3 Haziran 1937 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 10
24 SERVETİFÜNÜUN No. 2128—443 Hatay İstiklâli Kati Neticeye Vardı Milletler Cemiyeti Konseyi, Sancak Kanunu Esasisile Statüsünü kabul etti. Türkiye-Fransa arasındaki hudut itilâfı da imza olundu. Hataylılar sevinç içiude.. Çünkü, Hatay davasında niha- yet kat'i bir neticeye varıldı, Sah- cak meselesi zaferle sona erdi. Bun- dandır ki, kardeşlerimizi burada sevinç ve gururla kutluluyoruz. Sancağın istiklâlini tesbit eden kanunlar Milletler Cemiyeti Kon- seyinde tasdik ve bu istiklâli garanti eden Türk - Fransız anlaşmaları da imza olunmuştur. Başta Büyük Şef Atatürk oldu- ğu halde hükümetimizin doatça gi- yaseti ve inkilâb Türkiyesinin gün- den güne artan nüfuzu bu parlak yeni siyasi zaferi doğurmuştur. Büyük milletimizi tebrik eder- ken, Uin Önderimize nihayetsiz şükranlarımızı sunuyoruz. Hatayın tamami mülkiyetini te- min eden Türkiye - Fransa muahe- desi ve Türkiye » Suriye hudutla- rını kefalet altına alan Türkiye - Fransa itilâfı Milletler Cemiyeti Muahede ve itilâfı, Türkiye a- mına Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüştü Aras, Hariciye Siyasi Müs- Milletler Cemiyeti Konseyinin teşarı Numan Rifat Menemencioğlu ve Riyasetisumhur Umumi Kâtibi Hasan Soyakla Fransa namına Ha- risiye Nazırı Delbol, Vienot ve Ponsot imzalamışlardır. İmzalanan beş metin Milletler Cemiyeti Konseyinin 27 kânunuevvel 1937 tarihli kara- rında, Sancağın statü ve anayasası projesinin bir eksperler komitesi tarafından tanziminden başkaca biri Sancağın mülki tamamiyetinin garantisi ve diğeri de Türkiye - Su- riye hududunun garantisi hakkında olmak üzere Fransız ve Türk hü- kümetleri arasında müzakereler ya- pPılması derpiş ediliyordu. Bu müzakereler hüsnü guretle neticelenmiş ve o gün imzalanan beş metnin tanzimine müncer ol- muştur. İlk ikisi, 27 Kânunusani kararı- nın doğrudan doğruya istihdaf et- tiği muahede ve anlaşmadır. Sancağıp mülki tamamiyeti bir Fransız - Türk muahedesine mev- son toplantılarından bir görünüş zuubahs olmaktadır. Bu muahede, melhuz müşterek bir hareketin tarz- larını tayin için Erkânıharbiyeler arasında temaslar yapılmasını der- piş etmektedir. Muahede keza, Sancağın statüsü ihlâl edildiği takdirde yüksek iki âkit tarafından hangi şartlar altın. da istişarede bulunacağını tesbit eylemektedir. Türkiye - Suriye hududu hakkın- daki anlaşma, bu huduğun kat'i ma- hiyetini tanımakta ve ihlâl edile- mezliğinin garantisini ihtiva eyle- mektedir. Bundan maada yüksek iki âkid taraf, Türk ve Suriye tapraklarında diğer tarafın rejimi ve emniyeti aleyhine müteveccih her türlü fa- aliyeti menetmeyi taahhüd eyile- mektedir, Nihayet hususi bir madde, hu- dud hakkındaki Fransız taahhüdü- nün mandanın inkizasından golra da idame edileceğini tasrih etmek- tedir. Fransanın imzası bu anlaş- mâ hususunda hem Fransayı, hem de Suriyeyi taahhüd altına koy- maktadır.
