15 Ekim 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
SON POSTA İTTİHAT » TERAKKİ S inci kısım No. 88 Her hakkı mahfuzdur. Ziya Sakir < Ermeni Fedaileri İki Cepheden Birden İhtilâl Çıkarmıya Hazırlanmışlardı.. 15 - 10- 934 Nasıl Doğdu ?.. Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Öldü? Hüküme ©o zaman, büyük mik- yasta bir Ermeni ihtilâli arifesin- de bulunduğunu anlamıştı. Tabi- dir ki akla ilk gelen tedbir, bu ihtilâlin Gönünü almaktı. Fakat, Anadolunun her tarafına dağıl- mış olan bu Ermeni komitecilerin harekâtı nasıl durdurulacaktı?... Asker, kâmilen hudutlara gönde- rilmiş; koca iç Anadolunun bü- tün zaptü rapt, beş on jandar- manın eline kalmıştı. Hele vilâ- yetlerde istihbarat vesaiti, büsbü- tün noksandı. Hükümet, bu acziçinde boca- layup dururken Ermeni komite- cileride son hazırlıklarını ikmal ediyorlar ve tertip edilen plân mucibince umemi harekete geç- mek için ( Tiflis ) ve (Sofya) mer- kezlerinden kat'i emir bekliyor- lardı... Sonraları ele — geçirilen muhtelif evrak ve muhaberattan anlaşıldığına göre bu plân şu esasa istinat ediyordu: 1 — İhtilâi, umum! bir şekil- de ve ayni günde olacaktır. 2 — İhtilâlin merkeri (Sıvas) Vilâyetidir. Bu vilâyet; Sıvas mer- kezi ile —Karahisar, Suşehri ve buralara mücavir mahallere le beraber (otuz bin ) fedai çıkaracak ve iki büyük — ihtilâl mıntakasına — muzaherette — bu- lunacaktır. 3 — Buliki büyük ihtilâl mın- takasının biri, Kafkas cephesi, diğeri de ( Çanakkale )nin Ana- dolu sahili gerisidir. 4 — Kafkas hududunu müda- faa eden Osmanlı ordusunu arka- dan vurmak için Erzincan ve ha- valisinden, Diyarıbekire kadar uzayan hat Üzerinde bulunan Er- meni kuvvetleri, derhal taarruza geçecek.. Ledelhace Sıvat mer- kezinde bulunan kuvvetler bunlara imdat verecektir. $ — Çanakkalenin Anadolu €ihetini müdafaa eden Osmanlı kuvvetlerini de geriden vurabil- mek için İzmit, Bilecik, ve bütün Bursa vilâyetindeki Ermeni koml- teleri harekete geçecek.. Bir ta- raftan da Bursa vilâyeti dahilinde baştan başa çıkaracakları yangın ve karışıklıklarla hükümeti oyalar« ken, diğer taraftan da çeteler Çanakkale sabhillerine takarrüp ıdecek.. bu sırada denizden de Ingiliz ve Fransız zırhlıları taarruza ge- çer geçmez orada bulunan asker- lere arkadan taarruz. edilerek müdafaa hattı iki ateş arasında eritilerek Anadolu istihkâmları sukut ettirilecek.... Son sistem silâhları, bomba- ları, erzak ve İlaşeleri, sıhhiye levazımı, nakliye ve muhabere vasıtalarına varıncıya kadar mü- kemmelen ihzar edilen bu müthiş İhtilâl tertibatı, -Ermeni komite- cilerine büyük bir itimat vermek- te idi. Hemen hepsi de muvaffa: biyetlerinden emindi. Ve emin olmamak için de bir sebep mevcut değildi. Çünkü Anadolu köylüleri Mmüdafaa vesaitinden mahrum ol duğu gibi asker kuvvetleri de ancak müdafaa — mıntakalarına kâfi gelebilmekte idi... Fakat ko- mite rüesasının tedbirsizce hare- kotleri, ve bazı yerlerde ( vakti merhununa) — İntizar edilmeden taarruza — geçilmesi; bu büyük hazirlıkları alt üst etmiş.. İh- tilâl kuvvetinin — parçalanmasına sebebiyet vermişti. Nitekim, en mübim bir ihtilâl merkezi olan (Karahisar), büyük bir sabırsız'ık göstermiş, ilk hareketle müddel- umumi Cemal Bey ile jandar- maları öldürdükten sonra, Kara- hisar kalesi üzerine Ermeni bay- ragını çekmişti. Asiler — üzerine sevkolunan hükümet kuvvetleri mağlüp olmuşlar, nihayat - kâleyi muhasaraya mecbur kalmışlardı. Komiteciler, evvelce kalede depo ettikleri erzak ve mühimmat sa- yesinde tam on sekiz gün bu kalede Mmukavemet etmişler ve yüz yirml askerin şebit olmasına sebebiyet vermişlerdi. Bu hareket derhal Ankara Yerli Mallar Paz;;nı; Sllmer bank, Beyoğlunda Istik- Iâl caddesinde yeni bir satış ma- Zazası açmıştır.. Bu mağazanın küşat resmi dün saat 16 da yapıl- mış, birçok davetli zevat hazır bulunmuştur. Belediye reisi mu- avini Hâmit Bey kurdeleyi kese- rek yeni satış mağazasını açmıştır, Beyoğlunda Kurtuluşta Aliağa vo- kağında 16 N.lu hanede mukim iken halen ikametgâhi meçhul bulu- nan Fuat Veli Beye, İstanbul ikinci icra memur. luğundan: Alkivyadin. Kaçikas Efendinin 15 Mart 932 tarihinde ve Beyoğlu beşinci noterinden musaddak senede Mmüstenit zimmetinizde alacağı olan 1500 liranın maa fair ve masarifi lcralye ve ücreti vekiletin haciz yo- lile yaptığı takipte alacaklı muma- ileyhe izafeten dairemize müracaat eden vekili avukat K. Laskaridis ta- rafından talep edilmiş ve berveçhi talep olbı ıl.ı:l maddei kanuniyeye fik tanzim ve berai tabliğ tara- | g mmri zahrına | mubaşır tarafından verilen meşruhat | gerek zabıta marifetile yapılan tahki» | kata nazaran ikametgâhı hamranızın ıîılıullyıkl anlaşılmış olmasına mebni tebligat muamelesini bir ay hakkı itiraz tensibi suretile ilânen tebliğine karar — verilmiş — olduğundan — tarihi ilândan itibaren ve müddeti merxkür zarfında 934/6756 dosya numarasile feranın — tehirine dair şifahi — veya tahriri olarak bir itirazatı kanuniye serdetmediğiniz veya müddeabih borcu nuzu oda ettiğinize ve yine bu müddet zarfında mal beyanında bulunmadı- gınız takdirde merkür müddetin hita- mını müteakip cebri İcra suretile muameleyi lânmeye tevcssül olune- cağı malümunuz olmak ve bu hu- hustaki Ödeme emrinin — tarafınıza tebliği makamına kaim olmak üzere keyfiyetin ilânen töbliğ kılındı. (3627) | vilâyetine de sirayet etmiş, ora- daki komiteciler de faaliyete geç- mişlerdi. Bir gece, (Boğazlıyan) civarındaki — karakol — basılınış, jandarmalar öldürülerek silâh ve cephaneleri alınmıştı. Ayni manda, bütün geçitler tutulduk- tan sonra, Türk köylerine karşı bombalarla taarruzlar başlamıştı. Askert sevkiyat, tamamile sek- tedar olmuştu. — Vaziyet git- tikçe — vahamet — kesbediyor; asker ve jandarma müfrezeleri hergün pusulara — düşürülüyor- du. za- ( Arkamı var ) Fn.uıııı.cı muallimi FAZIL Harbiye N: t aeki mütercimi ağa sokağı, No. 28 Yeni Şubesi e| Bütün — milli — fabrikalarımızın yaptıkları yerli malların teşhir olunduğu bu mağaza, modern şekilde kurulmuş ve zarif bir zovkle hazırlanmıştır, Dün, mağaza açıldıktan sonra derhal satışa başlanmıştır. Res- mimiz Dünkü küşat merasimini canlandırıyor. yesamesee e Vevmi, siyesi, Hevadis ve Halk gazetesi Beki Zabliye, Çatalçeşme sokağı, 28 İSTANBUL — Gazetemizde — çıkan yan #e resimlerin bütün hakları mahfuz ve gâzetemize aittir. ABON FiATLARI Abone bedeli peşindir. Ad değinirmek 26 burüçteş — Gelen evrak geri verilmez. Hânlardan mes'uliyet alınmaz. Cevap için mektuplara 10 kuruşluk ü ıçpııl i)ivoııpılâıımdır. Reç ç..cı ’lııguıuı TAL (olanbul .". 3DON)| Tmı202pöâı 1 Sayfa 9 Avrupa %unğa_âu!utlar Marsilya Cinayetini “Us- taş,, Cemiyeti Yaptırmış Cemiyetin Reisi, Fransada Yakalanan Maznunlardan Biri İmiş ( Baştarafı 8 incl yüzde ) Aleksandrın katili ile arkadaşla- rının * Ustaşi ,, ismi verilen gizli | tethiş cemiyetine mensup olduk- olan Yugoslav kruvazörü (Dübrov. nik) bu sabah saat altıdan biraz sonra Splite gelmiş ve arkasından Frans.z filosu olduğu halde yavaş ları anlaşılmıştır. “ Ustaşi - asi ,, | yavaş rıhtıma yanaşmıştır. Gemi, Yu demeklir. Bu cemiyet 1929 du eski Zag- rep mebusu doktor Paveliç tara- fından tesis edilmiştir. Bu zat, Hırvat liderlerinden Frankonun tesis ettiği müfrit Hırvat fırkasına mensuptu. Habisburg hanadanına bağlı olup Sırplara karşı büyük bir düşmanlık gösteren Franko harpten evvel, Bosna-Sarayda ök dürülen Avusturya Vellahtı Fran- suva Ferdinandın projelerine mü- zaheret gösteriyordu. Bu proje, Avusturya İmparatorluğunun ta- dilen teşkilini ve Avusturya - Ma- caristan-Hırvatistan imparatorluğu teşkili gayesini güdüyordu. Bu fırka 1918 de Yugoslavya teşekklll ettikten sonra nüfuzunu kaybetmiş ve 1929 da Yu; - yada diktatörlük — ilân ilince doktor Paveliç tedhiş hareketine çmek kararını vermiştir. Bu E:nnıı ilk tezahürü “Novosli,, ga- zetesinin müdürünün tabanca ile öldürülmesi olmuştur. Onu öldü- renler, Ustaşi Cemiyetinden Pos- puşil ile Babiç idi. Beraberlerindeki — arkadaşları, katilleri yakalamıya gelen jandar- maları bomba yağmuruna tutmuş ve kaçmalarını temin etmişlerdi. Kırala ilk sulkast Bundan sonra — bu cemiyet Zağrep civarında Kıral Alek- sandr'ın hayatına — ilk suikasdi tertip etti. Geçeceği bir köprü- nün altına bir cehennem — maki- nesi kondu. Bunun neticesinde iki tethişçi yakalanarak — asıldı. 16 maznuna topyekün (115) sene hapis cezası verildi. Fakat maz- bunlardan Pospişil ile — Poveliş kaçmıya muvaffak oldular. Evve- lâ İtalya, sonra Macaristana geç- tiler. Buhdan sonra bir tedhiş seri- sidir başladı. Yugoslavya, bu hu- susta zaman zaman Milletler Meclisine tahriri müracaatlar ya- parak vaziyeti anlatmıştır. Fira- rından sönre Pospişil adını de- ğiştirmiş ve Stevanoviç ismini al- tur. Tethişçi Ustaşi son suikasti 5 sivil vil yaralı, 2 asker - ölü ve 2 asker yâralıya mal olmuştur. Fransanın Annemas şehrinde ya« kalananlardan biri de Pospişildir ki kendisinin Novak olduğu 1d- dia ediliyordu. “Doktor,, Klmmiş? Belgrat, 15 (Hususi) — Za- bıta Novak-Pospişilin Macari: tandaki hayatı hakkında tahki- kat yapmaktadır. Cinayeti yapan Kalemen'le di- ğer üç arkadaşını Lozan'da bek- leyip beraberine alarak Paris'a götüren adamın — dektor — is- minl taşıdığı malümdur. Bu adamın Pospişilden başka birisi olmadığı muhakkaktır. Ka- Hili ve arkadaşlarını kismen Lozan kısmen Pariste bu adam giydirip kuşatmıştır. Bunların ya Sen - Jülyen, yahutta Annesi mıntakası mahkemesine verilme- leri muhtemeldir. Kıralın Cesedi Belgratta Belgrat, 14 (A.A.) — Kıral Aleksandrın cesdini getirmekte Cemiyetinin ölü, 6 si- j Fransada | l göoslav donanması ile sahil batarya: ları ve ihtiramda bulunmak Üzere buraya gelen İngiliz barp gemisi tarafından salvo ateşile selâmlan- mıştır. Rıhtim ve şehrin bütün sokaklarına siyah krep gerilmiştir. (150) bin kişi tahmin olunan azim bir halk kütlesi sessiz sedasız sokakları doldurmaktadır. Cenazenin Etrafında Belgrat, 14 (A.A.) — Split'te Prens Arsen ile hükümet ve parlâmento azası ( Döbrovnik ) krovazörüne çıkarak Kıral Alek» sandr'ın ölümünü resmen tespit etmişler ve sonra Fransız Bahriyş Nâğırı M. Pietri ile İngiliz Amiralı Fişer tabutu — selâmlamışlardır. Tabut rıhtıma İndirilmiş ve mu- azzam bir katafalk üzerine konul- maştur. — Katafalk'ın — etrafında yüksek sütunlar ve bu sütunların zerinde meşaleler yanıyordu. Muzika Yugoslavya — marşını çalarken diğer taraftan bütün kliseler matem çanı çalıyor, as> kerler selâm durüyor ve deniz tayyareleri de uçarak — tabutuğ üzerine — çiçekler — serpiyorlardı, Şibenik peskoposu kısa bir dint merasim yapmıştır. Halk, ağlıyordu. Dini âyinden sonra halk büyük bir huşu ile tabutun önlüinden geçmiştir. Millt elbiselerini giymiş birçok köylüler bütün gece yürük yerek toz, toprak içinde buraya gelmişler ve tabutun Üzerine yape raktardan veya kır çiçeklerinden yapılmış çelenkler koymuşlardır. Marsilyalıların Kadrişinaslığı Marsilya 14 (A.A.) — Bele. diye meclisi dün Fevkalâde bir toplantı yapmış, recis, müteveffa Kıral Aleksandrın hayattaki faa- liyetinden hürmetle bahsetmiştir. Meclis, iki caddeye Kıral Alek« Bandr ile M. Bartonun isimlerini vermeyi, ve birer abide dikmeyi ve facia mahallinede bir levha koy- mayı kararlaştırmıştır. sinemsciı Öldü Paris 14 (A.A.) — Marsilya suikastini filme çekmiş ve atılan kurşunlardan masun kalmış olan sinemacı Daskom nezfi dimağiden ölmüştür. Fransız Cümhur Reisi Belgrada Gidecek Parls. 14 (A A) — Kabine, Kıral Aleksandr'ın cenaze mera« simine iştirak edecek Fransız heyetinin başında M. Löbrön'ün bizzat bulunmasına ve Harbiye Nazırı Mareşal Peten'in kendisine refakat etmesine karar vermiştir. Merasimde beş meb'usandan mü- rekkep bir heyet te Fransız par- lâmentosunu temsil kdecektir. Hava Nazırı Jeneral Dönen de bir tayyare filosunun başında olarak Belgrada gidecektir, Kabine içtimar — esnasında, Dahi'iye Nazırı, Marsilya faciasını müteakip, aldığı ceza kararlarına dair, arkadaşlarına izahat ver- miştir. Emniyet Müdürü M. Bertüen azlolunmuş, Marsilya Valisi M. Juhanno vekâlet emrine alınmıştır. Emniyet Umum Müfettişi ve ret- ( Devamı 10 uncu yüzde )
