26 Haziran 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

MA 28 Hüziran 1938 AKŞAMDAN AKŞAMA Siyah ırkın muvaffakiyeti Amerikalı zenci boksör Joe Louis Alman Şmelinği birinci oravndda teknik nakavt edince her nedense pek çok kimse hayret etti, Hayretin sebebi şu olsa gerek: — Amerika sporuna zenciler şeref kazandırıyorlar. Berlin o olimpiyad koşularında bu, böyle oldu. Şimdi de, yeni dünya, eskiyi bir kara yumruk- la eziyor. Halbuki, Amerikalılar, zen- cilerden - onları linç edecek ve umu- mi yerlerine sokmıyacak derecede * nefret ediyorlar... Buna rağmen şe- reflerini paylaşıyorlar... Asıl şaşıla- cak şu ki, Amerikada bir avuç zenci var. Ya bütün Afrikanın içinde bir seçme yapıldıktan sonra, siyah ırk, beyazın karşısına, en mükemmel ev | lâdlarının » çelik ve atik adalelerile çıksa?... Demek?... Demek. İşte mühim nokta: — .. Demek siyah ırkın bir kıymeti var... Öyle ya: Spora kıymet alle- dilmiyor mu?... İnsanın spor saye sinde şu, şu, şu meziyetleri artar mış... Anlaşılıyor ki zencide bu kabi yetler hüdayi nabit!... Müthiş bir tenakuz ortasındayız: Ya sporun kıymeti yok, ya 'zenci- © nin kıymeti var! Çık işin içinden! Beşeriyet tarlasında renk renk güller açmıştır; Sarılar, kırmızılar, beyazlar... Çok eski zamanlarda Çinin mede- niyet sahasındaki feyizlerini biliyo- Tuz... Atlântiğin öte tarafında, Eris- tof Kolombun maceracu arkadaşları ve muakibleri pek kendi halinde, pek sakin, basit ve hakşinas bir kır- muzı medeniyet buldular... Gerçi bu, Aşılanmamış bir yabani gül bahçe- ine benziyordu... Bizimkiler onun içine girdiler... Kıymet bilmez haşarı Çocukların tarhları harab etmesi ka- bilinden o gülistanı tarümar etti- ler... Nihayet, malüm: Beyaz beşeriyet kırmızının topraklarını da ele geçir- dikten sonra muazzam bir medeni- yet yarattı... Ancak siyahlar?.. Bunlar hakkım da öyle bir şey söylenemez... Fakat Unutmayın ki bazı mahsuller ilkba- harda, bazıları da güzde hasad ve- rir.. Siyah güllerin yetişmesi de çi- çekçiliğin son devresine raslar... Fa- kat ne kadar makbuldür siyah gül- ler... Bilmem, benim kendi hesabıma, zenellere karşı büyük bir rahmü şef- 'katim-vardır. Evlerimizde barınan ağzı var, dili yok, munis, tatlı ma- madadıların tesiri mi acaba; onları Severim, zencilere acırım... Bu spor muvaffakıyetleri ve bilhassa bu mü- vaffakıyetlerinin, dırdığı çocukça sevinç karşısında mütehassis oldum. Joe Lowisin zafe- rine memnun olanların hep böyle düşündüklerini sanıyorum. Zencilerin müstakil devletleri yok; ıkça esaret o altmdalar; oradan atılırlar, buradan sürülürler.. Me deni mevcudiyetleri de yok.. Âlim, fazıl, edib yetiştirmiyorlar... Nazari- Yeler, onları hep yerin dibine batı- Tır... Tatbikatta parktan, trenden koğulurlar... Beyaz bir kızı sevseler, lânetleme olup darağacına çekilir. ler... Yegâne sevinçleri, kol ve bacak adalelerinin yaman olması... Bun- dan bir çocuk gururu duyuyorlar... Ve sahi: İyi koşmak, iyi döğüş mek... Çocuklara hâs muvaffakıyet- ler değil mi?... Bu ırk ta henüz çe- cuktur... Bü delikanlılığının Ve kemalinin feyzinden beşeriyet ailesini istifade ettirecek... Mürüvve- tini göreceğiz... (Wâ - NO) e —————— Sarıyerde otomobil kazasi Agob isminde birinin idaresindeki hususi otomobil Sarıyerden geçer ken madam Mardiğe çarparak yara- Yamıştır, Yaralı kadın hâstaneye kal- dırlmıştar. Vapurdan düştü Dün Köprüden Kadıköyüne giden Halep vapuru Salacak açıklarına Eeldiği bir sırada yolculardan B, Zeki Muvazanesini kaybederek denize düş- , Müş, boğulmak üzere iken kurtarıl- mi5, Haydarpaşa Nümune has üzerlerinde uyan- | | saylavı B, Muammer Eriş dün sabah Sinemada tenzilât Istanbul cihetinde ne kadar tenzilât yapılacak Sinema, tiyatro, gazino gibi eğlence yerlerinin ucuzlatılması hakkında Be- yoğlu kaymakamlığının yaptığı temas» ların neticelerini yazmıştık. Eminönü kaymakamlığı da kendi mıntakasındaki eğlence yerlerinin sa- hiplerile yaptığı temasın neticesini vilâyete bildirmiştir. Kaymakamlığın eğlence yerleri sahiplerile yaptığı an- laşmaya göre Eminönü mıntakasın- daki her sinema talebe ve mağaza ve- saire müessese çıraklarından yalnız on kuruş alacaklardır. Bundan başka cuma günleri saat 13 ve 14,5 da, pazar günleri de saat 11 ve 13 de olmak üze- re haftada dört sefer ucuz halk sine- maları yapılacaktır. Halka mahsus olan bugünlerde - mevki farkı olmak» sızın - yalniz 20 kuruş alınacaktır. Halk günlerinden gayri maline ve suarelerin de flatleri tesbit edilmiş- tir. Bülün büyük sinemalarda fiatler 15 ile 20, küçük sinemalarda da10-15 kuğuş arasında tesbit edilmiştir. Gazino, lokantalara gelince: bu gi- bi yerlerin bugünkü tarifelerinden yüzde on, meze fiatlerinden de yüzde | yirmi beş nisbetinde tenzilât yapılma» | sı kararlaştırılmıştır. Asfalt yol Belediye bazı binaların istim-. lâkine lüzum görüyor Geçenlerde münakasaya konulan 507 bin liralık asfalt yol projesinin tatbiki için şehrin bazı sahalarında bir takım binaların istimlâkine ihti- yaç görülmüştür. İsmetiye, Aynalı- çeşme caddelerindeki bazı ev ve apar- tımanlarla Bahçekapı ile Sultanha- | mam arasında ve Mısırçarşısı kapısı önünde bulunan bazı dükkânlar İs timlâk edilecek, bu suretle cadde bi- raz genişletilecektir. Bundan başka Yerebatan - Nuru- | osmaniye caddesinin Yerebatan mah- | zeni karşısında ve bir adacık teşkil eden binalar da kaldırılacaktır. Belö- diye, yol münakasası neticelenip te ihalesi yapılıncaya kadar İstimlâk edilecek bu binaların kaça mal ola- caklarını hesab edecektir. İş Bankası umum müdürü yarın Ankaraya dönüyor İş bankası umum müdürü, Ankara Ankaradan hrimize gelmiştir. B. Muammer Eriş pazar tatilini geçirmek üzere gelmiştir. Yarın Ankaraya dö- necektir. Neşriyat sergisi Harf inkılâbının onuncu yıldönü- mü münasebetile önümüzdeki kânu- nuevvelde bir neşriyat sergisi açılar cağı yazılmıştı. Şehrimizde bulunan Maarif Vekâleti neşriyat müdürü B. Faik Reşid harf Inkılâbındanberi ba- sılan eserleri tedkik etmek üzere Devlet matbaasında çalışmaktadır. B. Faik Reşid bu husustaki tedkika- tanı bitirmiştir. Sergide teşhir edile- cek eserlerden birer nümune alarak yarın Ankaraya götürecektir. Sarıyer ve Yeşilköyde ortaokullar Sarıyerde de bu sene bir orta mek- tep açılması kararlaştırılmıştı. Sari- yer halkı Maarif müdürlüğüne mürs- caat ederek Büyükderede Hasan pa- $a köşkü namile maruf binanın mek- tebe elverişli bulunduğunu bildirmiş» tir, Maarif idaresi Yeşilköydede bir orta mektep açmak niyetindedir. Mü- nasib görülen bir binayı kiralamak için teşebbüslerde bulunmuştur, Yazma fabrikasında iştial Sarıyerde yazma fabrikası sahibi Raşid, boya kazanı üzerinde çalış- makta iken bir iştial vukua gelmiş, onu söndürmeğe uğraşırken kendisi rerinden <800) A el mk ka AKŞAM Karilerimizin fikri Ankara pastahane işçileri fena şeraitle çalışıyorlar İş kanunu her sahada tatbik edilmeye başlandığı halde neden- se Ankara şekerci ve pastacıları işçileri bu kanundan istifade ede- miyorlar. Diyebilirim ki bu sanat işçileri kadar fazla çalışan görül- memişlir ve yoktur. Bizler yirmi dört saalin en aşağı on sekiz saa» Hni çalışmakla geçiriyoruz. Fakat ne fazla saat ücretimiz, ne hafta- da bir gün istirahat zamanımız var, Belediye doktorlarının gelip te işçiye: — Saçını kes! - diyecek derece- de dikkatli oldukları bu sırada ça- lışma şekillerine de dikkat eden bulunmamalı ma? Birçok yerlerde muntazam bir surette tatbik edilen İş kanunu ne- den Ankara gibi hükümet merke- zinde biz pastacılar ve şekerciler hakkında tatbik edilmiyor? Akşam: Ankara şekerci ve pas- tacılarının çalışma şeraitinde bo- zukluk olduğuna dair, evvelce de bir şikâyet mektubu yazmıştık. Bu hususa dikkati celbederiz. Heroin imalâthanesi Bekir ve Artin adında iki kişi daha yakalandı Arnavudküöyde bir köşkü heroin ve esrar imalâthanesi şekline soktuğu bir sırada emniyet kaçakçılık memür- ları tarafından cürmümeşhud halin- de yakalanan İbrahim Hakkı hakkın- daki tahkikat derinleştirilmek idi, Bu tahkikat neticesinde İbrahim Hakkı ile Bekir isminde birinin işti- raki olduğu ve Artin isminde diğer bir şahsın da kaçak maddelerin sev- Kıyat işile uğraştığı tesbit edilmiş, bunlar da yakalanmıştır. Her üç suç- lu dün geç vakit adliyeye teslim edil- mişlerdir. Sirkecide yeni bir vapur iskelesi yapılacak Sirkeci meydanının açılması ve bü adadaki binaların istimlâki için Na- fia Vekâletince yapılan proje şehirci- lik müfehassısı B. Prost tarafından da tasvib edilmiştir. Mütehassıs, Ve- kâletce yapılan projeyi şehrin nâzım | plânı esaslarına uygun bulmuştur. | Buradaki istimlâke ay başında baş- lanacaktır. Cami ve civarındaki bi- nalar kalktıktan sonra Sirkeci vapur iskelesi de yıktırılacak ve burada ye- ni tarzda mükemmel bir iskele yapı- lacaktır. İki otomobil çarpıştı Lütfinin idaresindeki otomobil ile, Beyoğlu Belediyesine aid hasta nak- liye otomobili İstiklâl caddesinde çarpışmışlar, otmbil hasara uğramış- tar; ŞEHİR HABERLERİ | larda bazı kayıkçıların ehliyetnamesi Otomobil kıza çarptı Şoför Cevadın idaresindeki 2754 numarali otomobil, Yoğurtçu parkin- da beş yaşında Semiha isminde bir kıza çarparak muhtelif yerlerinden yaralamıştır. Semiha Nümüne has- tanesine kaldırılmıştır, Terkos fabrikasının tevsii Şehre akıtılan su miktarını artır- mak üzere Terkos gölüne konacak makinelerin montajı için İngiltere den gelecek montörler çarşamba gü- nü şehrimize gelecekler ve perşembe gününden itibaren yeni makineyi kurmağa bâşlıyacaklardır, İlkmekteb hendese kitapları İlk mekteplerda okutulacak olan hendese kitaplarının talebenin sevi- yesine göre tadili lâzım geldiğinden yeni kitapların muhteviyalını ve esaslı hatlarinı tayin etmek üzere ya- rın ilk mektep muallimleri * Deniz kazaları Ehliyetnamesi ol- mıyanlara sandal kiralanmıyacak ve kayık kullanmak için mutlaka imtihan olarak ehiiyetname almak lâzımdır. Halbuki son zaman» olmıyanlara sandal ve kayık kirala” dıkları görülmüştür, Bilhassa Moda, Yedikule, Adalar, Samatya ve civar sahillerinde bu kayda riayet etmiyen sandalcılara çok tesadüf edilmiştir. Belediye, deniz kazalarından bir kıs- mının sandal kullanmakta ehliyeli olmıyanların sandal kullanmaların- dah ileri geldiğini göz önüne almıştır. Bu vaziyet karşımnda ehliyelnamesiz sandal kullananlarla Bandallarını ehliyetnamesi olmıyanlara kiralıyan- lar şiddetle cezalandırılacaklardır. Karışık zeytinyağları hakkında tedbir alınacak İktisad Vekfileti, piyasalarda mah- lüt zeytinyağı mikdarının çok arttığı- nı göz önüne alarak gerek evsaf İti- barile düşkün, gerek helita itibarile karışık olan bu yoğlar için ne gibi tedbirler alınması lâzım geldiğini Belediyeden sormuştur. Belediye, sıh- hate muzır zeytinyağları hakkında alınacak tedbirlere dair bir rapor ha- zırlıyarak Vekâlete gönderecektir. Şüpheli bir ölüm Bayan Hacerin cesedi morga kaldırıldı Karagümrük civarında oluran Ha» cer adında bir genç kız dün gece evin- de birdenbire hastalanmış ve ölmüştür. Ölüm vakası müddelumumiliğe bildi- rilmiştir. Adliye doktoru B. Enver Ka- ran tarafından yapılan muayenede Cesedin yüzünde ve vücüdünün bazı yerlerinde bir takım siyah lekeler gö- rülmüştür, Ölüm şüpheli görüldüğün- den hakiki sebebinin tesbiti için otop- si yapılmak üzere cesed morga kaldı- rılmıştır. Genç kızın ölümü etrafında müddelumumilik tahkikata devam ediyor. Belediyenin getirteceği otobüsler Belediyenin işletmek üzere Avru- padan getirimeğe karar verdiği oto- büsler için bir şariname hazırlan- mıştı, Fakat - evvelce yi | gibi - Ankarada İktisad Vekâleti Sa- isliği altında toplanan bir komisyon benzin yerine havagazı tazyiki ile otobüslerin işletilmesini tedkik etti- ğinden bu tedkikatın neticesi alının- caya kadar Belediye de şartı ikmal etmiyecektir. Ankarada verile- | cek karardan sonra alınacak otobüs- lerin cins ve nevi tesbit edilerek şart- name ilân edilecektir, Edebiyat fakültesinin son sömestr imtihanları Edebiyat fakültesinin son sömestr imtihanları yapılmış, fakat talebeden hiç biri mezuniyet hakkını kazanma- mıştır. Bu netice, senelerdenberi ilk defa vaki olmaktadır. Maamafih alâ- kadar zevat, muvaffak olamıyan ta- lebenin eylül nihayetinde yeni bir imtihana tâbi olacaklarını ileri süre- rek bu seferki imtihan neticelerinin henüz kati bir mahiyette olmadığını ileri sürmüşlerdir. Motörlü nakliye vasıtalarinin muayenesi Otobüs ve otombil gibi motörlü ka- ra nakliye vasıtalarınm senelik mü- Aayeneleri temmuza kalmıştır. Bele- diye, muayene tarzını değiştirmek ve aranacak evsafı derinleştirmek maksadile mevcut talimatnamede bazı tadilâta lüzum görmektedir. Talimatnamenin müuaddel şekli Vali B. Muhiddin Üstündağın Atina seya- hatinden sonra Dalmi encümende tedi) a Sahife 3 İSTANBUL HAYATI Su bardakları Devamlı sıcaklar, İstanbulda su ve şerbet satanların bardaklarım kasıp kavurmağa başladı. Güneş k- ıştıkça kiminin bardaklarının bek leri inceliyor, altları darlaşıyor, dip- leri kalınlaşıyor, acayip şekillerle ufalıyor. Bir çoğu da eriyip küçük dükçe küçülüyor. Nerede ise kahve fincanma dönecek. Güneş sıcağın- ceksiniz. Orasını bilmem. İnanmaz- sanız dikkat ediniz. Sucuların, şer betçilerin bundan iki ay evvel kul Jandıkları bardaklarla şimdikiler ara» sındaki büyük farkı göreceksiniz. Sebebine gelince; ben kendi fikrimi söyledim. Belki siz daha makul bir şekil bulabilirsiniz, Ancak, şunu da ilâve edeyim ki, bardakların küçülmesi fiatlere hiç bir tesir yapmıyor ha. Genç suyun bardağı kırk para; limonata, ayran ve sair şerbetler beş kuruş. Hatırım- da kaldığına göre belediye,'su işile