1 Nisan 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
Sahife 10 Churchill'in nutku her tarafta alâka uyandırdı (Bas tarafı 1 nci sahifede) tüccar vapurlarını korsanca batırır. ken buna seyirci kalınamaz. Sunday Times diyor ki: «Perşembe günü toplanan yüksek harp meclisin- de alınan kararların ehemmiyeti şim- di anlaşılıyor. Meclis, galibiyeti te- min İçin alınacak tedbirleri görüş müştür. Bunlardan biri ablokanın giddetlendirilmesidir. e Almanyanın, Norveçin Narvik limanı vasıtasile yaptığı nakliyat mühim surette bal- #alanmıştır. Bunun tamamen durdu- rTulması lâzımdır.» Londra gazeteleri İsveçten Alman- yaya'demir cevheri “sevkine büytük darbe vurulduğunu yâzıyorlar. Bu sene yapılan sevkıyât geçen senenin dörtte biri kadardır.*Şimalden başka diğe: yerlerde de abloka şiddetlendi- rilecektir. «Sovyetler kendi menfaatle- rini korumaya çalışıyorlar» Londra 31 (A.A) — Londra siyasi mahfillerindeki kanaata göre, Mo- lotof nutkunda Sovyet siyasetinin her hangi bir değişikliğinden bahsetme- diğinden bu nutuk İngilterede hiç bir Aksülâmel tevlid etmiyecektir. Bu nutkun, Almanyayı da pek müs- terih kılmadığı mütalâası yürütülü- yor. Berlin - Moskove arasında el bir- liği fikri, kati surette terkedilmiş gö- rünmektedir. Bu fikir ne Romada, ne de Berlinde hoşa gitmemiştir, Molotof, müttefikleri, Finlândiyaya yardım ettiklerinden dolayı muaâhaze ederken, Mannerheim hattının, Sov- yetler için daimi bir tehdid olduğunu söylemiştir. Bundan dolayı bu hattın plânını yapan ve inşâatını idare eden, silâhlarını veren Almanları muhaha- ze etmesi lâzım geliyordu. Londrada, nutkun en mühim kıs- mı, Almanya ile Romanya arasındaki ticaretten” bahseden fıkraları olduğu söylenmektedir. Molotof bu ticaretin, Sovyetlerle Almanlar arasındaki tica- retten daha ehemmiyetli olduğunu söylediğine göre, hazırlanmakta olan projenin mahiyetini anlamak kolay- dır. Molotof, Sovyetlerle Almanlar ar&- sındaki dostluktan hiç bahselmemiş- tir. Fakat bundan, Sovyetlerin siya- seti değişeceği münasını çıkarmama- lıdır. Nutuktan çıkanlağak hüküm, Sovyetlerin her şeyden evvel, kendi menfaatlerini korumak istedikleridir. Nutuk Almanyada hayret uyandırdı z Amsterdam 31 (A.A) Havas ajansı bildiriyor: Molotof'ur nutku, Alman siyasi mahfillerinin gösterdik- leri zahiri memnuniyete rağmen, ih- tirazla, hattâ hayretle karşılanmıştır. Gareteler, yalnız-kısa bir külâsa neş- retmekte ve tefsirden tevakki etmek- tedirler. Nutkun İtalyadan bahis olan fırkalert, hiç bir tarafta intişar etme- miştir. Berlinden Telegraf gazetesine yazıl. dığına göre, nuluktan istihraç edilen en kuvvetli hüküm, Rusyanın asl kedefi, Avrupa entrikaların haricin- de kalmak, binaenaleyh, hâlen AK manya ile müttefiklerin arasını açan harpte, bitaraflığını muhafaza etmek olduğu Merkezindedir. Bu gazete, Molotof'un nutku, Almanyanın yeni diplomatik taarruzunün nihayetine mi işaret olduğu sualini sormakta ve bu hususta bir söz söylemenin mev- simsiz olduğunu ilâve etmektedir, Molotofun nutku ve Fransız gazeteleri Paris 31 — Bütün Paris gazeteleri B. Mölotofun nutku hnkkında maka- Jeler heşrediyorlar. Excelslor gazetesi yazdığı makalede diyor ki: «Nutkun yegâne enteresan tarafı, müttefikle- rin Yakın Şarklaki faaliyetlerinden bahsile Sövyet Rusyanin müttefikle- re yolu kesmeğe hazır olduğunu haber veren kısımdır. Yalniz bu tehdid bir Alman - Sovyet Rusya anlaşması ol. duğunu isbat etmeğe Kâfidir. Bitaraf- Iığa ve bu kabil diğer sözlere gelince, müttefikler, bitaraflar ve bütün dün- ya bu kabil beyanalın ne derece kiy- meti olduğunu bilir. Sovyet Rusya Almanyanın müzaheretile Polonyayı parçaladı, Finlândiyadan bazı kı- sımlar kopardı. Bugün Besarabya üzerine atılmak için müsait zamanı bekliyor. » Gene bu gâzete diyor ki: «Moloto- fun Besarabya ve Romanyanın dahi- Ji ve harici politikası hakkındaki ba- m imaları Sovyetlerin hakiki “ema yülleri hakkında endişe uyandırmış- tır. Moskova, Balkanları Almanya ve İtalya ile nüfuz mıntakasına, taksim etmek istemiyor, çünkü şimalde ok duğu gibi bir gün buradan yalnız ba- şma istifade etmeyi ümid ediyor, Mo- lotofun ilân ottiği bitaraflık muvak- kattır» Figaro gazetesi: «Sovyet Rusya ile Almanya uzun müddet komşu kalır- Jarsa bir gün harbedecekleri muhak- kaktır. Fakat bugün aralarında tesa- nüd vardır; diyor, Palit Joumal diyor ki: «Molotofun nufku, Sofyadan başka her tarafta ihtirazla karşılanmışlır. Bulgaristan son anlaşmalarla Sovyetlere imtiyazlı bir mevki vermiştir. Sovyetler burada bir harekete (kalkışıcak olurlarsa müttefikler müdahaleye hazırdırlar, Balkan tesanüdünün de Şimal dev- İetleri arasındaki tesanüde benzeme- diğini unutmamak lâzımdır.» Populaire ne diyor? Paris 31 — Populsire gazetesi Mo- lotofun nutku hakkında diyor ki: «Molotofun nutku Londrada, Ak manya İle Sovyet Rusya münaseba- tında soğukluk mevcut olduğu süre tinde tefsir edilmiştir. Fikrimizce bu telâkki doğru değildir. bugünkü vaziyette, Sovyet Rusya ile bozuşmak işine gelmez. Almanya Sovyet Rusyanın zahiri bir bitaraflık muhafaza etmesini istiyor, Sovyetler harbe girerlerse Almanya bu memleketten hiç birşey alamaz. Diğer taraftan Sovyet Rusyanm politikraı da şu üç esasa İstinad edi- yor: 1 — Almanya ile harbe girmeklen çekinmek, 2 — Kabil olduğu kadar uzun müd- det harbden hariç kalmak, 3 — Harbden âzami istifade temin etmek, müs&id zamanı gelince asgari gayretle âzami surette emellerini tat- min etmeğe çalışmak. Molotof, Rus - Rümen münâsebâ- tının ne şekilde olduğunu gizlemiyor. | Senelerdenberi İlk defa olarak Besa- rabyadan bahsediyor. Bu, Romanya- ya karşı bir tahrik nutkudur.» Molotofun nutku ve Rumen gazeteleri Bükreş 3i (A.A.) — Bütün Roman- ya gazeteleri, Molotofun nutkunu neşretmekte ve Sovyetler Birliğinin sulh ve bitaraflık arzusunu ifade eden fıkrayı tebarüz ettirmektedirler, Bu- nunla beraber aynı gazeteler, Sovyet hariciye komiserinin, Sovyetler Birli- ğile Romanya arasında bir ademi te- cavüz paktı mevcud olmadığı hakkın- daki sözlerini hayretle karşılıyorlar, Timpul gâzetösine göre, merkie konulan Briand - Kellogg paktı ve mütearrızın tarifine dair olan Lon- dra mukavelesi, iki cepheli bir mahi- yet taşımamakla beraber, ademi te- cavüz tenhhüdleri teşkil etmektedir. Butenko hakkında da aynı hayret gösterilmekte ve Bütenko'nun ortada iz birakmadan kaybolmadığı, belki, hariç memlekete gitmek üzere mev- kiini terkettiği, gittiği yerde de mat- buata beyanatta bulunduğu söylen mektedir. Macar gazetelerinin mütalâaları Budapeşte 3 — Molotolun nutku hakkında buradaki mütalâa şudur: Sovye& Rusya bitaraflıktan bühset- mekle beraber hududları garanti et- miyor. Nutuk mutedildir, fakat istik- bal hakkındaki niyetleri gösterme- mektedir. Yarı resmi Macar Uşag ga- 2etesi «Fin harbinden sonra, Sovyetler dahili kuvvetlerini tensik etmeğe ça- lışıyorlar» diyor. Bulgarlar memnun Sofya 31 (A.A.) — Sovyetler Büirli- ğinin bitaraflık siyasetine devam ede- ceğini söyleyen Molotof'un beyanatı, Bulgaristanda büyük bir memnuni- yetle karşılanmıştır. Bu suretle Bal- kanlarda harbin önüne geçilmiş ola- cağı ümid ediliyor, Almanyanın, | Çünkü | ME 2. 1 Nisa 1940 Berlin, Roma, Moskova üçlüsü . .. yes mümkün müdür? (Baş tarafı 1 inci sahifede) ile Slavlık gibi Avrupanın şarkında ve ortasında daima çarpışmaya mah- küm iki zıt menfaab ve istiylâ selinin, tarihin Basit bir cilvesile barışmaları mümkün olsaydı dünya çoktan düze- Tirdi! Almanya ile İtalya arasında ciddi ve hakiki bir menfaat birliği var mı? Kuvvet ve tehakküm politikasının revaçta olduğu zamanlar büyük ala- Yişle ilân edilen Roma - Berlin mih- verinin sadece bir tehdid vasıtası ol- duğu pek çabuk meydana çıktı. İtalya, Hitlerin gürültüleri karşısında sessiz ve zayıf duran Fransa ile İngiltereye söz. geçireceğini ve kendi isteklerini Almanyanın kudretine dayanarak €- de edebileceğini umuyordu. Halbuki Hitlerin ilk işi, İtalyanın Orta Ayru- pâdaki nüfuzunu baltalamak oldu. | Bir vakitler Avusturyanın istiklâlini müdafaa için İtalya, Brenner hudu- duna ordular yığmıştı Almanya, Avusturyayı ansızın İlhek edince, İtalya, hem Tuna'da tesise çalıştığı siyasi, iktisadi hâkimiyeti elden kâ- çırdı, hem de pek sevmediği çok kuv- vetli bir dostun kapıya dayandığını görerek ürktü. i İ Polonyanın parçalanması da İtal yanın hiç hoşuna gitmedi. Zira, İtal. ya, Polonya ile sıkı dostluğuna daya- narak Rusya - Almanya arasında $İ- yasi müvazene rolü oynuyor, Polonya üzerindeki tesirini bazen Fransaya, bazen Almanyaya satıyordu. Bugün, İtalyanın Orta Avrupada sözünü ge- çirebildiği bir tek devlet kalmıştır: Macaristan. O da, kuvvetli bir Alman- yanın şikârı olmaya mahkümdur. O derecede ki İtalya, bütün gayretini, Macaristunla Balkanlarda . edinmek istediği nüfuzu Almanyadan kurtar- maya sarfediyor. Bunda muvaffak ol- muş görünüyorsa, sebebi, Almanyanın zaten şimdilik Balkanlara sarkacak halde olmamasıdır. İtalya, Avustur- yayı, Çekoslovakya ve Polonyayı il hak etmemiş bir Almanya ile aynı ! menfaatleri güdebilirdi. Fakat bugün artık yolları ayrılmıştır. Bundan do- layıdır ki Almanya için hayat momat meselesi olan bir harpte İtalya yerin- den kımıldanmıyor ve kendisine en iyi fırsat zamanını kolluyor. Şunu da unutmamalıdır ki Roma - Berlin mih- verinin en kuvvetli bağı düşmanlığı idi. Almanya, kendi men- faati için bu bağı kopardı, Sovyetlerle birleşti. İtalya bunu affedemez, Şimdi ! “Almanya, sağ elini birine, sol elini ötekine verdiği iki düşmanı, gene ken- di menfaati namına, birleştirmek is- tiyor. İtalya ile Sövyet Rusya anlaşa- bilirler mi? İtalya, müttefiki Almanyanın dos- a olmasına rağmen, komünistlik aleyhindeki sözünde ısrar ediyor, Fa- kat, sözünden dönmesi imkânsız de- gildir. Elverir ki bu birleşme kendisi- ne müspet menfaatler temin etsin. İtalya, Sovyetlerle anlaşırsa ne ka- zanır? Bu iki memleket arasında müşterek siyasi ve askeri faaliyet sahası olarak yalnız Balkanlar vardır. Italya, Bal kanlar nüfuzunu böl keseden © ka- dar kendine ayırmış görünüyor, Sov- yetlerin sadece Rumanya üzerinde bile bir tazyık yapmasında o derece kuşkularıyor ki bu muhtemel müş. terek faaliyet sahasi iki devlei bir- leştirmeye değil, tamamen ayırmaya kâfi geliyor. Almanyanın bütün taz- | yıklarnına rağmen, İtalya Balkanları Sovyellerle paylaşmaya razı değildir. Bunun içindir ki tek mahmisi Maca- ristan üzerinde bütün nüfuzunu kul- lanarak Rumanya ile ihtilâfını sonra- ya bıraklırmıştır. Siyasi hadiseler gözden geçirilince Roma - Berlin - Moskova üçlüsünün pek kolay olmadığı anlaşılıyor. Çün- kü birbirine zıt menfastleri geçici vu- Kuatla, birleştirmeye imkân yoktur. Esasen, Roma, bu teşebbüs hâberleri- nin bir masaj olduğunu ilân etti. Mo- lotof, Sovyet Rusyanın harbe karış- muıyacağını söyledi, Böyle bir anlaşma temamen imkân- sız değildir. Bunun için bir şart var: Almanyanın galebe çalması... O z&- man bütün firsat bekleyenlef, şimdi ne kadar çekingen olsalar, kolay pay kapmak için kuvvetli dostun etrafın- da hemen birleşiverirler, «Huda gös- termesin âsârı izmihlâi bir yerde!» Necmeddin Sadak komünizm ! Vâzfe mikdar LK. 4 50 Üsküdar Fatmahatun camli 4 50 < Erenköy Galip: paşa camii Yukarıda yazılı hizmetler için 17/4/940 yapılasağından isteklilerin Kadıköy imamlığı müessinliği çarşamba günü sani 14-de müsabaka imti- Vakıflar müdürlüğüne müracaatları. Nafıa Vekâletinden: 2474/940 tarihinde çarşamba günü saat 11 de Ankarada Naf'a Vekâleti binası içinde malzeme müdürlüğü odasında toplanan malseme eksiltme komisyonunda 3630 İngiliz lirasi muhammen bedelli İstanbulda Cif teslim şartile 20 adet bitüm feshin kazasının Kapalı zarf vsulile eksiltmesi yapılacaktır. Eksiltme şartnamesi ve teferruatı bedelsiz olarak malzeme nabilir, Muvakkat teminat eksiltme günündeki müdürlüğünden ah- kur üzerinden Türk parasına tahvil edilmiş olarak 2490 sayılı Kanunun 18 “ei maddesine göre hesap edilerek verilecektir. İsteklilerin tekli! mektuplarını muvakkat teminat ve şartnamesinde yazlı vesika larla birlikte aynı gün sent 10 a kadar mezkür komisyona makbuz mukabilinde ver- ineleri lâzımdır. (1683) 41005) İstanbul mıntaka ticaretmüdürlüğünden Hatay, Samsun, ve İzmir mıntaka Ticaret müdürlükleri için on kalemden ibaret ve muhtelif ebadda hassas dök tıların alınması eksiltmeye konulmuştur. #kslitme 15/4/9040 terihine tesadüf eden pazartesi günü saat 10 da İstanbul Mıntaka "Ticaret müdürlüğünde müteşekkil satınalma komsiyonunda yapılacaktır. 14820 sayılı heyeti vekile #ararına iktiran eden ölçüler nizamnamesi ahkâmına $9- kil ve ayar bakımından muvafık olmak suretile imal ve teslim edilecek tartılar yaptirı- lacaktır. 'Talıp olanların muvakkat teminat paralarını yatırmak ve bu hususta izahat almak İ üzere İstanbul nuntaka tcaret müdürlüğüne müracaatları ilân olunur. OSMANLI (2408) 23 BANKASI TURK ANONİM ŞİRKETİ TESİS TARIMI 1863 Statüleri ve Türkiye Cümhuriyeti ile münakit mukavelenamesi" 2292 Numaralı 101611933 tarihli kanunla tasdik edilmiştir (24/6/1933 tarihli 2435 ı ———— Sermayesi : ihtiyat akçesi: Numaralı Resmi Gazete) 10.000.000 ingiliz Lirası 1.250.000 ingiliz Lirası Türkiyenin başlıca Şehirlerinde PARİS, MARSİLVA ve NİS'de LONDRA ve MANÇESTER'de MISIR, KIBRIS, YUNANİSTAN, İRAN, IRAK, FİLİSTİN ve MAVERAYI ERDÜN'de Merkez ve Subeleri VUGOSLAVVA, RUMANVA, VUNANİSTAN, SURİVE, LÜBNAN / Filyalleri ve bütün Dünvada Acenta ve Muhabirleri vardır — —— — Her nevi Banka Muameleleri yapar Hesabı cari ve mevduat hesapları küşadı. Ticari krediler ve vesaikli krediler küşadı Türkiye ve Ecnebi memleketler Borsa emirleri. üzerine kc-*'e seneda! iskontosu Esham ve tahwlât, altın ve emlaa üzerine avans. Şenedat tahsilât ve saire En yüksek emniyet şartlarını haiz kiralık Kasalar Servisi vardır. Piyasanın en müsait şartlarile (kumbaralı veya kumbarasız ) tasarruf hesapları açılır. Üsküdar Halkevinin kır koşusu Ünküdar Halkevinin tertip ettiği kır ko- şusu dün yapılmıştır. Koşuya 23 atlet işti- rak etmiştir, Derece alanlar şunlardır; Birinci Mehmed Kafadar (17 dakikada) ikinci Hasân Örgün (170305), üçüncü Kad- ri Ulukan (17,006), dördüncü Btodorosko (1706010), beşinci Öniş (1701603). İkinci küme maçları Dün Şeref stadında devam edilen ikin- ci küme maçlarında A, Hisar, Perayı 3 - 2; Şişli, Kurtuluşu 5-4 2 mağlup et mişlerdir. Atletizm müsabakaları Dün Fener stadında atletizm ajanlı ğtnın birinci müsabakası yapılmış ve şu neticeler alınmıştır, 100 METRE | — Muzaffer. 400 METRE Ii — Gören, 2 800 METRE 1 — Ziya, 2 — Abdullah, 5000 İ — Attan, 2 — Merih, 3 — Osman Yeni yollar Belediye, 940 bütçesine yeni yol inşaatı için ancak 300 bin liralık bir tahsisat koy- muştur, 980 bütçesindeki yol tahsisatındari bir kımsa henüz sarfedilmediğinden geçen seneki bütçedeki tahsisat ile beraber önü- müzdeki sene içinde yol inşaatı faaliyeti azalmıyacaktır. Geçen seneki — Zari, 3 — Kermal, taksisattan yola ayrılan mikdar, 900 bin lira olduğuna göre bu sene | yapılacak yol bir milyon iki yüz bin lira- İıktır. 300 bin tiralık yeni tahsisat ile ya- placak yolların programı yakında tesbit edilecektir, Bu arada Sirkeci tramvay yolu ile Sirkeci iskelesi arasındaki yol da as- İalte çevrilecektir. Bugünün Çocuğu Yarının Büyü- ğüdür. Kimsesiz obikes (oyavruları korumak için yılda bir Hira vetip Çocuk Esirgeme Kurumuna biz de üye olalım! İ Şimal devletleri nazırlarının ! toplantısı Stokholm 31 (A. A.) — Şimal der- letleri nazırlarının konferans İsveç. Norveç, Danimarka ve Finlândiya mü- memsillerinin iştirakile Finlândiyann va- ziyetini tedkik etmek üzere dün öğleden sonra toplanmıştır. 23 Nisan Çocuk bayramı icarethane Sahiplerine: ÇOCUK işi memleket işidir. Çocuk Bayra” mina siz de vitrinlerinizi çocuğu ilgilendirecek (surette (| süsliyerek iştirak ediniz. ZO11d GO ONE, AL YT KA epi eee Göz Mütehassısı Dr. Şükrü Ertan (Cağaloğlu Nuruosmaniye cad. No. $ doktor Osman Şerafeddin apartımanı) Telefon: 22506 Akba müesseseleri Ankarada her dilden kitap, gazete, mecmua ve Kirlasiyeyi ucez olarak AKB.. müesseselerinde bulabilirsiniz. Her dilde kitap, mecmua siparişi ka- bul edilir. İstanbul gazeteleri için in kabul abone kaydedilir. Parker dolma kalemlerinin Ankarada satış yeridir. Telefon: 3577.
