10 Ekim 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

TA e LA a HK e T N BK G D SÖN __P OS er g un | İntihabat | Kanununun P | Noksanları | M. ZEKERİYA | Belediye kanununun - tatbi- p kine bir iki ay evvel başlandı. ş kanunun intihabata ait |“Maddelerini de ilk defa şimdi ; — fecrübe ediyoruz. ; ğ F İki haftadanberi memleke- ı tin her tarafında intihabatta | Yapılan yolsuzluklar, kanunun z' Dün — idarehanemize — yir- | Mi kadar mektepli — genç geldi. Reylerini kullanamadık- w için şok müteessir bir P balde idiler, “Bu kanun baki İstifade edemeyiz.,, diyorlardı. ? — Kanunun bu tecrübe ile Sabit olan kusurlarından bazi- arımı tetkik edelim: , * |P ., | — Kanun mucibince inti- |P — *abatı idare etmek üzere bir ' tihap' encümeni tayin olunu- — . Bu encümen mahalleler- * © muhtarlar vasıtasile seçi- l oör. Bu defa hku usul ile se- ' intihap — encümenlerinin S“itaraf olamadığı ve intihabı — Yanlış yollara sevkettiği sabit İ ğ Olmuştur. Başka memleketlerde . old“ğu gibi bu encümen muh- ' % telif fırka mümessillerinden | Türekkep muhtelit bir heyet P O sah ve intihabı bu heyet !' l'“ll'ı’cml etmelidir. | * 3_ 2 — İntihabata iştirak ede- ilecek müntehiplerin isimleri efterlere kaydettiriliyor. Bir tfta müddetle bu isimler ası- Yor, halka isimlerini kontrol (— kânı veriliyor. İsimlerini bu- ; sayanlara da itiraz hakkı ve- N mikat bu defaki tecrübe Sun bu kısmının baştan | : hatalı olduğunu göster- i "'Lu“?til’- Bir defa defter usulü - f :Ptfdıi bir şeydir. Bu defter- P İi kimlerin ne şerait dahi- ÇA linde tanzim eylediği bu inti- * ha_? esnasında vazıhan görül- Üştür, x - htihap hakkı halkın en mu- es hakkıdır. Bunu, def- l& kaydedilmiş olup o0l- la takyit etmek caiz. ir. Medeni memleketler- uğu gibi, hüviyet cüz- gösteren her vatandaş vermek hakkını haiz , ldır, Rey veren müntehibin ) yet cüzdanıma bir işret “Ymak suretile de bunu kon- * etmelidir. * M <- Müntehipler yalnız bir 4 hihtakada rey verebiliyorlar. İ Suretle işi İstanbulda olan . Erenköylü, yahat işi İzmirde Kü e!:“'h_ n _bir Karşıyakalı rey ver e di% işini gücünü bırakıp ta Oluy semtine dönmiye mecbur ü or. Medeni bir şehirde için bunun tatbik olmadığı — meydan- “Teyini 'klb'- : Af ' l'ğ:lı—- Belediye cemiyeti aza- Yalnız hamzetliğini — koyanlar edij eh'E'"r mıntakadan intihap h.,mmd'yo'l"' Meselâ Sabiha oizü ötedenberi Nişantaşında yollgu için — namzetliğini u_ğhmam koymıya mecbur *le ve fakir Olarak , Ortaya çıktı. Beyoğ Zibi k kön yoğlu ve i ozmopolit ve zengin zi kusurlarını meydana çı- dıkça biz intihap hakkından ; Ş FI Son Postanın Resimli Makalesi doludur. Her gün yeni ve )?(_lm Kazaların- da İntihabat Bitti Aydın, 8 (H. M.) — Kara- casu, Nazilli, Akçe ve Germen- cik kazalarında reyler. henüz tasnif edilmedi. Fakat kahir ekseriyetin Serbest fırkaya rey verdiği muhakkaktır. Halk ne- ticeyi itimatla beklemektedir. İnfilâk Yüzünden Bir Mavnacının Par- makları Koptu Kalafat yerinde — mavnacı Mehmet, yerde bulduğu bir cismi keser ile kırmakta iken patlamış, Mehmedin parmakları kopmuş ve göğsünden yaralan- mıştır. Mehmet, Beyoğlu has- tanesine kaldırılmıştır. Maarif Vekili Şehrimizde Maarif Vekili Esat ve sabık Nafia Vekili Recep Böyler bu sabah şehrimize gelmiştir. Ağır Cezada Bugün Ağır cezada filim faciası ile Hapisane — müdürü Ziya Beyin ve Halit Fahri B. aleyhine yazılan bir yazıdan dolayı Darülbedayiden Vasfi B. ve Neyire Neyir Hanımların muhakemesi görülecektir. İzmirde Yeni Bir Gazete İzmirde “Serbest Cümhuri- yet,, namile bir gazete çıka- rılacağı bildirilmektedir. Sanayi Müdürü Umumiliği İzmir Sanayi müdürü Recai Beyin İktısat vekâleti sanayi umum müdürlüğüne tayin edi- leceği haber verilmektedir. bir muhitten rey almak onu muazzep' ediyordu. Namzetler bütün şehir halkı tarafından intihap edilebilme- lidirler. Yahut, hiç olmazsa, her namzet istediği mıntaka- dan namzetliğini koymakta muhtar olmalıdır. 4 Ankarada iken Dahiliye ve- kili Şükrü Kaya bey belediye kanunu üzerinde senelerce ça- hştığını, fakat kimse tarafın- dan tetik ve tenkit edilmedi- ginden dolayı müteessir oldu- ğunu söylemişti. safsız münekkit olan hayat belediye kanununu bizzat ten- kit ediyor. Hayatımıza yan, tecrübe ile yanl sabit olan bu noktalar düzel- tilmedikçe belediye kanununun halka verdiği intihap hakkımnın manası yoktur. Eîer halkın intihap hakkı- na hürmet ediliyorsa, kanun bu celsede derhal tadil edil- melidir. 1 — Büyük adamların hayatı hadiselerle | vak'a karşısında kalırlar. Niçin? İşte en büyük ve en im | büyük bir 2 — Çünkü onların kafaları siperi saika gibidir: Yıldırımları kendisine çeker. Büyüklerin Ha at_ı— * her eet n İ olurlar. BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Yusuf Akçora Bey Dün Üsküdar Halkını Dinledi... ! lalarısandık başında elimizden cebren alınarak yırtılmıştır. Yerine Halk fırkası listeleri verilmiştir. Bu muamele kısmen amele başılarımız ve kısmen de sandık başında bulunan Dr. İhsan B. tarafından kay- makam B. huzurunda yapıl- mıştır. Binaenaleyh intihabata bu suretle fesat karıştırılmıştır. Bu intihabatın hükmü yoktur. Hük- mü kanunun infazını talep Ameleden: Saim Sami Tevfik İsmail Mehmet — Mustafa Pehlivan Hüseyin İbrahim — Ahmet,, Adalarda Dün Heybeli adada intihaba başlanmıştır. Halk sükünetle rey vermektedir. Ekseriyetin temayülü ve reyleri Serbest fırka üzerinde toplanmaktadır. Hisar - Beykoz Beykoz-Hisar mıntakasında da intihap sükünet içinde in- kişaf etmektedir. Halkın ekse- riyeti, yaşasın Serbest Fırka cümleleri ile intihap — yerini doldurmaktadır. Burada bir Serbest Fırkası taraftarı tev- Yeniköy - Sarıyer Dün Uluköy, Hisar, Ayas- ağa mahallelerinin intihabı ya- pılmıştır. Burada Serbest fırka IB= tarafı 2 incı nğdı] kahir. bir ekzseriyet temin et- mek üzeredir. Halk fırkası mümessilleri ümitsizdir. Bura- da fazla — tarafgirlik yapıla- mamaktadır. İşten Çıkarılan Hamal Yokmuş Yağkapanında intihabat mü- nasebetile rey vermiyen Üüç hamalın işten çıkarıldığı ya- zılmıştı. Yağkapanı hamalbaşısı (Niyazi) imzasile aldığımız mek- tupta hadise tekzip edilmekte, teşrinievvel iptidasında sirkat- ten mahküm yalnız bir hama- 'lin işinden çıkarıldığı bildiril- mektedir. Kaydediyorur. İntihap Yerinde quqlup, İşitilen Birkaç Muhavere ı Valde camiinin - avlusunda her siki fırkaya mensup mü- nevyer gençler arasında “aka- demik,, münakaşalar oluyordu. Ekmek Elden Gidiyor - Da Ondan... İki tramvaycı da bir köşede birbirlerile konuşuyorlardı : — İntihap encümeninin Ser- best fırka taraftarlarına müş- külât göstermesine ne dersin ? — Ne diyeyim, hepsi Halk 3 — Fakat onlar cesurdurlar, hiş hadiselerle boğuşurlar ve / l İster İnan, İster İnanma n , Maarif Vekâleti harf inkılâbının — başlangıcında yeni harfleri tamim için (Halk) isminde haftalık bir. mecmüa - çıkarmıştı. Bu mecmuayı bir müddet talim ve terbiye dairesi çıkardı, Cemal Hüsnü B. Maa- rif Vekili olunca iş değiş- ti. Bu mecmuayı “Akba- ba,, gazetesi sahibi Yusuf Ziya Beye verdi. Maksat bir dostu memnun etmek- ti. Çünkü bu mecmua için Yusuf Ziya Beye ayda dört yüz İira verilir. Bu mecmua hâlâ çıkı- r. Tabit siz mecmuayı OrsunRuz. Çünkü | tasarrufa riayet edilmekte mecmuanın ismi var cis- İster İnan, İster İnanma! mi yoktur. Dört beş bin tane basılır. Muallimler maaşlarından kesilmek su- retile abone edilmişlerdir. Onlara ve muhtelif mü- esseğelere meccanen da- gıtılır. Dışarda satılmaz. Kimse okümaz. Fakat Yusuf Ziya beye dört yüz lira verilmek lâ- zımdır. Bunun için de mec- muanıh — neşrine devam edilmektedir. Yeni harfleri halka ta- nıtmak için yapılan israf- lardan bu, basit bir, nü- munedir. Bu nümuneyi gördükten —sonra, — artık olduğuna : en müt- muvaffak Bafrada - Hal k Fırkası Kazandı Bafra, 8 (H. M.) — Kaza- mizim belediye intihabında H. fırkası namzetleri kazanmış- lardır. Şehrin 5 Milyon- luk Bütçesi... İstanbul şehrinin muvakkat bütçesi yapılmaktadır. Bu işle İstanbul — belediyesi — muavini Hâmit beyin riyaseti altındaki bir heyet meşguül olmaktadır. Bütçe 5 milyon kadar olacak- tır, fırkası azası oldukları için bu işe yerleştirilmişlerdir. Serbest fırka kazanırsa, ek- mekleri ellerinden gider diye korkuyorlar. Ne boş düşünce. Yirmi Dirhem Kan Ahmet isminde bir genç göğsündeki İstiklâl madalyesini gösteriyordu: — Bu vatan için (20 ) dir- hem kan akıttım, şu İsti madalyesini aldım. Serbest fır- kacıyım. Sandığı uzaktan ta- rassut etmek istiyorum. Polis- ler yaklaştırmıyorlar. (8) Seneye (8) Dakika Tıp fakültesi talebesinden bir genç, şu sözleri söyledi: — Halk fırkası 8 seneden- beri çalışıyor. Her tarafta teş- kilât yapmış, Serbest fırkacılar . 8 dakikadanberi çalışıyorler ; bu gençlerin bu derece mu- vaffakiyeti şayanı hayret değil mi ? : Memurlar Ve Siyaset Halk Fırkasından — olup ta sandık başlarında - çalışanların kısmı azamını Devlet memur- ları teşkil ediyor. — Bunlar saymakla — bitmez. Misal olmak üzere şunları sa- yabiliriz:. Halk Frkası mute- metlerinden — Mecidiye — köy muallimi Faik, Halk Fırkası mutemetlerinden İktısat vekâ- leti şirketler komiseri Hikmet; İstanbul Belediyesi — tanzifat müdürü Mehmet Ali; Bakırköy belediye tabibi Osman Sait B. ler ilâh. ilah.. Serbest fırka memurları kay- | detmediği için sandık başında Serbest fırka için hiçbir me- murun çalıştığı görülmüyordu. Mensucat Komisyonu- nun Toplantısı -Mensucat sanayii mümessilleri önümüzdeki Cumartesi günü tekrar Ticaret odasında topla- nacaktır. Teşkil edilmesi tasav- vur olunan bankanın şekli ve caktır. Üa a 6, İspiritizme | Masası Başında İzam ae zermaan OA Talâtı masa başına yeniden çağırdiık, Anlattı: — Ahrette bizi en çok sı- kan şey, . gazete bulamamak. Hele Son Posta'yı daha hiç görmemiştik. Bereket versin geçenlerde vefat eden birinin yanında Son Posta varmış, bi- ze gösterdi. Aradabir öteki gazeteler de elimize geçiyor. Bunlar olmasa, hep Tanin gibi irtihai etmiş gazetelerin kolleksiyonunu karıştırmaktan başka tesellimiz yok. Onlar burada pek bol. Onun için biz bütün havadisleri yeni gelen ölülerden aliyoruz. Sabah, ak- şam hepimiz Karacaahmetlere, Eyipsultanlara dağılıyoruz. ve toprağa yeni bir rahmetli girdi mi, hemen başına üşüşüp so- ruyoruz: “Serbest fırkadan ne haber? Fethi B. son nutkunda ne dedi? İntihabat başladı mı? İsmet Pş. ne âlemde?,, filân gibi suallerle zavallıyı sersem ediyoruz. — Sizler orada nasıl yaşı- yorsunuz? diye sorduk. Talât Pş. biraz tereddütten sonra cevap verdi : — Enver, boyuna Klemanso ile münakaşa ediyor; Cemal hatıratını yazıyor; ben burada bir komite teşkil ettim ve ze- -| banilerle mücadele ediyorum. İktidar — mevküne geçersem, bütün zebanileri ceza olarak yeryüzüne nefyedeceğim. Zira burada en büyük ceza budur. — Yer yüzünde onlardan kâfi derecede var. Hele bu taraflarda. Siz Fethiye mi hak veriyorsunuz, İsmete mi? Diye sorduk. — Bizi burada siyasetleuğ- raşmaktan menettiler. İDünya poletikasına dair beyanat ver- mekte mazurum; fakat umumi bazı şeyler söyliyebilirim. En mühim nokta şudur: Yeryü- zünde, kim ihsanla, atiye ile, etrafındaki dalkavuklara had- dinden fazla “Yaşasın,, dedi- rirse ömrü kısalıyor. Eş, dost 'buna dikkate tsinler. »Lüzumundan fazla“yaşasın,, hayır dua değildir. Dalkavuk- lara para yedirmek şöyle dur- — sun, hepsini fırkalardan defet- -meli. Hangi fırka bunu yaparsa muammer olur; bunu yapmıyan fırka, er, geç, kafile kafile burasını teşrif ederler. Hem ölümlerden ölüm beyenmiye vakitleri de olmaz. İşte İtti- hadü.... Masa birdenbire hareketsirz kalmıştı. Fazla konuşamadık. İstanbul'İçin İmar Plânı Hal we - tiyatro projesini -yapacak olan Alman grupuna | İstanbulun müstakbel imarına ait bazı krokiler yaptırılmas düşünülmektedir. Türk-İtalyan Mahkemesi Türk - İtalyan muhtelit mah- kemesi cumartesi günü işe başlıyacaktır. BADi İstanbul Gümrükleri baş müdüriyetinden: Hızır yangın söndürme ma- kinesinden veya aynı evsafta diğer yerli malı makinelerden aleni münakasa suretile mu- bayaa olunacaktır. Talipler şartnamesine ittıla hasıl ederek münakasanın ya- pılacağı 12-10-930 pazar günü saat 14 de baş müdüriyetteki ö dN a komisyona müracaatlar. ga| 5 B |