara 15 (A A)— C.H. Fır kası meclis gropu bügün öğle den sonra Afyon mebusu Ali beyin riyaseti altında toplandı. İzmir belediyesinin diğer vil& yetlerden gelecek olan unlara oktruva namile yüksek bir resim Koymak teşebbüsü hakkında ga- zetelerde ” görülen” “walumattan bahisle Antalya mebusu Rasih Bey tarafından verilen takrir Dabiliye vekili bey hususu mez- kürün nefsülemirde ve halen mu- vafıke olmadığı ve icap eden tah- bildirdi ve takrir kendilerine tevdi olundu. Bundan sonra zebhiye rüsumu hakkında Çorum mebusu Ismail bey tarafındal vaki olan sual üzerine bu meselenin de gelecek hafta rüznamesine alınması ve müzakere edilmesi kararlaştırılarak müzakereye nihayet verildi. Izmir limanına bir ayda giren ve çıkan vapurlar Izmir 14 — Ticaret odasının bir istatistiğe. göre ayı zarfında İzmir teşrinievvel limanına 169650 tonilâtoluk 475 vapur ve yelkenli girip çıkmıştır. Limana uğryan diğer ecnebi vapurları şu suretle tesbit edil. miştir £ 220 Italyan, 15 Ingiliz, 24 Fra- sız, 6 Yunan, 5 Alman, 5 Hollanda 3 Isveç, 3 Amerikan, 6 Rus, 1 Belçika, 2 Yugoslavya, 3 Dani- marka bayrağını hâmil idi. Yo Kontenjan Altı aylık listelerle beraber kararname neşredilecek İktisat ekâletinin, 1 kânunu- saniden itibaren tatbik edilecek kontenjan listelerini hazırladığım yazmıştık. Liste ile berat er birde kararname neşredilecektir. Yeni listelerin müddeti allı aydır. Bu defa ufak kıymete bir kısım İ eşya liste harici bırakılmıştır. | Kontenjan listelerinin memle- ketlere göre taksimi kabil olama- mıştır. Gelecek histeler bu suretle hazırlanacaktır. Heyeti vekile bugün toplanarak İisteleri ve karsrameyi tetkik edecektir. Ticaret odası dün hazırlanan raporu tetkik etti Kontenjan hakkında iktisat velâ- leti ticaret odasının mütalâasını sormuştu. Oda bu hususta bir rapor hazirlamışlır. Rapor dün odada yapılan gizli bir içtimada tetkik edilmiş ve bazı noktalarda tadili yapılmış- iktisat (o vekâletine Ihracat ofisi “Cemal bey dün iktisat vekâleti tarafından Anka- raya çağırılmıştır. Cemal bey dün akşam hareket etmiştir. Feci bir kaza Tramvayın basamağında duran biri ağır surette yaralandı Dün Besiktaşta feci olmuştur. Hasan isminde birisi Beşiktaşta bir Iramvayın basamağına asılmiş tramvay süratle yürümeğe ba; mıştır. Tramvay Sahıpazarından geç la şoför Kemal ismin- yolun kenarında durmuş ve birdenbire otomobilin kapısını açmıştır. Açılan kapının ri kenarı tramvayın basama- ğında asılı bulunan Hasana çarp- mıştır. Hasan bu hızlı çarpışma İle | basamaktan yuvarlanarak otomo- bilin üzerine düşmüştür. Bu sırada otomobil kapısının kenarı de Hasan karmna saplanarak ağır Surette yaralamıştır. Vakaya polis vaziyet etmiş, ağır yaralı bulunan Hasan hasta- bir kaza neye kaldırılmıştır. Şoför Kemal yakalanarak £ tahkikata başlan mıştır. Bir turşucu dükkânı yandı Beyoğlunda Mangazar sokağında turşucu Yaninin dükkân dün ce yarısı kapalı bulunduğu rada» yapn © okamş <dükküs tamamen yandıktan sonra söndü- rülmüştür. Yangının içeride bırakllar man- galdan çıktığı tahmiz edilmekte" dir, Tahkikat devam ediyor. Vapurculuk şirketi Liman şirketi müdürü Hamdi bey Ankaraya gitmiştir. Hamdi beyin, teşkil edilecek vapurculuk şirketi halkında mütalâası alına- caktır. Yo Şampiyonluğu müsabakası 18 Teşrinisani - Cuma günü sabahleyin saat 10 da Beyoğlunda - İstiklâl caddesinde Karlman mağazası yanındaki çıkmaz sokakta (Societa Operala itallana) Cemiyeti hayriyesi salonunda Yapılacaktır. Yo - Yo müsabakası jüri heyeti huzurunda yapı ve en fazla Yo- Yo figürleri gösterenler mükâfat alacaklardı Müsabakada 1 inci gelen Yo Yo'cuya kıymetli bir Yo - Yo verilecek ve “İstanbul Yo - Ya şampiyonu, olacaktır. BE” Gazetemizde neşredilen 15 kuponu kapıdaki memurumuza gösterenler o gün müsabakaya iştirak edebileceklerdir.