12 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 13

Reisicümhur Inönü dün Istanbulu şereflendirdi (Baştarafı 1 inci sahifede) Dahiliye Vekili B. Faik Öztrak tar rafından vilâyet hududunda istikbal edilen Milli Şef, Haydarpaşada tren- den indikten sonra karşılamağa ge- İenlerin birer birer ellerini sıkmış, beşuş bir çehre İle kendilerine iltifat etmiştir, Milli Şef, 10,15 de Suvat vapuruna | binmiştir. Suvat vapuru, rhtımdan ayrılmadan önce Mili Şef, Orgeneral Fahreddin Altaya sormuştur: — Manevraya ne vakit gidiyorsu- | nuz? Orgeneral, yarın (bugün) hareket - | edeceğini söyleyince (— Reisicümhur İsmet İnönü, şu arzuyu izhar etmiş. tir — Beni de orayâ götürün. Vapur, Haydarpaşa iskelesinden hareket ederken Mili Şefi, Kadıköy postasını yapan vapurdaki yolcular Me rıhtımı dolduran kalabalık bir halk kütlesi şiddetle alkışlamıştır. Suvat vapurunda Vapur, Dolmabahçeye müteveccihen hareket ettikten sonra Mili Şef, ne- kahat devresini geçirmekte bulunan Nafin Vekili general Ali Fuad Cebe- soya dönerek — Ne idi hastalığınız? sualin, sor- muş, general Ali Fuad: «— Paratifo idi, sonra sıtmaya çevirdi. Fakat şimdi çok İyiyim, MÜ- saadeniz olursa manevraya ogidece- iben, Nafia Vekili, O Reisi- Erzurum seyahati intibaa- iyle anlatmıştır: — Erzurum çok güzelleşti, değişti! Şimendifer İnşaatı 20 eylül. tecek. Fakat büyük trenlerin iş- esi 20 teşrinievveli bulacak. Mü- hattın küşad resmi. ğızn Nafia Vekilinin; izahatını o büyük bir dikkatle takip eden Relsicümhur İsmet İnönü, bir ara Samsun lima- nındaki vaziyeti sormuş, general Ali Fund Cebesoy, buna şu cevabı ver- miştir: — Samsunda mühim bir keşifte çok bulunduk, Amazonlar devrinde Sam- | sunda büyük bir mendirek yapmış- I Bakiye eserlerini bulduk. İçin- den blok halinde Laşlar çıktı. Bun- lardan mendirek inşaatında istifade edeceğiz. Taşların çıktığı ocağı da bulduk. Asırlarca sular altında kal- - İstanbul Belediyesi ilânları Köprü tamiratı için lüz bayaası açık ekslitmöye konulmuştur. | dıkları halde bozulmamaları şayanı dikkattir. Keşfettiğimiz taş ocağı sâ- yesinde mendireğin masrafının çok İ azalacağını tahmin ediyorum. Suvat vapuru Kızkulesi önlerine geldiği esnada, Reisicümhur, Maarif Vekili B. Hasan - Âli Yücele sormuş- tur; — Nasıl Trakya seyahatinden memnun musunuz? Maarif Vekili, MİWi Şefe, seyaha- | tinden memnun kaldığını, müsaade- leri olursa, Trakya manevralarına iştirak arzusunda bulunduğunu be- yan etmiştir. Bundan sonra Reisi- cümhur, Trakya manevraları ku- mandanı olan Orgeneral Fahreddin örüyorsunuz ya, bu sefer ka- i labahk geliyoruz. Bizi nerede barm- dıracaksınız? sualini sormuş, şu C€- vabı almıştır: — Edimede paşam, — Kâfi yeriniz var mı? — Hazırlıklıyız. naşmak üzere ikön, Reisicümhur, Denizyolları umum müdürü B, İbra- him Kemal Bayborayı nezdlerine ça- ğırarak şu suali sormuştur: — Yollarda vapurlarınız var mı? — Kadeş yoldadır. Tırhanın da tecrübeleri yapıldı. Muvafık görüldü. Mukavele mucibince saatte 19,5 mil yapmasi lâzım gelirken ferah ferah 15 mil yapıyor. Doğuda hazırdır. Egemen hazır gibidir. Arkasından Savaşı indirecekler. Heyeti Vekile kararı ile Doğluyu tesellüm etmiş bu- lunuyoruz. Almanyadaki ogemilerin hepsi, bir iki ay zarfında limanımıza gelecektir. Ş — 5000 tonluklar da geliyor mu? — Evet geliyor. Dolmabahçede Suvat vapuru, 10,30 da Dolmabah- çe rıhtımına yanaşmış, Reisicümhur ile refikaları rıhtıma çıkarak saray- duki dairelerine çekilmişlerdir. Rei- siedmhurumuza bu seyahatinde, Ha- rielye Vekili B. Şükrü Saracoğlu ile fahri yaveri Şarki Erdün Emiri Ab- dullahın oğlu prens Naif refakat et- mekte idi. Apartıman sahipleri Boş deirelerinize hemen iyi kiracı bulmak için «Akşam»sin KÜÇÜK İLÂNLARINdan isti fade ediniz. uu olan köşebend vesair demir malzemenin mü- İhale 14/8/939 pazartesi günü saat encümende yapılacaklır. Muhammen bedeli 1605 lira 25 kuruş ve vin; 135 lira 40 kuruştur, Şartnamesi fen işleri müdürlüğünden bedel. | siz olarak verilir, Taliplerin İlk teminatı makbuz veya mektuplarile ihale günü muayyen saatte daimi evcümende bulunmaları, İlk Muhammen teminat bedeli 220,65. 2942.00 Köprü tamiratında kullanılmak üzere alınacak kum, | çakıl ve tâş ya,s0 (5744) A 1300,00 Darülaceze için alınacak 500 metre Ab kumaş Muhammen bedellerile ilk teminat mikdarları yukarda yazılı işler 2490 numaralı kanunun 43 üncü maddesine tevfikan temdiden açık eksiltmeye çıkarılmıştır. İhale 23/8/939 çarşamba günü saat 14 de daimi encümende ya- Pılacaktır, Şartnameler zabıt ve Muamele müdürlüğü kaleminde görülebilir. Taliplerin ilk teminat makbuz veya mektuplarile ihale günü muayyen saatte daimi encümende bulunmaları, (6202) Sultanahmet Bölge Sanat okulu arttırma ve eksiltme komisyonu başkanlığından Cinsi 'Mikdarı M. Fiyat Li Ku Elektrik 341 30 Malzemesi 99 kalem Eksiltmenin T. G8. İk'T. Şekil Lü Ku 21/8/939 pazartesi (o 258 15 açık saat, 14 Sivas bölge Sanst Okulu için satın alınacak olan 99 kalem ınultelif elek- tik malzemesi şarinameleri dairesinde eksiltmeye konulmuştur. İ — Eksiltme Cağaloğlunda Yüksek mektepler muhasebeciliği binasında Bonie komsiyonda yapılacaktır, “Ksiltme şekil gün ve seati muhammen fiatı ve muvakkat teminat miktarı Yukarıda gösterilmiştir. 3 — İstekliler ticaret oda nn 1939 yılı vesikasını ibraza mecburdurlar. Vekületen girecekler ımusaddak vekâletnamelerini ve şirket namına girecek ler de 2490 No. lı kanundaki vecalki ibraza mecburdurlar. 4 — 99 kalem malzemenin cinsi miktar ve evsafı mektepte mevcut şart, namelerinde yazılmıştır. İstekiiler Mektebe müracaatla şartname alabilir, Vapur, Dolmabahçe rıhtımına ya- | | dukları bir yerde asla harb olmıya- AKŞAM Harb bazan hâdiselerin . oyuncağı oluverir... (Baştarafı 1 inci sahifede) Bu meselede - bizi alâkadar eden tek nokta, Dantzig kavgasının Avru- pa sulhüne tesir derecesidir. Zira, herkes biliyor ki bu yüzden Polonya ile Almanya arasında harb olursa fe- Wiket ateşinin bütün Avrupaya sira- yet etmemesi güçtür. Dantzig için harb olacak mı? Aylardanberi dünyanın zihnini iş- gal eden bu suale Försterin nutku ne şifa verici, ne de telâş ettirici bir ce- vab teşkil etmiyor. Söylediği şeyler yeni değildir: Dantzig almandır. Hit- ler Daniziği kurtaracaktır, yakında Almanyaya iltihak edeceğiz... Öyle anlaşılıyor ki Dantzig halkı. nın hep birden Almanyaya iltihak kararı vermeleri bu teşebbüsün ilk merhalesi olacaktır. Son zamanlarda Dantzig şehrine, türlü vesilelerle bir çok silâhlı alman sokuldu. Polonya- nın her hangi cebri hareketine Dant- zig şehri halkı, kendiliğinden muka- xemet göstermek İsteyecek, ve niha- yet, bir alman Kitlesinin sadece Al- manyaya iltihak arzusu bu halkın Polonya orduları tarafından vurul- masına sebep olamıyacağı için Alman- ya işe politika cephesinden müdahale ederek, müzâkere kapısı -açacak.. Alman ordularının sıri Dant>ig şehri için Polonyaya tecavüz edemi- yeceklerini sanıyoruz. Çünkü, evvel- ce de yazdığımız gibi, milli dâva ba- kımından umduğundan fazlasını en kolay şekilde elde etmiş olan Alman- yanın Danizig şehri yüzünden âkibeti meçhul bir maceraya atılması imkâ- nı insan aklına sığmaz. Diğer taraftan, Förster, Dantzigde! bu nutkunu Söyleyip nümayişler yapılırken alman orduları başku- mandanı göneral Brauchitseh, Al manyanın bütün silâh fabrikaları ilerine radyo ile verileni nutkunda şu cümleyi söylüyor: «Hitlerin en yakın bir arkadaşı sifatile sizl mü- sım üzerine temin ederim ki Hitler bir almanın hayatını «sia | hiffetle tehlikeye sürüklemiyecektir.» Romadan gelen haberler İtalyada da Dantzig meselesi için harb olmi- yacağı kanâati mevcud olduğunu gösteriyor. Fakat bütün bunlar demek değil- dir ki iki taraf ordularının bir barıt fıçısı yanında karşı karşıya bulun- caktır! İki tarafın, hattâ bütün dün- yanın arzusuna rağmen, Dantzigde gayri ihtiyari bir kıvılam, ansızın büyük yangını tutuşturabilir. Böyle bir tehlikeye muhakkak surette en- | gel olacak serinkanlılık, yazık ki git- gide kayboluyor. Zaman olur ki harb, Şuurlu insanların İsteğine bağlı kal- maktan ziyade kör hâdiselerin oyun- cağı haline girer. İşte bu zamanları yaşıyoruz. Necmeddin Sadak Kızılay balosu Büyükada Anadolu klü- bü bahçesinde verilecektir Her sene verilmesi mutad olan Kızılay balosunun bu #enc de İstanbul valisi #ayın B. LÜİİ Kirdarın himayelerinde 1/8/939 cumartesi günü akşamı Ana- dolu klübü Büyükada şubesinde veril mesi tekarrür etmiştir. Balonun mükcınmeliyetine heyeti ter- tabiyece son derece çalışılmaktadır. Da- vetlilerin hoş bir gece geçirmeleri için Şehir tiyatrosu o komedi kısmı tara- fından (Bir Muhasebeci Aranıyor) ko- medisi tetnsil edilecektir. Felâketzedelere, yoksullara daima gef- kat kollarını açan Kızılayın bu bülosu- na iştirek etmek suretile hem bu hayır müessesesine yardım edilmiş ve hem de pek güzel ve zevkli bir gece geçirilmiş olacaktir. Doyce Orrent Bank Dresdner Bank Şubesi Merkezi: Berlin Türkiyede Şubeleri : İstanbul (Galata) Deposu: Tütün Gümrük İzmir Harp tehlikesi (Baş tarafı 1 inel sahifede) darlıktan vâzgeçirmek olan Alman propagandasının esas fikirlerini, bir az daha şiddetli bir tarzda yeniden bildirmiştir. Diğer taraftan, gerginlik, eskisi kadar vahim devam ediyor: Danzi- gin yeniden askerileştirilmesi işleri pek yakında sona erecektir. Vistül üzerindeki yeni köprünün 15 ağus- tosta açılışı, bu faaliyet sahasında mühim bir merhale teşkli edecektir. Ayni zamanda temizlem: işine de devam olunmaktadır: Son 28 manlarda beş yüz kadar «sulkasdçi> Berline gönderilmiştir. Bunların Ber- nde muhakemesi bitirilmiş ve ba- msi idam dahi edilmiştir. Varşova 11 (A.A.) — Polonya ge- gebelerinin Danzigden aldıkları ha berlere göre, Danzig'de bir suikasd teşebbüsü meydana çıkarılmış ve ezcümle on kadar polis memuru da tevkif olunmuştur. Vaziyet harbi muhik gösterecek hal alırsa Hidepark 11 (A.A.) — Reisicümhur Roosevelt gazetecilere yaptığı beyâ&- natta, Avrupa veya Uzak Şarkta va- ziyet bir harbi muhik gösterecek de. recede buhranlı bir bal alırsa parlâ- mentoyu fevkalâde toplantıya çağıra- cağını ve bitaraflık kanunun tadilini isteyeceğini söylemiştir. Reisicümhur, Amerikanın cidden bitaraf kalmasını, yani hukuku düvel kaidelerine kabil olduğu kadar yakın bir siyaset takib eylemesini istediğini söylemiştir. Polonya hududunda bir hadise Varşova 11 (A-A.) — Resmen bil dirildiğine göre, Şimali Silezya hudu- dunda Rodolslionska'da bir bâdise vuku gelmiştir. Polonya hududunu geçen Üç şa- hıs, bir Polonyalı hudut muhafızı- na hücum etmiştir. Mücadele esma» sında hudut muhafızı yere düşmüş, muhafız silâhını muhafaza için uğ- raşırken tüfek patlamış ve müteca- vizlerden birisi derhal ölmüştür. Gü. rültü üzerine diğer hudut muhafız- Jarı da vaka mahalline koşmuşlardır. Bunun üzerine mütecavizlerden sağ kalan ikisi Alman arazisine iltica et- miştir. Vaka mahallinde mütecaviz. lere alt on bir tabanca bulunmuştur. Fransız gazetelerinin mütalâaları Paris ll — Gazeteler, Förster'in nutkunun büyük bir ehemmiyeti halz olmadığını yazıyorlar. Petit Pa- rislen diyor ki: «Förster, nazilerin alıştığımız nutuklarından birini söy- ledi. Bu nutuk Varşovada büyük bir sükünetle karşılandı. Esasen Polon- ya, buhranın iptidasındanberi şaya- nı hayret bir soğukkanlılık göster. mektedir.» Petit Journal diyor ki: «Bir korku havası yaratmak isteniyor, Fakat bu nutuklar kimseyi korkutamaz.» Figaro gazetesi de son nutukla âsa- iğini yazıyor. Ecxelsior diyor ki: «Förster, Hitler tarafından dikte edilen bir nutuk irad etti, Bu nutuk Almanyanın te reddüdünü ve sıkıntılı bir vaziyet içinde bulunduğunu gösteriyor, Hit. ler ağlebi ihtimal düşünmek için vakit birakmak istemiştir.» Journal diyor ki: «Hitler kati ka- rür vermezden evvel dünyanın dü. şüncesini anlamak istiyor. Fakat dünya kendisine cevap vermiştir; Artık yeni bir Münih olamaz; Epogue gazetesi diyor ki: «Ayus- turya, Çekoslovakya ve Memel için olan hareketlerin tekerrürüne şahit oluyoruz, Försterin sözleri Seiss İn- guart, Henlein ve Neumannın sözle- rine benziyor. Bugün bir şeyi güz önünde bulundurmalıdır: Danzigin ilhakı için mücadeleye başlanmış- tır» Polonya mahafili ne diyor? Varşova 11 (A.A.) — B. Förster'in nutku, Polonya siyasi mahfillerinde fazla alâka uyandırmamıştır. Bu malh- filler, B. Förster'in resmi bir sıfatı bulunmadığını tebarüz ettirmekte ve diğer taraftan da Polonyayı bu- günkü vaziyetin müsebbibi gibi gös- termek bahsindeki gayretlerin hiç kimseyi oOikna eyliyemiyeceğinden emin bulunduklarını söylemektedir. B, Förster'in nutkunda Almanya. T nın şark'hudutlarının umumi man. | | zarasına yapılan telmihleri kaydeden Polonya siyasi mahfilleri, bu telmih. lerin birer itiraf teşkil ettiğini, Al. manyanın hakiki plânının ortaya çıkmakta olduğunu ve Danzigin Ak manyaya dönmesi talebinin yerini yeni yeni taleplere terkedeceğini müşahede eylemektedir. Amerika gazeteleri ne diyorlar? ği Nevyork 11 (A.A.) — Förster'in nuts ku hakkinda tefsirlerde bulunan $â- bah gazeteleri bu nutkun vaziyette bir değişiklik husule getirmediğini ve buhranı “teşdid etmiyerek vaziyeti | halledilmiyecek bir şekle getirmek | üzere hesâb edildiğini yazmaktadır. Jar, Nevyork-Times gazetesi, bilhassa © Ciano - von Ribbentrop ülâkatile | meşgul olmakta ve Almanyanın Dan- zigden başka bir yerde bir darbe in- dirmesi muhtemel bulunduğunu Hğ- ve eylemektedir. Bu gazete, Almanyanın genişleme. si için Macaristanın, İtalyanın ve Yugoslavyanın bir harbe mağlüb olmaları kâfi geldiğini kay. detmektedir. . Nevyork-Times, bugün yalnız bir. Jeşmiş olan ve yeni bir taarruza karşı silâhlanan devletlerde değil, mihver içinde bile Hitlerin maksadlarına mü» kavemet arzusunun kuvretlediğini iddia eylemektedir, RED AE BULMAÇAMIZ 1 — Çürük olmıyan Kapı, 2 — Ceğire - Zıd. 3 — Demirden akçe dolabı. 4 — Dünyanın beş kıtasından biri 5 — Üstünde hokka, kalem ve kâiğd bulunur. ai $ — Tersi hafriyat demektir, 7 — Kemale ermedi. | 8 — Dolanmaktan emir - Yaydan fre layan, yg 9 — Kaba bir nevi kumaş - Başına «Se fi gelirse sorgu olur - Güzel mpat, 10 — Kökulu bir ot - Bir erkek ismi, Yukardan aşağı: 1 — Doğru yoldan değil 2 — Vaad - Çadır. 3 — Kin taşıyan. 4 — Bal yapar parasız satar - Nota, 5 — Yasak olan sevgi. Â $ — Beki bir Türk reisi - Asmaktam emir, " — Para dolabında yer kalmamış. 8 — Başına «Ş» gelirse lhtife olur - Nevale. v 9 — Temiz değil - Başma «A> gelirse sopa olur - Tehassür edatı, 10 — Isırılmış yer. Geçen bulmacamızın hall Soldan sağa: 1 — Meksika, Aş, 2 — İkaiharik, Lâhza, Ateş, 4 — İbretamiz, 5 — Tam, 6 — Ermeni, Ama, 7 — Arinadan, 8 — Niyabet, 9 — En, Malatya, 10 — EK, Zık, Ey, ğ Yukardan aşağı: i 1 — Milimetre, 2 — Ekâbir, Ne, 3 Kahraman, 4 — Sizederim, 5 — İhat, yaz, & — Ka, Atinalı, 7 — Arama, 8 — İtimadet, 9 — Akez, Matye, 10 Zan, Ay. . tehidesi, Brezilya, Şili, Uruguay, Arjantin, Peru, Ekvatör ve Kolumbiyada Atilyasyonlar İSTANBUL ŞUBE MERKEZİ Galat> Voyvoda caddesi Karaköy palas! Tel, 44B4L 2/3/4/5) Şehir dahilindeki acenteler: İstanbulda: Alalemciyan hanımda “Telet, 22900 /3/11/12/15 Beyoğ- Bunda: İstiklâl caddesi Telef, 41046 İZMİRDE ŞUBE 4