16 Mayıs 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HABER — Akşam Postası 16 MAYISŞ — Habeşiğtandakı İtalyan askerleri arasında hastalık başiadı Habeş ordusuna girmek istiyen Alman gönüllülerine Adisababa'dan şu cevab geldi: “Habeş hükümeti Avrupalı asker kabul etmez/!,, — Lâval Moskovadan ayrıldı — Sovyet-Fransız andlaş- masından çıkan netice İtalyan ve Habeş anlaşamamaz- lığı günden güne artıyor. Bunun harpten başka bir netice vermiye - | ceği mütaleasmda bulunanlar var. | Bir taraftan Habeşisatn, her han - gi birtaarruza uğradığı zaman kendisini müdafaa edebilmek için hazırlanıyor ve Uluslar Kurumuna baş vuruyor; diğer taraftan İtalya | harıl harıl Afrikaya asker gönderi- yor ve Musolini İtalyaya - istediği kadar asker göndermekten — hiç kimsenin menedemiyeceğini olan- | ca sesiyle haykırıyor. | Bütün bunlar Afrikanın bu kıs- | mında ergeç bir harbin patlak ve- receğini anlatan işaretlerdir. Hattâ bugün gelen telgraflar - dan biri, Habeş ordusunda çalış * mak isteyen bir takım — Alman gençlerinin Habeş general konso - losluğuna müracaat ettiğini bildi- riyor. Bu telgraf şu: Berlin, 16 (A.A.) — Havas a- jansı muhabirinden: Habeş ordusunda çalışmak üze- re Berlindeki Habeş general kon - solosluğuna bir çok Alman genç - leri kaydedilmek maksadiyle mü- *eeaat etmişlerdir. Şimdiye kadar yüzlerce müra - caat reddedilmiştir. Taliplere ve - | rilen cevab şudur: *“Habeş hükümeti Avrupalı aş - ker kabul etmez.., Hitlerin ırk nazariyesine ne mâ: nidar bir cevab!.. Bir Habeşli: — Avrupalı asker, ancak öldü - rülmeğe yarar! - demiştir. Habeş devletinin ordusunda Av | vupalı asker kullanmaktan çekin - mesi bu devletin kendisini İtal - yanlara karşı müdafaa edebilecek bir vaziyette bulunduğunu anlatır, Her iki tarafın hazırlığı ne ©- lursa olsun bu iki devletin uluslar kurumunda aza olmaları, ve savaş tehlikesinin bulunmaması Avru - pa devletlerini bugün adeta he - yecana düşürmüş bir haldedir, Çünkü bunların birbirlerile har be tutuşmaları, — şimdiye kadar sulh yolunda yapılan — emekleri sarsacaktır. Hattâ son gelen haberler İtal. yanın bile uluslar kurumundan ayrılması ihtimallerini ortaya koymaktadır. Deyli Telgraf gazetesi: *Habeşistan gerçi henüz 14 ün- cü asırda yaşıyor, sayılacak dere- cede geridir. Fakat — mesele bu değildir. Çünkü Habeşistan, de olsa, uluslar kurumunun üye - lerindendir.,, Dedikten sonra harbin tehlikeli olacağını — anlatarak şu sözleri katıyor: *“İtalyanın Eritre ve Somalide . ki askerleri arasmda hastalık yü-| zünden uğradığı zayiat, bu yer - lerde geniş bir ölçüde asker top -| lamanın ne, kadar doğru olmadı-| ğını gösteriyor. Hele İtalyanın ö- konomik vaziyeti — bakımından çok büyük masraflar istiyen bir işe girişmenin sebebiyet vereceği mali tehlikeler daha az ehemmi - yetli değildir,, diyor. Deyli Telgrâfın bu sözleri, Ha: beşe karşı harbe girişmenin hem masraflı , hem tehlikeli bir ma . cera olduğunu açıkça gösteriyor. Gene bu gazetenin anlatmak is tediğine göre, İtalyanın — bu yer- lerde maküs bir netice elde etme- ne, | yaklaşmadığını Avusturya, cidden lan — İngiltere ile Fransanın da Preştiji üzerinde — tesir eder ve bu yüzden bu devletler de fena bir vaziyete düşer . Habeş - İtalyan — gerginliğine dair son gelen haberleri de aynen veriyoruz: Londra, 15 — Italya ile Habe- şistan arasındaki gerginlik burada heyecan uyandırmıştır. İngiliz ef- kârı umumiyesi bu işin hallini u- laslar kurumuna bırakılmasını is- temekte, fakat İtalyanın bu fikre söylemekte, ve Milletler Cemiyetinin bu aciz kar- şısında otoritesini kaybedeceğin- den korkmaktadır. | Deyli Telgraf gazetesi diyor | ki: *“Habeşistanda bir muharebe çok güçtür. İngiltere savaşın önü- nü almak için bir defa daha çalı- şacaktır.,, Mornig Post gazetesi de şu mü- talâayı ileri sürüyor: “İtalya ile Habeşistanmn arasını bulmak için herkes uğraşıyor. Ha- beşistan gibi bir memlekette müs- temleke muharebesine girişmek İtalyayı ordusunun büyük bir kıs- mından mahrum edecek ve mese- lâ Avusturyada karışıklık olursa İtalyayı tehlikeli bir surette zayıf bırakacaktır. Geçen yaz Avustur- yada Nazi ayaklanması olduğu za- man Brenner geçidinde İtalyan as- kerlerinin toplanması — vaziyeti kurtardı.,, Ekonomist gazetesi de şöyle mütalâa yürütüyor: *“Musolininin Habeşistana kar- şı hakiki düşünceleri nedir? Av- rupanın bugünkü durumu karşı- sında Musolininin Afrikada bir muharebeyi düşündüğünü sanmak güçtür. Musolini blöf yapıyorsa tehlikeli bir oyun oynuyor.., emin bir yer değil Viyana, 16 (A.A.) — Polis, içinde 5,000 fişek, 36 tüfek ve 3 mitralyöz bulunan bir depo keşfet miştir. Sehutzbundun askeri şefi sos -| yalist Vanek, vatana hiyanet su -| çundan muhakeme edilmek üze -! re tevkif edilmiştir. Okuyucularımızla | bir konuşuş (Baştarafı 1 ncide) elbette çok görmiyeceklerdir. Cumartesinden itibaren daima çok sayıfalı ve beş kuruşa çıkacak olan Haber, İstanbulun en uyanık, en canlı, en kulağı delik ve haki- menfaatlerini müdafaa etmek hu- susiyetlerine daima sadık kalmış- tir ve kalacaktır. Yarmımki gazetelerdeki bütün havadisler daha bugünden Haber- dedir! Bunun içindir. ki Haber, İstanbulun en çok satrlan gazete- sidir. HM tagypıılPE M yyoyyos AD aygggoat İN ypabliRMEP y gyaya(B ORMANIN KIZI ROMANI Bugün başladı (12 inci sayıfada okuyunuz) kati söyler gazetesi olmuş, halkım İ —— '"SON DAKİKA — Peçe ve çarşaf- ların kanunla kaldırılması Bunun kabul edilme- diğini gören Niğdeli bir murahhas kadın kurultaydan çekildi | Ankara, 16 (Hususi — telefon - la saat 13) — Fırka Kurultayının bugünkü toplantısında — heycanlı bir-hâdise olmuş, ve — kurultaya Niğde mürahhası olarak iştirak e- den bir kadım, çarşaf ve peçenin kaldırılması için ileri sürülen bir | kanun projesitin kabul edilmeme- si üzerine iştifa ettiğini söylüyerek kurultay salonunu terketmiştir. Çarşaf ve peçenin kaldırılması- nn kanuhlaştırılmasını — ilk önce Hakkı Tarık Us ileri — sürmüş ve alkışlanmıştır. Fakat bundan sonra söz alan A- ka Gündüz inkılâbın — böyle basit şeylerle uğraşmasına lüzum olma - dığını, bunun adi bir zabıta işi ol - duğunu söylemiştir. Aka Gündüzden sonra Diyarı - bekir Mürahhası Kâzım söz almış, peçe ve çarşâfm — kaldırılması işi etrafında Orduda çekilen müşkü - lâtr anlatarak bu işin her halde ka- nunlaştırılmasını istemiştir. Kurultaya Niğdenin gönderdi - ği kadın mürahhas da bu mütale - alara iştirak etmiş ve bir intihapta peyek bi kadınım — Üç defn reyini kullanmış oldüğuüunu — gözleriyle gördüğünü söyliyerek Kurultaya gelirken hemşehrilerine çarşaf ve peçenin kaldırılması işinin kanun- laştırılmasını temine söz verdiği - ni ilâve etmiştir. Fakat diğer bazı mürahhaslar bu işin iktısadi zararlarını izah e - derek lüzumsuzluğunda israr et - mişler ve neticede de böyle bir ka- nun lâyihası yapılmasma lüzum görülmemiştir. Bu karar üzerine Niğde mürah - hası ayağa kalkmış, ve: — Ben bunu temin etmeğe söz vermiştim, Madem ki kabul etmi - | yorsunuz, istifa ediyorum, demiş, | ve kurultay salonunu terketmiştir. Bu münakaşalardan evvel ku - | rultayda belediye ve iskânı ve imarı işleri görüşülerek | Trakyanın bunlarım programlaştırılması ka- | rarlaştırılmıştır. Ali Kılıcın — fuhş işinin neden tetkik edilmediği sualine de Hak- kı Tarık Us komisyona böyle bir şey gelmediği cevabmnı vermiştir. Bu sabah Beykozda bir | infilâk oldu Beykozda Serviburnunda bu 4 lunan bir depoda bu — sabah bir infilâk olmuştur. Sokoni Vakom gaz kumpanya- sınm gaz depoları arasında bu - lunan (imlâ) — dairesinde bu sa- bah saat yediyi beş geçe müthiş Bir patlama sesi yükselmiştir. Bu sırada — dairenin önünde bekçi Mehmet bekliyordu. Dairenin ka.- pısı kapalı idi. Ameleler henüz işe gelmemişlerdi. Patlama sesi üzerine diğer de- polardaki bekçiler — koşuşmuşlar, DSi g04 yayıyadNA Mlay gaa Düi si, Afrikada onun komşuları o- ııynlmı;lır Bir çok yerlerde sular dairenin kapısını — açarak içeri Moskova, 16 (A.A.) — “Havas ajansı muhabirinden,, Fransız - Sovyet — tebliğinden anlaşıldığına göre, Fransız ve Sovyet hükümetleri doğu Avru pasma ait mıntakavi bir anlaşma ; akti müzakerelerine diplomasi yoliyle devam etmek hususunda mutabık kalmışlardır. Bu andlaşma bilhassa Alman - ya, Lehistan ve Sovyetleri bir a demi tecavüz ve istişare ve müte- cavize yardımı meneden bir mi sak ile bağlıyacaktır. Bu suretle, — Almanya, bir iki gün evvel imza edilen Fransız — Sovyet misakının — kendisini bir çenber içine almak fikrini kati - yen gütmediğini anlamış olacak - tır. Moskova, 16 (A.A.) — Bay Laval, Varşovaya hareket etmiş- tir. Lâvalin radyoda söyledikleri Moskova, 16 (A.A.) — Radyo| Fransız-Italyan hava anlaşması ile yayılan bir söylevinde bay La- val demiştir ki “Andlaşma, iki hükümet ara - sındaki anlaşmayı sağlamlaştır « mıştır. Moskovayı ziyaretim, ül . kelerimiz arasındaki dostluğu bir (varlık) yapmıştır. Moskova hükümet adamları, bilhassa Stalinle konuşmalarım, samimi, tam ve dürüst bir şekilde olmuştur.,, Bay Laval hükümet erkânını ve ulusa, kendisine yapılan par - lak kabulden dolayı teşekkür et - miş, ve Moskova ziyaretinin ne ticesinden duyduğu sevinci bil « dirmiştir. Sovyet-Çekoslo- vak andlaşması Prag, 16 (A.A.) — Haber ve - rildiğine göre, bay Benes ve Sov- yet maslahatgüzarı bay Aleksan- drovsky, bugün, Çekoslovay . Rus | karşılıklı yardım andlaşmasını imr za edeceklerdir. Avusturya tehlikeye uğrarsa Fransız . tayyareleri italyan | n hava filosuna yardım cdeLek İtalya ile Fransa arasında ak- tedilecek olan üç ayrı hava mi - sakı için bir zamandanberi devam eden müzakereler kısmen netice- lenmiş, muahedelerden ikisi üze- rinde itilâf hasıl olmuştur. Bunlardan birisi, Roma - Paris arasımnda bir hava — hattı , diğeri transatlantik cenubi Amerika ha- va hattı ihdasıdır. Uçüncü misak, en müh'ıııı olan misaktır. Her iki memleket ara - sında (mütekabil yardım) esası üzerine bir hava misakıdır. Bu misakın hükümltrinden biri dikkate değecek — mahiyettedir: Avusturya tehdide uğradığı anda Fransız hava kuvvetlerini İtalya nınkine yardıma mecbur etmekte- dir. — Fransa da tehdide uğradı- ğt zaman İtalya hava — kuvvetile kendisine yardıma koşacaktır. Yeni zelzeleler Kars, 15 (A.A.) — Dıgor çev- resinde yer dobrenmesi aralıklı o- farak bazan şiddetli bazan hafif olmak üzere mütemadiyen devam etmektedir. Digor mımntakası beşik gibi geceli gündüzlü sallanmakta ve derinden korkunç sesler — gel- mektedir. Otuzu mütecaviz köyde tek tük kalmış çatlak binalarla duvarlar sarsıntının -şiddetinden yıkılmaktadır. Digor'un üzerinde- ki bir tepe 15 metre genişliğinde bakmı;lnrdır. Bu sırada ıçerden alevler — yükselmiş bulunuyor - du. İmlâ dairesinin — tavanı da çökmüştü. Bunun üzerine , hemen telefon la İstinyedeki deniz itfaiyesi ha- berdar edilmiş, bir kaç — dakika sonra gelen itfaiye yangını bü - yümeden söndürmüştür. Dairede kimse bulunmadığı i- çin, nüfusça Zzayiat olmamıştır.| Dairedeki benzinlerin nasıl par - ladığı henüz tesbit edilememiş -| tir. Yangın hakkında Beykoz jan -| darma kumandanlığı -tarafından' tahkikat yapılmaktadır. Bekçi, sorgu altmdadır. l çıkmuktı ve bazı sular kaybol- maktadır. Yorulmak — bilmeyen vilâyet yardım kolları bütün yar* dımı yerinde yapmaktadırlar. Tahran, 13 — Şimali İrandaki zelzeleler hafif ve şiddetli olmak üzere devam etmektedir, Evvelki zelzeleler hakkında ya* pılan tahkikat — neticelenmiştir: Zelzelelerin en müthişi 12 Nisan” da olanıdır. O gün bütün Şimali Iranda gö” rülmemiş derecede şiddetli yağ” mur yağıyordu. Bir gök gürlemes' ni müteakip topraklar umlmıi_' başlamış, neye uğradığını bilmi” yen halk, ölümden kurtulmak içifi yıkılmakta olan evlerinin pencert” lerinden kendilerini sokaklara 817 mışlardır. ç Dışardaki yağmur umumi bif kurtarma hareketi yapmağı ©' güçleştirmiştir. Neticede 500 kişiden fazla ölü: bir bu kadar kayıp, binlerce yaralı vardır. Babol, Sari, Şıllrd sayısız ev yıkılmıştır. Tahri | köylerde daha mühimdir. Ayrid bazı yerlerde köprüler de Y'k'ı' Tarştır, Bütün Şimali Iranda î'f lamamış ve harap olmamış tek bi ev kalmamıştır.