16 Kasım 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi inci caı'ü çıkmiştır İkinci cilt bitti 20 ıı Ookuzuncu sene: No. 3064 umhuri ıııııııııııııııııııııııınıııııııııııııııııııtıııııııııııınııııııııııııııııııın ınmımiHiııiNiıuıiNiiMtııınıınııııııımnıııııııiMMinımıııımıı Hayat Ansiklopedisi Mektebe başlarken alacağınız en mühim ve en faydalı kitaptır ÎSTANBUL ÇAĞALOĞLU Tejgraf ve mektup adresl: Cumnnrtyet, tstanbu] Poata kutusu: lstanbul,. No „ C&rS3nib& 16 TSSrİiiİSdliİ 9 3 2 lresl: Cumnnrtyet, tttanbul Poai .. . . . 246 Teiefon: Başmuharrlr: 223M, Tahrlr mfldujro: 23236. İdare müdüru: 22365, Matbaa: 20472 mııuNifiınMiıııtıııiMirtııiKiiMitıiMi En büyük mektep: Miıııııııııııııııııııııııııııınıımıııııııımıııuıııııııııııiııııııııııtııııııııı ııııii Aylık Kontenjan Listesi Hazırlandı ııııııtmııııııiHiııııııııııııııııııınıın HIIIIIIIIIIHI ı ııııııııımıııımı ı HIIIIIIIHHIIIIIIIII Tabiatin mektebi Yeni kontenjan Liste ve Kararnamesi Heyeti Vekile bugün mühim bîr içtima yapıyor Ankara 15 (Telefonla) tktisat Vekâleti 1 kâmmusaniden îtibaen mevkii tatbika konacak olan kontenjan listesini tamamen hazırlamıstır. Liste ile beraber mühim bir kararname de nesredilecektir. Bu kontenjan listesi altı ay müddetle muteber olacaktır. Yenî kontenjan Kvtesinde eskisi • ne nazaran müddetin altı aya çıkarılm&sı, ufak kıymetteki malların kontenjan harîci bırakılması, bazi rthalât maddelerinm takasa tâbi rutulması gibi aynlık * lar vardır. Iktisat Vekâleti bu sefer kon tenjanlan memleketlere göre taksime vakH bulamamıstır. Bu if bundan sonraki listelerde rapılacaktır. Ankara 15 (Telefonla) Yarın yapilacak olan Heyeti Vekile içtima ına büyük bir ehemmiyet verilmektedir. Yeni kontenjan liste ve kararnamesmia bu içtimada müzakere olunması muhtemeldir. Şirketi için Tetkikat yapılıyor Ticaret Odası kontenjan tetkikatını bitirdi tktisat Vetkâleti, gerek kontenjan, gerek teşkil olunacak yeni vapurculuk şir keti hakkında alâkadarların fi kirlerini al maktadır. Bu meyanda bazı tacirlerle İh racat Ofisi Müdîirü Cemal F Ankara'ya da AnkcrcPya davet edtten vet olunmuştur. Ofis Müdüru Cemal B. Liman Şirketi Müdüru Hamdi B. de vapurculuk şirketi hakkında mütaleası alınmak üzere Ankara'ya çağırılmıştır. Davet edilen zevat dün akşam Ankara'ya hareket etmişlerdir. Diğer taraftan Ticaret Odası meclisi de dün sabah fevkalâde bir içtima aktetmiş ve Oda kontenjan komisyonlarınca hazırlanan rapor ları tetkik ile noktai nazarlannı hatrlaroıstır Bu içtimaa alenî başlan mış, fakat azanın teklifi üzerine haf i olarak devam edil* îç saat devam eden müzakereden sonra, raporlara kat'î sekil verilmis ve derhal ^.ttt.anarak, tk'AMtartTva davef edi" ı t.»at VekâletiLivıan Müdüru Havıd( ' ^ ne takditn edilmek üzere, Ofis Müdüru Cemal Beye tevdi edilmistir. Oda meclisinin kontenjan münasebetile vercfiği kararlar hakkında temenni mahiyetinde olmakla beraber bu mütalealarm piyasada her hangi bir tesir yapabilmesi ihtimali (Mabadi Sinci saifede) DünyaGüzeli KerimanH. dün İzmir*e hareket etti Güzeller! Ayni şeref sizi de bekliyor, müsabakaya kayıt için istical ediniz! ııııııııııııııımııııııımııııımmuıııımııııııımıımmıtnı EnstitO lâboratuvarlarindan biri: Burada her şey miligramla tartılır! Ankara: 14 ikmcitesrin (Başr güzlük ziraatimizi yapabilmişizdir muharrirmıizden) Ankara'dan veya yapamamışızdır, bahar gelir, Çankm • Kastamonu istikametine çok karların erimesi seller husule giden şimal yolu başlangicında sı . getirir, yaz gelir kuraklık olur veya ralanan Ziraat enstitülerinden baholmaz, verim az veya çok olur, fiat setraiştik. Burada Yüksek Ziraat hosumuza gider veya gitmez, ve mektebi ile Yüksek Baytar mektebi biz kürei arzın bağnna bağlanmış bulunacak, ve onİann tetkik sahahayatlanmızı bu basit dedikodular •ındaki bütün şubeleri desek vaziiçinde sürükler gideriz. yeti daha iyi kavramış olursımuz Niçin bahar gelir ve neden kış ama hakikati olduğu gibi anlamış olur? Tohumlarımızı vaktinde niçin olmazsınız. Bu enstitülerin mecmu ekmis veya ekememiş oluruz? Veheyeti bizim mektep kelimesile anritn miktan neden dolayı daha az ladığımız mefhumdan batnbaşka bir veya daha çok olur?... Eğer tabiaşeydrr de onun için. Burada nebat, tin elinde sadece bir oyuncak değil. hayvan, hava, ziya ve toprak en narda teterruatınA b&dar iltm g'a* zil«, doymak bilmez bir bilgi askile ve sonu gelmez bir tetkik ihtiarsüe mütalea olunur. Bu enstitülerin her subeye ait kütüpaneleri olacaktır, ve zaten olmağa başlamıştır da. Fazla olarak bir de umutnî kütü . paneleri olacaktır. Fakat onlann bundan daha mühim kütüpanele • rini binnefis kendi tetkiklerin teşkil edeceği tecrübe neticeleri teşkil edecektir, ve daha müessese işe henüz başlamış başlamamış denile . cek bir halde iken bu kıymettar hazineler bir ucundan vücut bulmağa başlatmstır bile. Burada bütün mesai tabiatin tetkik ve tesrihine tevcih edilmijtir. sek bütün bu hakikatleri tamik ederek nihayet tabiatte her seyin bizim istediğimiz gibi olmasını temine bakmaklığımız lâzımdır. Bu mücnkün müdür? Tabiî bu mümkündür, ve zaten en hakikî mana • smda insan medeniyeti de bundan ibarettir: Tabiate tahakküm edebilmek kabiliyeti! Bu neticeye varabilmenin en kısa yolu ise, elde bıçak ve pota, doğ • rudan doğruya tabiatin tahlil ve teşrihine geçmekten ibarettir. O zaman bir nebatın ve binbir neba. tın, o zaman bir hayvanın ve binbir hayvanın, o zaman tabiatin sinesindeki bir sırrın ve binbir sırrtn arzettikleri muhtelif mahiyetleri ve bu mahiyetlerin dayandıkları düstur . ları bulup ortaya çıkarırız, ve tabiat'e cid<\!imizde, vani hayatta nasıl yürümek ve neler yapmak lâzım geldiğini lâyikı vechile anlatms o'uruz. î*te Ankara'da Ziraat enstitüleri bizî ucu bucağı bulunmaz tabiat mektebine göiüren müesse selerdir. Onlar büyük ve geniş tabiate giriş kapılandır. En basit bîr misal: Anadolu yay. lasmın ve tahsisen Ankara havalîsinin siyah bir arpası vardır. Siyahlıkla insana ve hatta belki hayvana bile sanki çürümüş ve bozulmtış gibi fena bîr manzara arzetfen bu aroanra fazla olarak kabuklan da serttir ve binaenaleyh kıymeti de ona göre az çok düşüktür. Bu arpa nîçin siyah olmuştur, beyaz olamaz mı, kabuklarmdaki kalınlık giderilemez mi? Bu suallerin derin ve uzun olan cevaplan üzerinde tevakkuf etmeden size haber verelim ki enstitü ilk el attığı işlerden biri olarak za. hirde sanki pösteki sayar gibi bu arpa üzerinde meşgul olmus ve bu iklimde yetisen o siyah arpayı, beyaz, kabuğu daha yumuşak ve binaenaleyh kıymeti daha yüksek bir arpa haline kalbetmistir. Tabiat bir kimyahanedir, ve bilgili msan bir kimyager. Uğraşınca işte böyle neticeler Kristof Kulomb'un yumurtası gibi kolay oluyor. Metnleketimizin bütün buğday. ları, daha doğrusu bütün nebatati burada hurdebin altına ahnarak ve altından daha itmalı miliğramlı terazilerden geçerek en ince tetkik ve tahlillere tâbi tutulmaktadır. Bunlardan çıkacak neticelerin fevkalâdeliğinde şüphe etmezsiniz tabiî. tşte enstitüler bu kadar yüksek bir mektebin mahseridir: Tabiatin mektebi 1 Dünya Güzeli Keriman HaUs Hantm pederi ve aüeti erkântle îzmir vapuru çuverteğfnâ Türkiye ve Dünya Güzeli Keriman Halis Hanım dün pederi Halis Beyle beraber Seyrisefain'in îzmir va purile tzmir'e hareket etmiş ve ailesi erkânile akrabalan tarafından teşyi edilmistir. Keriman Halis Hanım için îzmir Palas tefris edilmistir. Kraliçe orada dört bes gün kadar kalacak ve serefine müteaddit ziyafetler, ba. lolar verilecektir. Bözeller, kaydolunuz Güzellik müsabakasına kayıt muamelesi devam ediyor. Müracaat V Lutfen sahlfeyt çeviriniz Yenicami de tehlikede! Mısırçarşısı yıkılırsa Yenicami'nin de yıkılacağı iddia ediliyor Mısırçarşısı esnafı Dava açıyorlar Gazetelerde iki üç gündür bir Mısırçarşı»ı hahsidir, gidiyor: Mısırçarşısı'nda tehlike var, Mısırçarsısı'mn îstinat duvanndaki taşlar çöktü, Mısırçarşısı yıkılıyor... Arkadaslar Belediyenin fikrini, Evkafm mütaleasım soradursunlar ben de su yıkılacak Mısızçarşısı ile en fazla alâkadar olan çarşı esnafını bir göreyim, dedim. Çarsımn koltukçu dükkânlan ile doiu olan ilk kısmma şimdi arka kapılardan girilerek gidiliyor. Sultanhamamı'ndaki kapı taşı düşen kapı olduğu içm Belediyece kapatılmış. Çarsı burada nihayet teki kapalı kapısı ile çıkmaz sokakları andınyor. Meğer çarsı esnafı da gazetelere dert yanmağı kurmuşlar. Beni gö rünce hep birden etrafıma toplanııımuıııııııımııııımııımıııımmııııııı M. Troçki Ansızın gitti Kopenhag'ta 8 gün kala rak gene buraya geleccı Her tarafta Fırtına var! Japonya ve ıtalya'da in • san telefatı oldu Hava dün yağıssız geçmis, fakat hararet derecesi evvelki günkü dereceyi aşmamıştır. Dünkü azamî hararet 12, asgarî hararet 8 dir. Rasatanenin verdiği malumata göre bugün rüzgâr gen« poyrazdan esecek, hava bulutlu olacaktır. tıtsvçarştst'mn maili Inhiaam oUluğuna karar vertten ve ytktırüacak olan haptst dırlar. Mobüya satan dükkânlardan (Mabadi 4 üncü sahifede) Enstitfi bînalanndan bir grup Burada kiğıda yazılı kitaplarm yade tevcih etmenin sadece bir yade tevcih etmenin sadece bir vesflesinden ibarettir. Burada mektep, tabiatin kendisidir, ve yalnız f elsefî görüş ve düşünüşler hesabına değil, belki onu, yani tabiati tabiatten bh cüz olduğu halde en yük. sek meziyet ve şerefi ona tahakküm edebilmekte görünen insanın onu, yani tabîati kendi emrine münkat kılabilmesi maksat ve gayesüe. Tabiati mütalea edebilmek elbet en yüksek şiirdir, fakat tabiati kendi emrhnize tâbi kiiabilmek azmile yaptığımız tabiat mütaleası elbette sirrlerin en üstünü olur. Her günlük hayatın binbir ihti . yacma zebun olduğumuz için her birfmîz ömrümüzü daha ziyade ayakta uyuyarak gezen insanlar gibi geçirhiz. Etraf, muhit, eşya, canh ve cansız mahluklarla onlann nihayetsiz tecelli ve teceddütleri dik katimizi celbetmez. Zaman zaman etse de cemiyette her şeye nisbî ma. nalar ve mahiyetler vermişizdir, hâdiseleri o klişe hükümler üzerinde telâkki ederek geçeriz. Kış gelir, az soğuk olur, çok soğuk olur, Sobt* Rusya Harltye Komiseri M. Troçki Senelerdenberi şehrknizde oturmakta olan sabık Rus Harbiye Komiseri Troçki Yoldas dün aksam Praga vapurile ve Marsilya tarikile Kopenhag'a hareket etmistir. Da. nimarka hükumeti M. Troçki'nm pasaportunu vize etmistir. Kendi sîne ailesi efradı da refakat etmektedir. Bir akşam erfikimiz M. Troçki. nin pasaportunun üç ay için vize edildiği, bu müddet bittikten sonra tekrar lsanbul'a gelip gelmiyece ğinin malum olmadığmı, kendisinin Danimarka'da iken Rusya'ya avdet etmesi için Sovyet metnurlarile müzakerede bulunacağım yazmıssa da bunun doğru olmadığı anlasılmıstır. Bizim mevsuk bir membadan al. dıgmnız malumata göre, M. Troçki Kopenhag'da ancak (8) gün kalacak, bu müddet zarfmda, kendisinin eski ve sahsî dostu olan bir mütehasstsa muayene olacaktır. Bu müddet bittikten sonra dofrudan doğruya tsanbul'a avdet edecek . tir. M. Troçki'ye seyahat müsaadesi de bu kayıt ve sartlar dahilinde ve Zonguldak'ta ftrtına IIIIIHIIIIIIIIIHMMHUHBIH ııııııııııııııııııııımıııııııııııuıııııııııııınııuııııııuımııııııı«ııııiHiwı Zonguldak 1 5 Dün gece burada çok siddetli btr yıldız poyrazı başlamış, lhnanda bulunan bir Yunan vapuru güçlükle buradan çıkarak Ereğli limanma fltica et . tniştir. Buradan 40 saat evvel kal kan Sevim vapurundan hiç bir haber alınamamıstır. İstanbul'dan buraya gelen Erzu. rum vapuru da Ereğli limanma iltica etmistir. tzmir 14 Havalar birdenbire meibadi 4 üncü sahifedc) tzmir'de ftrhna Fırka Grupunda Dün muhtelif sual tak rirleri okundu Ankara 15 (Telefonla) Fırka grupu bugün saat üçte toplandı. Rasih Bey (Antalya) nm Izmir'e gethilen unlardan alınmak istenen oktruva resmi hakkındaki takriri okundu. Dahiliye Vekfli Şiikrü Kaya Bey bu mes'eleyi tetkik edeceğini söyledL Çorum meb'uıu îsmail Kemal Beyin zephiye resmi hakkında verdiği takririn gelecek içtimada müzakere olun ması kararlaftu YUNUS NADİ Küçük hanîmlar (Yo Yo) oynuyorlar!