19 Haziran 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDİNCI SENE = N 2196 Bnşmuharrlrl YUNUS NADİ İDAREHANESİ: DByuflnojnnmiye karşısında dairei mahsosa Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta k u t u s u : N° 2 4 6 . : 2366 . Tahrir mUdUrO : 3236 Idare müdürü 2365, Kltap kısmı: 472 Cu m hu riyet ihaest 9.. I 1 PERŞEMBE 19 HAZIRAN 193O ABONE Senellği 6 Aylığı 3 Ayhğı ŞERAİTİ HARİÇ MÜDDET: TÖRKİYE İÇİN İÇİN j 1400 Kr. 750 Kr. 400 Kr. 2700 Kr. 1450 Kr. 800 Kr. İ • ınırııî Kâzım Ps. Hz. Bugün Geliyor Bursa mahkemesinde nasıl beraat ettik? Bursp hâkimlerinin ilme, ve adalele istinat eden yüksek kararları Nüshası her yerde E 5 nıımtnnıııınmımııımmtııuiHHiıınııınHiıııııııııiNuııııınMiıııınıınHiııııiMiıııııiHiııiMiınıııııııııııııiHiııııııiHiııııııııııııtıııııııwııiHiHi Türk dünyası «Büyük bir inkılâbın arifesinde • yiz!... Bütün dillerin ve medeniyetlerin anast Türk olduğu anlaşılmtsttr... Bunu, Avrupa âlimleri söylüyor. Her meslek Türk sözlerini benimsemelidir. Ben aslı tamamen Türk'çe olan (ekonomi) »özünü *iktisats> yerine kabul ediyorum.» Layipzik'te Fransısca olarak neşrolunmuş (Türk dünyası ve tarihî vazifesi) isminde bir kltap münasebetile söylenecek bir kaç sözü kitabın müellifi olan bir vatandaşımız için kadrişinaslık ad dediyorum. (Journal de Ceneve) gazetesinin bh baş makale tahsis ettiği, ve (Temps) gazetesinden itibaren hemen bütün Avrnpa matbuatının bahsettiği bu kitap. hakkında Türk matbuatında bir boşluk bulunmasına gönlümüz razı olamazdı. (Lemonde Turc etsa mission historique) kitabında doktor Basri Güntekin, Türk dilinin bütün dillerin anası olduğunu isbata çalışıyor; ve bunun için de muhtelif Avrupa âlimlerinin isimlerini ve eserlerini zikrediyor. Türk medeniyetinin bütün medeniyet lere tekaddüm ettiğini; «demirin» Türk'ler tarafından keşfolunduğu ve mllâttan bir çok asır evvel yaşamış olan daha doğrusu beşeriyetle beraber yaşamış olan lptidal medeniyetin Türk'ler tarafından yapıldığı ve olgun bir hale getirildiği; ve Yunan medeniyetinin esası Türk olduğu bu kitapta Avrupa âlimlerinin isimlerile beraber karilerin nazarı tetkikine arzolunmuştur. Yunan İlâhlarının bir çoğunun isimleri bile Turan büyüklerinin isimleridir. Bugün, medeniyet yapısında kullanılan unsurlar menbalarını Türkierden almışlardır!.. (Academie) nedir?.. tlk turanda cbilgiçler yurdu basu olan (AKADAM) dan gelmiyor mu?!.. (KODAMAN), (ŞİŞMAN) ve Hft. sö*lerindeki (MAN) Türkçe'de adam demek değil mi?.. İngiliz'ler, Alman'lar bu kelimeyi kabul etmişler, İrani'ler (MEN) dememişler mi?.. (Koda) yı Iraniler (HÜDA), ve lâtinler (K0DEX) olarak almışlar; Arap'lar bunu (Kudus) olarak aldıktan sonra tasrif etmemişler midir?!. Türk'ler, kadınlara (Mari) demiyorlar mı idi?.. (İsa) sözü (ıs) ten gelmiyor mu?.. (ıssız) sahipsiz demek değil midir? Yunaniüarın (KRONOSU); Arap'ların (KURUNIJ); Türk'lerin (KARIN) sözünden alınmış değildir de ne dir?.. (Economie) sözü; Türkçe (Eki) den gelen (Oikia) ile Türkçe (NAMAZ) dan gelen (NOMOS) sözünden terekküp etmiş değil mi?. Ben buna iman ederek kabul ediyorum. İşte; binlerce sözlerden bir kaçı!.. Basri Bey, bunları; Ingiliz âlimi(Rawlinson) Alman âlimi (Hummel); Fransız âlimi (Demorgan) ın ve diğer âlimlerin eserlerine de istinat ederek söylüyor. Medeniyet vadisinde Türk'ler ilk cumhuriyeti (2000) sene yaşatmışlardır Milâttan binlerce sene evvel yaşıyan bu cumhuriyetin adı (TOPA) idi!.. (toplanmaktan) gelen bu söz cumhuriyet sözünü ne kadar küzel ifade ediyor!.. Yer yüzünde ilk parlâmento olan (KüRULTAY) Türk'lerin değil mi?.. «Aksakal» senato reisi değil mi idi?.. cKızıl ırmağa» milâttan binlerce sene evvel (AL SU) diyen Türk'lerin çok eski bir vatanı olan Anadolu'daki bu ırmağa Lâtinler (ALSU) dan alarak (ALİS) dememişler midir?!.. Bu kadar büyük ve eski bir tarihe malik olan Türkieri Anadolu*ya gelmiş bir muhacir diye öğreten; ve Türk medeniyetini bilmediği için inkâr eden zihniyet yıkdacaktır. cBüyük halâskârımız» Türkiye'yi meydana getirdikten sonra şimdi de Türk'leri meydana getirecektir; İtalya'yı yapan (Kavur) ve (Mazzini) İtalya'yı doğurdukları sırada: İtalya'yı yaptık. Şimdi de İtalyanian yapmak gerektir.» Demişlerdi. Maddl Türkiye bütün parçalarile yapılmıştır. Şimdi, manevi Türkiye yapılacaktır. Ve Türk'ler; âlemşümul, büyük bir ırkın torunlan olduğunu anlıyacaklardır. Soydaşlarımızın içinde; (Türk) sözönün ne kadar büyük bir manayı ifade ettiğini işitenler vardır. (Türk) sözü; hür ve müstakil adam demektlr. Hatta o kadar ki; bugün bile içeri Rusya'da bazı soydaşlanmıza sorsanız; < Hayır, biz Türk değiliz» Türk olamadık. Biz «TCTSAKIZ» derler. Bunun manası: «Biz, hür değiliz, hür olamadık. Biz esiriz» demektir. (ULU OZ) dan (ULUS) denilen Türk soydaşlığmm işte Anadolu kıt'ası tam Türk, yanl tam hür ve müstakil bir vatanıdır. «Büyük Gazi» bu tarihl hakikatin bir Maşallah nazar öeğmesin!. Harf inkılâbmdan sonra Türk milletinin, bilhassa yeni yetişe cek neslin siddetle muhtaç olduğu ve iştiyakla beklediği yanlıssız, ihtiyaca salih (Türk lugatı) nı tanzim ve tertibe memur (dil encümeni) lehülhamt velminih iki senelik mesai neticesinde (A) harfıni ikmal etmiş (B) harfine başlamış!... Türk harflerinin yirmi dokuz olmasma ve bir harf in de ancak iki senede çıkanlabilmesine nazaran demek oluyor ki bu luğatın itmamı ancak yarım asır sonra mümkün olabilecek!... Binaenaleyh el birliğile bir an evvel başanlması devlet ve milletçe • matlup harf inkılâbı gibi hayatî bir mes'elede gosterilen bu sür'at karşısında artık, Uzan söze ne hacet!. Meclis Reisimiz Kâzım Ps. Hz. ve refikaları Hf. Burta asliye ceza mahkemesinin muhterem erkânt: Hâdi, Mustafa Nuri ve Rıza Beyler (Bursa ceza mahkemesi gazete dan, davalarımızın lstanbul'dan cilerin beraetinde ittifak etti. Oku Bursa'ya naklinden ve Bursa âdil nan beraet kararının yüksek bir mahkemesinin son kararından bitetkik mahsulü olduğunda da her raz fazla bahsedisimiz, öyle ima ekes müttffikti. Bu karar adliyemi dilmek istendiği gibi kendimizde, zin lehine kaydedilecek çok kıy her hangi bir vatandaştan fazla bir metli vesikalardan olduğu gibi, fark, bir imtiyaz gördüğümüzden böyle bir kararda kıymetli ve de değildir. Esasen, artık tarihe mal ğerli bir hey'etten çıkabilirdi. Bur olan bu davalar gazetecilerin de • sa ceza mahkemesinin Türk adliye ğil, halkın davaları idi. Bu itibarladır ki «Türk milleti sine şeref bahşeden bu kararile her zaman iftihara yerden göğe namına hüküm vermeğe mezun [Mabadi 4 üncu sahlfedel kadar hakkı vardır. Davalarımız Meclis Reisimiz Kâzım Pş. Hz. Bugün geliyorlar Ankara 18 (Telefonla) B. M. Reisi Kâzım Pş. Hz. bugün muhtelit trenle Istanbul'a hareket buyurdular. Paşa Hz. ailesile beraber seyahat etmektedir. İstasyonda asker, polis müfrezeleri ile bir bando muzika resmi selâmı ifa etmiştir. Başvekil Ismet Paşa Hz., Vekiller ve Ankara'da bulunan meb'uslar, erkânı hükumet Reis Paşayı çok samimî bir surette teşyi ettiler. Pş. Hz. herkesle ayrı ayrı müsafaha ederek ayrılmıştır. Ankara Valisi Nevzat B. kendisini Ahimes'ut istasyonuna kadar teşyi etmiştir. [CUMHURİYET Tren 7,54 te Haydarpaşa istasyonuna vasıl olacaktır.] Gazi Hz. Yalova'yı teşrif buyurdular Reisicumhur Hz. evvelki gece geç vakit, maiyetleri erkânile birlikte Yalova'yı teşrif buyurmuslardır. Müşarünileyh Hazretleri dün Yalova'da tstirahat buyurmuslardır. Gazi Hz. dün gece geç vakte kadar Dolmabahçe sarayına avdet buyurmamışjardı. Viyana mağ ubiyetleri Galatasaray son iki maçta nasıl yenildi? Sirkeci'de alâmeriken bir hırsızhk vak'as ! Geyinip kuşanmış, içip eğlenmşiler, harçlıklarınıda tedrıik edcrek.. tllinillillllllltlinMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIMIIIMIMIIIIIMIinilllMllllllltlMMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Süreyya Ali B. Galatasaray'Iılar, Ulvi veKemal Faruki'nin iştirakile en kuvvetli Tıp Fakültesİ Reisi şekti almalarına rağmen... istifa mı etti ? Tıp Fakültef reisi müderri Süreyya Ali B yin fakülte riyc setinden istifa e tiği şayi olmuştu Süreyya Ali B yin esbabı istifas hakkında vaz ; malumat alma' maalesef kabil alamamıstır. Ma Süreyya Ali B. mafih bu istifanın son haftalar zarfında Tıp fakültesi müderrisin meclisinde zuhur eden münakaşalı bazı müzakeratla alâkadar olduğu tahmin edilmektedir. Birahanede gece misafirlerinin kurduğu işret sotrast... Dün gece saat on iklden sonra Sirkeci'de garip ve sinemakâri bir hırsızhk vak'ası olmuş, üç dükkân ile bir doktorun muayenehanesi açılmıştır. Soyulanlar Zevkiselim pastanesi Faik Şükrü Beyin tarak mağazasile gramofoncu Onnik Efendilerin dükkânlarıdır. Vak'a şu suretle olmuştur: Gece yarısından sonra sıra dükkânlaMatlubat eshabı derhal rın damına çıkan fikri icat sahibi hırsızlar evvelâ tarak dükkânının dama açılan Galatasaray'ın Viyana'da Viner spor kulüp ile yaptığı müsabaZat işlerine müracaat kapısını kırmışlar üst kattaki imalâthakadan güzel bir enstantane nede bulunan kesklleri alarak birahaneetmelidir Maç başlayıp ta üç takika geçer geçViyana 14 (Galatasaray takımma renin damını delmeğe çahşmışlar. Bunda Viyana'nın fakat eden muharririmizden) 3 gün mez, karşımızdaki hasmın muvaffak olamayınca bir pencere bula928 senesindenberi bütçele • dür Viyana'dayız. Burada iki maçımız yüksek profesyonellerine has, seri, komrak birahaneye inmişler, kendi kendileinde tahsisat ohnadığından dovardı. Birisini bugün Wiener Sport Clup bine bir oyun oynadığı görüldü. Bizim Iayı maaşlan verilmiyerek dü , rini ağırlamak için hemen bir gece sofile yaptık.Bu klüp Macarlaruı meşhur takım ise, galiba ağır sıcağın tesirile, Üpeşt takımını 06 ve F. T. C. klübünü de kendi her zamanki oyunundan çok fena yuna kalan müterakim maasa rası kurmuşlar. Bir kaç şişe bira açmışlar, hem hoşça bir âlem yapmışlar hem 06 yenmiştir. Fakat bu sene lik maç bir oyun oynuyordu. Viyanalıların derin tın tediye emri fstanbul Zat ma de güzelce karınlannı doyurmuşlar. Hırlarında eski formünü epey kaybetmiştir. paslan, kafa vuruşları, top sürüşleri, yer aşlan Muhasebeciliğine gelmiş sızlar çekmecede buldukları 13 lirayı aMaamafih bizim karşımızda müfcemmel tutuşları, şütleri mükemmeldi. Sol açık tir. Bu suretle alacağı olan kim larak geldikleri yerden dama çıkmışlarbir oyun oynadı ve bugüne kadar karşı ta çizginin yanından şimşek gibi şütler selerin derhal Zat maaşlan da dır. laştığımız takımların en kuvvetlisi idi. çekiyordu. Profesyonel hilelerini de müSaracın altındaki gramofoncuyu da kemmelen tatbik ediyorlardı. Yirminci Esasen aldığımız 16 netice bunu gösteiresine müracaat ederek paraladakikada ilk gollerini yaptılar. Sonra ziyaret hevesine duşen hırsızlar Onnik rir. rını almalan bildirilmektedir. birinci devrede gol adedini dörde çıkarEfendinin dükkânından da bir miktar Çok ağır ve çok sıcak bir havada başMüterakim maaşı olanlann gömlek, yaka alarak tavan arasına çıklanan bu maçın iki hususiyeti oldu. Biri dılar. Bizim takımda Leblebi ile Biirhan 2000 kişi kadar olduğu anla kimse iyi oymışlar, üstlerini değiştirmişler, eski göm si, bu müsabaknın bir Türk takımının ve Suphi'den başka şılmıştır. leklerini bırakarak saraç dükkânına inViyana'da yaptığı ilk maç olması; ikin nıyamıyordu. İstanbul'da seri ve atılgan cisi de maça Viyana elçimiz Hamdi Be oyunile herkesi hayrette bırakan ve bumişler, karnı tok, sırtı pek, sallana salrada takıma iltihak eden Kemal faruki yefendinin ilk darbeyi vurmasıdır. lana çıkarken bir de bakmışlar ki cepleBir tekzip IIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIMIMIII de bugün hücum hattmı iyi süremiyorri bomboş. Tabiî Bu hayati mes'eleyi de du. Ankara 18 (A.A.) Zonguldak ve ci ihmal etmemişler, sarç dükkânından 16 timsali oldu. Ve yazdığı (Türk tarihi) bu hakikati bize öğretecek, Ve büyük ma Umumî bir gevşeklik ve uyuşukluk için varında korkunç bir hastalık zuhur et lira alıp marifetlerini tamamlamışlar. nevi bir inkılâbın sahifesini açarak Türk de geçridiğimiz birinci devreden sonra tiğine dair çıkarılan şayialarm asıl ve Serseriler bu kadara da kanaat etmiyemilletine: Can, kan, ve şeref verecektir. ikinci devrede takım daha canlı oynaesası olmadığını beyana Anadolu Ajansı rek doktor Mehmet Ali Beyin muayenehanesine de girerek öteyi beriyi karışAlâettin Cemil IMdbadi 4 uncü sahifede] mezundur. Müterakîm maaş ların tedîye emri Muhasipliğe geldi Hısızların damda açtıkları delik tırmışlar, fakat doktorun odasmda hiç bir şeycik bulamıyarak oradan eli koynunda çıkmışlardır. Sabahleyin dükkânına gelen birahanenin sahibi geceleyin birahaneyi ziyaret edip bir de işinuş bezmi kuran davetsiz misafirlerin kim olduğunnu anlamış ve zabıtaya haber vermiş ve bunun arkası sökün ederek soyulan her dükkân ILÛtfen sahifayi çeviriniz] i