7 Ağustos 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7

e z : , z i $OINOltKOŞESİ VİNCENT VAN GOGH Lânete Yazan : Andre VARNOD Artık Vincent resim hayatına ha- kikaten başlamıştır. OO zamanın Monmartare'si Lautrec'i tutan Mont- martredir. Vincent'in gözleri etr&- fında gördüğü herşeyle kamaşmakis fakat Lautreo'de o kadar derin tesirler bırakan yerler onu alâka- dar etmemektedir. Zihni sirf resime ait meselelerle çok fazla meşgul olan (Vincent Govpil'in dükânında ilk gördüğü empresyonisi tabloların karşısında hen heyecanın tesirinde gibi- ir. Monet, Sisley, Renoir, Piasaro, Gallamin ona yanlış yol takib et- tiğini ve Hoilanda'da gördükleri- nin tesirinden kurtulması zamanı- nın geldiğini anlatırlar. Vincent'i ışık ve renk kendine doğru çekmekte, fakat buna rağ- men o empresyonistlerin safınde yer almamaktadır, Luvr'de Delaç- rOİx ona yeni nasihatler verir ve Boticelli yepyeni ufuklar açar. Vincent artık hummalı bir fa- sliyetle çiçek resimleri yapmağa başlamıştır. Sonra bu kâfi gelmez, yeni modeller arar, Motmerrenin meşhur değirmeni mevzunda bü- şük bir tabloya başlar. Fakat Hollanda'da gördüğü dört değir- menin hatırasını zihninden sileme- mektedir. Nihayet muazzam bir hamleden, aylarca süren yırtıcı bir çalışmadan sonra « kitapia » iaimli natürmortile kendi şahsiyetini ya- kalamağa muvaffak olur. Bununla beraber daha iyi ve daha fazla çalışabilmek için uğra- şan Vincent sinirli ve endişelidir, Guillaminin, Ganguin, Senrat, Lau- trec, Signac, Emil Bernard gibi ressamların arasında mevkiini mu- hafaza edebilmek için ölürcesine çalışmaktadır. Lautrec'in o kadar sevdiği Mont- Uğrayan Ressam Çeviren : Cihat BURAK martre âlemleri eserlerini teşhir ettiği ve güzel sahibesile sonu bi- tün maceraları gıbi kötü niyetini bir maceraya giriştiğini « Le Ta- barin» kabaresı müstesna ken- disini pek alâkadar etmemektedir. Sonra kendi şeytanının tesiri altında Pariste vaktini kaybetti- gini, yeni ufuklar keşfetmesi lâzım- geldiğini düşünür. Belkide Lan- trec'in tavsiyeleri üzerine cenuba ışık ve güneş ve yarına göç etme- ge karar verir, Evlenmeğe düşünen Thio kar- deşinin bu fikrine pekde itiraz etmemektedir. Vincent'le geçirdiği hayatın pek hoş birşey olmayaca- ğını düşünenler ona hak verirler. Thio g&nnesine kardeşi hakkın- da «onda iki şahsiyet var, diye yazar; birisi harikulâde istidatlı iyi ve tatlı, diğeri hissiz ve gaddar». Vincent Arles'te yerleştiği za- za ona bakacak olan yine Thio- ir. Nihayet işte Arles ressamile karşı karşıyayız. Onu orada nasil bir renk ve ışık âlemine kavuştu” gunu biliyoruz, Ortasında yaşadığı renkli âlem onu adeta şaşırtmıştır. Emil Bernard'a yazdığı uzun mektu- plarda hislerinden, çalışmalarından bahseder. Hummalı bir faaliyetle çalışmaktadır. Akdeniz, boğa gi” reşlerin ouun için hayran olunacak yepyeni mevzulardır. Eseri ihtişam- Is zenginleşmektedir. Postacı ve Povave portreleri gibi portreler, buğday tarlası Obuvalleri, köylü, çiçek, bilhassa onun meşhur ay çiçekleri hep bu devrin eserleridir. Vincent küçük evinde ressam 8r- kadaşlarını toplamak, onlarla sanat münskaşsları yaparak yeni bir okul kurmayı düşünmektedir. Ni- hayet bu rüya hakikat oluyor, Gauguin Arles'de bir müddet yer- leşmeği kabul ediyor. Bu da niha- yet Thio'nun cömertliğinin bir eseri olmuştur. Herzaman hayranı ol- duğu Gaunguin'le günlerce süren sanat oOve estetik (o bahislerile vaktini geçiren Vincent srtık meg- uttür. Fakat bu iki asabi insan arasında münakaşanın tonu çabuk yükselmiş, Gangim'in kendiâini kü- çük görmeğe başladığını hisseden Vincente kırılmıştır. Fikir ayrılığı onları birer düş- man gibi karşı karşıya getirmiş, nihayet birgün facia patlak ver- miştir, Bu acınılacak hikâye pek çok defa teferrüatile snlatılmıştır : Elinde bir ustura ile Gaugain'i tehdit eden Von Gogh bir cinnet buhranı esnasında sağ kulağını di- binden budayıvermiştir. Şehir haikı içi dehşet mevzuu olan ressamı nihayet güzel manzaralar aratin- da bol bol resim yapabileceğini Saint « Remyi tımarhanesine k&- pamışlardır. Orada çalışma devreleri cinnet buhranlarile karışarak eseri birkaç tuval daha kazanarak zenginleş- mektedir. Resim ihtirası unda ys- şamak zevkini yeniden canlandır- mıştır, Etrafını çeviren şeyler onun nefiş eserlerine mevzu teşkil et- mektedir. Thio'nuo gönderdiği bir takım graverlerden çıkardığı yağlı boys kopyaları yine bu hastahane- de teşhir etmiştir. Nihayet Pariste onun resmi siâks uyandırmağa başlamış, Here- mede France'in sanat münskkidi Albert Anice ona bir makale tahsis etmiştir. Bu esnada Vincent Thdo dan tablolarından birinin satıldığı müjdesini almıştır. Bu satılan tablo kızıl bağdır. Vincent artık yerinde durame- maktadır. Hastahane arkadaşları ona dehşet veriyor, her ne baha- sına oluzga olgun Paris'e dönmek azmindedir. Thie razı oluyor; &t. Reney'i terkeden ressam Anver#- Sin - Oise'de kendini de biraz ressam olan dokıor Gachet'nin evine yer- ieşmiştir. Durmadan çalışmaktadır. Doktor Gachet'nin portresi, buğ- daylar, 14 temmuz bu devrin $8- heşerlerindendir. Fakat Vincent yeniden şeytanının pençesine diiş- müştür. Paris'e gitmiş, Toulouse- da Lautreo'i, Albert Anrie'yl gördük- ten sonra yorgun, bitkin Anvers'e dönmüştür. Charleş Tenasse bundan pek a2 — Devamı son sahifede — 137 — Servetifünun —- 2316