13 Eylül 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

Y ımino' itlef (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) | tanda yaptığı üzere - öldürücü bomba - lar deği) -medenileştirici bombalardır. Bu demokrasiler bizi tahkir ediyorlar. Fakat açıkça söylüyorum ki, beni soya -| Madığı için tahkir eden bir kimseyi, ken- dimi soydurduğum için beni alkışlıyan bir kimseye tercih ederim. - Şiddetli kışlar. - Bizi tahkir ediyorlar, fakat, A laha şükür, biz şimdi Alınanyanın yeni- den soygunculuğa ve hakarete uğrama - sına mâni olacak vaziyetteyiz. Vaymar rejimi on beş sene müddet- le soygunculuğa ve tecavüzlere kat - lanmıştır. Fakat buna mukabil herkes Onu itaatlı ve demokratik — bir devlet diye methediyordu. Bu tarzı hareket milletimizin zahiren mukavemet Vas> talarına malik olmıyan büyük bir kıs- minın fena müamelelere maruz kaldı- ğ bir yerde, taharamlil edilmez bir ha- le gelmiştir. Çekoslovakyadan bahset * mek istiyorum. -Uzun alkışlar.- «Böyle bir demokrat devlet» Böyle bir devlet demokrat bir dfv- lettir. Çünkü bu devletin ezici bir e& - seriyeti, kendisinin fikri sorulmaksızın, Versayda yapılan muahedeyi kabüle bu menfur vesikaya karşı itirazda bu- lunmamağa icbar edilmek suretile, de- mokratik prensiplere tevfikan tesis o * ıHnı.'nı.şuu'. H Hakiki demokrasi olmak sıfatile bu devlet ilk iş olarak milletin ekseriye - tini istipdada ve fena muameleye mâ- ruz bırakmış ve milletin hayat hakla- rını elinden almıştır. g Bundan sonra da dünya bu devletin askert ve politik bir vazifesi olduğuna ve dolayısile de bu ekseriyetin susmak mecburiyetinde bulundugım'ı jinandı - rılmak istenmiştir. Her — itiraz ne bu devletin vazifesine karşı _bir hücum mahiyeti iktisab etmiş ve binaenaleyh, kanunu esasiye mugayir bir hal al - mıştır. Demakrasiler tarafından tanzim edilmiş olan bu kanunu esasi milletin haklarına değil, müstebidlerin siyasi mülâhazalarına istinad etmektedir. Bu siyasf mülâhazalar da, Çek halkının mutlak bâkimiyetini her şeyden üstün tutmaktadır. Bu fikre muhalefet eden | herhangi bir kimse devletin düşmanı -| dır ve binaenaleyh, demokratik İcanuîı- lar mucibince asılmağa, kesilmeğe müs tahaktır. 3 buçük milyon Alman | Eğer bizi alâkadar etmiyen bir me- sele mevzuubahs olsaydı biz demhxğı, diğer bil kimseler gibi, — milletin hasld.'ınnıı'nwıkdemkratlkı telâkkisine &id enteresan bir ımkın: nlınkmk;ş:y ; der ve rdik. Faka'! u llâkzdargeîmağa kendimizi mecbur his setmemiz gayet tabil idi_: Bu devlet içinde istibdada uğrıyan milletler e:l: seriyeti arasında üÇ buçuk milyon R man vardır ki bu rakam, Danimarka hın mecmuu nüfusuna tekabül eder.Ö Bu Almanlar da Allahın kullarıdır. Cenabı hak bunları, Versayda yapılan bir muahede mucibince yı_hını:ılırm hâkimiyetine terketlmek - için )'lnlü' madığı gibi, yedi milyon Çeki d'ı':n e: buçuk milyan Almana işkence € Üzeri aştır. Ürrer yarafta biliniyor ki. bu devlet için- deki vaziyet ve şeralt tahammülfersadır. Politik bakımdan yedi buçuk milyondan fazla halk hak namınağ vaziyetlerini t2s- bit için kendi haklarını kullanmak hür - riyetinden mahrum ediliyor. Ü Ekonomik bakımdan da bunlar siste - matik bir şekilde mahva ve tedrici bir ölüme sevkolunmaktadır. Vükıalar ortadadır. Bu hakikatler, manasız bir takım cüm- lelerle inkâr olunamaz. Vâkıâlar ıırî_'_ıdıı - dır: Südet Almanları, feti Viılyıllc_dulrr. Çekler onları mahvetmek istiyor, insan- lığa yakışmıyan bir istibdada, tahammü- lü imkânsız muamelelere maruz bırakı- yorlar. Seksen müyonluk bir mlllıı'un 5ç buçuk milyon vatandaşının Ceklenn hü- şuna gitmediği için bir şarkıyı söylemek- ten menedilmeleri, Çeklerin gbrm.el_: bile istemedikleri çorablar giydikleri için öl- dürülmeleri, Çeklerin gözel bulmadıkla- rı bir tarzda selâm verdikleri için tedhiş edilmeleri, milli ve felsefi fkibetlerini iz- har ettikleri zaman av hayvanları gibi ta- kib edilmeleri demokrasi mümessillerini nutkunu söyledi Alman devlet reisi, Südet !Şlma_nlan Filistin Arabları değillerdir diyor lâkayd bırakabilir, hattâ onların sem -| patisini bile kazanabilir, çünkü ımmu: bahsalan üç buçuk milyon Almandır. Fa- kat ben bu demokrasili m;uı?ıhn bizi g akamıyacağını söylüyorum. lü;'ıe) .:ıub:'iılcrimyboş lâftan ibaret değil- dir. Nasyonal - sosyalist Almanya Avru- sülhunu korumak için en büyük fe - dakârlıklara katlanmıştır. Fedakârlıklar Hüsnü niyetimizi isbat etmek ve Pı-ııı- sa ile umum! bir tasviye yapmak için Al- zas - Lren hakkında bütün iddlalarımız- dan vazgeçtik, İngiltere ile yeni bir har-| be tatulmamak arzusile bir deniz anlaş- ve Lehistan ile bir dostluk muahedesi akdettik. Fakat öyle görülüyor kt fedakârlıkları- mız bazıları tarafından zâf telâkki edil - miştir. Bu hatalı düşünceyi tashih et - Landra ve Paris ricaline şunü anlat -|' mak isterim: Ortada mevcud öyle Alman | menfaatleri vardır ki bunları muhakkak | surette müdafaa edeceğiz. Çekoslovakyada geçen mayısta yapı - lan belediye intihabatında Almanyanın | bu devlete karşı taarruz niyetleri besle- mekte olduğu işae edilmişti. Bu bir ya- landı, fakat bu yalanı vesile ittihaz ede- vek Çekoslovaklar bir seferberliğe kıyam | ettiler. Çekler bu hareketlerile de Al -| manyanın - prensiplerine bir tecavüzde | bulunmuş oldular. Almanyanm tekrar haysiyetşiken böy- | le bir vaziyete maruz ka'maması için der hal garb hududunun en kısa bir zaman içinde tahkim edilmesini ve hava kuv- vetlerinin takvüyesini, icab eden diğer bütün askeri tedbirlerin alınmazını em- rettim, Kuvvetli Almanya Bu dakikada Almanya en kuvvetli bir surette tahkim edilmiş, emniyet altına a- lunmıştır. Südetler Filistin Arabları - değillerdir Bizim istediğimiz Südet Almanlarının kendi mukadderatlarını serbestçe tayin etmeleridir. Çekoslovakvadaki Almanlar bimayesiz ve yüzüstü bırakılmışlar değil- lerdir. Çekoslovakyadaki Südetler Filis- tin Arabları değillerdir. Südetlerin hukuku tanınmadığı tak - dirde, ki bu hakların müdafaasını deruh- de etmiş bulunuyorum - Vahim netice - lerin ortaya çıkacağını söylemekten çe - kinmiyorum. Hitler iki saat süren bu nutkuna al - kışlar arasıhda şu cümlelerle nihayet vermiştir: «Sükünetle evlerinize gitmeği tavsiye ediyorum. Şuna kani olabilirsiniz ki hiç bir vakit yabancı tahakkümü karşısında boyun eğmiyeceğiz.> Nürnbergde hava Nürnberg 12 (A.A.) — Röyter ajansı - tun muhabiri bildiriyor: Son 36 saat zarfında burada © kadar gürültülü bir hava esmektedir ki bu hava artık ne milletin, ne de hükümetin ar - zusunu temsil edebiliyor. Alman dahfelleri resmi beyanatta bu- Junmadıkları için gazeteciler türlü türlü tahminlerde bulunmaktadırlar, Bu cüm- leden olmak Üzere bazı gazeteler Çeklerle anlaşmak imkânsız olduğu için harbden içtinab edilemiyeceği kanaatini izhar et mekte, diğer bir kısım gazeteler ise har - bin çıkmasına imkân olmadığı mütalea - sını yürütmektedirler. Almanlar eksgeri- yetle İngilterenin tarzı hareketine inan - yaak ecaiz olmıyacağı kanaatindedirler, Htlerin ordaya hitabesi Berlin 12 — Nürnberg kongresinin son günü orduya tahsis edilmiştir. Sabah saat 8 de Führer ile partinin ve devletin ileri gelenlerinin bulunduğu şeref tribü- nünün önünden 13 bin asker geçid res - mine alınmıştır. Talimler öğleden sonra Hitler de ha - zır olduğu halde tekrarlanmıştır. Hitler orduya hitab ederek, Avustur - yanın ilhakının bir senelik rüyanın or - du tarafından gerçekleştirilmesi demek olduğunu hatırlatmış, Alman birliğini 20 Çek hükümeti Südet mıntakalarında cezri tedhirler alıyor (Baştarafı 1 inci sayfada) fin en sori inkişafları gözden gçirildiği gibi, ayrıca memleketin dahili vaziyeti de nazarı itibara alınmış ve bazı inzibat! ka- rarlar ittihaz edilmiştir. Hükümetin, Südet mıntakalarından e- de ettiği bazı vesikalardan arılaşıldığına göre, Südet partisi mensublarına her fır- saftan istifade ederek karışıklık çıkar -< mak, dükkâün ve velere taarruzlar tertib etmek ve tahrikât yapmak için gizli ta - limat verilmiştir. Bu gibi ahvalin önüne geçmek üzere, bükümet 1920 senesinde çıkmış olan bir kanunun tekrar tatbikini ve silâh taşı - masının men'ini derpiş etmektedir. Diğer taraftan Südet mümessili Ro - şer, Çek komünistlerinin yapmakta ol - dukları nümayişleri ileri sürerek, bun- |ların Südetler arasında fena akisler u -| ,, tısından sonra başvekil Çemberlayn yandırdığı hükümete billirmiş ve ko - münistlerin faaliyetine nihayet verilme- sini istemiştir. Kabine toplandı Prag 12 (Husust) — Hitlerin Nürn - bergdeki nutkunu müteakib kabine gece |tokrar toplanmış ve nutkun metni hak - kında alınan ilk resmi raporlar tedkik e- dilmiştir. Hükümet, Paris ve Londra ile temasını muhafaza etmektedir. Prag 12 (AA.) — Çeteka ajansı tara - fından neşredilen bir tebliğde dün ve ev- velki gün Südetler tarafından yapılan nümayişler esnasında vuku bulan hâd. - selerin sureti umumiyede chemmiyetsiz olduğu kaydedilmektedir. Yalnız cumar- tesi günü Karlovivari ve Şeb'de vuku |bulan hâdiselere bir dereceye kadar e - |hemmiyet atfedilmektedir. Karlovivari'de ceryan eden hâdise es - nasında altı Çek, sosyal - demokratlardan |bir Alman ve sekiz polis memuru yara - 1 Askeri hazırlıkl Fransızlar Majino hattına aa ar 200 bin müstemleke askeri daha yerleştirdi (Baş tarafı 1 inci sayfamızda) Nazırlar beynelmilel vaziyeti gözden geçirmiş ve hariciye nazırı Lord Hali - faksın verdiği izahati dinledikten sonra, şimdiye kadar ittihaz edilen tedbirleri ve takib edilen siyaseti tasvib etmişlerdir. Ziyaret ve temaslar Toplantıdan evvel Lord Halifaks, ya- kında sureti hususiyede Ramanya ile di- ğer Balkan memleketlerini ziyaret de - cek olan Lord Loyd ile görüşmüştür. Amerika sefiri Kenedise, kabine top - ile görüşmüştür. « Çekoslovakya plebisite yanaşmıyor Çekoslovakyanın Londra elçisi Masa - rik de bu sabah hariciye gezaretine bir nota vererek, Südet mintakalarında ple- bisit yapılmasının Çekoslovakyanın ta - mamiyeti ile telif edilemiyeceğini bil - dirmiştir. Pariste Diğer taraftan Fransız kabinesi de Pa- riste toplanarak bilhassa hariciye Bazırı Bonenin, Cenevrede Sovyet ve Romanya hariciye nazırlarile yapmış olduğu mü - him temaslara dair verdiği izahatı dinle- miş ve son vaziyet hakkında müzakere- lerde bulunmuştur. Kabine, içtimada mevzuu bahsedilen muhtelif faraziyelere nazaran alınması icab edecek tedbirlerle meşgul öolmuş - tur. Bu meyanda bilhassa gerginliğin de- vamı takdirinde ne yapılması elzem ol - duğu tceemmül ednmtwı' Hududlarda tedbirler lanmıştır. Şeb'deki hâdise esnasında da Nazırlar, hududların emniyetini art - 13 polis ve 3 Çek yaralanmıştır. Söyle -| tırmak hususunu derpiş eylemişler ve nildiğine göre Südetlerden 10 kışi kadaz | sivil halkın muhafazası için elzem olan hafif surette yaralanmıştır. teâbirleri almışlardır. Sekiz polis yaralandı İşte bunun içindir ki, Daladye, kabi- l mne toplantısından sonra, general Game- Üee yalmella ayümaımda * : a | T OeOra a Dütf Kü ÇaRayN layn'ın geleceği şaylası üzerine, iki bin NN Südet toplanmıştır. Seyrüsteferi te - Tebliğ min etmeğe teşebbüs eden polis me -| - Üç buçuk saat süren toplantıdan sönra murları «kahrolsun Çek polisi sadala -| matbuata verilen tebliğde, Fransız mil - rile karşılaşmışlar ve nümayişciler za- | letinin göstermekte olduğu vatanperver- bıta memurlarına taş atmağa ve vur -| lik, sükünet ve soğukkanlılık tebcil e - mağa başlamışlardır. Yaralanan sekiz| dilmekte ve müstemlekeler halkının ana polisten ikisini hastaneye — nakletmek | vatana karşı izhar ettikleri bağlılık ve te. mecburiyeti hasıl olmuştur. Nümayiş- | Sanüd şükranla yâdedilmektedir. cilerden dördü sorguya çekilmiştir. Bugünkü toplantı Kongreye gelen Alman hey'eti Kabine yarın sabah Lüöbrönün riyaseti geri çağırıldı altında tekrar toplanacaktır. Bone bu - Prag 12 (A.A.) — Almanya son da- gün Amerika sefirile uzun bir mülâkat kikada bugün burada açılan beynel -| Yapmıştır. milel istatistik kongresine gönderdiği Berlinde görüşmeler murahhas hey'etini geri çağırmıştır. Berlin 12 (Hususi) — Fransız büyük | yERR , —DT elçisi Fransua Ponse bugün Nürnber,; Taşköprüde nakış hariciye 'nazırı Fon Ribbentrop ile urxı: bir görüşmede bulunmuştur. Ve dlkl, İefgısl İngiliz büyük elçisi Sir Nevil Hen - Taşköprü, (Hususi) — Bayan Zahire | ğersan da, eski hariciye nazırı ve Hitlerin tarafından kasabamırda 111_rlelı olarak | çiyasi müşaviri Fon Nörat İle görüştük - açılan nakış ve dikiş sergisi çok rağbet 'ten sanra Nürnbergden Berline dönmüş- bulmuştur. Sergi ilk olmasına Tağmen| tür, sene içinde tahakkuk ettiren ordu ve partiyi sena eylemiş ve demiştir ki: «Ordu ve parti Alman birliğinin dahil- de ve hariçte bekasıdır. Bütün Alman - ları birleştirmek hakkını bize ne müzake- reler, ne de konferanslar temin eylemiş- dikkat ve zevkle tanzim edilmiş, hergün yüzlerce seyircinin takdirini kazanmıştır. tir. Bu hakkı cebren almantız lâzım geldi ve siz benim askerlerim, işte bunun için burada bulunuyorsunuz. Biz bu dünyada para için hizmet etmi- yoruz. Biz, milletimiz ve Almanya için çalışıyoruz.» Mareşal Görnig hasta berg 12 (Havas ajansının hususl |— Paris 12 (Hususi) — Fransız müstem-| — İki sevimli san' Hitlerin nutku tedkik edildi Londra 12 (ALA.) — Başvekil Çember- layn, hariciye nazırı Lord Halifaks, ma- liye nazırı Con Saymon ve dahiliye nazırı Samuel Hoar bü gece saat 21,30 da tekrar başvekâlette bir toplantı yapmışlardır. Bu toplantıda, Hitlerin nutku tedkik e- dilmiştir. 200 bin Fransız müstemleke askeri hududda filotillası bu akşam açık denize çık « mıştır. Belçikada askeri tedbirler Brüksel 19 (AA.) — Belçika hükümeti, bazı askeri tedbirler almiştir. L Gazette, bu hususta şunları yazmak « tadır: *Bu tedbirler, halkı endişeye düşürecek Mmahiyette msekori kararlar şeklinde — telikki edilmemeli, elsem addedilen ihtiyat tedbir « leri olarak kabul edilmelidir. Belçika - Alman hüdudunda — muhtelifi askori hareketler yapılmaktadır. Cumartesi ni pazara bağlıyan gece zarfında topçu Kite aları cebrt yürüyüşle garnizanlarına Hthağ etmişlerdir. Llej topçu kuvvatleri gece 60 kde lömetre katetmek suretile şehre gelmişler « dir. Öpen ve Malmedy'deki silâhendazların kışlalarını terketmeleri menedilmiştir. Hu « dud boyundaki Jandarma postaları da müm him mikdarda takviye edilmiştir. İsviçrede Bern 12 (A.A.) — Federal moclis bir ih « tiyat tedbiri olmak üzere 12 Eylülde hudud- da bulunan bazı istihkâmların altına lâğım kazılması için harbiye nezaretine müsaade vermiştir. Londrada komünistlerin nümayişi Londra 12 (AA) — Komünlest partisi yüe ülı için bir protesto nümayişi tertib etmiş ir. Vaşington 12 (AA) — Havas ajansının muhabiri bildiriyor: Siyasi mahfeller selâhiyettar İngiliz ricte linin İhtilâf halinde İngilterenin ittihaz ©« deceği tarmı hareket hakkındaki beyanatıni bilükayd tasvib etmektedirler, «Demokrat devletler diplomasisinin kal w kanması» şeklinde tefsir edllen halihazırdâa kL tarsı hareket Vaşingtanda — memnuniyet terild etmiştir. Almanyanın emperyalist ta leblerine Londra ve Paris tarafından veri « lecek kat'? bir «hayır» cevabile sulhün kure tarılacağı kanaati umumidir. Almanyada tedbirler Berlin 12 (AA.) — Mareşal Göring, bugün neşrettiği bir emirname ile Ac « hen, Treves, Palatinat ve Baden mınta e kaları üzerinden tayyare uçuşlarını yasak etmiştir. 2 Hava polis tayyareleri bu emirnamenin tatbikine nezaret edecek ve bu emre ita- at etmiyen herhangi bir tayyare der « hal ateş açılacaktır. Garib bir muziblik (Baştarafı 1 inci sayfada) Bu arkadaş, şehrimizin büyük ban « kalarından birine müracaatla — İzmirde bulunan Şehir — tiyatrosu — san'atkârlarından Bay Vasli Rız2 ve Has zıma para göndermek istiyorum! demiş Kendisine tabiatile ârzusunun derhal is'af edileceği cevabı verilmiş ve gön « dereceği para mikdarı A Muzip arkadaş, bunun üzerine kemali ciddiyetle şu cevabı verimiştir: — Her ikisine de beşer kuruş gönder « mek istiyorum. ş Banka memurları bu cevaba şaşmakla beraber talebde hiç bir usulsüzlük olma « dığından masrafını alarak Jâzım gelen muameleyi yapmışlardır. Bankalar başka bir şehirden — busust — eşhas namına para geldiği takdirde bu — şahıslara gönderdikleri para mikdarını bildirmezler. Bu-muzip dostun da maksadı szx'atkâr. Tarın alacakları ihbarname üzerine ban « ka gişelerine gitmeleri, bir sürü farmali- teden sonra vezneden kendilerine beşer kuruş uzatılmasıdır. tkâr herkesi kendile- ihbarnamelerde — D muhabiri bildiriyor) — Göring'in sesi kısı) - | leke askerlerinin şark hududuna vüsıl ol- ' rine o kadar moclüb etmişlerdir ki bu bes — mıştir. Ve bademeikleri gişmiştir. Sıtmadan | dukları ve kendileri için ayrılmış olan İşer kuruşu alırlarken takınscakları va - muzlarib olan Mareşal uzün müddet oda « sından çıkmıyacaklır. — Etrafindakllere gh- hi vaziyetinin endişeyi muclb olmadığını be- yan etmektedirler. Taymis'in bir tefsiri Londra 12 (AA.) — Bu sabah gaseteler, İngilterenin Çekoslovak meselesi rarşısında | miştir. Ktihaz edeceği tarzı barekete dalir salâhi - yettar mühfeller tarafından yapılan bey: ralı müttefikan memnunilyetle karşılamak- tadırdar, Göring'in nutku hakkında — Times şözle yazıyor: «Bu nutuk, bu asrın başlangıcile 1918 a- rasında dünyadaki bütün milletleri Alman- yaya kargşı müttehilden hareketle sevkeden Prusya emperyalizmine — Jüyik bir lisan İlo söylenmiştir. P garnizon — ve istihkâmlara bildirilmektedir. yerleştikleri | ziyetin tahayyülü bile tanıdıklarınn meva Zuubahs muzipliği tertib etmek — üzere Majino hattında balen mevki alan as- | katlanılması Tâziım gelen külfetı bir zevk — kerlerin sayısı yüz bindir, Ayrıca yüz bin asker de hat gerisinde tahaşşüd et - İngiliz filostnun manevraları Londra 12 (AA) — Anavatan filo- sunun yarın başlıyacak olan ve İskoç- ya sahillerinde cereyan edeceği bild rilen büyük manevraların hazırlıkları | bitmis ve bu manevralar için çağırı -| lan ihtiyat efrad diridnotlara taksim edilmiştir. t Bir çok distroyerler ve bir mayın | olarak göstermeğe kâfi gelmiştir. Trıiıııda nalband ku--u Edime (Huüsi) — Trakya kursu üçüncü devre olmak üzcce İstan- bulda Se yede başlamıştır. Bu deve re kadrosu 25 kişiliktir. Üç ay sonra da 4 üncü pasta başlıyacaktır. faşeleri Yüksek Ziraat Vi ve diğer bütün n asrafları min olunmaktadu. Kurstun & t raat Vekâletinden rerilmektedir Tetinden tlerden alar nalband —